Morgunblaðið - 20.04.1967, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 20. APRÍL 1967.
17
Sveinn Guðmundsson, alþm.
Lánasjóður fyrir tækninýjungar
í iðnaði
efnin eru stórkostleg t.d. í hús-
byggingum. Gæti það ekki hent-
að vel oklcur íslendingum ef nýj
ungar yrðu örari í byggingaháttu,
sem væru sniðnir eftir okkar
veðurfari, eða ef hægt væri að
lækka byggingakostnað með þvi
að styðja við bakið á íslenzkum
hugvitsmönnum, sem vildu leggja
sig fram á þessu sviði.
Ilugum befur að framleiðsSu-
nýjungum
Á KVÖLDFUNDI sameinaðs
þings s.I. miðvikudag mælti
Sveinn Guðmundsson fyrir þings
ályktunartillögu er hann flytur
og hljóðar tillagan á þessa leið:
Alþingi ályktar að skora á
ríkisstjórnina aíð' láta fara fram
athugun á, hvort ekki sé tíma-
bært, að stofnaður verði lána-
sjóður til örvunar á framleiðslu
nýjungum til stuðnings íslenzk-
um iðnaði. Ef slík sjóðsstofnun
er álitin tímabær, þá verði lagt
fyrir næsta Alþingi frumvarp til
laga um stofnun slíks lánasjóðs,
er hafi það markmið að styðja
með lánum að framkvæmd hug-
mynda, er hafi raunhæfa þýð-
ingu til örvunar nýjungum í ið-
aðarframleiðslu landsmanna.
Benti Sveinn Guðmundsson á
það í ræðu sinni, að slíkur sjóð-
ur og hér um ræddi, gæti stuðlað
að betri athugun á verkefnum,
sem væri unnið hverju sinni, í
stað þess að hefja framleiðslu án
undangenginna verklegra fram-
kvæmda. Erlendis væri varið
miklu fé til þessarra hluta, og
eins væru hér sjóðir til styrktar
nýjungum á sviði landbúnaðar
og útvegs, slíkur sjóður fyrir
iðnað gæti orði® mikil lyftistöng
fyrir tæknilegar framfarir í land-
inu.
Fara hér á eftir kaflar úr ræðu
Sveins Guðmundssonar:
Það getur oft verið koetnaðar-
samt að koma nytsömum hug-
myndum á framfæri þannig, að
þær skapi raunhæfa framleiðslu
möguleika. Það sýnir sig oft að
einstaklingar, höfundar hugmynd
anna, hafa ekki aðstæður til að
gera þær nothæfar eða fram-
leiðsluhæfar. Erlendis eru það
oft stóru fyrirtækin eða sam-
steypur fyrirtækja sem þá taka
við. Hér er ekki slíkum máttar-
stólpum til að dreifa .En gera
má ráð fyrir að margir fengjust
þó til að huga betur að fram-
leiðslunýjungum, ef ríkisvaldið
örvaði viðkomandi með hag-
kvæmum lánum.
Fullkomin löggjöf um rann-
sóknarráð og rannsóknarstofnan
ir fyrir höfuðatvinnugreinar
landsmanna eru nú fyrir hendi.
Margt af því, sem snýr að til-
raunastarfsemi, heyrir undir
þessar stofnanir. Þessum fyrir-
hugaða lánasjóði er að sjáifsögðu
ekki ætlað að rýra starfssvið
þessara stofnana, nema síður
Kennedyvið-
ræðunum
haldið áfram
Genf, 1'8. apríl NTB.
