Morgunblaðið - 27.05.1965, Page 32

Lang stærsta og
íjölbreyttasta
blað landsins
ttgptttlilafcífr
119. tbl. — Fimmtudagur 27. maí 1965
Helmingi utbreiddara
en nokkurt annað
íslenzkt blað
l»eir flugu með Birni Pálssyni yfir nýja gosið í gær. Mennirnir fyrsti og fjórði frá vinstri eru
vísindamenn frá Atomorkunefndinni. Á milli þeirra standa veðurfræðingurinn Sven Petterson,
einn af þeim sem ákvað innrásardaginn í Normandi á sínum tíma og próf. Bauer, sem mikið
faefur gefið til Surtseyjarannsókna. Lengst til hægri er svo dr. Sigurður Þórarinsson og
Ósvalds Knudsen.
Fjölmargir kunnir líffræðing-
ar á Surtseyjarráð stefnunni
Húsnæðismálastjórn
hefur úthiutað 254
millj. kr. á einu ári
í DAG verður sett á Hótel Sögu
ráðstefna vísindamanna um rann
sóknir á Surtsey. Surtseyjarfélag
ið stendur fyrir ráðstefnunni,
Samninga-
fundirnir
UNDIRNEFNDIR verkalýðsfé-
laga á Norður- og Austurlandi,
nefnd frá Hlíf í Hafnarfirði og
Dagsbrún í Reykjavík, og und-
irnefndir vinnuveitenda á til-
svarandi stöðum komu saman á
sameiginlegan fund í gaer án
milligöngu sáttasemjara. Voru
þar til umræðu hinar tvær kröf
ur verkalýðsfélaganna, sem sam
komulag hefur náðst um að
ræða sameiginlega, þ. e. um
styttingu vinnuvikunnar og leng
ingu orlofs. Fundur þessi stóð
frá kl. 14.15 tiI-Kl. 16.30.
Að fundi þessum' loknum hófu
undirnefndir fyrir Norður- og
Austurlandi þegar viðræður. —
Stóðu þær fram undir kvöldmat
og hófust aftur í gærkvöldi. —
Vegna þessara viðræðna frest-
aði sáttasemjari um óákveðinn
tíma fundi, sem hann hafði boð-
að með þessum aðiljum kl. 20.30
í gærkvöldi.
en til hennar hefur verið boðið
erlendum sérfræðingum á hinum
fjölmörgu sviðum líffræðinnar,
til að fá álit þeirra á nauðsyn oig
tilhögun slíkra rannsókna. En ís-
lenzkir líffræðingar leggja fyrir
ráðstefnuna greinargerð um rann
sóknir í Surtsey næstu árin. Vís-
indastofnun bandariska flotans
hefur lagt Surtseyjarfélaginu til
ríflegan styrk til að halda þessa
ráðstefnu. Þessar upplýsingar
fékk Mbl. í gær hjá formanni
félagsins, Steingrími Hermanns-
synL
15 erlendir líffræðingar frá
ýmsum löndum koma til ráðstefn
unnar, flestir þó frá Bandaríkjun
um og auk þess tveir íslenzkir
líffræðingar er starfa erlendis,
þeir Sigurður Jónsson frá Sor-
bone í París og Högni Böðvars-
son frá háskólanum í Lundi. Frá
Svíþjóð kemur t.d. próf. Lind-
roth, sem skrifaði doktorsritgerð
um skordýr í Öræfum. Annars
eru vísindamennirnir ýmist frá
opinberum stofnunum, er veita
styrki til slíkra rannsókna, sem
hér er um að ræða, svo sem dr.
Galler og Admiral Black frá Vís-
indastofnun bandariska flotans,
dr. Curby-Smith og dr. Wolfe frá
Atomic Energy Commission og
búizt er við dr. Keck frá Natio-
nal Scientific Foundation. Aðrir
eru allt þekktir vísindamenn á
sínu sviðL svo sem dr. Sca,gel frá
Columbiaháskóla, dr. Hedgepeth
frá Californíuháskóla, dr. Johns-
son frá Dukeháskóla og fleiri,
sem ekki er rúm til að nefna.
