Morgunblaðið - 12.05.1965, Blaðsíða 25

^ Miðvikudagur 12. maí 1965
MORGU N BLAÐIÐ
25
í KVÖLD verður leikritið Hver er hræddur við Virginíu Woolf?
sýnt í 30. sinn í Þjóðleikhusinu. Aðsókn hefur verið mjög góð i
þennan leik og hafa ailir er tóku þátt í þessari sýningu hlotið
mjög góða dóma fyrir frammist öðu sína. — Nú hefur verið i-
kveðið að senda þessa sýningu út á Iand í sumar og verður leik-
urinn sýndur í öllum helztu samkomuhúsum landsins. Leikur-
inn verður aðeins sýndur þrisva r sinnum enn í Þjóðleikhúsinu.
— Myndin er af Helgu Valtýsdóttur og Kóbert Arnfinnssyni i
aðalhlutverkunum.
—AlbingJ
Framhald af bls. 8
útlit fyrir, að
hann mundi
beita sér fyrir
miklum úrbót-
um í þeim efn-
um, af því að
hægara væri um
að tala en í að
komast. _ Hann
hefði vitnað í
júní-samkomu-
lagið, en það hefði af hálfu
verkalýðsfélaganna verið sam-
jþykkt í trausti þess, að stjórnar-
völdin og atvinnurekendur not-
uðu sér frestinn til að ákveða,
hvernig kjör launþega yrðu bætt.
Skömmu eftir að samkomulagið
hefði verið gert, hefðu atvinnu-
rekendur og ríkisstjórnin gengið
svo langt að svíkja anda sam-
komulags'ins með því að leggja á
launþega þyngri skatta en dæmi
væru til um. Undir árslok hefði
ríkisstjórnin síðan lagt á almenn-
ing auknar álögur, hinn nýja
söluskatt.
Þá sagði Einar, að vinnutími
væri óhæfilega langur hér á
landi. Ráðherramir hefðu að vísu
Ihaft um það fögur orð, að vinnu-
tíma bæri að stytta. Samt hefðu
■tj órnarflokkarnir látið sig hafa
fþað að kæfa í efri deild Alþingis
frumvarp um barnavernd, sem
væri til komin til að hlífa börn-
um og unglingum frá þeirri vinnu
þrælkun, sem tíðkaðist á full-
©rðnu verkafólki hér á Iandi.
!! Jón Skaftason tók mjög í sama
streng og fyrri ræðumenn Fram-
sóknarflokksins. Hann taldi laun
þega hafa farið á mis við hina
miklu aukningu þjóðarteknanna.
Velmegun sú, sem margir hverjir
þyggju við í dag, væri grund-
völluð á röng-
um forsendum,
undirstöðuna
vantaði með
öllu. Stefna
stjórnarflokk-
anna hefði sýnt
sig í æðisgengn-
ari verðbólgu en
dæmi væru til
um áðuró Skatta
álögur væru nú
þungbærari en dæmi væru til
um, tillögur Framsóknarmanna
til úrbóta í þessum efnum hefðu
ekki verið teknar til greina.
i! Jón Skaftason ræddi einnig um
stóriðjumálin og væntanlega stór
iðju og sagði, að í raforkumálum
yrðu íslendingar að hafa þá
stefnu að virkja fyrst í eigin
þágu, siðan væri hægt að athuga,
Ihvort eitthvað væri aflögu til
handa öðrum.
■ Helgi Bergs talaði af hálfu
Framsóknarflokksins og var síð-
asti ræðumaður í annari umferð.
Hann sagði að ríkisstjórnin hefði
stýrt efnahagsmálum þjóðarinn-
ar í algert strand í mesta góðæri
sem yfir þjóðina hefði gengið.
öll ytri skilyrði
hefði verið eins
góð og bezt væri
á kosið. En þjóð
inni hefði orðið
lítið úr miklu
aflafé. Bændur
byggju nú við
erfiðari aðstæð-
ur en fyrr, sjáv-
arútvegurinn
væri kominnn i þrot og iðnaður-
inn í stórvandræði vegna þess að
ríkisstjórnin hefði vanrækt að
gera ráðstafanir fyrir hann til að
mæta auknum innflutningú
■ Algert stjórnleysi væri þvi i
efnahags- og avtinnumálum þjóð
arinnar.
! Þá ræddi hann hinar miklu
skattahækkanir sem hefði verið
komið á við hvert tækifæri sem
gefizt hefði. Skattheimtan hefði
komið í veg fyrir raunhæfar
kjarabætur.
