Tíminn - 24.12.1958, Blaðsíða 19

★ JDLABLA-Ð TÍMANS 195B ★
19
Ávarp Fjallkonunnar á þjóðhátíðardegi
(slendinga í Seattle 1958
Höfundur þeása ávarps er Hallur
Magnússon, kaupmaður í Seattle.
Hallur er Skagfirðingur að ætt. en
ólst upp á Austurlandi, lengst að Stakka
hlið í Loðmundarfirði. Dvaldis't ung-
lingsár á Héraði, en síðustu árin hér
heim,a á Seyðistírði, hjá Jörgensen bak-
ara. Kom snemma í ijós að hann var
góðum gáfum gæddur. M.a. varð hann
kunnur fyrir 'hversu hagorður hann var,
og lifa hér enn á vörum gleðibragir
eftir Hall. Þá vottar það um fjölhæfni
og góðar gáfur Halls, að hann var einn
þeirra sem báru upp leikstarfsemi á
Seyðisfirði, á hennar fyrstu árum þar,
lék m.a. sýslumanninn í Skugga-Sveini
og „föðurinn“ í Drengurinn minn.
Vestur um hal’ flvtzt Hallur á fyrsta
áratug aldarinnar. Hann komst í frem,stu
víglínu í einr.i stórorrustunni í fyrri
heimsstyrjöld, og kom úr þeirri raun
við fáa eina félaga sinna. Ljóðabók hefir
komið út vestra eftir Hall. Um mörg
ár var hann forseti íslendingafélags'ins
Vestra í Seattle. Starfrækir Hallur enn
nýlenduvöruverzlun þar í borg, ásamt
konu sinni, og er enn beinn í baki
og andlega hress, þótt kominn sé um
áttrætt.
G. M.
Höfundur ávarpsins ásamf konu sinni.
Myndin er tekin fyrir utan verzlun hans
1956.
um bekki, aö hann hefði farið öðru-
vísi að en vanalega, presturinn.
Honum hefut' fatazt, sagði einhver.
Kirkjugestir gengu heim á prests-
setrið til kaffidrykkju. Við móðir mín
bárumst með straumnum.
Logn var ekki lengur, veður var í
uppblæstri. Sólin óð í skýjum, gægöist
fram við og við.
Ég var enn þögul, er virðuleg heldri
manns kona keaiur á móti okkur móö-
ur minni og segir, aö sér þætti vænt
um, ef ég vildi fara úr fötunum, sem
hún lánaði a£ dóttur sinni, þvi aö
hún ætli að taka þau með sér heim.
— Já, já, svaraði móðir mín.
Það blikaöi a. tár i augunum, vott-
aði þó jafnvel fyrir brosi þar.
— Já, endurtók móðir mín viðutan,
sjálfsagt að skila fötunum og þökk
fyrir lánið.
Ég horfði ýmist á móður mína eða
þessa fallegu, finu konu. Við tvær fór
um afsíðis, þar sem ég skipti um föt,
lagði af mér lánsf jaðrirnar og tók mín
ar eigin, sem hæfðu starfsdeginum
framundan.
En fátæka, litla fermingartelpan
átti nú eina iieita ósk. AÖ þurfa aldrei
að vera upp á aöra komin og láta rétt
lætið ráða eins og gamli presturinn.
Herra forseti! Kæru íslendingar
og börn mín í Vesturheimi!
í dag ávarpa ég yöur sem tákn-
mynd íslands á frelsisdegi íslenzku
þjóöarinnar, og afmælisdegi Jóns
Sigurössonar, fremsta frelsishetj u
hennar.
Eg hefi þolaö margar þrautir
meö þjóð minni á liönum öldum.
En þungbærast var mér þegar
börnin mín seldu sitt forna sjáif-
stæði og sóru Hákoni Noregskon-
ungi trúnað og undirgefni árið
1262, en það leiddi til erlendrar
yfirdrottnunar um hartnær 700 ár,
sem einatt þrengdi kosti mínum
og þó aldrei meir en í aldalangri
verzlunaránauð! Og ekki var ein
báran stök, meö því að farsóttir,
eldar og isar skildu einatt eftir sig
blóðug spor.
En einnig voru margar mínar
gleðistundir, þegar íslenzkt vor og
árgæzka sumarsins gekk í garð, og
eiga þá ekki önnur lönd meiri nátt-
úrufegurð að fagna en landið okkar,
og nær þetta hámarki þegar sjálf
sólin ann sér ekki framar nætur-
hvíldar, en laugar landið geisla-
flóði, og býr þvi „nóttlausa voraldar
veröld“, eins og stórskáldið okkar
vestur-íslenzka komst að oröi!
Kæru íslendingar, og börn mín
hér í Vesturheimi. Þungt var mér
fyrir hjarta, þegar þið fyrir hundr-
aö árum tókuö að yfirgefa ísland,
og fluttuð í hópum vestur um haf.
En nú er þetta breytt!
Nú finn ég til metnaðar fyrir
það, hvernig þið á öllum sviðum
hafið reynzt liðgeng og hvergi stað-
ið að baki öðrum þjóðum í ykkar
Fiallkonan
nýja landi. Þið hafið við dagleg
störf, við nám og i fjölmörgum
trúnaðarstöðum reynzt hinir nýt-
ustu og farsælustu samfélagsþegn-
ar.
Þá hafið þið með lífi ykkar og
starfi sýnt siðgæðisþroska, sem
einatt hefir hlýjað mér um hjarta.
Loks hafið þið haldið tryggð og
sambandi við ættland ykkar, gamla
ísland!
Fyrir allt þetta er ég ykkur af
hjarta þakklát.
17. júní er hinn nýi frelsisdagur
íslendinga. Þann dag erum við að
halda hátíðlegan hér í kvöld, og
svo mun vera um alla íslendinga
út um víða veröld!
Það var á þessum degi árið 1914,
að sólin reis yfir íslendinga sem
alfrjálsa þjóð, öðru sinni, yfir hið
islenzka endurreista lyðveldi. Þar
með var sorgum liðinna alda létt
af mínu hjarta.
Vil ég enda þetta ávarp meö
þeirri ósk og bæn til ykkar, að þið
haldiö sambandinu við mig, meðan
ykkur rennur islenzkt blóð í æðum!
Munið erindið fagra eftir Jónas
Hallgrímsson:
„Þiö þekkið fold meö blíöri brá,
og bláum tindi fjalla,
og svana hljómi silungsá,
og sœlu blómi valla,
og bröttum fossi, björtum sjá
og breiðum jökul skalla.
Drjúgi hana blessun árottins á
um áaga heimsins alla“!
Aö svo mæltu bið ég guð að
blessa ykkur öll, í nútið og fram-
tíð!
3
íminn
i
oáncir
ö(L
um
íeáenclum
áinum
cjle&ileCjrcL
/o
/
lci.
Forsíðumyndina frá
Hólum í Hjaltadal
tók
Guðni Þórðarson