Morgunblaðið - 15.04.1965, Síða 25
Fimmtudagur 15. apríl 1965
25
MORCUNBLAÐIÐ
el. Óhræddir við erlent fjár-
xnagn, þeir karlar.
J — Karmelfjall, eða Karmel-
Ihæð, er nokkuð langt inni i
landi. Eiginlega eru þetta marg
ar hæðir, og gætum við íslend-
ingar satgt eftir sömu nafngift-
arreglu að Öskjuhlíð næði að
xninnsta kosti austur á Þingvöll.
| Vi'ð rætur Karmelfjalls er
stærsta samyrkjubú í gervöllu
i Ísraelsríki. Býlið heitir Kirjat
Haim. Þar búa um tvö þúsund
xnanns, og þar er mikil iðnaðar-
framleiðsla.
| — Þegar Karmelfjalli sleppir
er ekið áfram yfir Harmagedd-
onsléttuna, þar sem seinasta
stríð.heimsins á að standa. Þeg-
ar bíllinn fór að fikra sig upp
j eftir hálendinu, sem Nazaret
; stendur á, sást bezt, hve geysi-
víðlend sléttan er. Á sléttu-
tflæmi þessu stendur meðal ann-
arra samyrkjubú eitt, sem ekið
er um á leiðinni. Byggt er það
á mýrarfenjum og foröðum, þar
sem malaríu-pestin var gestur
árið um kring hér áður fyrr,
en nú hafa Júðarnir þurrkað
upp fenin og útrýmt malarí-
unni. Þetta bú heitir Nahalal.
Þegar þaðan fer, er ekið upp
Ihæðardrögin, sem Nazaret stend
ur á. Nazaret er 400 metra yfir
6jávaryfirborð og er byggð
Aröbum. Þeir búa einnig fyrir
norðan Nazaret, í Galíleu.
Þetta landsvæði Araba tilheyr-
ir Ísraelsríki og er nokkurs kon-
ar fylki í því. Þeir kjósa eigin
þingenn á þing Lsraels. Ekki
ber á nokkurri óánægju milli
Araba þessara oig Gyðinga, sem
Ibúa í nágrenni hverjir við aðra,
þótt Arabarnir hafi tiltölulega
mikið sjálfsflorræði innan ísra-
elsrikis og hafa að auki sömu
ihlunnindi og aðrir þegnar.
— Nazaret sbendur í hrjósbr-
ugu dallendi, sem umferingt er
Ikalkbjörgum og igróðurlausum
hlíðum hásléttunnar. Arabar
þeir, sem þarna búa, virðast
hafa orðið fyrir áhrifum frá
Gyðingum, því að þeir sýndu
virðingarverða viðleitni tii ak-
uryrkju ag annars landibúnaðar,
en þessa Araba sem aðra mátti
þó alltaf þekkja frá öðrum, suð
rænum íbúum ísraels, vegna
hinnar sérstæðu lyktar, sem
þeim fylgir, og finnst jafnvel
langar leiðir af þorpunum
þeirra.
— Nazaret, — þorpið, þar
sem Máría fékk boðun sína, þar
sem var æskuheimili Jesús, þar
sem hann hjálpaði Jósef hlýð-
inn oig fðinn, eins og biblían
eegir þetta þorp hefur ekfeert
£rá dögum og Jesús, nema nátt-
úrulega umhverfið.
— Eitt var þó víst, hér var
gainla Nazaret, hér igekk Jesús
um. Hann gekk um þessa hóla
og þessi dalverni. Hann gefek
jafnvel um sömu steingötiirnar
og við.
— Bifreiðin stöðvaðist fyrir
framan svokallaðan „Brunn
jómfrúar M»ríu“. Þar stigum
við út. í brunni þessum er upp-
spretta, smáleki, sem María
mey er talin hafa sótt vatn sitt
til hér á árunum.
— Nú hefur verið hlaðið um-
hverfis brunnholuna. Þennan
dag stóðu þarna um kring tug-
ir síkjaftandi Arabakerlinga og
krakkar þeirra. Beið öll hersing
in eftir því, að röðin kaami að
þeim, — og lyktin, drerngur
xninn.
Síðan löngu fyrir daga Krists
hafa kerlingar þarna um slóðir
horið vatn í leirkerum, er
hvíldu á höfðum þeirra, en
þennan dag hafði vestræn menn
ing haldið innreið sína. Kerl-
ingarnar báru vatnið á höfði
eér, eins og tvö þúsund árum
éður, en nú var það í amerísi;-
um benzínbrúsum. Lifi framfar-
irnar!