• A morgun, miðvikudag hefjast
aftur í Genf hinar svokölluðu
Kennedyviðræður um tollalækk-
anir og taka þátt í þeim full-
trúar frá aðildarríkjum Efna
hagsbandalagsins, Bandaríkjun-
um, Norðurlöndunum, Bretlandi
og Japan
Eitt mikilvægasta málið, sem
fyrir fundinum liggur, er ágreri-
jngurinn milli Norðurlanda og
ríkja Efnahagsbandalagsins, og
er búizt við, að fulltrúar Norður
landa muni leggja áherzlu á að
sannfæra EBE-fulltrúana um. að
þeir hafi misskilið tilboð Norð-
urlande
Sveinn Guðmundsson
væri. Hugsast gæti, að margar
af þeim framleiðslunýjungum,
sem sjóðurinn lánaði til, væru
unnar í nánu samstarfi einmitt
við rannsóknarstofnanir iðnað-
arins.
Um langan aldur hafa bæði
sjávarútvegur og landlbúnaður
haft sjóði til styríktar nýjungum
í einu og öðru formi á sínu sviði.
Um þá gagnsemi þarf ekki að
efast. Ég vil aðeins nefna hér
eitt dæmi í sambandi við Fiski-
málasjóð, sem ætti að geta varp-
að nokkru ljósi á hversu slík
starfsemi getur hentað þjóðar-
búi okkar, Það mun hafa verið
fyrir 12 árum, að 2 íslenzkir verk
fræðingar höfðu hugmyndir um
að bætt nýting mjölvinnslu í
síldarverksmiðjum væri mögu-
leg með sérstökum tækjabúnaði.
Með samvinnu við vélaframleið-
endur hér, var möguleiiki til
smíði tilraunatækja, en nokkuð
fjármagn var nauðsynlegt. Fiski-
málasjóður, sem þarna hljóp
undir bagga fjárhagslega, stuðl-
aði að því, að smíðuð voru til-
raunatæki til mjölvinnslu úr
soði, en soðið fór annars beint
í sjóinn. Þessi tiilraunatæki voru
þrotlaust prófuð í heilt ár eða
meir. Sú reynsla, sem fékkst,
varð til þess að fullkomin soð-
vinslutæki voru smíðuð fyrir
verksmiðjuna að Klettí í Reykja-
vík, þau fyrstu hér á landi. f
dag er óhugsandi að síldarverk-
smiðja geti -borið sig, nema nýta
soðið frá verksmiðjunni til mjöl-
vinnslu, enda eykur það mjöl-
framileiðsluna um 20 af hundraði.
Á síðasta ári varð útflutt síld-
armjöl 117 þús. tonn, að verð-
mæti 900 millj. kr. Það hefir því
munað íslenzku þjóðina á ár-
inu 1966 150 millj. kr. full mjöl-
nýting í síldaverksmiðjum lands
manna, sem grundvölluð var
1954 m.a. vegna aðstoðar Fiski-
málasjóðs.
Það mætti líka nefna gagnstæð
dæmi. Þar sem annað hefur ver-
ið út í stórar framkvæmdir eða
framleiðslu án nauðsynlegs und-
irbúnings.
Eins og tekið er fram í grein-
argerð fyrir- þál. tillögunni, þá
er vísað til reynslu Norðmanna,
en þar í landi var slíkur sjóður,
sem hér er ráðgerður, myndaður
fyrir iðnaðinn sarokvæmt sér-
stökum lögum í byrjun árs 1956
s.k. Utviklingsfond for industri-
en. Var á því ári veitt til sjóðs-
ins 25 milj. norskra króna, en
það myndi jafngilda að slíkur
sjóður hér fengi í upphatfi stofn-
fé 7.5 millj. ísl. króna og síðan
að sjálfsögðu framlag árlega
fyrstu árin. Væri vel hugsan-
legt, að nokkuð af því fé kæmi
sem partur af þeim álögum, sem
íslenzk iðnaðarfarmleiðsla er nú
látin bera. En ég vil alveg sér-
stalklega taka fram, að það er
ekki hugsun mín að iðnaði lands-
manna verði íþyngt með nýjum
skattaálögum vegna slíkrar sjóðs
stofnunar. Þvert á móti væri það
mjög heillavænlegt, ef eitthvað
væri hægt að lina þá skattatoyrði,
sém nú hvílir á iðnaðarframleiðsl
unni. Varðandi það, að hér sé
verið að koma á nýju sjóðs-
bákni með dýrri yfirstjórn, þá
má þar til svara: Slík stofnun
myndi sóma sér vel t.d. með af-
greiðslu í Iðnl'ánasjóði, eða í
Iðnaðaríbankanum og þá án
teljandi kostnaðar.
