Morgunblaðið - 02.04.1968, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 2. APRÍL 196«
Tæknideild Fiskveiöi-
sjóös íslands
— annist leiðbeiningastarfsemi fyrir
útvegsmenn
FRUMVAF.P um breytingu á
lögum um Fiskveiffasjóð fslands
kom til 2. umræðu í efri-deild
Alþingis í gær, en samstaða
hafði orðið innan sjávarútvegs-
BíLAKAUR^
Vel með farnir bílar til sölu
og sýnis f bílageymslu okkar
að Laugavegi 105. Tækifæri
til að gera góð bílakaup.. —
Hagstæð greiðslukjör. —
Bílaskipti koma til greina.
Rússajeppi árg. 65, 66.
Bronco disel árg. 66.
Moskwitch árg. 66.
Opel Caravan árg. 64.
Vauxhall Victor árg. 65.
Austin Gipsy benzín árg.
66.
Bronco, klæddur, árg. 66.
Volkswagen árg. 67, 68.
Opel Capitan árg. 59, 62.
Opel sendiferðabíll árg. 64.
Fairlane 500 árg. 65.
Mustang árg. 66.
Táunus 20 M árg. 65.
Vauxhall Viva árg. 67.
Chevy II 100 árg. 65.
Mercedes Benz 220 S
árg. 62.
Opel Record L-gerð, árg.
65.
Chevrolet discane árg. 64.
Taunus 17 M árg. 65.
Volkswagen fastback árg.
66, 67.
Taunus 17 M station árg.
66.
Chevrolet Impala, sjálf-
skiptur árg. 60.
Fiat 850 árg. 67.
Volvo Amazon station
árg. 66.
Codiac árg. 58.
Land-Rover árg. 65.
Rambler American árg.
65, 66, 67.
Renanjlt R 4 árg. 64.
Trabant station árg. 64, 65.
Renault R 8 árg. 63.
Tökum góða bíla í umboðssölu
Höfum rúmgott sýningarsvæði
innanhúss.
UMBOÐIÐ
SVEINN EGILSSON H.F.
LAUGAVEG 105 SlMI 22466
j nefndar deildarinnar um að
mæla með því, að frumvarpið
yrði afgreitt með rökstuddri dag
skrá. Stóð flutningsmaður frum-
varpsins, Gils Guðmundsson,
einnig að nefndarálitinu.
Jón Árnason mælti fyrir nefnd
arálitinu og kom fram að nefndin
hafði leitað umsagnar um málið
hjá stjórn Fiskveiðasjóðs íslands
og Landssambandi íslenzkra út-
vegsmanna.
í umsögn fiskveiðasjóðs kemur
fraim meðal annars, að stofnunin
hafi haft náið samstarf við skipa
skoðunarstjóra varða-ndi allar ný
byggingu fiskiski-pa. Hefur skipa
skoðunarstjóri yfirfarið og at-
hu-gað alla samn-inga u-m smíði
fiskiskipa, smíðalýsin-gar og
fyrirkomulagsteikningar og
þann-ig látið fiskveið-asjóði í té
umsagn-ir um smíði fiskiskipa,
jafnt þeirra sem byggð hafa ver-
ið innanlands sem utan. Þessar
umsagnir skipaskoðun-arstjóra
telur stjórn fiskveiðaisjóðs a-ð
ha-fi niáð yfir athuganir á öllum
samningum, smíðalýsing-um og
fyri-rkom ulagsteikningum. Hef-ur
þar komið fram fjöldi tillagna
u-m en-durbætur á skipum og á-
bending-ar um m-argt, sem betur
mátti fara en smíðalýsin-gar og
-.eikningar gárf-u tilefni til.
Þá kem-ur enn frem-u-r fram
í umsögn fiskv-eiðasjóðs urn mál-
ið, að snemma á síðastliðn-u ári
hafi fiskveiða-sjóður komið á
samvinn-u við Fiskifélag íslands,
eða tæknid-eild þess, sem nýlega
sé búið að koma á fót, og sé
það verkefni deildarinnar, að
hafa á hendi slíka leiðbeiningar
arsta-rfsemi fyrir útvegsm-enn,
sem frumvarp þetta gerir ráð
fyrir, að hin nýja tæknideild
Fiskveiðasjóðs íslands hefði með
höndum, ef frumvarpið yrði að
lögum.