Surtseyjarfélagið gengst fyrir
ráðstefnunni, sem fyrr er sagt,
en stjórn þess er Surtseyjarnefnd
in, sem lengi hefur starfað. í
dag verða fundir fram að kvöld
mat, en í kvöld sýnir Ósvaldur
Knudsen vísindamönnunum Surts
eyjarkvikmynd sína. í fyrramál-
ið verður flogið yfir Surtsey, en
því miður er ólendandi þar nú.
Eftir hádegi verður farið í heim-
sókn á rannsóknarstofnanir hér
Og fundum síðan haldið áfram
til hádegis á laugardag.
í GÆR kom öðru hverju aska
upp á nýja gosstaðnum við
Surtsey, svo ekki á gosið langt
í land með að hláða gosefnum
upp á yfirborðið, ef áframhald
verður á umbrotunum.
Björn Pálsson flaug í gær yfir
staðinn með dr. Sigurð Þórar-
insson og fleifH Að sögn Sigurð-
ar var veður þá gott og þægi-
legra að átta sig á þessum um-
brotum, sem voru 500—600 m.
frá Surtsey í stefnu af gamla
gígnum á henni og á Ggjrfugla-
sker. Þarna komu 5—6 hverja
mínútu upp öskugos svartur kúf-
ur, sem svo huldist gufu.
Sigurður sagði að þetta væri
sennilega sníkjugos frá Surti,
sem er lokaður alveg og væri
líklega á sömu stefnu og Surtla
var, en hún var dálítið fjær.
Ekki væri ólíklegt að þarna
kæmi smáeyja upp úr sjónum,
enda mjög nærri því að hlaðizt
Blaðamenn
ALMENNUR félagsfundur verð-
ur haldinn föstudaginn 29. maí
í Nausti, uppi. Áriðandi mál er
á dagskrá og er skorað á blaða-
menn að fjölmenna á fundinn.
BLAÐIÐ sneri sér í gær til
Eggerts G. Þorsteinssonar,
formanns húsnæðismála-
stjórnar, og spurði hann
frétta af lánveitingum og
gangi mála hjá stofnuninni.
Fórust honum orð á þessa
leið:
— Með júnísamkomulaginu í
fyrrasumar lofaði rikisstjórnin
að ráðstafa skyldi, fyrir mitt ár-
ið 1965, 250 milljónum króna til
íbúðalána. Við þetta hefir nú
verið staðið þannig, áð Húsnæðis
málastjórji er nú þessa dagana
að Ijúka við lánveitingu og hefir
þá afgreitt, frá því er fyrrgreint
samkomulag var gert, lán fyrir
254 milljónir króna. Samkvæmt
þessu samkomulagi var einnig
lofað að þeir lánsumsækjendur,
sem áttu lánshæfar umsóknir
innkomnar hjá stofnuninni fyrir
1. apríl 1964, skyldu sitja fyrir í
Fara á síld eftir
helgina
Akranesi 26. maí.
FRÉTT hefi ég, að fyrstu bát-
arnir héðan fari á sumarsíld-
veiðar n.k. mánudag, þriðjudag
og miðvikudag.
Salvina, spánskt s’kip, kom síð
degis í gær og lestaði 5000
pakka af saltfiski og í dag kom
hingað hollenzkt skip, Talaya de
las Carteras, sem* lestar dýra-
fóður. — Oddur.
hafi nægilega mikið upp af gos-
efnum til þess. Ef eitthvert veru
legt frarríhald yrði á þessu, þá
mundi nýja eyjan fljótlega tengj
ast Surtsey og stækka hana, því
svo atutt er á millL
En svo getur líka farið og er
það líklegra, að þetta nýja gos
Pétur Thorsteins
son sendiherra í
Washington
UTANRÍKISRÁÐUNEYTIÐ
tilkynnti í gær, að ákveðið væri
að skipa Pétur Thorsteinsson
núverandi sendiherra í París,
til þess að vera sendiherra ís-
lands í Washington. Muni hann
taka við þessu nýja starfi inn-
án skamms.
Pétur Thorsteinsson fæddist í
Reykjavík 7. nóvember 1917.