J Ríkisstjórnin teldi heppilegra
»ð loka fé landsmanna inni í
bankahólfum en nota það til efl-
ingar véltækni í landinu og bæta
atvinnuvegina.
I Verðbólga, dýrtið, óhófleg
skattheimta og eyðsla og bruðl
hefði verið svo að til eindæma
væri í tíð þessarar ríkisstjórnar
og væri henni til einskis góðs trú-
andi.
Magnús Jónsson hóf mál sitt
með því að þakka þeim Bjarna
Benediktssyni og Gunnari Thor-
oddsen fyrir heillaóskir og traust,
sem sér væri mikils virði í hinu
vandasama starfi fjármálaráð-
herra. Hann kvað stælur og karp
því miður hafa oftast einkennt
útvarpsumræður, en slíkt væTÍ
hvorki til þess fallið að auka
veg Alþingis né gæfi það þá réttu
mynd af þróun þjóðmálanna, sem
bongurum í lýðræðisþjóðfélagi
væri nauðsynleg til þess að geta
myndað sér raunsæjar skoðanir.
Með þessum orðum kvaðst Magn-
ús ekki vera að ákæra neinn sér-
stakan né sýkna annan, heldur
að benda á meinsemd, sem yrði
að uppræta.
Magnús Jónsson sagði það
menningarvott, að dagblöðin
hefðu á síðustu
árum mjög bætt
fréttaflutning
frá umræðum á
Alþingi, en áður
fyrr hefðu þau
látið sér nægja
að skýra frá ræð
um samherja
sinna en afgreitt andstæðingana
með því, að þeir hefðu farið með
eintómt bull. Islendingar stærðu
sig af því að eiga elzta þjóðþing
veraldar, en því nyti Alþingi
ekki þeirrar virðingar með þjóð-
inni, sem nauðsynlegt væri, og
ættu þingmenn fyrr og síðar ekki
hvað minnstan þátt í þeim virð-
ingarskortL 1 einræðisþjóðfélög-
um teldu valdhafamir það mestu
varða, að almenningur hugsaði
sem minnst um stjórnmál og fælu
valdhöfunum allt sitt ráð. 1 lýð-
ræðisþjóðfélagi væri þjóðfélags-
legt uppeldi hvers einstaklings
forsenda heillavænlegrar þróun-
ar. Borgaramir væru sjálfir hinn
æðsti valdhafi í landinu og þeir
yrðu því að mynda sér skoðanir
með eðlilegum hætti, en til þess
að svo mætti verða, yrðu umboðs
menn fólksins á þingi og í ríkis-
stjórn að skýra málin rétt og
einnig væri blöðunum skylt að
gæta hins sama í skrifum sínum.
Magnús Jónsson kvað vel-
gengni undanfarinna ára hafa
valdið því, að við Islendingar
gerðum nú svo miklar kröfur um
margvísleg lífsþægindi, að leggja
yrði sérstaka rækt við mikla verð
mætasköpun í landinu til þess að
iryggja þau lífsskilyrði. Því mið-
ur vildi það allt of oft brenna
við, að við gerðum okkur ekki
grein fyrir því, að ríki og sveitar-
félög væru aðilar, sem þeir hefðu
það fé eitt til ráðstöfunar sem
þeir tækju úr vasa skattborgar-
anna. Því miður ættum við enga
töfrakistu, sem allir gætu mokað
úr en emginn þyrfti að láta i, en
þessi þjóðsaga virtist ótrúlega
útbreidd, ekki aðeins meðal al-
mennings heldur líka innan
veggja Alþingis.
>á sagði Magnús margt hafa
verið sagt ríkisstjórninni og
stefnu hennar til hnjóðs í þessum
umræðum, en því miður hefði
minna verið bent á raunhæf úr-
ræði til þess að leysa hin ýmsu
vandamál og undirbyggja þær
fjölþættu framfarir, sem vinna
yrði að á næstu árum til þess að
tryggja hraðvaxandi þjóð viðun-
andi lífsskilyrði.
