Morgunblaðið - 20.04.1967, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 20. APRÍL 1967.

Aldurstakmark til
Samstaða um óskir sjó-
manna og útgerðarmanna
EGGERT G. Þorsteinsson, sjáv-
arútvegsmálaráðherra, mælti í
gær fyrir stjórnarfrumvarpi um
breyting á lögum um sildarverk-
smiðjur rikisins. — Samkvæmt
frumvarpinu skulu útvegsmenn
og sjómenn fá aðild að stjórn
síldarverksmiðjanna.
Frumvarpið er flutt að ósk
LÍÚ, ASÍ, Farmanna- og fiski-
mannasambands íslands og Sjó-
mannasambands tslands.
Eggert G. Þorsteinsson sagði
í ræðu sinni, að frv. væri flutt
vegna eindreginna óska samtaka
sjómanna og útvegsmanna. Væri
hér orðið við þeim tilmælum og
skyldu fulltrúar þessara sam-
taka annars vegar vera tilnefnd-
ir af LÍÚ, en hins vegar sam-
eiginlega af ASÍ, Farmanna- og
fiskimannasambandi íslands og
Sjómannasambandi íslands. —
Kvaðst ráðherra vona að sam-
staða næðist um að afgreiða
málið á þessu þingL
Eysteinn Jónsson (F) og Lúð-
vík Jósefsson (K) sögðust vera
hlynntir frv.. en þótti eðlilegra,
að fulltrúi sjómanna yrði kjör-
inn af samtökum síldarsjómanna.
Hannibal Valdemarsson (K)
sagði, að samtök síldarsjómanna
hefðu farið þess á leit við ASÍ
að það flytti málið fram, og
hefði það orðið við þeirri ósk.
Hannibal taldi það rétta af-
greiðslu mála, að landsamtök
sjómanna tilnefndu sinn fulltrúa
sameiginlega ásamt ASÍ. Að
sjálfsögðu yrði þar um að ræða
fulltrúa sjómanna og ef frumv.
yrði samþykkt myndi formaður
samtaka síldarsjómanna taka
sæti þetta.
Pétur Sigurðsson (S) tók und-
ir orð Hannibals og benti á að
samtök síldarsjómanna væru ný
stofnuð og reynsla enn ekki
komin á þau. Þá væru þau hags-
munasamtök og því rétt að stétt-
arfélögin önnuðust útnefningu
fulltrúa sjómanna.
Veiðarfæranefnd skipuð
— tal að finna leiðir til úrbóta
FRUMVARP um breytingu á
Iðnlánasjóði, sem flutt er til
styrktar veiðarfæraiðnaði á
fslandi var til annarar um-
ræðu á Alþingi í sl. viku.
Mælti Matthías Á. Mathie-
sen fyrir nefndaráliti meirihluta
sjávarútvegsnefndar, er mælti
með samþykkt frv Þá skýrði
Jóhann Hafstein iðnaðarmála-
ráðherra frá því, að hann hefði
skipað nefnd til að kanna hvaða
orsakir lægju til erfiðleika veiða
færaiðnaðar hér á landi. Var frv.
I lokin samþykkt óbreytt að við-
höfðu nafnakalli.
Matthías Bjarnason (S) sagði
í ræðu sinni, að eins og þm.
vissu hefði hann verið mótfall-
inn frv. um verðjöfnunargjaldi
á veiðarfæri. er flutt hefði verið
í haust. Hefðu auk hans verið
nokkrir aðrir úr stjórnarliðinu,
er mótfallnir voru frv. og því
hefði það strandað. Ríkisstjórnin
hefði hins vegar tekið viss veið-
arfæri út af frílista og lagt á
þau %% yfirfærslugjald. Hefði
það vakið mikla óánægju meðal
útvegsmanna og hefðu að lok-
um orðið samkomulag um, að
þeir féllu frá mótmælum við
frv. það, er nú lægi fyrir. enda
væru veiðarfærin tekinn aftur á
frílista.
Þarna hefði verið um samn-
inga að ræða, og eins og þegar
semja þyrfti gætu ekki allir
fengið algjörlega það sem þeir
vildu Báðir aðilar hefðu slakað
til.
Það væri því tómt mál að
tala um, að ráðherra hefði tekið
hann undir vegg og beygt sig.
Það hefði enginn gert, og Þór-
arinn Þórarinsson þyrfti ekki að
halda að aðrir væru haldnir
þeim þrælsótta. er hann hefði
þjakað öll hans fullorðinsár.
Jóhann Háfstein iðnaðarmála-
ráðherra tók næstur til máls og
sagði í ræðu sinni. að hann hefði
haft áhyggjur út af veiðarfæra-
málunum. enda hefðu þvi miður
flest fyrirtækin í þeirri grein
gefist upp. Hins vegar væri það
misskilningur að halda. að með
þessu væri verið að styðja ein-
göngu við bakið á Hampiðjunni,
þótt hún væri eina fyrirtækið,
sem enn væri starfrækt. Ætlun-
in væri að reyna að efla veiðar-
færaiðnað í landinu og til að
undirstrika það, hefði verið
skipuð nefnd í því augnamiði
Sagði ráðherra, að hlutverk
nefndarinnar væri að kynna sér,
hvaða orsakir lægju fyrir því,
að veiðarfæraiðnaði hefur geng-
ið svona illa hérlendis, þrátt
fyrir mikinn markað.