í umsögn Landssambands ís-
len-zkra útvegsmanna um mál-
ið segir m-eða-1 annars, eð þeir
telji mjög nauðsynlegt, að fyrir
hen-dí sé tæknideild, sem veitt
geti útvegsmönnum slíka þjón-
usfu, sem frumvarp þetta gerir
ráð fyrir, en telj-a bins vegar
eðlileg-ra, að tæknideild sú, sem
þegar er komin á fót hjá Fiski-
fél-a-gi íslands, verði efld, svo að
hún geti að fu-llu veitt þá þjón-
ustu, sem frumvarpið gerir ráð
fyrir.
Kom fram hjá framsögumanni
nefndarinnar, að nefndarmenn
hefðu í meginatriðum verið sam
miála flutningsmanni' frumvarps-
ins um nauðsyn þess, að sjá-
varútvegurinn ætti kost þeirrar
leiðbeiningarþjónustu, sem frum
varpið g-erði ráð fyrir. Hins veg-
ar væri það skoðun nefndar-
manna, að eðlilegast sé að ná
því m-arki með því að efla þann
vísi, sem þegar er fyrir hendi hjá
Fiskifélagi íslands, og væru því
þeir sammála tillögum er fram
höfðu komið hjá Fiskveiðasjóði
íslands og Landssambandi jSl.
útvegsmanna.
Einnig tóku til máls Jón Ár-
mann Héðin-sson og Gils Guð-
mundsson, en við a-tkvæða-
greiðslu var frumvarpið fellt,
samihljóða.
Þingmál
NEÐRI-DEILD fjallaði í gær
iim frumvarp um eftirlit og
framleiðslu og verzlun með fóð-
urvörur. Vilhjálmur Hjálmars-
son mælti fyrir áliti landbúnað-
arnefndar sem varð sammála að
mæla með samþykkt þess, með
nokkrum breytingum er búnað-
arþing hafði óskað að gerðar
yrðu á frumvarpinu. Því var
síðan vísað til 3. umræðu eftir
að breytingartillögur höfðu ver-
ið samþykktar.
Bieytingar d bókhaldsfrumvarpi
MAGNÚS JÓNSSON fjármála-
ráðherra fylgdi í gær úr hlaði í
neðri-deild stjórnarfrumvarp-
inu um bókhald, en það hefur
hlotið fullnaðarafgreiðslu í efri-
deild, þar sem nokkrar breyting-
i ar voru gerðar á þvi.
Eftir að breytin-gar hafa verið
| gerðar á frumvarpinu, kveðu-r
það svo á, að sjóðfbók, sjóðd-ag-
bók og dagbók skuli lokað eigi
sjaldnar en ársfjórðu-ngsl-ega.
Skulu þá niðurstöður hinna ein-
stöku ^eikninga færast í aðal-
bók. Við gerð ársreiknings sk-uli
síðan og fullkomin lofcun fara
fram á bókhaldsbókunum.
Þá er einnig ákvæði sem segir,
að þau útgjöld, sem færð eru í
bækurnar, skuli vera saimkvæmt
áreiðian-legum og f-ullnægjandi'
skjölum. Það sarna gildi einnig
um tekjur, eftir því sem við
verð-ur komið.
Aðalskrifstofa
Loftleiða
verður lokuð í dag frá kl. 1 e.h., vegna
jarðarfarar Elíasar Dagfinnssonar.
i - VEGASJOÐUR
Fra-mhiad af bls. 32.
f athugasemdum með frumvarp
inu segir m.a.:
Aðkallandi er að ráðast í
lagningu hraðbrauta. Til þess að
það geti orðið, verður að afla
fjár til vegasjóðs. Það er megin
skilyrði fyrir því, að erlend lán
fáist til þessara framkvæmda, að
allt að 60% af framkvæmdakostn
i aði verði aflað innanlands.
Samkvæmt ákvæðum 12. grein
| ar vegalaga skal stefnt að því
j að leggja þá vegi með varan-
j legu slitlagi og tvöfaldri akbraut
- sem gera má ráð fyrir, að hafi
1000 bifreiða umferð eða meira
i á dag yfir sumarmánuðina inn-
I an 10 ára.
f áætlunum um tekjur vega-
| sjóðs er gert ráð fyrir, að fjölg-
un bifreiða á tímabilinu 1966—
1967 verði 37.800 og er það 94%
aukning miðað við mitt ár 1967.
Samsvarar þetta að meðaltali
7,7%aukning á árx.
Ef miðað er við, að umferðin
á einstökum vegum aukizt í hlut
falli við fjölgun bifreiða, munu
þeir vegir, sem á s.l. ári höfðu
475 bifreiða umferð á dag yfir
sumarmánuðina eða meira, verða
komnir með 1000 bifreiða um-
ferð eða meira árið 1967. Skal
því samkvæmt framansögðu
stefna að því að leggja þessa
vegi sem hraðbrautir B.