f Noregi er 5 manma stjórn og
12 manna ólaunað ráð, mest leið-
andi menn úr atvinnulífinu sem
hafa æðstu stjórn sjóðsins þar í
hendi. Slík tilhögun ýrði einnig
farsæl hér á landi.
f tillögu minni, er gert ráð
fyrir lánasjóði, en ekki 'sjóði til
styríkveitinga. Þetta er gert með
ráðnum hug. Góðar hugmyndir,
sem komast til frarakvæmda,
geta borið sig fjárhagslega. Ef
um beinar styríkveitingar yrði að
ræða þá er meiri hætta á að
minna yrði hugsað um arðsemi
í framkvæmd, auk þess sem
meiri hætta væri á misnotkun.
Hér á landi er margfallt minna
lagt til rannsókna af því opin-
bera, heldur en í þeim löndum
sem við eigum að bera okkur
saman við. Og enn minna er þó
gert á skipulegan hátt atf hálfu
fyrirtækja til að efla tækninýj-
ungar í framleiðslustarfsemi
sinni. Hugsum okkur hve verk-
„Rétturhöldin"
heljnst 29. þ.m.
París, 18. apríl — NTB—AP —
RI l’IIÖFP UND URINN cg heim-
spekinguiinn Jean Paul Sartre
upplýsti í París í dag, að ,stríðs-
glæparéttarhöldin,“ sem brezki
heimspekingurinn, Bertrand
Russel, lávárður beitti sér fyr-
ir, muni hefjast 29. apríl n.k.
Fara þau fram í litlu leikhúsi í
útborginni Issy-Les-Mouline-
aux, en ekki í Hotel Contin-
ental, eins og áður hafði verið
tilkynnt. Stjórn hótelsins neit-
aði að lána húsakynni sín til
„réttarhalda nna.“
Réttarfundir verða haldnir
fyrir lokuðum dyrum — þar fá
ekki aðrir aðgang en þeir, sem
þangað hafa verið boðnir, — og
munu standa til 9. maí.
Franska stjórnin mun hafa
mælt gegn því, að fundir yrðu
opinberir — og haft er eftir
áreiðanlegum heimildum, að
hún ætli sér að hafa auga með
því, að ekki verði höfð nein
brögð í frammi í sambandi við
réttarhöldin.
Geimfari skot-
ið frá sjópalli
Washington, 18. apríL
— AP —
♦ N Æ S T A laugardag ætla
ítalskir vísindamenn að reyna að
senda á loft geimfar af palli á
sjó úti. Verður það gert frá
Formósuflóa, 4.8 km undan
strönd Kenýa, en tilraun þessi
verður hin fyrsta sinnar tegund-
ar. —
Jón Arnason í þingrœdu:
Auknar sjtíkratryggingar vegna
læknisaðgerða erlendis
12 hjartasjúklingar utan s.l. ár
— aðallega börn

JÓN ÁRNASON flutti
ræðu í Sameinuðu Alþingi sl.
miðvikudag, þegar hann
mælti fyrir þingsályktunartil
lögu er hann flytur ásamt
nokkrum fleiri þingmönnum
Sjálfstæðisflokksins þess efn-
is, að teknar verði upp aukn-
ar sjúkratryggingar til þeirra
sem óhjákvæmilega verða að
leita lækninga erlendis.
