Morgunblaðið - 16.07.1967, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 16. JULÍ 1967
Nýtt efni tit
ryðhreinsunar
Danskur verkfræðingur, Thor-
leif Friis að nafni, hefur fundið
Ryðbrunnin skófla, hreinsuð að
hálfu með Iropast.
upp nýtt efni til ryðhreinsunar.
Til þessa hefur sandblástur eink-
um verið notaður til þess að
ná burt ryði, en nú er unnt að
bera þetta efni á ryðflötinn og
skola síðan ryðið af með vatni.
Verkfræðingurinn hefur unn-
ið að þessari uppfinningu í mörg
ár og telur sig nú hafa náð til-
gangi sínum. Efnið, sem hann
nefnir Iropast, hefur þann eig-
inleika, að leysa ryðið upp, en
láta lakk og járnið ósnert. Hins
vegar étur það nælonsokka og
skyrtur ef tækifæri gefst.
Efni þetta minni nokkuð á
sinnep í útliti. Hins vegar verð-
ur að gæta mikillar varúðar við
notkun þess, því að það er eitr-
að.
í>egar Iropast hefur verið not-
að til þess að afnema ryð er
járnið hreint og skínandi eftir.
það ryðgar þó mjög fljótt aftur
eftir meðferðina, ef það er ekki
varið.
Auk þess að leysa upp ryð
vinnur Iropast á gjallhúð, sem
sífellt myndast við vinnslu járns
og sljóvgar verkfærin.
Mynd þessi var tekin þegar forseti íslands skoðaði heimssýninguna í Montreal, Expo-67, á
fimmtudag, sem var íslandsdagur sýningarinmar.
Forseti fslands til Washington
Tvær líkamsárásir
TVÆR líkamsárásir voru framd fluttur á Slysavarðstofuna
ar aðfaranótt laugardagsins. Út- Þaðan á Uandakot.
lendingur, líklega íri, réðst á
mann á Grandagarði um ellefu
leytið og lék hann illa. írinn
var horfinn af staðnum þegar
lögreglan kom á vettvang, en sá
sem fyrir árásinni varð var
og
Um þrjú leytið um nóttina
var svo ráðizt á mann í Mið-
bænum og í það skiptið var
árásarmaðurinn handsamaður og
fluttur í Síðumúla. Sá sem varð
fyrir árásinni mun ekki hafa
verið alvarlega slasaður.
Væntanlegur heim um 2. ágúst
Quebec, Kanada, 15. júlí (AP).
Forseti fslands, heirra Asgeir
Asgeirsson sat á föstudagskvöld
veizlu, sem Deniel Joihnson, for-
sætisráðherra Quebec-héraði,
hélt honum til heiðurs. Við það
tækifæri sagði Johnson að hér-
aðsstjóminni væri það sérstök
ánægja að taka á móti virðuleg-
um forseta þess lands, sem ætti
elzta þjóðþing veraldar.
Stofnun tékkareiknings og
aðgerðir gegn misnotkun
EINS og kunnugt er hafa bank-
ar og sparisjóðir um árabil haft
samstarf í þeirri viðleitni að
gera tékka sem gagnlegast
og öruggast greiðslutæki.
Hefur Samvinnunefnd banka
og sparisjóða sett reglur
um tékkaviðskipti og er dagleg
framkvæmd þeirra annars vegar
lijá innlánsstofnunum sjálfum og
hins vegar hjá Seðlabankanum.
Reglurnar lúta að stofnun reikn
inga, notkun tékka og aðgerð-
um gegn misnotkun, ef um hana
er að ræða. Hafa í þessu sam-
bandi farið fram alls 15 skyndi-
kannanir tékka frá 1963 og frá
1964 hefur Seðlabankinn á
grundvelli sérstakrar lagaheim-
ildar, innheimt alla innistæðu-
lausa tékka, sem borizt hafa um
dagleg ávísanaskipti í Reykja-
vík. Hefur þeirri innheimtu eink
um verið beint gegn útgefend-
um innstæðulausa tékka.