Ráðherra sagði, að hann hefði
skipað í nefndina forstjóra Iðn-
aðarmálasjóðs. deildarstjórann í
Iðnaðarmálaráðuneytinu, Skrif-
stofustjóra Fiskifélags fslands og
einn fulltrúa frá L.f.U.
Sverrir Júlíusson (S) benti á
það í sinni ræðu að hækkunin
á veiðarfæragjaldinu væri ekki
nema um % % og að auki væru
öll veiðarfæri sett á frílista.
Lagði ræðumaður á það áherzlu,
að þetta gæti orðið til að efla
veiðarfæraiðnað í landinu, og
kvaðst fagna því, ef sá iðnaður
gæti blómgast hérlendis.
Þá las þingmaður upp erind-
isbréf frá stjórn L.Í.U., en í þvi
segir, að stjórn L.Í.Ú. hafi ákveð
ið að falla frá öllum mótmælum
við framkomið frv. enda væru
öll veiðarfæri, er nú væru háð
innflutningsleyfum sett á frí-
lista. Auk þessara þingmanna
tóku til máls Þórarinn Þórarins-
son (F) og Eðvarð Sigurðsson
(K) og mótmæltu báðir frv.
Stefnt að auknu rannsokn
áfengiskaupa 20 ár?
Áfengislagafrumvarpið var
tekið til annarrar umræðu í
neðri deild í sl. viku. Mælti Matt-
hías Bjarnason fyrir nefndaráliti
meirihluta allsherjarnefndar og
leggur nefndin til. að gerðar
verði nokkrar breytingar á frv.
Eru breytingar þær. að aldurs-
takmark til áfengiskaupa er
lækkað niður í 20 ár. Þá er nið-
ur felld kvöð á vínveitingahús
um vinlausa fagnað) eitt laug-
ardagskvöld í mánuði. og loks
er gerð breyting á þeirri grein
er fjaiiar um aldursskilyrði til
inngöngu til vínhúsa. Er samkv.
frv. 18 ára unglingum heimilt
að sækja siika staði að kvöldi
til, og yngri ef þerr eru í fylgd
með foreldrum. Nefndin leggur
og til að undanþága veitist einn
ig, ef um er að ræða fylgd
maka
Auk Matthíasar tóku til rnáls
Sigurvin Einarsson og Skúli
Guðmundsson. Mæltu báðir
þingmenn harðlega gegn breyt-
ingum nefndarinnar. sérstaklega
gegn niðurfellingu ákvæðanna
um vínlausu kveldin. Töldu
þeir, að slíkt yrði til að rýra
mjög gildi frv. auk þess sem
það sýndi lítinn vildarhug eða
umhyggju fyrir ungmennum.
Þá lagði Skúli til og bar fram.
tillögu um, að lagður yrði niður
sá siður. að veita ýmsum „fyrir
mönnum þjóðarinnar hagstæð-
ari viðskiptakjör við áfengis-
verzlanir.*
Þingmaður gagnrýnir
landbúnaðarnefnd INID
Á fundi neðri deildar í sl.
viku er frv. um breyting á girð
ingarlögum var til annarrar
umræðu, kvaddi sér hljóðs
Matthías Bjarnason og kvart-
aði undan seinagangi við af-
greiðslu mála hjá landbúnað-
arnefnd.
Matthías sagðist nú hafa
beðið í næstum tvo mánuði
eftir afgreiðslu á frv. um sölu
eyðijarðar. og þætti sér það
hart, að nefndin gæti ekki
komið sér til að afgreiða það.
sbr. skjóta afgreiðslu á frv.
um girðingarlög. Það væri
ljóst, að hún gæti vel unnið,
ef hún vildi það við hafa, og
þvi krefðist hann að nefndin
tæki frv. til meðferðar.
Jónas Pétursson varð fyrir
svörum og sagði að nefndin
hefði orðið sammála um að
fresta jarðasölumálum, er ann
að hvort hefðu fengið nei-
kvæða umsögn þeirra aðilja,
er leitað hefði verið tll, eða
nefndin ekki orðíð sammála
um. En það kæmi þing eftir
þetta þing, og þingmaðurinn
gæti huggað sig við það.
Matthías ítrekaði fyrri um-
mæli sín og krafðist af-
greiðslu á málinu tafarlaust.