Lagning hraðbrauta í eins
stórum stíl og nú virðist nauð-
: synlegt myndi verða með stærstu
| framkvæmdum, sem ráðizt hefur
verið í hér á landi. í slíku
verki kemur ekki önnur leið til
greina en sú, að verkið verði
boðið út í allstórum áföngum ,er
tryggi alþjóðlega samkeppni um
verkið og þar með eins lágan
framkvæmdakostnað og kostur
er á.
Til þess að hægt sé að ráð-
ast í slíkt verk á hinn hagkvæm-
asta hátt, þarf ýmsum skilyrð-
um að vera fullnægt. í fyrsta
lagi er nauðsynlegt að afla nægi
legs fjármagns til þess að kleift
sé að ráðast í áfanga af hæfi-
legri stærð og ljúka þeim á
skömmum tíma, þannig að fjár
magnið verði ekki lengi bundið
í hálfgerðum framkvæmdum. Öll
rök hníga að því, að nauðsyn-
legt verði að afla erlends láns-
fjár til fyrstu áfanganna, svo að
unnt sé að taka fyrir nægilega
stór verkefni í einu og leysa þá
miklu þörf, sem nú er fyrir
hendi í þessum efnum- Er sér-
staklega fjallað um það hér á
eftir, hve miklum hluta kostnað-
ar slíkt lán geti numið. Að öðru
leyti verður svo að afla fjár
með nýjum innlendum tekju-
stofnum fyrir vegasjóð, enda
er það algjör forsenda fyrir því,
að erlent fjármagn fáist..
Ef þessar framkvæmdir eiga
að geta hafizt árið 1969, verður
að halda áfram af fullum krafti
því undirbúningsstarfi, sem haf
ið var árið 1966. Óhjákvæmilegt
er, að til þessa undirbúnings
fari allmikið fé auk þess fjár,
sem varið var til undirþúnings
árið 1966 og 1967.
Nægilega stór áfangi í lagn-
ingu hraðbrauta myndi, eins og
áður segir, varla vera framkvæm
anlegur á einu vegaáætlunar-
tímabili, nema verulegt lánsfé
komi til. Hins vegar er nauð-
synlegt að gera sér grein fyrir
því, að ekki er hægt að reikna
með, að erlent lánsfé til slíkra
framkvæmda geti numið meira en
40% af heildarkostnaði. Kemur
hér fleira en eitt til. í fyrsta
lagi er hér um að ræða fram-
kvæmdir, sem eðli sínu sam-
kvæmt þola ekki mjög mikla láns
fjáröflun, þar sem byrði'r vaxta
og afborgana myndu leggjast
með óeðlilegum þunga á framtíð-
ina og valda þá afturkipp í
vegaframkvæmdum. I öðru lagi
myndi það af almennum þjóð-
hagslegum ástæðum ekki vera
ráðlegt, að lánsfjáröflun færi
fram úr líklegum erlendum kostn
aði, en telja má sennilegt, að
hann liggi nærri þessu hlutfalli.
Loks virðist reynslan benda til
þess að Alþjóðabankinn og aðr-
ir hugsanlegir lánveitendur
myndu líta á 40% sem hámark
þess, sem eðlilegt væri að lána
í slíka framkvæmd. Eigi þessi
lánsfjáröflun að verða möguleg
erlendis, er óhjákvæmilegt að
miða allan undirbúning og skipu
lagningu framkvæmdanna við að
uppfylla öll venjuleg skilyrði,
sem sett eru fyrir slíkum lánum.
Hér koma ýmis atriði til greina,
svo sem trygging fyrir heil-
brigðri innlendri fjáröflun á
móti, rækileg athugun á þjóð-
hagslegu gildi framkvæmdanna,
traustur og víðtækur tæknilegur
undirbúningur og sv.fr.“
Eins og áður segir mun hugs-
anleg tekjuaukning vegasjóðs á
yfirstandandi ári renna til að
mæta umframiútgjöldium vega-
sjóðs á árinu og segir m.a. svo
um það í greinargerð frumvarps-
ins:
„Ýmis atvik sem borið hefuir að
eftir að gildandi vegaáætlun var
endurskoðuð vorið 1967, valda
því, að ekki er unnt að fram-
kvæma allt það, sem vegaáætl-
un gerir ráð fyrir á yfirstand-
andi ári án aukinna tekna vega
sjóðs.