— í Nazaret eru nokkrar
kirkjur, og heita þær allar í
höfuðið á Maríu mey. Þær voru
allar svipaðar, svo að í þetta
6kipti lét ég mér nægja að
stkoða eina. Eitt er sameigin-
legt með öllum kirkjum í Naza-
xet: Skíturinn og sóðaskapur-
inn. Betli má bæta við. Innan
kiikju og utan betluðu prestar
rósir iiui á heimilin
bænadagana og
páskadagana.
Framleiðendur.
Merkið sem heimurixtn
þekkir og treystir.
G. ÞORSTEINSSON
& JOHNSON h.f.
Grjótagötu 7. - Sími 24250.
Hátíðin byrjar með
htómurn — munið
páskaliljur, túlípana,
VALE'
Skólavörðustig 23
Maríulindin í Nazaret.
og kirkjuþjónar af okkur ís-
lendingum. f kór þeirrar kirkju,
sem ég skoðaði í Nazaret, er
djúpur brunnur með uppsprettu
vatni, og vilja sumir halda því
fram, að þetta sé hinn raunveru
legi Maríubrunnur. Við brögð-
uðum á vatninu (fyrir borgun),
og var það kalt og ferskt, ágætt
á bragðið.
— f kirkjunni voru ýmsir
gamlir munir, og fremur sýnd-
ist mér um safn að ræða en
kirkju.
— Frá Nazaret ókum við um
þorpið Kana, þar sem Jesús
gerði vatn að víni, og vildu
fleiri gert geta.
— Kana er lítið og skítugt
Arabaþorp. Þar er þó stór og
vegleg kristinna manna kirkja.
— Þegar ekið er burtu frá
Kana, er farið að feta siig ofan
af hásléttunni niður að Gene-
saretvatni. Nazaret er 400 metra
yfir sjávaryfirborði, eins og áð-
ur er um getið, en vatnið er
208 metra undir því. Um krapp
an hæðarmun er að ræða, þeg-
ar ekið er niður að vatninu,
svo að fól'k fékk hellu fyrir
eyrun, enda greitt ekið. Snar-
bratt er ofan að vatni, svo að
Reykjavíkuirstrákar mundu sjáli
sagt segja: „Þetta eru tómir
Kambar“. Síðan er kornið nið-
ur að stórri borg, sem Tíberíus
Rómverjakeisari byggði fyrir
h.u.b. 2.000 árum, og heitir hún
Tíberías eftir honum. Hún
stendur á bökkum Genesaret-
vatns, og enn má sjá þar bygg-
ingar frá döigum Tíberíusar
gamla keisara. Nú mun borgin
frægust fyrir hin mörgu gisti-
hús sín, heitar laugar og- milt
loftslag, sem gerir borgina að
vetrardvalarstað þeirra, er á
því hafa efni, — nokkurs konar
Riviera-strönd. Þarna þrífst hita
beltisgróður, og hitinn er eftir
því. Margs konar íþróttir eru
stundaðar þama, einkum í sam-
bandi við Genesaretvatn. Það er
ferskvatn, oig þar er gnægð af
fiski. Nú notar borgina aðallega
móðursjúkt fólk, sem stundar
heit böð og nudd og sleikir sól-
ina í þessum landshluta, þegar
illa árar í öðrum. Hér áður fyrr
var bærinn frægur hjá Gyðing-
um fyrir það, að þar voru lög-
málsbækur þeirra geymdar og
rannsakaðar, einskonar Árna-
safn ísraelsmanna.
Síðan komum við til Kaper-
hann oft til fólksins. Hér var
það, sem hann opinberaði sig
eftir upprisuna.
— Þarna svömluðum við
lengi og gerðurn það sem
fannst í tfrásögur færandi meðal
strákanna heim í Reykjavík, og
jafnvel Ársæll kafari hefði ald-
rei leikið eftir: Við köfuðum
niður að botni, stóðum þar á
höndum og rifum upp grjót
sem minjagripi 208 til 211 metra
undir yfirborði sjávar! Geri aðr
ir kafarar betur. í vatninu synti
ég í nokkrar klukkustundir, en
hætti mér sjaldan upp í fjöruna,
vegna þess að steinarnir þar
voru svo iglóandi heitir, að á
þeim var tæplega gangandi á
skóm, hvað þá berfættur.- Við
ætluðum að borða nesti okkar
þarna, en það var ekki hægt,
þótt við leituðum í skugga
fjögurra metra hárra cyprus-
viða og pálmatrjáa, því að þar
var svo krökkt af maurum og
alls konar skorkvikindum. Við
flýðum þennan ófénað og átum
okkar nesti og drufekum okkar
íslenzka Egils-bjór uppi í bíl.
