Vísir - 30.04.1933, Blaðsíða 85

VÍSIR
iiiHfnifflHHmiiRmnffiMimnRiiiuiimiiiiiiHinnfliiHiiuinsiiimimniPiiuuuininnnnmnmmuuiiniiiiiniiiiiiiniiininiiiiiiiiiiuiniHuiuiiuuiiniiimniiiiiiiuittiiiiiiiB
Það besta! I

Seandia
eldavélar
Svendborgap
þvottapottar
Greysip
mistöðvar-
eldavélar
Svendbopgar
ofnar
SVENDBORGAR eldfæri epu eldfæpi þeippa vandlátu.
Engin tegund eldí'æra-lieflr fengið jafn langa og ábyggilega reynslu
hér á landi, enda bafa þau verið seld hér frá þvi um aldamót.
Msundip Svendbopgap eldfæpa eru í daglegri notkun um alt land.
s £»ess vegna auðvelt að fá upplýsingar um gseði þeirra.
s Allir varablutir ætíð fyrirliggjandi.
E Einnig böfum við ávalt fyrirliggjandi mjðg fjölbreytt drval af emaileruðum
vöriim, aluminiumvðrum, blikkvörum, trévörum og allsiconar búsáhðldum.
Laugaveg 3
Sími 4550 1
Í]lilliÍllBI1HllllllIlUU8tlKiniUllllllUilUIIKllllllUISIillllIll!881llliilli!UU»llllllllllllllIllllllBllIU!UUliUillUllIlllIllllIKllKIIKIIIIUIIIllIIIIIIIUlllIUIlIUIiniKIIIllllKllftllUIIUIKIiaillllXl
■»
f
sir var nefnd, keypti vænan
bita af þessu góðgæti og furð-
aði mjög, hversu vont það gæti
verið.
Einhverjir I>anir höfðu keypt
þetta hangikjöt til reynslu og yf-
irleitt þótt það vondur matur.
Og vitanlega hafa þeir flestir
búist við því, að svona væri alt
islenskt hangikjöt.
Enginn má vita,*hversu mjög
annað eins og þetta getur spilt
fyrir. Og litla þökk eiga þeir
menn skilið, sem flytja því lik-
an varning á erlendan markað.
Síðan þetta gerðist eru liðin
nokkur ár. Þeim, sem þetta
ritar, er ókunnugt uni það,
hvort íslenskt hangikjöt muni
nú haft ú boðstólum á erlend-
um markaði.
Islendingar eru í vandræðum
með kjötið sitt. Þeir framleiða
meira, en þörf er fyrir í land-
ínu sjálfu og verða’að sæta af-
arkostum um sölu kjötsins er-
Hendis.
Væri nú ekki reynandi, að
bjóða nágrannaþjóðum okkar
upp á hangið og vel verkað
sauðakjöt? — Sumir halda, að
rétt væri að gera þá tilraun. —
En kjötið verður að vera af
vænum sauðum (með 60 pd.
falli á blóðvelli og þar yfir) og
það verður að vera vel verkað
— umf ram alt vel verkað.
Menn munu segja, að sauðir
sé ekki til í þessu landi, sist svo
að neinu nemi. Það er satt, að
sauðunum hefir fækkað mjög
ög er það vissulega illa farið af
mörgum ástæðum. Og vonandi
hefst sauða-öldin af nýju, áður
en langt um liður.
En áður en tilraun þessi yrði
gerð, mn útflutning hangi-
kjöts, þyrfti menn að læra að
reykja kjöt. Það er ekki sarna
hvemig það er gert, og sann-
leikurinn mun sá, að tiltölulega
mjög fáir kunna þá list til hlít-
ar.
Það væri bæði gagnlegt og
skemtilegt, að geta flutt út ár-
lega og selt - við góðu verði,
nokkur þúsimd kroppa af vænu
og vel verkuðu hangikjöti.
* *
Torfbæipnip
gömlu*
Flestum, ef ekki öllum, ber
saman um, að torfbæirnir
gömlu hafi haft margt til síns
ágætis. Og hvað sem menn
segja nú á dögum, er allir
heimta „eittlivað nýtt“, sem „á
við tiðar smekkinn“, jjegar
flestir vilja hafna þvi gamla,
I þá verður því ekki neitað, að
torfbæimir gömlu höfðu
marga kosti ef vel var frá þeim
gengið og þeim haldið vel við.
Það ber nú flestum smekk-
mönnum saman um, innlend-
um og útlendum, að vel gerðir
torfbæir sé einkennilegir og
snotrir og í samræmi við
landslag hér á landi. En þeir
hafa einnig þá kosti til að bera,
að efnið er að allmiklu leyti
innlent og víðast við hendina,
og að vel gerðir torfbæir eru
lilýir og geta verið vistlegir.