í ræðu Jóns Árnasonar kom
fram að á sl. ári fóru 12 sjúkl-
ingar utan aðallega börn til
aðgerða við hjartasjúkdóm-
um og um síðustu áramót
lágu fyrir upplýsingar um
a.m.k. 8 sjúklinga, sem leita
verða sams konar aðgerðar á
þessu ári. Á fjárlögum yfir-
standandi árs eru veittar 500
þús. kr. til styrktar þessum
sjúklingum en meira þarf til
að koma.
Hér fer á eftir ræða Jóns
Árnasonar um mál þetta:
Eins og fram kemur í grg.
fyrir till., er það ætlun flm. að
komið verði á endurskoðun á IV.
kafla 1., en sá lagabálkur kveð-
ur á um það, hvaða sjúkratoætur
tryggingunum beri að greiða al-
mennt. Það sem fyrir flm. vakir
sérstaklega, er að endurskoðun
1. miðist fyrst og fremst við það,
að komið verði á verulega aukn-
um bótum til handa þeim sjúk-
lingum, sem óhjákvæmilega
þurfa að leita læknishjálpar er-
lendis. Sem betur fer, er um
miklar framfarir að ræða á sviði
læknavísindanna um allan heim.
Að sjálfsögðu fylgjum vér ís-
lendingar þeirri þróun eftir því,
sem kostur er á. Hitt segir sig
sjálft, að hinar fjölmennu og
auðugu stórþjóðir hafa hér meiri
og betri skilyrði til þess að starf-
rækja fullkomnar og dýrar rann
sólcnarstofnanir, en þær eru m.a.
grundvöllur þeirrar þróunar
læknavísindanna, sem átt hafa
sér stað á undanförraum árum.
Það hefur því mjög farið í vöxt
að íslendingar, sem gengið hafa
Jón Amason
með hjartasjúkdóma, hafi leitað
sér lækninga á þeim sjúkrahús-
um erlendis, sem vitað er um,
að ráða yfir mestri sérfræðilegri
þekkingu og tækni á þessu sviði.
Samkv. upplýsingum, sem ég
hef feragið hjá landlækni, var
tala hjartasjúklinga, mest börn,
er utan fóru til læknisaðgerða
við hjartasjúkdómum alls 12 á
s.l. ári, og um síðustu áramót
lágu fyrir upplýsingar um a.m.k.
8 sjúklinga, sem leita verða sams
bonar læknishjálpar erlendis á
yfirstandandi ári. Verður sú
tala sjúklinga að sjálfsögðu all-
miklu hærri, þegar lengra Mður
fram á árið.
Hér er um læknisaðgerðir að
ræða , sem læknar munu al-
mennt sammála um, að ekki sé
unnt að veita hérlendis enn sem
komið er. Það er því brýn nauð-
syn, að sjúkratryggingarnar láti
þessi mál til sín taka. í ríkari
mæli en nú á sér stað svo að ein
staklingar geti átt þess kost að
leita lækhinga meina sinna og
fá þá heilsubót, sem vö1! er á.
Hér er hins vegar um svo kostn-
aðarsamar læknisaðgerðir að
ræða, að í mörgum tiltfellum verð
ur það algerlega fjárhagslega of-
viða þeim, sem í hlut eiga .
A undanförnum árum hefur
Alþ. veitt nokkra fjárupphæð á
fjárl., sem ætlað er til styrkt-
ar þeim sjúklingum, sem nauð-
synlega þuría að leitá læknis-
hjálpar erlendis. í fjárl. yfirstand
andi árs er upphæðin 500 þús. kr.
Með þessu hefur Alþ. sýnt þessu
þarfa málefni vissan skilning,
sem vert er að þakka. En hér
þarf meira til. Það er því álit
flm., að ekkert sé eðlilegra en að
hið almenna tryggingakerfi,
sjúkrasamlög'og Tryggingastofn-
un ríkisins, taki málið í sínar
hendur og veiti ríflegri bætur
svo sem hér er lagt tiL