Morgunblaðið - 06.02.1966, Blaðsíða 4

4
MORCUNBLAÐIÐ
Sunnurdagur 6. febrúar 1966
MAGNÚSAR
SKIPHOLTI 21 SÍMAR 21190-21185
eftir lokun simi 21037
tÍM' 3-11-60
mmm
/Sóéézé&ogÆ,
Volkswagen 1965 og ’6f
BÍLALEICAN
FERÐ
Daggjald kr. 300
— pr. km kr. 3.
SfM/ 34406
SBNDUM
L I T L A
bílaleigan
Ingólfsstræti 11.
Volkswagen 1200 og 1300.
Sími 14970
FLAUTUR
6 v.
Varahlufaverzlun
*
Jóh. Olafsson & Co.
Brautarholti Z
Sími 1-19-84.
Höfum flutt verzlun vora og
verkstæöi að
LÁGMÚLA 9
Símar:
38820 (Kl. 9—17)
38821 (Verzlunin)
38822 (Verkstæðið)
38823 (Skrifstofan)
Bræðurnir Ormssonhf.
Vesturgötu 3, Lágmúia 9.
Sími 38820.
■j^ Hjartasjúkdómar
Nýútkomið tímarit um
hjartavernd barst mér í hend-
ur í vikunni og þar er atihyglis-
verð grein eftir Sigurð Sam-
úelsson, prófessor. Segir hann
að samkvæmt nýjustu hei'l-
brigðisskýrslum (fyrir árið
1963) hafi dónartíðni af völd-
um hjarta- og æðasjúkdóma
enn aukizt. Þessi dánartíðni var
þá komin yfir 40% allra
mannsláta og telur prófessor-
inn, að ekki muni líða mörg ár
þar til dánartíðni af völdum
þessa sjúkdóms verði helmingi
hærri en næsta dánarorsök,
krabbamein. Segir hann, að í
nágrannalöndum okkar sé
dánartíðni af völdum hjarta-
og æðasjúkdóma upp undir
50% — og sums staðar yfir.
Ég leyfi mér að taka orðrétt
stuttan kafla úr greininni og
vona að greinar'höf undur sé
því ekki mótfallinn, enda ætti
að vera gagnlegt að þessi atriði
kæmu fyrir sjónir sem flestra.
í»ar fjallar hann um hættu-
merki, sem finnst við rannsókn
á fólki og sem talin eru byrj-
unareinkenni og undanfari
kransæðasjúkdóma. Þar segir
orðrétt:
■j^ „1. Aukin fita
í blóðinu
Löngum hefir það verið
vitað, að náið saimhengi er milli
hækkunar fitu í blóðinu (ehol-
esterols og fitusýru) og krans-
æðasjúkdóms. Ráðlegast er því
að lækka fituna í blóðinu hjá
þeim, sem thún finnst hækkuð
hjá. Er það fært með mataræði
eða vissum lyfjum.
2. Aukinn sykur
í blóði
1 ljós hefir komið, að
þegar gjört er sykurþolspróf á
kransæðasúklingum, finnst til-
tölulega há tíðni sykursýki eða
trufilaðra efnaskipta, sem síðar
leiða til sykursýki. Þessvegna
eru slíkar rannsóknir gjörðar,
þegar fólk er rannsakað með
tilliti til hjartasjúkdóma
•jf 3. Hækkaður blóð-
þrýstingur
Vitað er, að hækkaður
blóðþrýstingur hefir í för með
sér aukna tíðni kransæðasjúik-
dóma. Læknar hafa nú yfir að
ráða öruggum filokki lyfja ti’l
að lækka blóðþrýsting, og
standa því vel að vígi í þeirri
baráttu. Við hópransóknir á
miðaldra fólki má ætla, að í
ljós komi, að þó nokkur pró-
sent þeirra hafi hækkaðan
blóðþrýsting.
■jf 4. Sígarettureykingar
Samkvæmt amerískum
og enskum heimildum er dánar-
tíðni þeirra, sem reýkja tölu-
vert (10—20 sígarettur á dag),
mun hærri en þeirra, sem ekki
reykja. Stór-reykingamenn (20
sígarettur á dag eða meira) hafa
2% sinnum hærri dánartíðni
en þeir, sem ekki reykja, sam-
kvæmt amerískum skýrslum.
Sömu tilhneiginguna höfum
við séð á uppgjöri, sem gjört
hefir verið á lyflæknisdeild
Landspítalans, varðandi síga-
rettureykingar og kransæða-
sjúkdóma.
★ 5. Fita
Hættan á kransæðasjúk-
dómum og öðrum æðasúkdóm-
um vex í hlutfalli við aukn-
ingu líkamsþyngdar. >ví leng-
ur sem oflfitan sitendur, því
hættulegra er það heilsu
manns. Sérstaklega ber þó að
varast, ef fólk fitnar á unglings
árunum, og heldur svo þeirri
líkamsþyngd eða jafnvel eykur
hana. Við rannsókn finnst hjá
þessu fólki töluvert aukin tíðni
bæði hækikaðs blóðþrýstings,
hækkaðrar fitu í blóðinu og til-
hneigingar til sykursýki.
6. Hreyfingarleysi og
andleg áreynsla:
Langt er síðan læknar
tóku eftir því, að kyrrsetu-
mönnum er hættara við krans-
æðasjúkdómum heldur en
þeim, sem erfiðisvinnu stunda.