Þótt vandalítið væri að svara
ásökunum stjórnarandstæðinga
kvaðst Magnús mundu láta þær
liggja milli hluta. Fimm ár væru
nú liðin frá því að stjórnarstefn-
an var mörkuð, þannig að þjóð-
in þekkti hana nú í reynd. Þótt
eigi hefði tekizt að stöðva verð-
bólguna, dyldist engum, hverju
hið frjálsa efnahagskerfi hefði
fengið áorkað í þá átt að
treysta efnahagslega undir-
stöðu þjóðfélagsins og örva
framtak í landinu að því marki,
að nú væri meira vandamál að
hafa hemil á framkvæmdum en
að trygigja fulla atvinnu. Enginn
stjórnarsinni héldi því fram, að
ekki mætti margt betur fara I
þjóðfélaginu, og þeir hefðu alls
ekki það oftraust á stjórnarstefn-
unni, sem stjórnarandstæðingar
hefðu, að nú gæti þjóðfélagið gert
ótal margt, sem engum hefði dott
ið í hug að flytja tillögur um í
tíð annarra ríkisstjóma.
Birgir Finnsson talaði af hálfu
Alþýðuflokksins í síðustu um-
ferð. Hann sagði að ýmsir kynnu
að hyggja að Alþingi væri rif-
rildissamkoma. Svo væri ekki.
Mörg mál fengju friðsamlega af-
greiðslu. En þegar til efnahags-
mála kæmi yrðu oft uppi deilur.
Stjórnarsinnar yrðu að gæta á-
byrgðar í afgreiðslu, en stjórn-
arandstæðingar gerðu þá allskon-
ar tilliboð. Lýsingar stjórnarand-
stöðunnar hefðu verið ófagrar og
þrungnar bölsýni og allt sagt
vera að dragast
saman. Ekki
þyrftu menn þó
annað en ganga
út og sjá hvern-
ig umhorfs væri
til að sannfærast
um að hér væri
farið með rangt
mál og ástandið
alls ekki eins og
stjórnarandstæðingar vildu vera
láta.
Stjórnin hefði valið hina fær-
utu menn til að rannsaka og
undirbúa mál þau er hún hefði
komið fram til þjóðarheilla og
hún hefði tekið á vandamálum
þjóðarinnar með festu.
Ræðumaður drap á landhelgis-
málið og þingsályktunartill. er
tveir þingmenn Vestfjarða hefðu
varpað inn í þingið óathuigað og
án tillits til heildarafgieiðsliu
þessa máls.
Þá drap hann á tilraunabúskap
sem unnið hefði verið að í stað
þess að framkvæma málin án
þess að skipulag hefði verið um
þau gert áður.
Síðan ræddi hann um sérmál
Vestfjarða, er nýlega hefðu ver-
ið afgreidd og sem væru vísir-
inn að fleiri slíkum framkvæmd-
um sem myndu koma hinum
dreifðu byggðum til góða.
Ragnar Arnalds var síðasti
ræðumaður Alþýðubandalagsins
við umræðurnar. Hann vitnaði i
upphafi til ummæla Jóhanns Haf
steins iðnaðarmálaráðherra, er
spurt hefði um atvinnuleysis-
drauginn og hvaða móri það
væri. Ragnar kvaðst vilja benda
á að atvinnuleysisdraugurinn
væri ekki aðeins við völd í vest-
urhluta Norðurlands, þótt þar
gætti hans mest, heldur hefði
hann útvíkkað veldi sitt til ann-
arra landshluta.
Hann kvað vilja ríkisvaldsins
skorta til að vinna fyrir þá lands-
hluta, sem í vanda stæðu á sama
tíma og hlaðið væri niður at-
vinnutækjum í öðrum laivishlut-
um. Þar á milli væri nú verið að
reisa alúmíntjald.
Ræðumaður lauk máli sínu
með að ræða um að tveir meigin-
flokkar væru nú skýrir með þjóð
inni, annarsvegar hernámsand-
stæðingar, sem héldu glæsilega
menningarviku, einskonar lista-
hátíð þjóðarinnar og hinsvegar
óðan skríl hernámsins, sem sýnt
hefðu lærdóm sinn af hernáms-
sjónvarpi á útifundi hernámsand-
stæðinga.
Ólafur Jóhannesson sagðL aS
ekki bæri að saka Framsóknar-
menn um það, sem aflaga hefði
farið í þjóðfélaginu. Þeir hefðu
ávallt beitt sér fyrir raunhæfri
stefnu í þágu íslendinga allra.
Af ræðu Gunn-
ars Thoroddsen
væri auðheyrt
að hann væri
ekki búinn að
skija við sitt
fyrra tilverustig.
Inntak ræðu
hans hefði verið
það, að „Magnús
minn, mundi nú
góður, að gera það eitt, sem við
viljum, mundu eftir meirviðris-
skattinum nýja“.
