Morgunblaðið - 24.01.1967, Side 12

i2
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 24. JANÚAR 1967.
HVAÐAN fáum við hugmynd
ir um staði, sem við höfum
aldrei séð? Ég hafði enga hug
mynd um, að mið-hálöndin í
Vietnam væru á sinn hátt
ekki ólík landslagi sums stað
ar í Texas, að loftið þar væri
hreint og hressandi og vart
yrði hjá því komizt að sveipa
sig teppi að næturlagi.
Það var í nágrenni Pleiku,
að Hanoistjórnin og Vietcong
reyndi að skipta landinu í tvo
hluta. Það var hér, að við
lögðum til atlögu við þá, rák
um þá til baka. Síðan hafa
þeir ekki getað gert stórárás
hér.
Pleiku er líkt mörgum öðr-
um stöðum hér — gamalt, lít
ið þorp, sem stendur í skugga
trjáa; þar eru einnig bráða-
birgðaskýli fyrir flóttamenn,
og*verið er að hefjast handa
um húsbyggingar. Hér hefur
gífurleg áherzla verið lögð á
vígbúnað, og hvarvetna ber
við sjóndeildarhringinn birgð
ir, skotfæri, ökutæki og flug
vélar. .
Jarðvegurinn er leirbund-
inn, nokkuð þurr núna, en ég
Bréf úr Vietnamferð
Eftir John Steinbeck
hef séð myndir, sem teknar
hafa verið hér af skriðdrek-
um, sem verið hafa að sökkva
í forina.
Það er ekki djúpt á einka-
framtakinu hjá Vietnambú-
um. Hvarvetna, þar sem her-
menn eru, skjóta alls konar
fyrirtæki upp kollinum, eins
og gorkúlur; þvottahús, veit-
ingakrár, smáverzlanir, þar
sem kaupa má ótrúlegustu
hluti, flesta snotra en gagns-
litl?. Nærri ánni eru þvotta-
plön, þar sem þvo má skrið-
dreka, bíla og jafnvel reið-
hjól. Kostnaðurinn er lítill og
hingað sækja margir. Á gadda
vírsgirðingum má víðast sjá
þvott hanga til þerris. Allir
virðast hafa mikinn áhuga á
þvotti, og skýringin liggur í
augum uppi, að lokinni göngu
daglangt. Undir kvöld voru
fötin mín orðin helmingi
þyngri en áður, og stígvélin
mín svo ötuð í leir, að ég
komst varla úr spori.
Það er mín skoðun, að þyrl
an sé mikilvægasta uppfinn-
ing, sem gerð hefur verið, sið
an hjólið var fundið upp. Á
átta dögum hef ég heimsótt
ólíka staði, sem hefði tekið
mig marga mánuði að kom-
ast til, hefði ég farið fótgang-
andi, og það hefði ég senni-
lega orðið að gera að öðrum
kosti, því að vegir eru fáir,
flestir ófærir, og járnbrautir
ganga ekki lengur, vegna bar
daganna. Ég held, að ég hafi
ferðazt í öllum þeim tegund-
um þyrla, sem hér eru, nema
e.t.v. einni eða tveimur. Önn-
ur þyrlutegundin er einsæta,
og hef ég ekki flogið í henni
af augljósum ástæðum. Þá er
hér önnur risastór þyrla,
nokkurs konar fljúgandi kola
krani, sem getur flutt allt,
sem klærnar ná að grípa.
Hún hefur flutt heila_ skurð-
stofu, í einu lagi. Ég geri
ráð fyrir, að þessar þyrlur
eigi eftir að hafa mikla þýð-
ingu, er þeim fjölgar.
Mér var boðið til tedrykkju
með Vinh Loc, hershöfðingja,
sem stjórnar 2. svæðisdeild
ARVN — borið fram Arvin
— en táknar landher Viet-
nam. Vinh Loc er prins, mjög
háttsettur hermaður, og sér-
fræðingur í listum og sögu.