I>ó að dregið hafi verulega úr
misnotkun tókka, fer fjarri að
þessi mál séu komin í viðun-
andi horf. Hefur nú verið ákveð
ið að gera veigamiklar breyt-
ingar á umræddum reglum. Að-
haid verður stórlega aukið og
aðgerðir gegn misnotkun veru-
lega hertar. Verða kærur til
sakadóms fyrir misnotkun send-
ar strax eða með mjög stuttum
umliðunarfresti. Auk þess verð-
ur fjárhæð tékkanna innheimt
miklu fyrr hjá framseljendum,
en verið hefur.
Þykir rétt að kynna hér al-
menningi og 'sérstaklega þeim,
sem hafa tékkareikninga eða
skipta mikið með tékka, aðal-
efni þeirra reglna, sem um er
að ræða.
Við stofnun tékkareikninga ber
þess sérstaklega að gæta, að:
— framvísa ber nafnskírteini
— meðmæli tveggja manna,
sem stofnun viðurkennir,
fylgi umsókn ókunns aðila
— lágmarksstofnfé sparisjóðs-
ávísnareiknings er hækkað í
kr. 5.000.00
lágmarksaldur reikningshafa
er 21 ár og fjárræði verður
að vera óskert
Aðalefni reglna varðandi mis-
notkun og innheimtu innstæðu-
lausra tékka:
— lokun tékkareiknings vegna
misnotkunar og kæra til saka
dóms veldur þvi, að hlutað-
eigandi fær hvergi tékka-
reikning
— eftir eðli brots er tékkareikn
ingi lokað i fyrsta, annað eða
síðasta lagi í þriðja sinn, þeg
ar innstæðulaus tékki berst.
Reikningi er lokað við fyrsta
brot, ef öðrum reikningi
sama aðila hefur áður verið
lokað, eða brot er gróft og
ásetningur auðsær
Framhald á bls . 31

viðrd og víðast léttekýjað
norðan landis og auisitan, en
siunnan lands var SA-©ola og
skýjað. Hitinn kiiiuikkan 9 var
víðast miiiOi 10 og 13 stig.
verða hiægur um land aBt og
víðaist sótokin niema á Suður-
lanidi. Þar mun verða sikýjað
víðast hvar.
leikir
í 1. deild
Um þessa helgi verða leiknir
þrír leikir í 1. deild. Leikir þar
fara nú að taka á sig svip loka-
baráttunnar, því fyrir sum félag-
anna þýðir tap um þessa helgi
brostnar vonir um sígurmögu-
leika.
Á Akureyri mætast Akureyr-
ingar og Keflvíkingar kl. 4 í dag
og í kvöld mætast KR og lið
Akraness á Laugardalsvelli.
Annað kvöld, mánudag, mæt-
ast svo Valur og Fram á Laugar-
dialsvelli og sá leikur getur ráðið
miklu um endanleg úrslit móts-
ins.
I dag, laugardag, ræðir forset-
inn við borgarstjóra Quebec-borg
ar, en hcldur síðar áleiðis til
Bandaríkjaimia. Forsetinn kemur
aftur til Kanada 28. þessa mán-
aðar, og búizt er við að hann
haldi heim til fslands 2. ágúst.
Á mánudag kemur Ásgeir Ás-
geirsson forseti til Washington,
og verður þar gestur Lyndons B.
Johnsons forseta í Blair House.
Forsetarnir snæða hádegisverð
saman í Hvíta húsinu á þriðju-
dag og halda síðan til Arlington-
kirkjugarðsins þar sem forseti
íslands leggur blómsveiga að
gröfum John F. Kennedys fyrr-
um forseta og óþekkta hermanns
ins. Kvöldverð snæðir Ásgeir Ás-
geirsson í boði Péturs Thorsteins
son, sendiherra íslands í Was-
hington.
Á miðvikudaig heimsækir Ás-
geir Ásgeirsson Alþjóða gjald-
eyrissjóðinn og Aiþjóðabankann
áður en hann snæðir hádegisverð
með Hubert H. Humphrey vara-
forseta. Síðdegis þann dag heim-
sækir hann þingið og situr síð-
degisboð í íslenzka sendiráðinu,
en heldur svo til New York.
