Morgunblaðið - 14.02.1967, Blaðsíða 4

4
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 14. FEBRUAR 1967.
BÍLALEIGAN
FERÐ
SÍMI 34406
Daggjöld kr. 300,0«
og kr. £,50 á ekinn km.
SENDUM
MAGIMÚSAR
SKIPHOLTI 21 SÍMAR 21190
eftir lokun simi 40381
1 ^8ÍM11-44-44
Vmum
/Boécz&eug.eZ'
Hverfisgötu 103.
Sími eftir lokun 31160.
LITLA
bílaleigon
Ingólfsstræti 11.
Hagstætt Ieigugrjald.
Bensín innifalið í leigugjaldi.
Sími 14970
BÍLALEIGAN
VAKUR
Sundlaugaveg 12. Simi 35135.
Eftir lokun 34936 og 36217.
j f—-=*0/iAirt*A*
LPÆ/LHff®?
RAUOARARSTÍG 31 SfMI 22022
BtLALEIGAN
EKILL sf.
Kópavogi.
Sími 40145
PÁSKAFERDIR
1967
RHODOS
16 DAGAR . 19. MARZ
NOREGOR
9 DAGAR . 21. MARZ
LONDON
8 DAGAR . 25. MARZ
FERDASKRI FSTOFAN LÖ N D & LE I D I R H f
ADAASTRATI 8 RITKfAVIK SIMAR 243 1 J 20800
• „Sem járnvarðir
stólpar“
Vegna fyrirspumar um
höfund og yrkiástæðu vísunn-
ar, sem birtist í dálkum Vel-
vakanda sl. sunnudag, hefur
kunningi hans bent honum á,
að vísan sé eftir Samson
Eyjólfsson. Sé hún prentuð á
bls. 30 í ljóðakveri, sem heiti
„NOKKUR LJÓÐMÆLI. Eftir
Samson Eyjólfsson á ísafirði“.
Kverið var prentað á Bessastöð
um árið 1903.
Um yrkisástæðu (er það
nokkuð verra orð en yrkisefni?)
kveðst kunningi Velvakanda
ekki vita.
Þegar blaðað er í Ijóðmælum
Samsonar, kennir þar ýmissa
grasa. Sumt er pólitískt og
varla skiljanlegt nema sagn-
fræðingum og gömlum Vest-
firðingum, eins og „Skripta-
játningu". Gætu sálfræðingar
nútimans sjálfsagt lesið sitt af
hverju út úr þvi kvæði. Það er
í þrettán átta línu erindum, og
hljóðar eitt þeirra svo:
Foreldranna hratt jeg
burtu hylli,
hataði kenning, sem var
rétt og ljós,
frekjukenning fannst mér
dáð og snilli,
fávíslegt að sannfærast
af drós,
og gat ei verið stundar-
langt í stilli,
stórreiddist, af aðrir
fengu hrós,
lastaði mest það loflegt
aðrir sögðu
og lofaði bezt það ýmsir
fátt til lögðu.
★
• Ungur, reiður
maður fyrir
aldamót
— Hann hefur sem sagt
verið ungur, reiður maður á
sínum tíma og á sinnar tíðar
hátt. Slíkt hlutverk er auðvelt
í þjóðfélagi nútímans, miðað
við ævidagatímabil Samsonar
Eyjólfssonar, en enn er það svo,
að þótt slíkir menn geti í ein-
staka tilfelli þokað þjóðfélag-
inu örlítið áleiðis með upp-
reisnar- og byltingaxanda sín-
um, ( sem stundum er ekkert
annað en biind hollusta við
„frekjukenningar"), og boðun
„nýrra“ (endurnýjaðra) hug-
mynda, sem stinga í stúf við
ævafornar og víðteknar skoð-
anir forfeðranna og alls al-
mennings, — þá vilja þeir
beyglast andlega og böggl-
ast undan skoðanaþunga-
álagi samtíðarmanna, verða
utangátta við samfélagið, ein-
mana utnveltukögglar og beizk-
ir í lund koma engu fram;
staglazt endalaust og ófrjótt
á steingeldum æskuhugmynd-
um, sem verka eins og elliórar
á nýja kynslóð, — og gefa að
lokum allt upp á bátinn.
Vonbrigði Samsonar (á Da-
lílu er aldrei minnzt) kama
meðal annars í ljós í ellefta er-
indi „Skriptajátningar". Þar
segir hann:
Það er af því, sem opt er
jeg svo hljóður,
að enginn þerrar tár
af mínum hvarm,
enginn vanda-vinur
eða móðir
veifcu barni þrýstir sér
að barm;
engin systir, ekki
nokkur bróðir,
og einskis vinar studdur
geng jeg arm;
jeg er einn, og ekkert
breytir sér,
en, ó! að betra lægi
fyrir mjer.
• ísafjarðarbragur
Samson Eyjólfsson gat þó
ort í léttari tóntegund, sbr. upp
haf hans á „ísafjarðarbragi“,
en þar segir;
Isafjörður er blómleg borg
með brúlagðar götur,
fögur torg,
„organiseruð" allra bezt,
hann Árni Sveinsson
ræður því mest.
Hjer skal uppbyggjast
hafskipa-kví,
hann stendur sjálfur
fyrir því,
og hafnarbryggja er
hugsuð líka,
sem heimurinn aldrei
þekkti slíka,
en Norður-Ttanganum
utast í
eitt impónerandi Batterí.
• Kemur hann
eða skríður?