Er þetta venjulega skýrt með
því, að með vinnu sinni brenni
erfiðismaðurinn öl'lum þeim
hitaeiningum, sem hann fær úr
fæðunni í fonmi fitu og ann-
arra næringarefna, en kyrrsetu-
maðurinn safnar þeim hitaein-
ingurn, sem hann brennir ekki,
fyrst og fremst sem fitu á
kvið og þjóhnappa, auk þess
sem fituefni safnast frekar í
æðaveggi hans. Það er óheilia-
vænlegt, að oft fara saman
kyrrsetustörf, andleg spenna
og fituríkt fæði, og má því bú-
ast við alvarlegum afleiðing-
um, e<f ekki er aðgát höfð.
★ 7. Ættgengi
Bæði hérlendis og er-
lendis benda rannsóknir til, að
viss þáttur erfða geti átt sér
stað við kransæðasjúkdóma.
Þegar nánustu ættmenn þeirra
sjúklinga, sem þjást af krans-
æðasjúkdómi eða eiftirstöðvum
kransæðastíflu, eru rannsakað-
ir með hliðsjón af þeim hættu-
merkjum, sem ég hefi talið
hér að ofan, kemur í ljós, að
þó nókkur hluti þeirra hefir
eitt eða fleiri þeirra, og er það
mun meiri tíðni en eðlilegt má
telja“.
★ Flugslys
Óhuganlegt ér að lesa
um flugslysið í Japan. Slys
verða alltaif, aldrei verður end-
anlega hægt að koma í veg fyr-
ir þau, hvorki á landi, á sjó né
í lofti. En það eru takmörk fyr-
ir því hve mikið við þolum að
heyra án þess að missa jafn-
vægið. Ég hef áður tekið Bo-
eing-727 til u-mræðu hér í dál'k-
unum og tekið undir með þeiim,
sem ekki töldu slysin sanna að
þessi þota væri lakari en aðr-
ar. Ég er enn sömu skoðunar,
þó mér finnist það ofur eðli-
legt, að fólk óttist þessa þotu
— a.m.k. rétt á eftir slysin.
Ef þotan hefði farizt með
áhöfn og enga farþega haft
innanborðs, hefði það ekki vak-
ið jafnmikla athygli — en að
vissu leyti hefði það verið
jafn alvarlegt. Eftir því sem
flugvélarnar stækka hljóta
slysin að verða hræðilegri,
þegar þau verða á annað borð.
En miðað við alla umferðina í
loftinu eru flugslysin blessúnar
lega fá — og sannleikurinn er
sá þrátt fyrir allt, að þekn fer
fækkandL
■jf Nútíma þjóðfélag
fslendingar fljúga mik-
ið og flugvélina nota margir
okkar meira til ferðalaga en
önnur farartæki Oft heyrum
við samt fólk vera uggandi og
kvíðafuillt, þegar filugferð er
fyrir höndum og slys á borð við
þetta í Tokyo verður sízt til að
róa þá, sem ekki njóta þess
beinlínis að filjúga.
Án tillits til þess hvort filug-
vélin er stór eða ’lítil — verður
fólk auðvitað að leita svarsins
hjá sjállfu sér, hvort það er
hrætt eða ekki, hvort það
kvíðir fyrir flugferð, eða vill
fremur ferðast með öðrum
farartækjum. En jafniframt leit
ar það svars við spurningunni
um það, hvort það sé reiðuhúið
til þess að vera hluti af nútíma
þjóðfélagi, njóta þeirra þæg-
inda, sem nútíminn hefur að
bjóða — og taka jafnframfc
áhættunni.
Plugvélarnar hafa stækkað,
en fjöldi slysa hefur ekki vax-
ið að sama skapi — og stórar
flugvélar virðast síður en svo
hættulegri en minni flugvélar
— nema síður sé. Hins vegar
eru slysin óhugnanlegri, þegar
þau verða á annað borð, eins
og ég sagði að framan.
Kunningi minn hringdi 1
fyrradag, og sagði, að lengur
væri ekki hægt að aka Grens-
ásveg. Hann býr þarna innfrá
og er þeirrar skoðunar, að jafn-
gott sé að loka götunni alveg
og að leyfa umferð um hana 1
því ástandi sem hún er nú. —
Ég held, að ég fari ekki með
rangt mál, en ég man ekki bet-
ur en Grensásvegurinn sé ein-
mitt á malbikunaráætluninnl
fyrir þetta ár. Vonandi kemur
að þeirri malbikun mjög bráð-
lega, því satt er það, Grensás-
vegurinn er ekíki með beztu
götum bæjarins.
íbúðir — íbúðir
Til okkkar berast daglega fyrirspurnir um íbúðir.
Ef þér viljið selja, verða íbúðir skráðar um helg-
ina í símum 10071 og 33963.
Ólaffup Þopgrlmsson nn.
Auslurstræti 14, 3 hæö - Sfmí 21785
A — 0
Hvort sem nafnið á bílnum byrjar á
A eða Ö eða einhverjum staf þar á
milli þá framleiðum við áklæði á bílinn.
Klæðum hurðarspjöld.
Klæðum sæti.
Ofur
Sími 10659 — Hringbraut 121.
(búð óskast til leigu
4—6 herbergja íbúð, helzt í eða nálægt Hlíðun-
um, óskast til leigu nú þegar eða sem fyrst. —
Uppl. í síma 2-30-69.
Leðurjakkar
stúlkna og drengja á kr. 2285.— og kr. 2250.—.
Verzlun O. L.
Traðakotssundi 3 (móti Þjóðleikhúsinu).