Morgunblaðið - 20.05.1954, Blaðsíða 21
Fimmtudagur 20. maí 1954
MORGUNBLAÐIÐ
21
ÆSKAN OG FRAMTIÐIN
fundur m
samvinna
aniia
• EKKI ALLS fyrir löngu
«fndi Heimdallur, féiag ungr.i
sjálfstæðismanna í Iíeykjavík, til
umræðufundar um handritamál-
Sð. Var fundurinn fjölsóttur o?
toinn ágætasti, enda var mikill
áhugi fundarmanna á umræðu-
cfninu. Ekki verða skoðanir
læðumanna raktar hér, cnda
toefir áður verið skýrt frá þeim
í blaðinu, en hins vegar skal
toent á, að fundurinn sýndi, svo
að ekki verður um villzt, að þjóð-
Sn stendur einhuga að baki ríkis-
Btjórnarinnar í máli þessu.
Samþykkt var tillaga þess efnis,
að hvergi skuli hvikað frá mál-
stað og kröfum íslendinga og
«kki komi til mála annað en
þeim verði afhent allt Árnasafn.
• Þá var og athyglisverð só til-
Jaga, sem samþykkt var, þess
efnis að setja skuli á stofn sér-
staka nefnd, er sjá skuli um, að
Skröfur íslendinga í handritamál-
ánu verði kynntar erlendum
l>jóðum, svo og á hverju þær
byggjast. Er ekki að efa, að slík
íiefnd gæti unnið hið þarfasta
verk málstað okkar til mikils
gagns, og ber nauðsyn til, að
koma henni á fót hið fyrsta.
• Einkum kom vel í ljós á
jfundinum, hversu hin furðulega
afstaða Hafnarstúdenta í hand-
iritamálinu á lítið skylt við ís-
lenzka hagsmuni, og er hörmu-
legt til þess að vita, að íslenzkir
Hafnarstúdentar skuli ekki hafa
staðið betur á íslenzkum rétti en
iraun ber vitni. Um það verður
ekki sakast nú, en vonandi verð-
ur þetta til þess að opna augu
þeirra fyrir því, að tími er til
ikominn, að þeir losi sig undan
þeim óheillaöflum, sem stjórnað
hafa meiri hluta þeirra undan-
farin ár. Sannast sagna kom af-
staða þeirra í handritamálinu
engum á óvart hér heima, eftir
allar þær furðulegu yfirlýsingar
'Ug ályktanir, sem þeir hafa lát-
ið frá sér fara „á þessum síðustu
<og verstu tímum“.
• Hitt er ekki síður alvarlegt
mál, að vinstri fylkingin í
Stúdentaráði Háskólans hugðist
gera Háskólastúdentum þá ævar-
andi smán að taka undir raddir
Hafnarstúdenta í handritamálinu.
Þetta er eitt af því, sem er ótrú-
legt — en satt. Ef Vökumenn
toefðu ekki hótað núverandi
meirihluta almennum stúdcnta-
fundi um mál þetta, er senni-
legast, að íslenzkir Háskóla-
stúdentar gætu nú sagt: „Hver
toefir sinn djöful að draga“
og gotið hornauga til núverandi
stúdentaráðsmeirihluta. Það er
l»ó ekki svo, að meirihluti þessi
toafi ekki komið við kaunin í
stúdentum í vetur — en sem bet-
mr fer tókst að koma í veg fyrir
það mesta óheillaverk, sem
toann hugðist geta af sér.
9,Þar eiga engir
Sjápstæðis-
rnenrs að sta&tfa64
FRÁ ÞVÍ var skýrt hér á Æsku-
lýðssíðunni ekki alls fyrir löngu,
að Tíminn hefði ætlað að nota
sér skólafund verzlunar- og sam-
vinnuskólamanna um verzlunar-
mál til þess að gera unga sjálf-
stæðismenn tortryggilega í aug-
«m samvinnumanna. En eins og
bent var á, réðust hinir ungu
sjálfstæðismenn aldrei á sam-
vinnusteínuna, heldur fram-
kvæmd h.ennar í höndum fram-
sóknarmanna — enda eru fjöl-
jnargir sjálfstæðismenn fylgj-
UM næst síðustu mánaðamót var
haldið i Vínarborg æskulýðsþing
á vegum Evrópuráðsins. Þingið
var haldið í hinu glæsilega þing-
húsi í Vínarborg og stóð í fimm
daga frá 26. marz til 1. apríl.