Því næst tók Ólafur Jóhannes-
son undir gagnrýni kommúnista
á ræðu Jóns Þorsteinssonar, sem
rakti Rússaþjónkun, undirlægju-
hátt og takmarkalausa hlýðni Al-
þýðubandalagsmanna við stefn-
una frá Moskvu, en ræðu Jóns
Þorsteinssonar alþingismanns
verður getið hér síðar í blaðinu.
— Kópavogur
Framhald á bls. 23
um bæjarins að fylgjast með
skipulagsstarfinu og leggja fram
rökstuddar ályktanir um mann-
virki, sem starfsemi í þeirra um-
sjá þarfnast i náinni framtíð, svo
að nógu vel verði séð fyrir upp-
eldis- og menntunaraðstöðu og
öðrum almennum félagslegum
þörfum nútíma bæjarfélags við
gerð skipulagsáætlunar.
Ennfremur verði ýmis konar
atvinnurekstri ætluð rúm at-
hafnarsvæðL
Bæjarstjórn vekur athygli á
þvL hversu mikil þörf verður hér
á næstu árum fyrir íbúðir við
hæfi ungs fólks, og telur nauð-
synlegt að hafa það ríkt í huga
við skipulagningu nýrra íbúða-
hverfa.
Bæjarstjórn telur æskilegt, að
byggingarstarfsemi fari að veru-
legu leyti fram á vegum al-
mennra samtaka, svo sem Bygg-
ingafélags verkamanna og bygg-
ingarsamvinnufélaga. Heitir bæj-
arstjórn stuðningi sínum við slík
byggingarfélög með lóðaúthlut-
un, aðstoð við fjárútvegun og á
Færeyjum. — Frá fréttarit-
ara Morgunblaðsins.
FÆREYSKA vísindafélagið „För
oya Fróðskaparfelag" með for-
manninn, Hans Debes Joensen,
landlæknL í broddi fylkingar,
hefur nú gert gangskör að því að
koma á laggirnar Akademíu Far-
oensis, með kennarastóli í fær-
eyskum fræðum, tungu og menn-
ingarsögu.
Að því er segir í stofnskránni,
á Akademían einnig að gangast
fyrir rannsóknum á sviði nefndra
fræða. Prófessor Kristian Matr-
as við Kaupmannahafnarháskóla
hefur verið kjörinn til að veita
annan tiltækan hátt.
Bæjarstjórn væntir góðs árang
urs af starfi nefndar þeirrar, sem
samgöngumálaráðherra hefur ný
lega skipað til að gera tillögur
um endurbyggingu Hafnarfjarð-
arvegar og treystir þvL að niður-
stöður af starfi hennar fáist svo
fljótt, að unnt verði að hefja
framkvæmdir á þessu sumrL
Þegar ákvörðun hefur verið
tekin um gerð og legu Hafnar-
fjarðarvegar telur bæjarstjórn
rétt, að áfram verði unnið að sam
keppni um skipulag miðbæjarins.
Nokkrar umræður urðu um
þessa tillögu en síðan var húi*
samþykkt með öllum greiddum
atkvæðum.
Að lokum flutti bæjarstjórt,
Hjálmar Ólafsson, stutt ávarp.
Þakkaði hann bæjarfulltrúura
frábæran stuðning í starfi sinu.
Sagði hann að ef góður árangur
hafi orðið af starfi sínu, mættá
þakka það bæjarstjórninnL
Enn væri fjöldi óleystra verk-
efna fyrir hendi, og skoraði bæj-
arstjóri á bæjarstjórn að standa
eins vel saman í framtíðinni og
hinga'ð til. Árnaði hann siðan
kaupstaðnum heilla um ókomin
ár.
forstöðu hinni nýstofnuðu Aka-
demíu, sem taka á til starfa L
september nk.
Meðal fjár þess sem Akademf-
an á í fórum sínum eru 100.000
krónur, sem læknirinn R. K. Ras-
mussen, er fæddur var í Dan-
mörku en starfaði í Færeyjura
alla tíð, arfleiddi Fróðskaparfe-
lagið að. Þá samþykkti Lögþing
Færeyja sl. fimmtudag fjárveit-
ingu til að standa straum at
rekstrarkostnaði Akademíunnar.
Áður hafði Sparisjóður Færeyja
rausnast til að veita Akademí-
unni 200.000 krónur til að koma
yfir sig þakL — Arge.
Færeyingar koma
sér upp Akademíu