RM: Ritlist og myndlist - 01.03.1948, Page 72

Amerískar nýbókmenntir
Eftir Kristján Karlsson.
FYRSTA GREIN AF ÞREMUR UM NÚTÍÐARBÓK-
MENNTIR AMERlKU.
Þeir kaflar, sem hér fara á eftir,
eru ekki ætlaðir sem yfirlit um ný-
amerískar bókmenntir, hér ræSur
ekki heildarsýn í ströngum bók-
menntasögulegum skilningi. Bók-
menntasagan styðst við hagfræði,
þjóðfélagsfræði, ættfræði, sálfræði
og mannkynssögu, meðal annars,
og það væri erindisleysa, að ætla
í jafnstuttu máli og þessu að kanna
jarðveg þess mikla nýgróðurs í
amerískum bókmenntum, er sum-
— Móðir, á laugardaginn, þeg-
ar þú gengur í kirkjugarðinn, viltu
þá gjöra svo vel að koma að gröf-
inni hennar — seint, þegar allir
eru farnir. Segðu henni, að í þrjú
ár hafi Rossitsa runnið hjá og
ekolað stöplana stóru undir brúnni
minni. Hefur hún ekki ennþá
þvegið burt afbrot mitt? Spurðu
hana, móðir — hún mun segja
þér, hvort syndir mínar eru mér
fyrirgefnar.
Herborg Gestsdóttir íslenzkaði.
ir handbókarliöfimdar kenna við
tuttugustu öldina, aðrir þakka
ádeilugarpinum Henry Louis
Mencken eða Stephen Crane og
Theodore Dreiser, o. s. frv., eftir
því hvaða forsendur þykja viðráð-
anlegastar í það sinnið. Hitt er
fremur tilgangurinn, að benda
stuttlega á nokkur höfuðeinkenni
einstakra höfunda, þau sem skýr-
anleg eru án langrar máláfærslu,
láta hið almenna þjóna hinu ein-
staka, leita að fáum samfelldum
niðurstöðum. Það getur líka stund-
um verið freisting að stinga fyrir
sig fæti á þessum tímum bók-
menntasögulegrar alvizku, flokk-
unar, kerfunar og skáldskaparætt-
leiðslu, heimta að sjá trén fyrir
skóginum og spyrja, hvar er ein-
staklingurinn? Þetta er ekki sagt
til að draga fyrirfram bitið úr
þeim almennu, sögulegu skýring-
um, sem hér verður óhjákvæmi-
legt að vísa til, heldur til þess
að vara við útfærslu þeirra í hand-
bókar- eða táknmálsstíl.
66