Þjóðmál - 01.03.2009, Blaðsíða 80

78 Þjóðmál VOR 2009
Bókadómar
_____________
Þarft rit og tímabært
Björn Bjarnason: Hvað er Íslandi fyrir bestu?
Bóka félagið Ugla, Reykjavík 2009, 192 bls.

Eftir Atla Harðarson
Björn Bjarnason hefur sérstöðu meðal íslenskra stjórnmálamanna fyrir
óvenju lega skarpskyggni og rökfestu . Þessi
kostir hans njóta sín vel í greinasafninu
Hvað er Íslandi fyrir bestu? sem út kom hjá
Bóka félaginu Uglu í janúar á þessu ári .
Í bókinni, sem ber undirtitilinn Tengsl
Íslands og Evrópusambandsins, eru 13 greinar .
Sú elsta er frá árinu 2003 og sú nýjasta var
rituð í des ember 2008 .
Sem dómsmálaráðherra hefur Björn gegnt
lykilhlutverki í þátttöku Íslands í Schengen­
samstarfinu og hann var formaður Evrópu­
nefnd ar sem forsætisráðherra skipaði árið
2004 til að fjalla um tengsl Íslands við
Evrópu sambandið . Auk þess hefur hann
verið formaður utanríkismálanefndar Al­
þingis og atkvæðamik ill í umræðu um utan­
ríkis­, öryggis­ og varnar mál um hartnær
40 ára skeið . Skoðanir hans um Evrópumál
byggjast því á víðtækri reynslu og meðal
annars af þeirri ástæðu hljóta allir sem hafa
áhuga á upplýstri umræðu um þennan
mála flokk að fagna útkomu bókarinnar .
*
Í viðauka, aftast í bókinni, er álit meirihluta
Evrópunefndarinnar sem forsætisráðherra
skip aði árið 2004 til að fjalla um tengsl
Íslands við Evrópusambandið og skilaði
skýrslu í mars 2007 . Lokaorð þess eru:
„Þótt aðild að ESB fylgi ýmsir kostir er
hitt fullljóst að þeir hagsmunir og réttindi
sem glatast Íslendingum við aðild vega
miklu þyngra en kostirnir við aðild . Þess
vegna er óhjá kvæmilegt fyrir Íslendinga að
standa áfram utan Evrópusambandsins eins
og málum er nú háttað .“ (s . 186–7)
Greinarnar í safninu styðja allar þessa
niðurstöðu . Fyrr í sama áliti, sem auk Björns
er undirritað af Katrínu Jakobsdóttur,
Ragnari Arnalds og Einari K . Guðfinns syni,
segir:
„Engar líkur eru á að samist geti um
milli Ís lands og ESB, að 200 mílna efna­
hags lögsagan um hverfis Ísland verði í
heild sinni viðurkennd sem sérstakt fisk­
veiðistjórnunarkerfi undir stjórn Ís lend­
inga, enda samrýmist það ekki sameiginlegri
sjáv arútvegsstefnu ESB og á sér engin
fordæmi nema hvað varð aði afmörkuð
fiskverndarhólf . […]
Íslenska efnahagslögsagan er 758 .000 fer­
kíló metrar að stærð eða ríflega sjö sinnum
stærri en landið sjálft . Íslendingar geta ekki
framselt yfirráðin yfir þeim miklu auðæfum
sem þar er að finna til Evrópusambandsins,
án þess að hafa nokkra vissu fyrir hvaða
reglum verði fylgt í sjávarútvegsmálum
á komandi áratugum . Engin trygging er
fyrir að Íslendingar geti varið hagsmuni
sína í þessu efni til frambúðar sem aðilar að