Morgunblaðið - 02.04.1968, Blaðsíða 1

32 SÍÐUR
67. tbl. 55. árg. ÞRIÐJUDAGUR 2. APRÍL 1968. Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Áskorun Johnsons vel tekið:
Sterk og árvökul leita
H * 11 ® JP ® _
Bandarikin trioar
sag&i forsetinn — Beðið eftir svari Hanei«st|órnarinnar
Forsíðan — Vél 5 Dóri
Washington, 1. apr. NTB-AP.
LYNDON B. Johnson, for-
seti Bandaríkjanna flutti út-
varps- og sjónvarpsræðu til
bandarísku þjóðarinnar í
gærkvöldi, þar sem hann
lýsti því yfir, að hann gæfi
ekki kost á sér til endurkjörs
og mundi ekki þiggja útnefn-
ingu flokks síns, þó að lagt
yrði að honum að gera það.
Þá sagði forsetinn, að loft-
árásir yrðu strax stöðvaðar á
Norður-Vietnam, nema á
birgðaf hitninga andstæðing-
anna í grennd við hlutlausa
beltið, og væri von sín að
þetta leiddi til tafarlausra
samningaviðræðna. Johnson
kvaðst hafa skipað AveriII
Harriman og Llewellyn
Thompson sérlega fulltrúa
sína með umboði til að byrja
samningaviðræður hvar og
hvenær sem væri. Johnson
hætti því við, að Bandaríkja-
menn myndu aldrei sam-
þykkja neina málamynda-
lausn á þessu erfiða og við-
kvæma deilumáli.
Johnson kvaðst biðja og
vona að Hanoi-stjórnin tæki
ræðu hans eins og hún væri
flutt: sem einlægan og ein-
arðlegan friðarboðskap. „Ég
vona að eitthvert kvöldið
snúist fréttirnar ekki um nýja
bardaga í því hrjáða landi,
Suður-Vietnam, heldur um
menn sem seztir eru við
samningaborð til að semja
um frið í Vietnam,“ sagði
Johnson.
X7m allan heim urðu menn
furðu lostnir við ræðu Banda-
ríkjaforseta og meðal almenn-
ings í Bandaríkjunum varð hin
mesta ringulreið. Víðast hvar er
ákvörðun hans fagnað, og stjóm
málasérfræðingar virtust á einu
máli um, að Hanoi stjórnin gerði
sig seka um alvarleg afglöp ef
hún sinnti í engu ræðu John-
sons. Seint í gærkvöldi hafði
ekki heyrzt orð frá stjórnend-
um Norður-Vietnam um hvaða
augum þeir líta ræðu Johnsons,
né hvaða afstöðu þeir munu
taka til hennar.
Johnson flutti aðra ræðu í
Chicago í gær, þar sem hann
lagði áherzlu á, að ákvörðun
hans um að gefa ekki gost á sér
væri óhagganleg. Þá gat hann
þess, að hann hefði boðið for-
seta S—Vietnam, Nguyen van
Thieu að koma til Bandaríkj-
anna til viðræðna um málið. For
setinn kvaðst og biðja og vona
að loftárásahlé það, sem nú hef-
ur verið gert yrði skilið sem
friðárboðskápur hjá leiðtogum
Hanoi-stjórnarinnar
Johnson talaði við Humphrey
um ræðuna.
Áður en Johnson flutti ræð-
una á sunnudagskvöld hafði
Lyndon B. Johnson flytur ræðu sina á sunnudag, þar sem hann
tilkynnti stöðvun loftárása á N-Vietnam og þann ásetning að
gefa ekki kost á sér til forsetakjörs.
hann hitt Hubert Humphrey að
máli og báru þeir saman bækur
sínar nokkra stund, en síðan
hélt Humphrey til Mexiko. Dag-
inn áður hafði varaforsetinn
sagt, að hann væri sannfærður
um sigur Johnsons í kosning-
unum í nóvember. Er blaða-
menn spurðu Humphrey í Mexico
í gær, hvað hann vildi segja
um ræðu forsetans, svaraði hann
því til, að hann harmaði ákvörð
un hans um að gefa ekki kost
á sér, en þetta kæmi ekki á
óvart.
Stjórnmálafréttaritarar voru
þeirrar skoðunar áður en John-
son hélt ræðu sína, að hann
mundi tilkynna um fjölgun í her
Bandaríkjamanna í S-Vietnam
um allt að 30-40 þúsund manns.
Hald manna var og að forset-
inn mundi bera fram einhverja
þá tillögu sem leitt gæti til lausn
ar á Vietnam styrjöldinni. John
son hafði sjálfur sagt, að hann
mundi gera grein fyrir stefnu
sinni í Vietnam og gefa skýrzlu
um viðræður við helztu ráð-
gjafa sína. Hann kvaðst einnig
mundu fjalla um aukin útgjöld
ríkisins vegna styrjaldarinnar.
Aðspurður sagðist Johnson ekki
ætla að gefa neina yfirlýsingu
um það, hvort hann gæfi kost
á sér til endurkjörs.
Samkvæmt niðurstöðum Gall-
up-skoðanakönnunar, sem bÍTt
var á sunnudag, voru vinsældir
forsetans þá minni en nokkru
sinni fyrr og hafði hann aðeins
stuðning 36% þeirra, er spurð-
i ir voru.
Þó má fullyrða að ræða for-
| setans kom eins og þruma úr
heiðskíru lofti yfir alla heims-
byggðina. Ræðunni var sjónvarp
Framhald á bls- 17
Ákvörðun Johnsons vekur
athygli um allan heim
r i
Ostnðfestor fréttir um neihvæðo ofstöðu
Honoistjórnor við friðortillögum forsetnns
Washington, London, París,
Moskvu og víðar, 1. apríl,
NTB—AP.
HIN áhrifamikla tilkynning
Johnsons Bandaríkjaforseta
um, að hann muni ekki gefa
kost á sér til endurkjörs sem
forseti í kosningum þeim,
sem fram eiga að fara næsta
vallan heim og stjórnmála-
menn og blöð í mörgum lönd
um hafa látið í ljós álit sitt.
Ákvörðun forsetans um að
draga úr sprengjuárásum var
haust, og akvörðun hans um fyrst og fremst tekin . þvf
að draga að mestu úr sprengju j skyni að skapa jarðveg fvrir
arasum á Norður-Víetnam nýjum og raunhæfum samn.
i hafa vakið athygli um gjör- Framhald á bls. 30
Fulbright, Kennedy og McCarthy
tagna ákvörðun Johnsons
— Forsetinn segist reiðubúinn
að hitta Kennedy, sem fór í
gær fram á viðræður þeirra
Waishington, 1. apríl
NTB — AP.
• MEÐAL þeirra fyrstu,
sem létu álit sitt i ljós á yfir-
lýsingu Johnsons, forseta, var
öldungadieildarþingmaðurinn,
Fulbright, sem verið hefur
einhver harðasti gagnrýnandi
stefnu hans i Vietnam. Hrós-
aði Fulbright forsetanum
mjög fyrir ákvörðun hans og
sagði hana merki djörfungar
og hugprýði. Með henni sýndi
forsetinn friðarvilja sinn í
Vietnamdeilunni og væri ósk-
Framhald á bls. 31
Robert Kennedy
Fulbright