Sátu það á þriðja hundrað full-
trúar, aðallega frá löndum Ev-
Gunnar Helgason
rópuráðsins, en einnig var boðið,
sem áheyrnarfulltrúum á þingið
nokkrum ungum stjórnmálamönn
um frá öðrum löndum og full-
trúum einstakra alþjóðasamtaka.
Þing þetta sátu m. a. þrír full-
trúar frá íslandi: Gunnar Helga-
iess að friður holdisð z heiminum
stefna hinnar lýðræðissinnuðu
æsku mörkuð til þeirra mála, sem
efst voru á baugi þá.
Þingið í Vín tók til meðferðar
ýmiss mál, sem snerta æskulýð-
inn sérstaklega, svo sem í sam-
bandi við mennta- og félagsmál,
en aðallega var þá rætt um stjórn
málaástandið í heiminum og þá
einkum hættu þá, sem hinum
frjálsa heimi stafar af ofbeldis-
stefnu kommúnismans. Kom
margt athyglisvert fram í um-
ræðunum á þinginu og í einstök-
um nefndum þess og vörpuðu
margir fulltrúanna skýru ljósi á
starfsaðforðir kommúnista í
heimalöndum sínum og hversu
blygðunarlaust útsendarar kom-
múnista ynnu að því með njósn-
um og hefndarverkum að grafa
undan frelsi bjóðanna.
ÁRNAÐARÓSKIR
AUSTURRÍKISMANNA
Við setningu þingsins fluttu m.
a. ræður þeir Theodór Körner,
forseti Austurríkis og Julius
Raab, kar.slari Lýstu þeir ánægju
sinni yfir því, að þingið skyldi
haldið í hinni sögufrægu Vínar-
borg og sögðust vona að það
mætti verða til þess að auka skiln
ing æskunnar og þekkingu á
vandamálum heimsins. Með auk-
inni kynningu þjóða í milli væri
írá æskalýðsmáti í Vínariiorg
Ríkisóperan í Vínarborg er eitt mesta stolt Austurríkismanna.
Óperubyggingin varð fyrir sprengju á stríðsárunum og stór-
skemmdist, en þegar endurreisnarstarfið hófst eftir stríðið, var
þegar hafizt handa um endurbyggingu óperunnar.
Nefndir þessar voru: stjórnmála-]
nefnd, menningarmálanefnd, fé-
lagsmálanefnd og nefnd er fjall-
aði sérstaklega um afstöðu
Vestur Evrópu til.Rússlánds og
Bandaríkjanna.
Nefndir þessar héldu marga
t f
Rússar hafa hvað eftir annað komið í veg fyrir að friðarsamningar væru gerðir við Austurríki,
þannig að í landinu er nú ennþá hernámslið fjögurra stórvelda. í Vínarborg skiftast hernámsliðin
á um öryggisgæzlu og eftirlit. Hér á myndinni sézt er slík skiíting varðgæzlu fer fram.
son, varaform. SUS, Volter Ant-
onsson fyrir F.U.F. og Sigurður
Guðmundsson fulltrúi F.U.J.
Þingið í Vín var annað þing
þessara æskulýðssamtaka, en
fyrra þingið var haldið í Hollandi
í okt. 1952. Var þá lagður grund-
völlurinn að samtökunum og
endur samvinnustefnunnar. llins
vegar er vert að vekja á því at-
hygli aftur, að frjálslyndi sam-
vinnuskólapiltanna var af svo
skornum skammti, að einn þeirra
hrópaði yfir fundarmenn: „Við
samvinnufélögin eiga engir sjálf-
stæðismenn að fá að starfa." —
Maður fer að halda, að Sam-
vinnuskólinn sé að verða meiri
háttar kennslustofnun — í um-
buraariýridi.
líklegt að tortryggnin minnkaði j
og. það sem stefna þyrfti að, væri
fyrst og fremst það, að allar
þjóðir fengju notið frelsis, því
það væri fyrsta skilyrðið til að
friður héldist í heiminum.