„Sunnlendingur" skrifar:
„Kæri Velvakandii
f Dagbók Morgunblaðsins,
bls. 7, laugardaginn 11. febr.,
er tilfærður málshátturinn
„Þegjandi kemur þorskur í
ála“. Þennan málshátt heyrði
ég föður minn stundum fara
með, en hann reri oft frá Suð-
urnesjum, eins og fleiri Sunn-
lendingar á þeim árum. Hann
sagði hins vegar alltaf: „Þegj-
andi skríður þorskur í ála“.
Þar sem mér finnst það galli
á dálkum þínum, hve bréfin
eru yfirleitt alltof löng, ætla ég
ekki að hafa þetta lengra eða
reyna að rökstyðja, af hverju
mér finnst málsháttur föður
míns sennilegri en hinn, en
gætir þú, Velvakandi góður,
sagt mér, hvor er réttari?
Með beztu kveðjum til þín
og Morgunblaðsins,
Sunnlendingur".
Velvakandi veit ekki, hvor
útgáfan er réttari, þótt hann
hafi alltaf heyrt útgáfu Dag-
bókarinnar, en af því að fiskur
er oft sagður skríða í gömlu
máli (sbr. skreið), þá gæti
hann vel trúað því, að faðir
bréfritara hafi haft rétt fyrir
sér.
— Um lengd bréfa er það að
segja, að Velvakandi styttir
þau oft mjög mikið, enda hefur
hann löngu áskilið sér rétt til
þess. Hins vegar líkar fólki,
sem skrifar Velvakanda, það
mjög illa, ef hann krukkar í
bréfin og sleppir einhverju úr.
Fólk verður þó að skilja, að því
fáorðara og gagnorðara sem
bréfið er, því meiri lífcur eru
á að fá það birt. Og einn einu
sinni: Hvort sem bréfið er vél-
ritað, (sem er æskilegast), eða
skrifað, þá gleymið ekki að rita
í aðra hverja línu eða jafnvel
þriðju hverju, og skrifið ekki
nema öðrum megin á pappírs-
örkinal
• Ritningín eða
mannasetningar?
Sautján ára stúlka, Sól-
rún Eysturoy, skrifar:
„Velvakandi góður!
Ég hefi verið að hugsa um
að skrifa þér og ætla að koma
því í verk núna. Það hefir ver-
ið mikið rætt um kirkjuna und-
anfarið, og mig langau- til þess
að leggja orð í belg.
Fyrst er það kirkjuhúslð.
Mér finnst mest um vert, að
þeim sé vel við haldið og
fallegt sé í kringum þær, (þ.e.
kirkjurnar). En látlausar eiga
þær að vera. Þeir peningar,
sem fara í skraut, væri að
mínu viti betur varið í trúboð.
— Svo er það prestskrúðinn.
Ég kann ekki að meta harvn,
því miður. Hvaða tilgangi þjón
ar hann? — Þá er það tónið.
Mér finnst það frekar léleg tón
list. Er ekki hægt að minnka
það eða sleppa því alveg og
hafa meiri almennan söng? Við
eigum mikið af sálmum, bæði
ungum og gömlum, sem eru til
þess að syngja, eða er það ekki?
Nú, nú, þá er það það, sem
ég hefi haldið, að væri aðal-
atriði guðsþjónustunnar, en það
er ræðan. Að mínu viti er hún
það veigamesta. Mér finnst
Nýja testamentið segja mér
það svo skýrt, að um annað
verði ekki villzt. — Uppskeran
er mikil, en verkamennirnir
fáir, sagði Kristur. Presturinn
á að predika það, sem drottinn
leggur honum í munn. Ekki
eins og fólkið vill. Honum ber
skylda til að minna á, að Jesús
kom til þess að frelsa fallið
mannkyn. En það er ekki nóg,
að Kristur gerði það fyrir sína
parta. Mennirnir verða að taka
á móti því. Þeir verða að koma
með sekt sína og leggja byrð-
arnar niður við krossinn. Guð
hatar synd, en hann elskar
syndarann. Guð er kærleikur,
en hann er réttlátur dómarL
Fyrirgefur, ef við biðjum um
það, en refsar okkur ella. Dóm-
ur syndarinnar er dauði, en
náðargjöf Krists er eilíft líf og
stendur þeim til boða, sem við
því vilja taka.
Við getum ekki farið eigin
leiðir, — Jesús er vegurinn.
Það hefir verið á það minnzt,
að kirkjan sé farin að víkja af
vegum Lúthers. Lúther var
verkfæri í Guðs hendi, en hann
var samt ófullkominn maður.
Hann getur ekki dæmt um,
hvað sé rétt og hvað rangt, svo
að ekki verði á móti mælt. Við
eigum ekki að bera okkur sam-
an við Lúther, heldur við
biblíuna, og hana eingöngu. Það
er ekki þar með sagt, að ekki
sé rétt að lesa útleggingar ann-
arra á ritningunni, en við eig-
um að hafa guðsorð sem leiðar-
ljós.
Ég vona, að þú komir þess-
um hugsunum á framfæri og
fyrirgefur mér hafi mér orðið
eitthvað á, en ég er aðeins 17
ára.
Kær kveðja.
Sólrún Eysturoy".
Baðherbergisskápar
Ný sending.
Fallegir
vandaðir og
nýtízkulegir.
á
LUDVIG
STORR
Laugavegi 15.
Sími 1-33-33.
Krónur 4.300,oo.
2ja manna SVEFNSÓFAR.
SVEFNBEKKIR frá kr. 2.800,oo (5 gerðir).
SVEFNSTÓLAR — VEGGHÚSGÖGN (mikið úrval)
SKRIFBORÐ — SKRIFBORÐSSTÓLAR
KOMMÓÐUR — Mikið úrval af SÓFASETTUM o.m.f.l
Húsgagnaverzlun ÞORSTEINS SIGURÐSSONAR
(Grettisgötu 13 — Stofnsett 1918) Sími 14099.