Bústaður hans eða aðalstöðv-
ar er líkastur höll, og mjög
fallegur. Ég held ekki, að mér
verði nokkru sinni veitt jafn
gott te og það, sem ég fékk
hjá honum. Hann gaf mér
tvær bækur, sem hann hafði
skrifað á ensku, en þær fjalla
um Montagnarda, en það er
fólk hans, sem ég hef fengið
mikinn áhuga á, og mun
skýra nánar frá síðar. Það
líkist mest bandarískum Indí-
ánum.
Frá teborði hans hélt ég
ásamt Vinh Loc í þyrlu til
aðalstöðva 4. herdeildar
bandaríska landhersins, þar
sem ég snæddi hádegisverð
með Collins, hershöfðingja.
Hvar sem ég hef komið, hef-
ur mér verið leyft að vera
viðstaddur fundi, þar sem
ástandið í næsta nágrenni er
rætt og skýrt.
Fundurinn, sem Collins
hélt, fannst mér sérstaklega
athyglisverður, vegna þess,
að þar var viðstaddur Nhgia,
liðsforingi úr 2. svæðisdeild.
Hann er hörkulegur, smávax-
inn maður, og hann skýrði á
ensku frá óvinasveitum á
svæði 2. deildar. Þið minnist
þess, að 4. deildin, með stuðn
ingi 23. stórskotaliðsdeildar-
innar og sprengjuflugvéla, rak
herlið norðanmanna yfir
landamæri Kambódíu, og sló
vopnin úr höndum þeirra.
Nghia skýrði frá upplýsing-
um, sem honum höfðu borizt
um leifar sveita norðan-
manna, og tilraunir til að
skipuleggja þær á ný. Um
fjölda þeirra segi ég ykkur
ekkert, enda mynduð þið
gleyma tölunni jafnskjótt og
ég. Hann sagði jafnframt frá
því, hve margir norðan-
manna hefðu týnt lífi eða
særzt. Bæði Vietcong og
stjórnarherinn að norðan
reyna að komast á brott með
látna og særða, svo að ekki
verði uppvíst um tölu þeirra.
Þeir, sem eru svo illa særð-
ir, að ekki verður bjargað,
eru skotnir, aðrir bornir á
heimatilbúnum börum.
Ég spurði, hvort svo frum-
stæðir sjúkraflutningar yrðu
ekki til að stytta mörgum
aldur, og ságði Nghia, að svo
væri. Reyndar kæmi einnig
til mikill skortur á lyfjum.
Margar grafir hafa fundizt,
eftir að Vietcong og stjórnar-
herinn hafa orðið að flýja,
og flóttamenn og þeir, sem
gerzt hafa liðhlaupar, skýra
frá því, hve alvarlegur lyfja- 1
skorturinn er. Einn háttsett- , i
ur fangi féllst á að fljúga í
þyrlu, búinni hátölurum, yfir
aðsetursstað sveita sinna, og
kallaði hann þar til einstakra
manna með nafni. Hvatti
hann þá til að gefast upp, því
að ekki yrði illa með þá far- 1
ið. y
Ég ætla ekki að ræða um |
of um hermál, en mig lang- l
aði til að segja frá þessu.
Hverju sinni, sem ég hef kom
ið til nýrra herstöðva hefur
mér verið skýrt frá þróun
inni undanfarið, og hverju
megi búazt við síðar, og vík
ég ekki nánar að þvt
Á skýringarfundum bregzt
það ekki, að sá, sem hefur
orðið, tekur úr vasa sínum lít ,
ið verkfæri, sem líkist stál-
penna. Hann dregur út verk- 1
færið, unz það líkist útvarps- i
stöng á bíl, og notar það eins :
og kennari, sem grípur til
priks í landafræðitíma.
Ég hef mi'kinn áhuga fyr-
ir slíku tæki. Það myndi
koma sér vel, þegar benda
þarf á stúlkur eða þjóna, en
enn sem komið er, hef ég
ekki komizt yfir það, ekki
einu sinni með því að reyna
að stela því. Þið megið trúa
því, að ég myndi ekki hika
við að hrifsa það til mín. gæf
ist tækifæri. Ég hlýt að vera
lélegur vasaþjófur.
Þá hef ég ekki frá meiru
að segja að sinni. í næstu
viku segi ég ykkur frá skóg-
arstígunum, sem þið hafið
heyrt svo mikið um.
