Morgunblaðið - 01.11.1967, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 1. NÓV. 1967.
taúttillHftfrUr
Útgefandi: Hf. Áryakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar; Sigurður Bjamason frá Vigur.
Matthías Jphannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Ritstjórnarfulltrúi: Þorbjörn Guðmundsson.
Fréttastjóri: Björn Jóhanhsson.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn og afgreiðsla: Aðaistræti 6. Sími 10-100.
Auglýsingar: Aðalstræti 6. Sími 22-4-80.
I lausasölu: Kr. 7.00 eintakið.
Áskriftargjald kr. 105.00 á mánuði innanlands.
UNGIR
SJÁLFSTÆÐISMENN
IVTýlokið er þingi ungra
Sjálfstæðismanna, þar
sem samþykktar voru mjög
athyglisverðar ályktanir, í
þjóðmálum, sem sýna að ung-
ir Sjálfstæðismenn eru enn
sem fyrr það afl í íslenzku
þjóðlífi, sem mest leggur
fram til að glæða hugsjónir
einstaklingsfrelsis og þjóð-
frelsis, og innan raða ungra
Sjálfstæðismanna fæðast nýj-
ar hugsjónir, sem síðar eiga
eftir að hafa víðtæk áhrif á
íslenzkt þjóðlíf.
í upphafi stjórnmálaálykt-
unar ungra Sjálfstæðismanna
segir:
„Ungir Sjálfstæðismenn
telja að nú sem fyrr sé það
grundvallaratriði í íslenzk-
um stjórnmálum, að einstakl-
ingarnir og samtök þeirra
hafi eðlilegt svigrúm til at-
hafna, svo, að framtak og
þróttur borgaranna fái sem
bezt notið sín, heildinni til
heilla. Þjóðinni hefur jafnan
vegnað bezt og atvinnulíf
hennar, menning og fram-
kvæmdir allar verið með
mestum blóma, þegar borg-
ararnir sjálfir hafa haft sem
mest frelsi til orða og at-
hafna.
Þessa grundvallarstefnu
verður jafnan að hafa að
leiðarljósi, þegar glímt er við
vandamál líðandi stundar“.
Þarna er í fáum orðum
gerð skil þeim megingrund-
velli, sem skilur að Sjálfstæð-
isstefnuna og kenningar
vinstri manna. Sjálfstæðis-
stefnan byggir á því, að frelsi
til orðs og æðis sé undirstaða
velfarnaðar og lífshamingju.
Þess vegna verði að tak-
marka áhrif ríkisvaldsins og
leitast við að dreifa valdinu
á meðal hinna ýmsu stofn-
ana, fyrirtækja og einstakl-
inga, þannig að sem allra
flestir fái notið hæfileika
sinna, án þess að vera hlekkj-
aðir af ofurvaldi ríkisins.
Sósíalistar aftur á móti telja
að keppa eigi að því, að for-
sjón ríkisvaldsins sé sem mest
á öllum sviðum, því að ein-
staklingarnir hafi ekki vit
eða yfirsýn til að sjá sjálfum
sér farborða. Föðurleg for-
sjón alvitra stjórnarherra
þurfi til að koma á sem flest-
um sviðum. Andstæðingar
Sjálfstæðisstefnunnar telja
þess vegna beinlínis eftir-
sóknarvert, að sem mest fjár-
magn — og völd þau, sem
yfirstjórn þess fylgir — safn-
ist á hendur ríkisvaldsins, en
Sjálfstæðismenn leggja meg-
ináherzlu á fjárhagslegt sjálf-
stæði fjöldans.
Hitt meginatriði málsins er
svo, að Sjálfstæðismenn trúa
því, að það þjóðfélag, sem
eftirlætur einstaklingunum
nægileg yfirráð yfir fjár-
magni til að unnt verði að
stunda heilbrigðan einka-
rekstur, muni færa þjóðinni
meiri hagsæld og sköpun auð-
legðar en hitt, þar sem póli-
tískar nefndir og ráð eiga að
hafa yfirstjóm atvinnurekst-
ursins.
