Morgunblaðið - 16.07.1967, Blaðsíða 22
22
MORGUNBLiAÐIÐ, SUNNUDAGUR 16. JTTLI 1967
Þorsteinn Stefánsson
Kiðjabergi—Minning
F. 16. júlí 1891. D. 13. júni 1967.
„Hvar er Kiðjaberg?" spurði
ég. „Um endilangt Grímsnesið
hef ég farið, frá Sogi til Brúar-
ár, en hvergi finm ég Kiðjaberg."
„Það er ekki von. Kiðjaberg
er hér nokkuð langt fyrir aiustan,
alveg austur við Hvítá. Það er
í hvarfi héðan. Þú kemur þangað
þegar þú flytur hingað.“
Maðurinn, sem svaraði mér
þannig um sumarmál 1948, stóð
fyrir framan mig hávaxinn og
grannur, baraxla, karhnannlegur,
andlitið stórt, ótal rúmim rist,
líflegt, ekki smáfrítt, en um það
lék einstaklega geðþekkur bjar-
mi. Augnaráðið vakti athygli
fyrk milda hlýju, sem virtist
stafa frá innri rósemi, staðföstu
hugarfari.
Eg hefði aldrei gleymt þess-
um manni eftir fyrstu sýn, þótt
fundum okkar hefði ekki borið
saman oftar. Hóvaer hlédrægni
hans og göfugmannleg hátt-
vísi dró að sér athygli mína.
Þessi maður var Þorsteinn
Stefánsson frá Kiðjabergi. Hann
reyndist sannspár. Ég fluittisf
þangað í sveit, og ég kom að
Kiðjabergi. Ég sá það með eigin
t
Útför eiginkonu minnar,
Ásrúnar Lárusdóttur
Knudsen,
fer fram frá Fossvogskirfcju,
mán.udaginn 17. júlí kl. 1.30.
Þeim sem vildu minna>st hinn-
ar látnu er vinsamlegast bent
á Krabbameinsfélagið eða
Bústaðakirkju.
Hjörtur Bjamason,
börn, tengdabörn
og bamabörn.
t
Faðir okkar,
Matthías Eyjólfsson,
sem andaðist 11. þ. m., verð-
ur jarðsettur frá Fosevogs-
kirkju þriðjudaginm 18. júlí
kl. 13,30.
Böm hins látna.
t
Hjartans þakkir fyrir auð-
sýnda samúð og hlubtiekaiingu
við fráfall og jarðarför
Láru Pálsdóttur,
Syðri-Rauðalæk.
Aðstandendur.
t
Hjartanlega þökkum við
auðsýnda vináttu og samúð
við andlát og jarðarför föð-
ur mins og afa,
Ásgeirs Halldórssonar
frá Fossi.
Sigríður Ásgeirsdóttir
og dætur.
augum, hve bæjarstæðið við
lygna vík fljótsins er fagurt.
Þetta er einn þeirra staða, sem
allt í einu blasir við, óvænt.
Fagurt svið opnast skyndilega
og það er sem hvað eina í mynd
náttúrunmar sé til þess gert, að
vekja augnayndi. Túnið liggur
slétt milli fagurra klettahlíðar
og bergsins, sem skagar út í
ána. Oft hef ég komið þar og
lengi hef ég notið þar gestrisni
og vináttu heimilisins.
Þorsteinn Stefánsson andaðist
hinn 13. júní s. 1. Því miður átti
ég þess ekki kost að fylgja hom-
um til grafar, né minnast hans
á nokkum hátt í sambamdi við
útför hams. Nota ég því tæki-
færið til að rita mofckur kveðju-
orð á afmælisdegi hans, þótt það
sé að vísu eftir sig kveðið.
Þorsteinn Stefánssom var fædd-
ur 16. júM árið 1891 í Suðurfcoti
í Grímsnesi. Foreldrar hans voru
Stefán Þorsteimsson og Hólmfríð-
ur Oddsdóttir hjón þar. Þau
eignuðust fjögur böm, eina dótt-
ur og þrjá syni. Vom bæði hjóm-
in dugleg og vel verki farin og
gátu sér hinn bezta oðrstír meðal
sveitumga hinna. Var Stefán tal-
inn góðuT srniður bæði á tré og
og járn. — En sambúð þeirra
varð ekki löng. Árið, sem Þor-
steinn varð fimm ára, var móðir
hans þrotin að kröftum sökum
vaniheilsu. Var þá eimsfcis annars
úrkosta en að heimilið leystist
upp og börnin tvístruðust.
Aldrei hafði Hólmfríður borið
þesss bætur, er hún varð fyrir
sára vanheifeu að skiljast við
heimili sitt og börnin ung. —
Ekfci er gott að segja, hver
áhrif þær kveðjur og hljóðlega
geymd raiunasaga hefur haft á
kyrran og djúpan huga drengs-
ins og síðar hins fullorðna manms.