Ykkar John.
.
Frá Salem sjómanna-
starfinu á ísafirði
.JíÚ árið er liðið í aldanna
skaut, og aldrei það kem.ur ti‘l
baka“.
Það er liðið hjá með öllum
þeim tækifærum og möguleikum
sem það færði hverj.um einstakl-
ing og þjóðinni í heild. En
hvernig hafa þau tækifæri verið
notuð? Hefir það verið gert í
samræmi við Guðs vilja? Hafa
ráðamennirnir leitað styrks og
leiðsagnar Guðs í erfiðum vanda
málum? Þannig mætti lengi
spyrja og svörin yrðu sjálfsagt
á ýmsa vegiu. „En hvers er að
minnast, og hvað er það þá, sem
helzt Skal í minningu geyma?
SMkar spurningar vakna eðlilega
J hugum margra er þeir heyra
hinn þekkta áramóta sálm.
Salem sjómannastarfið á ísa-
firði sem byggir tilveru sína á
kristilegum grundvelli, til hjáilp
w sæfairendium, á margar ljútf-
ar minningar frá liðnu ári. Guð
hefir verið trúfastur og veitt af
blessun sinni ríkulega. Megum
við þakka Guði miskunn hans
og náð. Nú sem fyrr, hafa þó
verið höggvin skörð í raðk ís-
lenzkra sjómanna, er þar skemst
að minnas>t hin hörmullega
•jóslyss í Hniífsdal. Viljum við
votta öllum aðstandendum
þeirra vora innilegustu samúð
og hluttekningu, með bæn um
að þeir megi finna og reynt hve
gott það er að eiga Jesú sem
„einkavin í hverri þraut“ und-
ir öllum lífsins kringumstæð-
um. Enginn gefiur huggun sem
hann. Jóh. 14, 1, og enginn gef-
ur frið sem hann. Jóh. 14, 27 og
Fil. 4,7.
Ár írá ári fjölgar skipakom-
u>m hingað til ísafjarðar, og
eykst þvi þörfin á fulikomnu
sjómannaheimiM. Þetta finna
bezt sjómennirnir sjáilfir og hafa
mar.gir haft orð á því við mig.
Er það því bæn vor að það geti
orðið sem fyrst.
Eins og nú er háttað er farið
um borð í skipin með Guðs orð,
er þvi yfirfeitt tekið mjög vel,
og stundum gefst tækifæri til að
hafa þar Guðræknisstund.
Sérútgáfuim aí Guðspjöllunum
á erlendum málum, var útbýtt
tM 5200 ertlendra manna frá 27
þjóðum. Því miður er silík út-
gáfa ekki tifl á íslenzku. Einnig
voru gefin 255 Nýjatestamenti
og 1 Biblía. Vitjáð var alls 70
sjómanna á sjúkraihúsinu, svo
oft sem auðið var og þeim ián-
uð blöð og bækur o.fil. Greitt
var fy.rir mik'lu af pósti frá sjó-
mönnum. f Salem vioru haldnar
nokkrar sjómannasamfcomur, sú
síðasta á jóladagskvöld. Þangað
var boðið öllum þeim sjómönn-
uim sem ekki áttu heimili hér,
voru það nokkrir menn af ís-
firzku bátunum og sikipshöfn af
þýzka skiipinu „Inka“ sem var
h *r í höfn.
Tóku Þjóðverjarnir virkan
þátt í samkomunni með söng
sínum sem skipstjórinn leiddi og
spilaði undir á harmonikku,
einnig las hann guðspjallið um
fæðingu Frelsarans. Jólasálmarn
ir voru einni sungnir saman á
fleiri málum, en andinn var
hinn sami sem skapaði hina
sönnu jólagleði í hjörtum allra
viðstaddra. Síðan var sezt að
prýddu kaffiborði og jafnframt
hlýtt á andlega tónlist. Þá vöktu
jólapakkarnir óskifta gleði. Var
dregið um þá með miklum spenn
ingi. Að endingu báðu allir
„Faðir vor“ hver á sinni tungu.