S.l vetur og haust var ó-
venju snjóþungt og í desember
s.l- urðu miklar skemmdir á veg
um af völdum vatnavaxta. Af
þessum sökum er áætlað að
kostnaður við vegaviðhald árið
1967 verði um 21 millj. kr. meiri
en vegaáætlun gerir ráð fyrir.
Þá er það og ljóst, að kostn-
í gær
í efri-deild var fellt frum-
varp Karls G. Sigurbergssonar
um stuðning við hlutarráðna
fiskimenn. Var viðhaft nafna-
kall við atkvæðagreiðsluna og
greiddu 12 þingmenn atkvæði á
móti, 3 með en 3 sátu hjá.
Jóhann Hafstein dómsmálaráð
herra mælti með fyrir stjórnar-
frumvarpinu um verzlun með
ópíum og fl. Var frumvarpinu
að ræðu ráðherra lokinni vísað
til 2. umræðu og heilbrigðis- og
félagsmálanefndar.
Frumvarp um byggingasjóð
aldraðs fólks kom til 1. umræðu
í efri-deild, og var vísað án um-
ræðna til 2. umræðu og heil-
brigðis- og félagsmálanefndar.
Magnús Jónsson fjármálaráð-
herra mælti fyrir frumvarpi um
ríkisreikninga 1966, en það frum
varp hefur verið samþykkt í
neðri- deild. Var frumvarpinu
síðan vísað til 2. umræðu og
fjárhagsnefndar. Til fjárhags-
nefndar var einnig vísað frum-
varpinu um gjaldmiðil íslands,
en um það urðu engar umræð-
ur.
aður við brúargerðir 1967 verð-
ur 2 millj. kr. meiri en fjár-
veiting í vegaáætlun, og stafar
þetta aðallega af því að gerð á
undirstöðum brúa á Jökulsá á
Breiðamerkursandi og Brúará
hjá Spóastöðum var kostnaðar-
samari en ráð var fyrir gert.
Til þess að unnt sé að ljúka
byggingu þeirra brúa, sem gert
er ráð fyrir í vegaáætlun 1968,
er óhjákvæmilegt að gera ráð
fyrir auknum kostnaði vegna
verðhækkunar á erlendu brúar-
efni af völdum gengisbreyting-
ar. Einnig hafa við gerð endan-
legra áætlana í nokkru mtilvik-
um komið fram atriði, sem leiða
til aukins kostnaðar, er ekki
voru kunn, er frumáætlanir þær,
sem kostnaðaráætlun vegaáætl-
unar eru byggðar á, voru gerð-
ar.
Þá ér gert ráð fyrir sérstöku
framlagi, að upphæð 4 millj. kr.
til endurbóta á hættulegum stöð
um, svo sem blindhæðum, blind-
beygjum og mjóum ræsum.
Framlag til lagningar vega í
kaupstöðum og kauptúnum sem
hafa 300 íbúa eða fleiri, svo og
til rannsókna og tilrauna við
vega- og gatnagerð, nemur sam-
tals 9,4 millj. kr.
Loks skal ráðstafað til nýrra
vega, sem lokið verður við á
þessu ári 24,3 millj. kr. Hinni
nýju fjáröflun er þannig ætlað
að standa undir undirbún-
ingskostnaði hraðbrautafram-
kvæmda og einnig að leysa hin
almennu vandamál, sem drepið
var á hér að framan.“
Þá kemur einnig fram í grein-
argerð frumvarpsins þar sem
fjallað er um hækkun á þunga-
skatti að telj'a megi að með hækk
un skattsins náist mun betra sam
ræmi í skattlagningunni, heldur
en nú er. Meginmunur skattlagn
ingarinnar er þó, eins og í nú-
verandi lögum sá, að af benzín-
bifreiðum greiðist skatturinn í
samræmi við notkun, en af dísil-
bifreiðum óháð notkuninni. Er
því gert ráð fyrir, að ráðherra
geti með reglugerð ákveðið, að
í dísilbifreiðar, 5 tonn að eigin
þyngd og stærri, megi setja
ökumæla, og að síðan verði skatt
ur af þeim greiddur í'samræmi
við akstursvegalengd.
Með þessu móti mundi dísilbif
reið gjalda í vegasjóð skatt,
sem er í samræmi við nót hennar
af vegunum, eins og benzínbif-
reið gerir nú.
í hópi dísilbifreiða eru þær,
sem aka mest um þjóðvegi lands
ins og slíta þeim því mest, en
einnig mikið af mjög þungum bif
reiðum, svo sem kranabifreiðum,
sem aka tiltölulega lítið og sem
með föstum þungaskatti, myndu
greiða óeðlilega mikið, miðað við
not þau, sem þær hafa af vegin-
um.