Naumast þarf lengur um
það að deila, að það þjóðfé-
lag, sem byggir á hugsjón
Sjálfstæðisstefnu, hefur sann-
að yfirburði sína yfir þjóð-
félagi sósíalismans, og hálfr-
ar aldar framkvæmd hans í
Rússlandi er þar gleggsti
vitnisburðurinn. Á hinn bóg-
inn verður um það deilt, og
er um það deilt, hversu mik-
il völd ríkisins megi vera og
hve mikið frjálsræði sé eftir-
látið einstaklingunum. í
þeirri deilu — í hinni daglegu
pólitísku baráttu — hafa þeir,
sem Sjálfstæðisstefnuna að-
hyllast það að leiðarljósi, að
ríkisvaldið megi aldrei seil-
ast svo langt, að hætt sé frelsi
einstaklinganna og skatt-
heimta verði að miðast við
það, að fjárhagslegt sjálf-
stæði þegnanna eflist ár frá
ári. En vinstri menn telja
beinlínis eftirsóknarvert, að
fjármálayfirráð ríkisins auk-
ist jafnt og þétt og fjármagn
það, sem borgurunum er eftir
látið til að styrkja hag sinn,
sé skert að sama skapi.
Það er þarna, sem á milli
skilur. Og þar er um að ræða
djúpstæðan skoðanaágrein-
ing, sem ungir Sjálfstæðis-
ménn benda á í upphafi
stjórnmálaályktunar sinnar,
og þeir gera sér grein fyrir
því geysimikilvæga hlutverki,
sem þeir hafa að gegna í ís-
lenzku þjóðfélagi, því hlut-
verki að tryggja einstaklings-
frelsi og þjóðfrelsi, enda
vænta þeir, sem eldri eru,
sér mikils af öflugu starfi
ungra Sjálfstæðismanna, sem
oft hefur verið mikið, en lík-
lega aldrei meira en einmitt
nú. Og er það von Morgun-
blaðsins, að það muni enn
eflast og skila þeim árangri,
sem nauðsynlegur er, ef ís-
lenzku þjóðinni á vel að farn-
ast.
MENNTAMÁLIN
Á ÞINGI S.U.S.
t ályktunum 19. þings Sam-
■*- bands ungra Sjálfstæðis-
manna um menntamál er
Markmið loftárásanna
á Norður - Vietnam
Eftir Maxwell Taylor
Maxwell D. Taylor er talinn
meðal „haukanna“ í Was-
hington, og er einn af helztu
ráðgjöfum Johnsons forseta
varðandi stríðið í Vietnam.
Á árunum 1955—1959 var
hann forseti herráðs Banda-
ríkjanna, og þremur árum
seinna skipaði Kennedy for-
seti hann yfirmann sameigin
legrar stjórnai hers, flughers
og flota. Árin 1964 og 1965
var hann svo sendiherra í
Saigon, en er nú starfandi í
Washington. Hann hefur
ritað greinaflokk um styrjöld
ina í Vietnam, og birtist hér
ein greinanna, lauslega þýdd
úr danska blaðinu „Informa-
tion“.
FORSENDA loftárásanna á
Norður-Vietnam er nauðsyn
þess að gera allt og beita öll-
um tiltækum ráðum til að
Skapa leiðtog unum í Hanoi þá
aðstöðu að þeir telji það í
Maxwell Davenport Taylor
eigin hag að skipta um skoð-
un og hætta árásum á Suður-
Vietnam. Þar sem loftherinn
er öflugasta tækið okkar
(eins og skæruliðamir eru
þeirra), er það ekki nema
eðlilegt að við beitum þesrsu
tæki til hins ítrasta innan
þess ramma sem hin óvenju-
lega viðureign í Vietnam
setur sér. Ég vil gjarnan
leggja áherziu á óvenjuleg
sérkenni viðureignarinnar til
að skýra það hvers vegna
Bandaríkin neita að beita
flugher sínum á venjulegan
hátt.
