Morgunblaðið - 11.07.1965, Blaðsíða 10

10
MOHGU NBLADIO
Sunnudagur 11. júlí 1963

"

landsins,
hver
Um hvað skyldu þeir bíl-
stjórar hugsa, sem fara dag
hvern tvær ferðir um Hval
fjörð?
— ★ —
Við ökum leiðina inn með
Sundum um lág grágrýtis-
holt, þar sem risið hafa upp
fjölmörg smáhverfi. Leiðin
liggur fram hjá Korpúlfsstöð-
um, því reisulega býli. Áður
stóðu þarna tvö kot, Korpúlfs
staðir og Blikastaðir, en á 3.
tug aldarinnar urðu þau ein-
Hallgrímskirkja í Saurbæ — . á upphækkuðum grasbala gnæfir kirkjan sem veg-
legur minnisvarði um sálmaskáldið góða“.
vegurinn fyrir Hvalfjörð
er ekinn, ef fólk aðeins hef
ur augun opin og gefur um
hverfinu gaum. Þorsteinn
Erlingsson segir um Hval-
fjörð í einu ljóða sinna, að
hann hafi fátt prúðara litið
og víst munu fleiri taka
undir þau orð. Hvalfjörður
skömmu áttum við leið um
Hvalfjörð og notuðum þá tæki
færið til þess að staldra við
og huga að ýmsu markverðu
á leiðinni. Þetta var um sum-
ardag eins og þeir gerast feg-
urstir hér á landi. Óhjákvæmi
lega hvarflaði það að okkur
þegar við Vorum komnir út
fyrir borgarmörkin, hve öfug-
snúið það væri, þegar menn
Um tíma átti Thor Jensen
Korpúlfsstaði og var þar þá
um skeið stærst bú á Islandi.
Reykjavíkurborg á nú Korp-
úlfsstaði, eins og kunnugt er.
Geldingarnes kemur brátt í
ljós, en fornar sögur herma,
að fálkaveiðarar konunga hafi
alið þar sauði til saðnings
fálkum konungs á Val'hús-
hæð. 1 dalverpinu handan

* - »
Við Ártún ____ • ekkert er eftir, sem minnir á, að hér hafi áður verið blómlegt bú,
nema ef til vill kýrnar, sem eru þarna á beit“. (Myndir: Gísli Gestsson).
er einn af fegurstu f jörðum
landsins. Þótt sumum þyki
fjörðurinn ef til vill leggja
lykkju á leiðina, hverfa
slíkar hugrenningar út í
veður og vind á fallegum
sumardögum, þegar náttúr
an skartar í öllum sínum
fjölbreytileik.
töluðu um „að hrista af sér
borgarrykið“. Við ókum frem
ur hægt með því að við ætl-
uðum einu sinni að gefa okk-
ur tíma til að líta í kring um
okkur. Hver bifreiðin á fæt-
ur annarri skauzt framúr
okkur. f>að var mikil umferð
þennan dag og allir áttu það
sammerkt að vera að flýta sér.
Margir voru án efa að leggja
upp í skemmtireisu með fjöl-
skylduna, en mikið var um
vörúflutningabíla, olíuflutn-
ingabíla og stóra fólksflutn-
ingabíla.
f>egar ein olíuflutningabif-
reiðin skauzt fram úr okkur
með ógnarhraða og skildi eftir
stórt rykský á veginum, fór-
um við ósjálfrátt að brjóta
heilann um það, um hvað
þeir bílstjórar hugsuðu, sem
færu dag hvern tvær ferðir
um Hvalfjörð. Skyldu þeir
hugsa um kílómetra, olíu og
benzín eða skyldu þeir vera
alvarlega þenkjandi og hugsa
um ástandið í Suður-Víet-
nam? Eða skyldu þeir kannski
vera að horfa á blágrýtið í
Esju frá fyrri hluta tertiertíma
jarðsögunnar og velta því fyr-
ir sér, líkt og Helgi Pjeturs,
hvort jökulurðirnar í fjallinu
hafi orðið til við eldgos á jök-
ultímanum. Hver veit?
Lágafellshamra eða Hamra-
hlíðar, eins og Reykvíkingar
nefna þá yfirleitt, stendur
kirkjan að Lágafelli, sem sjá
má frá Reykjavík. Fyrst við
minntumst á Thor Jensen hér
áðan, má geta þess, að hann
bjó síðast að Lágafelli.
Á næsta leiti, hinum megin
vegarins er Skálatún, en þar
er hæli fyrir vangefin börn
— og nú kemur Reykjadalur
í ljós. í brekkunni við veg-
inn standa nokkur hús, eitt
þeirra minnir helzt á flugvél
séð úr fjarskanum. f>að er
nemum staðar, kaupum okk-
ur benzín á bílinn og fáum
okkur kaffi hjá fallegum og
brosandi afgreiðslustúlkum.
Við höldum fram hjá Hlé-
garði, félagsheimili Kjalnes-
inga, þar sem Lúdó sextett og
Stefán lfeika tíðum um helgar
fyrir unglingana í borginni.
En auðvitað er Hlégarður
fyrst og fremst miðstöð félags
lífsins í sveitinni. Þarna í
grenndinni er klæðaverk-
smiðjan að Álafossi og sam-
nefnt fosskríli í ánni að baki
verksmiðjunnar, en í þessa á
gengur talsvert af álum.
f>arna eru líka stórbýlin Helga
fell undir samnefndu felli og
Syðri Reykir undir Reykja-
fjalli. Mikið ber á sumarbú-
stöðum en mest þó á þorpi við
vinnuhæli berklasjúklinga að
Reykjalundi.
— ★ —
Nú komum við í Kollafjörð
en í botni fjarðarins stendur
samnefndur bær, þar sem til-
raunastöð ríkisins hefur feng-
ið inni fyrir laxa og silungs-
eldi. Mógilsá er þar skammt
undan, kennd við lækjar-
sprænu, sem fellur þar úr
Esju. í gili árinnar er kalk-
náma, þar sem íslendingar
hugðust afla byggingarefnis
til þess að bæta húsakost sinn.
Kalkið var flutt til Reykjavík
ur og brennt í kalkofninum,
sem Kalkofnsvegur er kennd-
ur við. f>ess má geta í þessu
sambandi, að húsið við Lækj-
argötu 10 er úr Esjukalki.
Niður við sjó er malarnám, og
heitir þar að Kleifum.
Á mjórri vallendisræmu
skammt frá ætla menn að hið
forna Kjalarnesþing hafi ver-
ið háð. Heitir þar Leiðvöllur,
en haustþing nefndust leiðir
að fornu. f>að var Þorsteinn
Ingólfsson, landnámsmaður,
sem stofnaði Kjalarnesþing,
en það var allsherjarþing og
undanfari alþingis við Öxará.
Á sunnanverðu Kjalarnesi
er bærinn Móar, þar sem sr.
Matthías Joöhumsson hóf
prestsskap, en undir fjallsrót-
er ótvírætt gefið í skyn, að
þar hafi staðið einhver fyrsta
kirkja, sem reist var á ís-
landi. Niðri við víkina stend-
ur bærinn Hof. Álitið er, að

Staupasteinn — hér var
áður áningarstaöur.
þar hafi staðið í heiðni annað
stærsta hof á Islandi. Ekki er
auðvelt að gera sér grein fyr-
ir fullri stærð þess, þar sem
öll hof voru að sjálfsögðu
reist úr timbri, eins og raun-