— Nú var ekið niður eð Jór-
dan og skoðaður litskrúðugur
skrautjurtaigarður. Síðan var
sótt heim elzta og fullkomnasta
samyrkjubú í ísrael. Heitir það
Dagania og er stofnað á árinu
1009, hvorki meira né minna.
Þessum samyrkjubúum í ísra-
Borgarxniúrar í Tíberías. Sívali
er frá krossferðatuminum. —
fylgja greininni, teiknaði
bók hans, „ILandið helga“, sem
félagins 1058.
turninn úti í Geneseretvatni,
þessa mynd og aðrar, sem
Jóhann Briem, og birfust þær í
var gjafabók Almenna bóka-
naum. Þar hefur spádómur
Jesú rætzt: Borgin hefur svo
sannarlega jafnazt við jörðu.
'Þar finnast aðeins rústir af
gyðingamusteri (sýrtaigógu).
Við kom-um við í húsi, þar
sem norsk fjölskylda bjó ásamt
annarri finnskri. Þar á strönd
vatnsins sviptum við okkur
klæðum, neyddumst til þess að
fara í sundskýlur vegna kven-
fól'ksins, og köstuðum okkur til
sunds í vatnið, sem ýmist er
kallað Genesaretvatn, Galíleu-
vatn eða Tíberíusarvatn.
— Hér var það, sem Jesús
kallaði til sín flesta postula sína
Á strönd þessa vatns og í hlíð-
unum fyrir ofan það talaði
el er skipt í tvo flokka eftir því,
hve samyrkjan er á háu eða
lágu stigi.
— Samyrkjubú þetta, sem
við skoðuðum, var rekið sem
slíkt að öllu leyti, en Gyðing-
arnir þarna mótmæltu því fast-
lega, að rekstrarfyrirkomulag
þeirra ætti hið minnsta skyit
við kommúnisma.
Sögðu þeir fyrirkomulag
sitt vera þannig, að nokkrir ein-
staklingar kæmu sér saman um
að reka búskap í algeru sam-
félagi. Sameiginlegur afrakstur
gengi til skipta milli bænda eða
væri notaður í sameiginlegri
þágu búrekstursins. í Sovétríkj
unum væri það hins veigar ríkið
sem setti bú á stofn, ræki J>au
og hirti ágóðann. Á þessum bæ
fengum við iskælt vatn, sem
var ókeypis handa ferðamönn-
um, en slíkum höfðingsskap
eiga Evrópumenn ekki að venj-
ast handan Miðjarðarhafsbotna.
— Frá búi þessu ókum við
niður að Jórdan. Nokkrir ofekar
þar á meðal ég, fengum okkur
vatn úr ánni á bjórflöskur, til
þess að hafa heim með okkur.
Þetta var fúlt og gruggugt vatn.
Sagði leiðsögumaður okkar, að
vígsla vatnsins af hálfu klerk-
lærðs manns væri ekki nægjan-
leg, ef nota ætti vatnið við
skírn, því að það væri svo ban-
eitrað, að yfirlestur dygði ekki.
Það yrði að minnsta kosti áð
sjóðast. Nóttina eftir var vatn
þetta drufekið frá mér, áð sjálf-
sögðu í misgripum, en hertur
hefur sá verið orðinn, sem þáð
drakk, því að hann fékk ekki
einu sinni innanskömm.
í Jórdansdal er mikið um
fiskiræktarvötn. Fiskurinn úr
þeim finnst mér vondur, bragð-
lítill og hveljulegur.
— Til baka var ekin önmur
leið, fram hjá fjallinu Tabor,
sem þekkt er úr biblíunni. Þang
að upp riðu einu sinni tveir ís-
lenz'kir prófessorar á múlösn-
um. Við ókum framhjá þorpinu
Endor, þar sem galdrakonur
kölluðu fram anda SamúeLs, síð
an hjá Nain, hvar Jesú vakti
upp son ekkjunnar, og hinn
sami syngði með syrgjendum og
huggaði þá líka.
— Nú er ég hættur. Þótt Land
ið helga sé mér eftirminnilegt,
þá eru íslenzku öræfin mér enn
minnistæðari. Þegar ég kom í
land fyrir nokkrum árum,
hafði ég lítið ferðazt um sjálft
Island, þó að ég væri margbú-
inn að þræða hverja einustu
fúluvík á strönd þess.
— Síðustu sumur hef ég átt
þess kost að ferðast um hálendi
íslands, og ekkert jafnast á við
það, nema ef til vill að standa
í fallegri á oig renna fyrir fisk.
Öræfin íslenzku eru sú kirkja
og það safn, sem engin þjóð og
ekkert land á fegurra.
Nýja símaaúmerið okkar er
1-93-95
Tízknskóli ANDREU