Hann lauk stúdentsprófi við MR
1937, viðskiptafræðiprófi 1941 og
lögfræðiprófi 1944 frá Háskóla
íslands. Hann hefur starfað í
utanrí'kisþjónustunni frá 1. júní
1944.
Pétur hefur m.a. verið sendi-
herra í Moskvu, Bonn og var
þessum lánveitingum. f þeirri
lánveitingu, sem nú er að ljúka
voru endanlega afgreiddar láns-
umsóknir frá þessum tima og
hefir því einnig verið staðið við
það fyrirheit.
Það, að hægt var að standa
við þessi gef nu loforð, gerði
Seðlabankinn mögulegt með 60
millj. króna láni til stofnunar-
innar.
Nú síðari hluta þessa árs mun
svo hið nýja lánakerfi, sem Al-
þingi gekk frá í byrjun maí með
nýjum lögum, taka gildi. Fyrir-
liggjandi eru, eftir því sem næst
verður komizt, í dag um 1000
nýjar lánsumsóknir, sem ekki
hafa hlotið afgreiðslu. Með hlið
sjón af þessum umsóknafjölda,
og tekjumöguleikum stofnunar-
innar hinsvegar, sem hafa þó
verið verulega bættir, verður að
telja ólíklegt að lánsumsóknir,
sem berast eftir þennan tima,
hljóti afgreiðslu á þessu ári.
Að lokum má skýra frá þvi
að svo sem kunnugt er hafa
þessi mál, húsnæðismálin, enn á
ný fléttast inn í samningavið-
ræðurnar, sem nú standa yfir,
jafnframt því sem þau eru til
umræðu í Húsnæðismálastjórn
og kunna því einhverjar breyt-
ingar enn að verða gerðar á lög
um og reglugerðum um starf-
semi stofnunarinnar.
Rétt er að geta þess að nú er
það algert skilyrði, samkvæmt
hinum nýju lögum, að menn
leggi inn lánsumsóknir sínar og
fái viðurkenningu stofnunarinn-
ar áður en þeir hefja bygging-
arframkvæmdir, eða gera kaup
á nýjum ibúðum.
staðnum
verði ekki meira en þegar
Surtla gaus í desember 1963 og
náði ekki að hlaða hryggnum á
hafsbotni nægilega hátt upp, til
að skjóta kollinum upp úr, vant-
aði 23 m. til þess. Sigurður sagði
að ekki væri óalgengt að slík
gos yrðu um leið og aðalgígur-
inn lokast. En þar sem liðnir
eru 4 dagar, án þess að gosið
hafi hert, bjóst hann ekki við að
stórgos yrði úr því. Þó væri
aldrei að segja.
Pétur Thorsteinsson.
skipáður sendiherra í París 1.
jú>r 1962 og fastafulltrúi hjá
NATO frá sama tima.
| Sigla „Stormsvöl-
| unni“ til fslands
2 * ‘
| Hópui úr siglingaklúbbnum Oðni
| kominn til Clyde-fjarðar
■ Einkaskeyti til Mbl.
| Glasgow, 26. maí.
| — Associated Press.
| HÓPUR áhugasamra íslend-
| inga, sem stofnað hafa fyrsta
i sigling.aklúbbinn þar í landi,
i kom hingað í dag með flugvél
1 til þess að sækja seglskútu,
i sem þeir hafa fest kaup á hér.
i Þeir áforma að dveljast í viku
| tíma á eynni Bute í Clydefirði
I til þess að ganga að fullnustu
| frá skútunni, sem þeir hafa
keypt, en siðan hyggjast þeir :
sigla henni tii íslands.
Skútan, sem er 18 tonn og i
49 feta löng, er velþekkt á i
Clydefirði. Hún liggur nú í i
Bute.
Hörður Jóhannsson, 'skip- \
stjórinn, sem er 35 ára gamall, §
kváðst mundu halda til Bute i
í kvöld. „Við hyggjumst finna i
okkur þar gistihús í eina eða \
tvær nætur, en búa síðan um i
borð eftir að skútan hefur ver i
Framh. á bls. 31 i
Oskugos á nýja
Sníkjugos frá Surti