Að lokinni tveggja daga dvöl í
New York heldur forsetinn til
New Jersey og dvelsit þar í
nokkra daga í einkaerindum áð-
ur en hann heldur á ný til Kan-
ada og heimsækir íslendinga-
byiggðir þar.
Loftur Bjarnason:
Varhugaverður mál-
flutningur — leiðrétting
f FRÁSOGN Morgunblaðsins 12.
þ. m. um matsverð á Viðeyjar-
stofu og landsspildu, 11,8 hekt-
ara að stærð, sem matsnefnd
hefur metið á 9,75 milljónir
króna, er vitnað til ummæla lög-
manns matsseljanda (Stephans
Stephensens) um matsgerð
þriggja hæstaréttardómenda á
landsspildu í Stóra-Lamlbhaga
við Straumsvík, sem tekin hefur
verið af mér skv. mati, vegna
hinna miklu framkvæmda við
byggingu álverksmiðjunnar.
Matið var framkvæmt skv.
eignarnámsreglum.
Ummæli lögmanns matsselj-
anda í þessu sambandi eru svo-
hljóðandi:
„Þá hefir lögmaðurinn lagt
fram sundurliðaða mátsgerð
þriggja hæstaréttardómara um
landsspildu Lofts Bjarnasonar,
túnið að Lambhaga við Straums-
vík, 2 ha. að stærð, virt á kr.
1.600.000,00 eða kr. 80 á ferm.,
en þetta land sé Ibrunahraun á
útskaganesi, sem engan saman-
burð þoli við þá glæsilegu land-
spildu, sem ríkinu isé gefinn kost
uir á að kaupa í Viðey.“
Þar sem ummæli þessi gefa
ekki rétta hugmynd um það,
hverskonar réttindi voru metin á
landi mínu, Stóra-Lambhaga, né
um stærð landsins eða verðmæti
þess, miðað við fermetra, þá tel
ég mig knúinn til þess að birta
eftirfarandi leiðréttingar og skýr
ingar á málavöxtum:
Land það, sem ég lét af hendi
skv. eignarnámsreglum og lög-
maðurinn kallar „brunahraim á
útskaganesi“, liggur milli Reykja
nesbrautar, fjölfarnasta þjóðveg-
ar á íslandi (umferð farartækja
fram og tilbaka um veginn nam
um 500 þúsundum á s. l.ári), og
sjávar, í aðeins fjögurra kíló-
metra fjarlægð frá miðhæ
Hafnarfjarðar. Staðurinn er ein-
hver hinn fegursti í nágrenni
Hafnarfjarðar og Reykjavík-
ur. — Landið var af mér tek-
ið í því skyni að reisa þar hin
stórkostlegustu mannvirki, þar á
meðal hafnargerð, fyrir miklu
stærri skip, en áður hafa lagzt
við bryggju eða bólverk á landi
hér og eru þessar framkvæmdir
þegar hafnar. Álverksmiðjan í
Straumsvík er langstærsta fyrir-
tæki, sem stofnað befur verið
til á fslandi og forsenda fyrir
Búrfellsvirkjuninni.
Stóri-Lambhagi, landið, sem
tekið var af mér, ásamt fjöru-
réttindum, var ekki einis og lög-
maðurinn telur 2 hektarar að
flatarmáli, heldur 6,08 hektarar.
Matsverðið var 1,6 milljónir
króna. Verðið miðað við fer-
metra var því kr. 26,31 en ekki
kr. 80,00 eins og lögmaðurinn
leyfir sér að fullyrða.
Loks skal það tekið fram, að
ég bauð landið ekki til sölu, en
samþykkti fyrirfram skv. beiðni
Hafnarfjarðarbæjar, að sætta
mig við að láta landið af hendi
skv. mati þriggja hæstaréttar-
dómara, sem skyldu framkvæma
matið eftir eiignarnámsreglum,
sem þeir og gerðu.
Hafnarfirði, 14. júlí 1967.