Eftir að hamm var uppkominn
gladdi hann móður sína með
gjöfum, á meðam hún lifði, þótt
árin hefðu snemma skilið þau
að. Þetta sagði Halldór Gunn-
laugsson mér.
Þorsteinn fylgdi föður sínum,
er hann varð vinmumaður í
Öndverðanesi til naesta vors.
Þarna var í sveitinni heimili,
sem virðist hafa haft einstaklega
mikið ihjartarúm og ótrúlega
mikið húsrými jafnframt. Það var
að Kiðjabergi, heimili hrepps-
stjórans, Gunnlaugs Þorsteins-
sonar og frú Soffíu Skúladóttur.
Þangað réðist Stefán með son
sinn á krossmessu 1897, og skildu
þeir aldrei, dvöldu þar báðir
til dánardægurs. Stetfán í 35 ár,
en Þorsteinn í 70 ár.
Kiðjabergs'heimilið var kunn-
ugt fyrir höfðingsskap, samúð
með öllum, sem bjuggu við raun-
ir og erfiðleika, og viðbragðs-
flýti og fórnfýsi þegar að þrengdi
t
Þökkum aif alíhug sýnria
samúð og vinarhug við and-
lát og útför föður okkar,
stjúpföður, tengdaföður og
afa,
Valdimars Kr. Árnasonar,
pípulagningarmeistaxa.
Sérstafcar þafckir færum
við læknum, systrum og
öðru hjúkrunarfiði Landa-
kotsspítalans, sem önnuðust
hamn í veikindum hans.
Hörður L. Valdimarsson,
Jóhanna Ólafsdóttir,
Gunmar H. Valdimarsson,
Þorgerður Bjarnadóttir,
Árni E. Valdimarsson,
Þóra Gyða Gunnlaugsdóttir,
Ásta Á. Guðmundsdóttir
og barnabörn.
í orði og í verki. Áttu þar heima
orðin fornu: Hversu fagurt og
yndislegt það er, þegar bræður
búa saman, því að þar hefur
Drottinr. boðið út blessun.
Þorsteinn Stefánsson var ekki
skólagenginn maður. Erfiðisvinn-
an var hlutskipti hans, og á því
sviði skaraði hann fram úr.
Vissulega er það lofs vert. En óg
fyrir mitt leyti met hann þó
meira fyrir aðra kosti. Og er ég
þakklátur fyrir, að ég sá hann
ávallt í ljósi þeirra, hvort sem
ég sá hann spariklæddan við
kirkju eða búinn verkfötum við
erfiði. Hann lifði í jafnvægi hug-
ans. Hann var vel greindur og
þroskaður maður. Hann gerði
sér grein fyrir, að þeirrar að-
stöðu, sem skólaganga veitir,
fékk hann ekki notið, en kom
til öyranna eins og hann var
klæddur. En kosti sína beztu
vissi hann kannski síður um, en
þeir duldust ekki öðrum mönn-
um heiiskyggnum. Kærleikur
samferðarmanna, fórnfýsi, sem
hans til húsibænda, heimiiis og
leidtíu hann til þeirra verka,
sem voru engin íórn í hans aug-
um, heldur ljúf, helg skylda,
hreinleiki hugans, sem aldrei
hallmælti, ávallt blessaði og
færði allt til betri vegar, þessir
kostir hans, samfara hógværð og
hlédrægni, gáfu honum göfug-
mannlegt yfirtoragð, sém lýsti af
innra friði og gleði.
Hann var Guðs barn, biðjandi
maður. Guð var hans hæli og
styrku-r.
Blessuð sé minning hans.
Ingólfur Ástmarsson.
hjá einhverjum sveitungum. Og^
svo vel þekkti ég frú Soffíu, að
ég gat þess nærri, að hún hefur
mieð gleði notað tæfcifærið til að
hlúa að þessium litla, heimilis-
lausa dreng, sem sviptur vair um-
hyggju móður sinnar fyrir óblíð
örlög. — En nú, þegar sagan er
öll og litið er til baka yfir ævi-
feril Þorsteins heitins Stefáns-
sonar, dylst engum, sem til
þekkir, að kærleikshugur henn-
ar hlaut ríkulega umbun. Kiðja-
bergsheimilið ihefur bæði vel og
lengi búið að því verki, sem til
var stofnað á krossmessu fyrir
70 árum. Það var heilladagur
fyrir Kiðjaberg. Þorsteinn reynd-
ist því heimili stoð og stytta,
ómissandi til ævikvölds.
Þorsteinn var karlmenni að
burðum. Hann var mikill verk-
maður að hverju sem hann gekk,
því að saman fór afl og verk-
lagni og áhugi. Enginn vissi afl
hans. Það fór ekki mikið fyrir
honum við vinr.u, og hann virt-
ist ekkj. vinna af kappi. En öll
verk voru honum auðveld, og
fyrr en varði var miklu verki
lokið, að því er virtist án veru-
legrar fyrirhafnar. Hann var
einnig einstaklega þægilegur í
viðmóti við samstarfsmenn, og
mótaði góðan anda við vinnuna.