IMý lög um Búreiknlnga-
stöfu landbúnaðaríns
FRUMVARP ríkisstjórnarinnar
um Búreikningastofu landbúnað-
arins var samþykkt við 3, um-
ræðu í neðri deild i gær og er
þar með orðið að lögum. Eru
með frv þessu gerðar nokkrar
breytingar á starfi Búreikni-
stofunnar. Er breytingin gerð til
að auðvelda bændum annars
vegar búreikningshald, hraða
úrvinnslu gagna og fá fyllri upp
lýsingar um hag bænda al-
mennt.
arstarfi á sviði réttarsögu
— vib lagadeild háskólans
1 sl. viku urðu nokkrar umræð
ur í Efri deild Alþingis um pró-
fessorsembætti við lagadeild Há-
skólans. Alfreð Gíslason (K)
taldi að til þess hefði verið ætl-
azt og það hefði verið forsenda
fyrir samþykki Alþingis um
NÝ
LÖG
Frv. um leigubifreið'ar var
samþykkt við þriðju umræðu í
greitt sem lög frá Alþmgi. Sam-
kvæmt því, er rýmku'ð skilyrði
til að geta stofnað leigubifreiða
stöðvar í fámennum byggðarlög
um.
fjölgun prófessorsembætta við
lagadeild, að hið nýja prófess-
orsembætti væri í réttarsögu.
Gylfi Þ. Gíslason, menntamála
ráðherra og Ólafur Jóhannesson
(F) tóku báðir til máls og lögðu
áherzlu á að sú regla hefði jafn-
an gilt að skipting milli
kennslugreina færi fram innan
deilda háskólans sjálfs. Þetta em
bætfi hefði verið auglýst sem al-
mennt kennaraembætti. Hins veg
ar kom bað fram í ræðum þeirra
að lagadeildin stefndi að því að
prófessorsembætti i réttarsögu
yrði iafnframt rannsóknarem-
bætti. þannig að sá prófessor
sem því gegndi mundi jafnframt
sinna umfangsmiklum rannsókn
um í réttarsögu. Það koma líka
fram í ræðu menntamáiaráð-
herra að líkur væru á því að
núverandi háskólarektor sem
hann kvað tvímælalaust færasta
sérfræðing á sviði réttarsögu
hér á landi mundi ef til vili taka
þetta embætti að sér þegar hann
léti af rektorsstörfum.
Frestur vegna kjaras amninga
epsnberra sSarlsmansaa lengdar
Frestur til dómsuppkvaðningar
framlengdur til 7. desember 1967
t sl. viku var lagt fram á Alþ.
frv um breytingu til bráða-
birgða á lögum um kjarasamn-
inga opirberra starfsmanna.
Megin efn frv er framlenging
á fresmrn LJppsagnafrestur
veena Kjarasamninga er taka
skulu gildi 1 janúar 1968 fram-
iengist ti’ 1 sepi 1967 Fres'ur
sáttasemjara ríkisins til að taka
kjaradeil* til meðferðar fram-
lengist ti- i oktober 1967 Frest
ui aðilja til að senda Kjar«-
dóm> gremargeiðir framlengist
ti) 1 nóvember 1967. Frescur
Kjaradóm ti) a? leggja dóm á
ágreiningsefnin framlengist til
1 desember 1967
Ennfremur em bráðabirgða
ákvæði i frv bess efnis að nú
þegar hetjist heildarathugun á
skiptingu starfsmanna í launa-
flokka og verði henni lokið eigi
síðar en árslok 1968. Er ;im
þetta atriði samkomulag við
BSRB. f í gr. frv sem er bráða-
birgða ákvæði segir ennfremur:
Athug n þessari verði stjórn-
að af veimur starfsmönnum.
öðrum ‘’-á fjármálaráðuneytinu
en hinur- frá Bandalagi starfs-
manna — kis og bæja, er gerj síð-
an tiliöf til breytinga jg sam-
ræmin? ar verð) lagðai fyrtr
báðó « ningsaðilja Á þann
hátr ve-’ reynt að ná samkomu
lagi urr agfæringar á flokka-
röðuninn jg jatnframt reynt að
koma á t r?=matskerfi til fram-
búðar. Á “;r ngi sem ekki tæk
ist að levsc verð’ þá heimilt að
skjóta ti Kúr-tdóms. sem fj-tlli
um hann á sama hátt og önnur
ágreiningsatriði og gildi samn-
ingur urr röðun eða dómur
Kjaradóms um bað atriði frá 1.
janúar 1968.
Rökstuödar tillögur, sem fram
koma um leiðréttingar og sam-
ræmingu starfsheita sem samn-
ingsaðiljai eru sammála um að
unnt sé að gera tyrir gildistöku
næsta samnings (árslok 1967),
skulu teknar upp sem bráða-
birgðasamkomulag aðilja.
Um aðia þætti þeirra kjara-
mála. sem kja, asamningalögin
takó til verði fjallað s venjuleg
an hátt við næsb samntngsgerð,
sbr ákvæði lagat.na
Agreinmg um framangreir.d
efni. sem eigi Oefur verið til
lykta leidaur 1. íanúar 1969 tek
ui Kjaradómur oegar til með-
íerðar, oí skal r.ann hafa iokið
dómsorði á ágreiningsefni eigi
síðai en i febrúar 1969 Aðiljar
geta á fy-ra stig; máls vísað því
til Kjaracóms séu þeir um það
sammála og kveður Kjaradjm-
ur þá á um deiluatriði innan
mánaðar trá því málsskoti.
Mál þessi sæta eigi sáttame-ð-
ferð samkvæmt III. kafla.