Það væri ekki nóg að tala um
nauðsyn þess að friður héldist,
það væru verkin sem skiptu máli.
Voru ræður þessara reyndu
stjórnmálamanna mjög áhrifa-
rikar 0.9 sýndu vel freisisást þess-
arar mikilhæfu smáþjóðar, sem
svo margt nefur orðið að þola
af völdum ófriðar og ofbeldis á
síðustu áratugum.
STÖRF ÞINGSINS
Störfum þingsins var þannig
hátlað, að fulltrúum var skipt
niður í fjórar nefndir og átti hver
nefnd að gera uppkast að álykt-
unum í belztu málaflokkum. —
fundi og gerðu ítarlegar álits-
gerðir um þau mál er voru
þeirra viðfangsefni og lögðu álit
sín síðan fyrir þingíð. Umræður
urðu miklar pg á.stundum nokk-
uð harðar, en þó í fullri vinspmd
og mótuðust af sanngirni og
drengskap. Enda varð fullkomin
eining um öll þau mál, er mesta
þýðingu höfðu.
Of langt mál yrði hér að birta
einstakar ályktanir þingsins, en
það verður ef til vill gert síðar
þega^ tækifæri býðst.
SAMEINING F.VRÓPU
Mjög mikið var' rætt á þinginu
um smeiningu Evrópu og stofnun
Evrópuhers. Um það efni voru
að vísu nokkur skiptar skoðanir
í einstökum atriðum, en um eitt
voru þó allir sammála að nauð-
synlegt væri að auka samstarf
þjóða Evrópu á ýmsu sviði bæði
atvinnulega og menningirlega.
Qg að traust samstarf Evrópu-
þjóðanna væn frumskilyrði þess,
að friður héldist í heiminum. -—
Þetta hafa einræðisöflin gert sér
ljós og því gera þau allt sem-
í þeirra valdi stendur til þess að
blása að glóðum sundrungar.með-
al Evrópuríkjanna.
KOMMUNISTAR OGNA
V-EVRÓPU
Mjög var, það líka áberandi
hvað styrjaldaróttinn var mikill
hjá fulltrúum flestra þjóða og
það vissulega ekki af ástæðu-
lausu. Æskumenn þeir, er sátu
þingið, er síðasta styrjöld enn í
fersku minni og allar þær hörm-
ungar, sem af henni leiddú og
þeir búa í nágrenni við hin kom-
múnisku ríki Austur-Evrópu, sem
eru grá fyrir járnum. Þeir svo
að segja heyra stunur hinna kúg-
uðu þjóða, sem kommúnisminn
hefur brotið undir sig með of-
beldi og daglega heyra þeir um
ný ofbeldisverk sem unnin eru
í þeirra eigin löndum af útsend-
urum kommúnista.
Það er bvi ekki að undra þó að
margir hugsi með kvíða til kom-
andi daga í þessum ríkjum og
vilji gera það, sem í þeirra valdi
stendur til þess að sameina hinar
frjálsu þjóðir Evrópu til varnar
gegn ofbeldismönnum og tryggja
þar með frelsi sitt og þjóða
sinna.
Höfðu allir fulltrúarnir sömu
afstöðu til þessa rnáls, hvar sem
þeir að öðru leyti skipuðu sér
í flokka.
EFNAHAGSMÁL
Þá var einnig mjög mikið rætt
um menningar og efnahagsmál
og áherzla lögð á það að auka
sem mest menntun æskunnar og
tryggja öllum þegnum þjóðfé-
laganna sem bezt kjör, svó að
enginn þyríti að búa við skort
og var talið að náin samvinna
Evrópuþjóðanna í efnahagsmál-
um væri undirstaðan undir það
að slíkt nætti takast.
Einnig var rætt um skipulags-
mál samtakanna. og nauðsvn þess
að efla sem mest samtök hinnar
lýðræðissinnuðu æsku í baráttu
hennar fyrir friði og frelsi í
heiminum.