Sérstaklega lét honum vel um-
gengni við born og unglinga,
sem drógust að honum, unnu hon
um og lögðu sig fram til að
geðjast honum. Héldu mörg
þeirra tryggðum við hann alla
tíð.
Það er að því leyti erfitt að
minnast Þorsteins Stefánssonar,
að um hann var svo óvenju-
lega margt vel. Það kann að
virðast oflof, þegar rétt er greint.
Halldór fósturbróðir hans sagði
við mig; Ég get ekki sagt þér
á honum neinn galla, því að ég
veit þá ekkí. Það er ekki hægt
að hugsa sér grandvarari mann.
Markmið hans var að gera eng-
um manni rangt, og gera það
eitt, sem rétt væri. Hann hafði
það ávallt í huga.
Árið 1924 fór síðasti toróðir-
inn, Skúli, að heiman frá Kiðja-
bergi, hóf þá búskap að Bræðra-
tungu. Upp frá því mátti segja,
að Þorsteinn stæði fyrir öllum
verkum utan bæjar. Og þar sem
það kom í ljós, að allt fór vel
á þann hátt, færðust öll ráð,
hvað vinnu snerti, í hans hend-
ur.
Árið 1927 tók Halldór guð-
fræðingur Gunnlaugsson við bú-
inu og keypti Kiðjaberg. En
Þorsteinn hafði áfram sömu
aðstöðu á heimilinu með sömu
verkum og sömu tiltrú sem fyrr,
og leit húsbóndinn á hann sem
forsjá heimilisins utan bæjar.
Tókst með þeim fóstbræðrum
hið nánasta samstarf, byggt á
gagnkvæmu trausti og sannri
vináttu. Studdi þar hvor annan
Ég þakka öllum þeim, sem
sýndu mér hlýhuig og vináttu
á áttræiðtsatfimæli míniu 20.
júná sl
Guðrún Jónasdóttir,
Svelgisá.
Bjarni Nikulásson
Böðvarsholti-Minning
F. 20/9 1881. D. 5/6 1967.
KVEÐJA FRÁ
SAMFERÐAMANNL
1. Byljótt er oft
í Böðvarsholti,
veður válynd
á vetrardögum.
Nú hefir feigðar
fellibylur,
lostið til heljar
hlyninn forna.
2. Þekktur var víða
þessi hlynur,
Bjarni niðji
Nikulásar.
bjó hann lengi
í Böðvarsholti,
sigraði alla
örðugleika
3. Bjarni, þú snemma
braut þér ruddir,
átthaga þína
ei yfirgafstu.
Festir þá ást
við feðraslóðir
sean þér entist
til æviloka.
4. Oflofi mun óg
ei á þig hlaða,
segja um þig
hið sanna og rétta.
Góður varstu granni
grönnum þínum,
gestrisinn, hjálpfús
og góðhjartaður.
5. Deilumálum
og dægurþrasi,
hélztu þér frá
með heiðri og sóma.
Skiptir aldrei
um skoðanir þínar,
trúðir því
er þú taldir réttast.
6. Blasa oss við
í Böðvarsholti,
víðlendir vellir
vafðir grasi.
Frumkvæðið að þeim
fyrst þú áttir,
afkoanendur
þó aukið hafi.
7. Var á stundum
þinn vinnudagur
langur og strangur
og lítið sofið.
íslenzkir bændur
um aldaraðir
mátt hafa vinna
meira flestum.
8. Gjafarinn allra
góðra hluta,
gaf þér ungum
góða konu.
Efnileg börn
þið áttum saman,
sem þér í elli
athvarf veittu.
9. Kem ég nú
til að kveðja og þakka
langa samfylgd
á lífsins vegi,
ýmsar góðar
ánægjustundir,
veitta vinsemd
er vegir skiljast.
10. Nú ertu liðinn
lagður í moldu,
brúðar við hlið
í Búðagarði.
Bein ykkar munu
þar beggja geymasí
allar um aldir
að efsta degi.
11. Þó að feigðar
fellibylur
fellt hafi að velli
forna hlyninn.
Upp munu vaxa
aðrir hlynir
þeir er lengi
landið prýða.
12. Þreyttum er hvíldin
þægur gestur,
svefninn vær
eftir sólarlagið.
Veit ég vinur
að við þér blasir
eilífð björt
á ódáinslandi.
9/6 1967.
Bragi Jónsson frá Hoftúnum.
Langferðabíll
40 manna Scania Vabis langferðabíll, árgerð 1954,
er til sölu hjá Kísiliðjunni í Mývatnssveit. Nánari
upplýsingar gefnar á staðnum.
KÍSILIÐJAN H.F.
Höfum opnað
fjölritunar, ljósprentunar og litmyndaauglýsinga-
stofu að Tjarnargötu 3, Reykjavík, undir nafninu
KÓPÍA S.F.
3£ðpi*y/.