Það hefir stundum á síðari
árum verið talað i fyrirlitning-
artón um torfbæjarmenning-
una. En hún hafði nú samt
margt til síns ágætis. Eg veit
það vel, að torfbæjahreysi fá-
tæklinga hafa átt sinn þátt í
veikindum og heilsuleysi, en eg
hygg, að of mikið hafi verið
að því gert, að kenna torfbæj-
unum um, heldur var meira
því að kenna, að sumstaðar var
eigi vandað til torfbæjagerðar-
innar sem skyldi. En timbur-
hjallarnir, sem siðar komu, þó
rúmbetri og bjartari væri, hafa
sína galla eigi síður en kosti,
og það sama má segja um
steinbyggingarnar, sem risið
hafa upp um alt land á síðari
áruin. Það þarf ekki að minna
á, að byggingar þessar, úr
timbri og steini, sem reistar
hafa verið, hafa orðið svo dýr-
ar, að nú, þegar verðlagið er
komið niður úr öllu valdi, ætla
þær að sliga margan bóndann.
Og það, sem litlu er betra, hef-
ir komið í ljós. Nýju stóru hús-
in eru flest rök, og ókleift,
kostnaðar vegna, að halda
þeim nægilega hlýjum. Loks
mætti nefna, að þessi hús eru
mörg ósnotur útlits og í engu
samræmi hvert við annað eða
landslagið vfirleitt.
Eg hefi haft mínar skoðanir
um þetta, en ekki haft hátt
um, því að mér hefir fundist,
eins og ef til vill fleirum, að
það myndi ekki nein áhrif
hafa, þótt ymprað væri á
þessu. Nýi tíminn myndi bara
líta á þetta sem skrif einhvers
sérvitrings, sem væri áratugi
á eftir timanum. En tvent hef-
ir gerst, síðan eg fór að hugsa
uin þetta, sem hefir heldur ýtt
undir mig að drepa á torfbæj-
gerðina. Bændur norðanlands
sumir, hallast áð því, að nauð-
syn beri til að byggja upp bæ-
ina mun ódýrara en gert hefir
verið. Og nokkrir bændur
nyrðra munu hafa gert til-
raunir á þessu sviði, sem
grundvallast á því, að nota að-
keypt efni sem minst og spara
VÍSIS KAFFIÐ
gerir alla glaða.
aðkeypt efni sem mestj Á
þessum grundvelli einum verð-
ur líka kleift að byggja upp
sveitabæina, og hygg eg, að i
þvi sambandi sé athugandi, að
live miklu leyti mætti notast
við byggingarlag gamla tim-
ans, torfbæjargerðina. Og eg
yrði ekkert hissa á þvi, að það
kæmi á daginn, að bændur
sjálfir fyndi ráð, með tilliti til
gamallar og nýrrar reynslu,
sem hentaði þeim best og
eigi væri efnahag þeirra of-
vaxið.
Vildi eg loks með línum
þessum láta í ljós ánægju
mína yfir því, að einn af mestu
dugnaðarmönnum þessa lands
fór þeim orðum um í blaða-
grein nýlega, að skilja mátti
sem svo, að vert hefði verið að
missa ekki sjónar af gamla
tímanum i þessu efni. En hvað
sem ofan á verður, þegar menn
fara að vitkast og sjá, að það
dugir ekki að byggja fram-
kvæmdir á lántökum einum,
vildi eg segja, að sú menning,
sem þreifst í skjóli gömlu
torfbæjanna varð þjóðinni til
gæfu ú marga lund. Sönn
menning þjóðar vorrar verður
aldrei miðuð við bárujúrn og
veggi steypta úr erlendu efni
fyrir lánsfé, sem menn ef til
vill eru ekki borgunarmenn
fyrir.
¥
Gyðingar í Bandaríkjunum og
ofsóknimar í Þýskalandi.
GySingar í Bandaríkjunum hafa
haldi'S fjölda mótmælafundi útaf
GySingaofsóknunum i Þýskalandi.
Beita GySingar í Bandaríkjunum,
sem eru mjög fjölmennir, sér fyr-
ir því, aS menn hætti aS kaupa og
selja þýskar vörur. Árlegur inn-
flutningur á þýskum vörum til
Bandaríkjanna nemur á annaS
hundraS miljónum dollara árlega.
(FB.)
Bann við lánveitingum.
Iliram Johnson, öldungadeildar-
þingmaSur á þjóSþingi Bandaríkj-
anna, hefir lagt frv. fyrir þjóS-
þingiS um bann viS lánveitingum
til erlendra ríkja, sem ekki hafa
staSiS viS skuldbindingar sinar
viS Bandaríkin. Samkvæmt" frv.
Johnsons á ríkisstjómin aS hafa
eftirlit meS öllum lánveitingum til
erlendra rikja, félaga og einstakl-
inga. (FB.).
Skuldamálin og Frakkar.
Deilur miklar hafa staSiS yfir
aS imdanfömu x frakkneskum
blöðum um þaS hvort Frakkland
eigi aS standa í skilum meS ófriS-
arskuldagreiSsluna sem fellur i
gjalddaga 15. júní næstk. Ýms
blaSanna em þess hvetjandi að
Frakkland standi í skilum, ekki
síst til þess aS fyrirbyggja úlfúð
og ‘ viSskiftaörSugleika milli
Frakka og Bandaríkjanna. Sumir
þingflokkanna eru mótfallnir
greiSslu. (FB.).