Á aðfangadag var farið í
sjúkrahúsið með jólapakka til
6 sjómanna innlendra og er-
lendra. Nokkru fyrir jól var
byrjað að láta pakka um borð
í skip sem vitað var að yrðu
ekki í heimahöfn ,um hátíðina.
Voru það flutningaskipin „Sel-
á“, „Vatnajökull", „Mælifell",
„Anna Borg“, „Selfoss“ og „Fjail
foss“ og togararnir „Júpiter" og
„Harðbakur". Komu þakkar- og
árnaðarskeyti frá tveimur
fyrstu skipshöfnur.um. Alls voru
jólapakkar gefnir til 160 ís-
lenzkra sjómanna, og 55 er-
lendra. Til þeirra höfðu borizt
nokkrir pakkar frá „E>en Inden-
landsk Sþmandsmission i Dan-
mark“. Hér hefir aðeins verið
landske Sdmandsmission í Dan-
starfi. Við munum halda áfram
í Drottins nafni, minnug orða
postulans: „Og hvað sem þér svo
gjörið í orði eða verki, þá gjórið
allt í nafni Drottins Jesú, þakk-
andi Guði föður fyrir hann“.
Kól. 3,17. Vér þökkum Guði fyr-
ir alla þá sem hann minnir á
að styrkja þetta málefni. Ég vil
svo að endingu þakka öllum
þeim vinum fjær og nær sem
þegar hafa sýnt þessu starfi
fórnfýsi og kærleika. Guð blessi
ykkur öll og láuni ríkulega. Guð
gefi Forseta vorum og þjóðinni
allri gleðilegt og blessunarríkt
ár í Jesú nafni. Svo hér megi í
sannleika verða „Gróandi þjóð-
líf, með þverrandi tár, sem
þroskast á guðsríkis braut".
Sigfús B. Valdimarsson.
- UTAN ÚR HEIMI
Framhald af bls. 16
með vikulegar tilraunir að
undanförnu. Er það talsverð
aukning frá því sem var, því
eftir tilraunabannið 1963
gerðu þeir um bvær tilraunir
í mánuði.
Sumir sérfræðingar setja
þessa fjölgun rússneskra til-
rauna í samband við alkunn-
ar framfarir Kínverja á þessu
sviði. Benda þeir á að mikið
hafi verið um að vera á
Novaya Zemlya uim það leyti
sem Kínverjar sprengdu síð-
Mynd þessi var tekin í Páfag arði hinn 17. þ. m. er Páll páfl
sæmdi Harold Wilson forsæt isráðherra orðu, en þeir Wilson
og George Brown utanríkisrá ðherra hlutu áheyrn hjá páfa,
á meðan á dvöl þeirra í Rómaborg stóð. I.ýsti páfinn þar yfir
stuðningi sínum við baráttu Wilsons fyrir heimsfriði.
ustu kjarnorkusprengju sína.
Er hugsanlegt að Rússar hafi
notað tækifærið og sprengt
ofanjarðar í þeirri vissu að
Kínverjum yrði kennt um þá
aukningu, sem yrði á geisla-
virkni í andrúmsloftinu. Einn-
ig virðist það staðfesta þann
grun að Rússar séu að gera
tilraunir með kjarnasprengju
fyrir varnareldflaugar, sem
ætlaðar eru til að granda
óvina-eldflaugum.
Hver svo sem tilgangurinn
er, virðist ekkert draga úr tii-
raunum Rússa. Það eitt er
víst að þeim hefur ekki tekizt,
ef þeir þá hafa reynt, að draga
úr áhrifum tilrauna sinna
þannig að erfiðara sé að
fylgjast með þeiim. Eiga jarð
skjálftafræðingar auðvelt með
að halda skýrslur yfir tilraun
irnar. Sérstaklega er þetta
auðvelt á Norðurlöndum, og
veldur Norðurlandabúum
nokkrum óþægindum. Þegar
„dómsdagssprengjan" mikla
var sprengd á Novaya Zemlya
árið 1963, heyrðist sprenging
in greinilega í Norður-Noregi
og Finnlandi.
(Observer —
öll réttindi áskilinj.