Ákvörðunín um að giera
loftárásir á hernaðarlega
mikilvægar stöðvar í Norðux-
Vietnam var tekin í febrúar
1965 eftir margra ára umræð-
ur og kannanir innan her-
stjórnar okkar Sem fulltrúi
í nefnd þeirri sem Kennedy
forseti sendi til Vietnam í
október 1961 tii að kynna sér
sí-versnandi ástand þar í
landi — sem stafaði af svo-
nefndu ,,frelsisstríði“, sem
Framhald á bls. 12
Bandarísk flugvél yfir Vietnam.
tekin ótvíræð afstaða til
tveggja höfuðmála, sem taka
verður ákvörðun um, við
endurskoðun fræðslukerfis-
ins, sem nú stendur yfir. Hér
er annars vegar um að ræða
skólagöngu sex ára barna og
hins vegar landsprófið.
Ungir Sjálfstæðismenn
leggja til að skólaskylda hefj-
ist við sex ára aldur. Þessi
tillaga er í samræmi við þá
stefnu, sem nú virðist ríkja á
hinum Norðurlöndunum, en
einnig er tekin afstaða til
vandamáls, sem fæstir hafa
ef til vill gert sér grein fyrir.
Þau börn, sem á þessum aldri
eru, njóta nú ekki skólavistar
og aðeins að mjög takmörk-
uðu leyti leikskóladvalar.
Þörfin fyrir leikskóla fyrir
yngri aldursflokka hefur ver-
ið brýnni og að vissu leyti
hafa vngri aldursflokkarn-
ir þrengt sex ára börnunum
út úr leikskólunum. Innan
skamms tekur til starfa nýr
leikskóli í Safamýri og er þá
ætlunin að kanna, hve mik-
il þörf er fyrir leikskólavist
sex ára barna. Hins vegar er
það vafalaust framtíðarlausn-
in að lækka skólaskyldu í sex
ára aldur, en það þýðir einnig
töluverða breytingu á skóla-
kerfinu og skapar þörf fyrir
sérmenntaða kennara til þess
að kenna svo ungum börnum.
Gleðilegt er, að nú hefur í
fyrsta skipti af stjórnmála-
samtökum verið tekin ótví-
ræð og afdráttarlaus afstaða
til þessa máls.
Ungir Sjálfstæðismenn
leggja óhikað til, að lands-
prófið verði afnumið. Sú sam-
þykkt hefur höfuðþýðingu og
skiptir miklu máli við endur-
skoðun fræðslukerfisins.
Óyggjandi rök hafa verið
færð fyrir því, að landsprófið
sé alvarlegur hemill á mennt-
un íslenzks æskufólks og hafi
valdið því að alltof lág hlut-
fallstala hvers aldursflokks
lýkur stúdentsprófi og legg-
ur fyrir sig háskólanám. Það
er svo spurning, sem verður
að taka afstöðu til, hvort
menn vilja opna algjörlega
leiðina til stúdentsprófs eins
og Svíar virðast vera að gera
eða t. d. taka ákvörðun um
það síðar á menntaleiðinni,
hverjir skuli teljast hæfir til
háskólanáms. Eins og nú
standa sakir er það gert á
þeim aldri, að það gefur afar
takmarkað vísbendingu um,
hverjir eru hæfir til háskóla-
náms.
í samþykktum ungra Sjálf-
stæðismanna um menntamál
er bryddað upp á mörgum
öðrum nýmælum, svo sem
valfrelsi í tungumálanámi,
þegar á 12 ára aldri og val-
greinar á gagnfræðastigi.
Ujóst er, að ungir Sjálfstæðis
menn hafa unnið þarft verk á
sviði menntamála og markað
ótvíræða og glögga stefnu til
nokkurra meginspurninga í
sambandi við endurskoðun
fræðslukerfisins, sem óhjá-
kvæmilega munu hafa mikil
áhrif á það starf, sem nú er
að unnið í sambandi við
skólarannsóknir.