Morgunblaðið - 03.05.1968, Síða 4

4
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 3. MAÍ 196«
iBUJUI/GAM
'Oj &&
Rauðarárstíg 31
Slmi 22-0-22
IVIAGNÚSAR
SKIPHOLtl 2,1 SIMAR 21190
eftir lokun simi 40381
“m 1-44-44
Só&a&eúg.Gi'
Hverfisgötn 103.
Simi eftir lokuii 31160.
LITLA
BÍLALEIGAN
Ing ólfsstræti 11.
Hagstætt leigugjald
Sími 14970
Eftir lokun 14970 eða 81748
SigurSur Jónsson.
BÍLALEIGAN
- VAKUR -
Sundlaugavegi 12. Simi 35135.
Eftir lokun 34936 og 36217.
BÍLALEIGAN
AKBRAUT
NÝIB VW 1300
SENDUM
SlMl 82347
Skolphreinsnn
Losa tim stífluð niðurfalls
rör. Niðursetningu á brunn-
um. — Smáviðgerðir. Vanir
menn. Sótthreinsum að
verki loknu. — Sími 23146.
Saab, árg. ’68, ekirm 5 þús.
Fiat station, árg. ’67.
Rambler American árg. ’66,
ernkabill. /
Saab, árg. ’65.
Benz 220SE, árg. ’61.
skipti á ódýrari bíl.
Taunur 17M, árg. ’67,
4fra dyra, ekinin 7 þús.
Bronco, árg. ’66.
Volkswagen fastback, árg. ’66
Saab, árg. góð«ur bíll.
Cortina, árg. ’66, 4ra dyra.
Skipti á ódýrari bíl koma til
greina.
GUOMUNDAR
Berrþórufðto 3. Simar 1M33, 3MTS
Grænmctisverzlun
ríkisins og sala
hennar á kartöflum
Betty Hermannsson skrifar
undir ofangreindri fyrirsögn
eftirfarandi bréf, en nokkrum
stóryrðum er sleppt.
„Eg er nú bara alveg venju-
leg húsmóðir hér í Reykjavík,
en ég hefi töluverð kynni af
öðrum löndum og borgum. En
það, sem alltaf vekur furðu
mína, er að hér eru aldrei á
boðstólum kartöflur, sem hægt
væri að kalla mannamat. Kart-
öflur þær, sem seldar eru hér
í búðum, myndu í öllum öðrum
löndum vera notaðar sem svíha
fóður.
Um daginn fer ég í búð og
kaupi kartöflur, „Gullauga 1.
flokkur" stendur skýrum stöf
um á pokanum. Mikill hluti af
kartöflunum í poka þessum var
skemmdur, hvernig hinar hefðu
bragðast, veit ég -ekki gjörla,
því að mér datt ekki í hug að
leggja mér þær til munns.
Hins vegar gerði ég mér ferð
niður í hina nýju höll við
Grensásveg, sem „Grænmetis-
verzlun Landbúnaðarins“ hef-
ir nýlega byggt fyrir fé það,
sem hún á undanförnum árum
beinlínis hefi þ. . . atf reyk-
vískum neytendum, og nýlega
vígt, með geysimikilli d...
En, sem sagt, ég labba mig
nú niður í höll þessa, og kvarta
um vandræði mín yfir óætum
kartöflum.
Eg hefi aldrei fyrr á æfinni
mætt slíkri algjörri vöntun á
mannasiðum sem því, sem
mætti mér þama.
Ég er útlenzk og hefi því ef
til viU ekki fyllilega vald á
íslenzkri tungu. En í kring um
mig stóður þrír rumir og kjöft
uðu hver upp í annan. Að því
er mér bezt skildist var
allt í bezta lagi, þessar kart-
öflur vænu nógu góðar í kjaft-,
inn á h . . Reykvíkingum.
5% mætti vera alveg óætt,
þetta væri samt fyrsta flokks
vara, og verðið samkvæmt því.
Þetta átti að vera samkvæmt
úrskurði landbúnaðarmálaráð-
herra, og mér skildist helzt á
þeim, að hann ætti í eigin per-
sónu að líta á hvern einstakan
kartöflupoka.
Að nú samvizkan ekki var
sem bezt, sannaðist á því, að
þeir þó hundskuðust til þess að
láta mig hafa annan kartöflu-
poka.
En, svo við sleppum öllu
gríni: Hvers vegna er aldrei
hægt að fá ætar kartöflur hér
1 Reykjavík? Hversvegna er
kartöfluframleiðendum leyft, að
nota alltof mikinn tilbúinn á-
burð, þannig að framleiðsla
þeirra verði alltof vatnsborin,
og sem sagt óæt?
Hversvegan helzt „Grænmet
isverzlun landbúnaðarins" það
uppi að flytja inn kartöflur,
sem aðrar þjóðir ætla til svína
fóðurs, selja þær hér á upp-
sprengdu verði, og byggja svo
hallir fyrir r..?
Að síðustu: Hvar eru „Neyt
endasamtökin Hvar eru Kven-
félögin?
Betty Hermannsson“.
Velvakandi veit ekki betur
en Neytendasamtökin séu alltaf
að skammast út af kartöflunum
þótt við ramman reip virðist
vera að draga. En hvers vegna
er ekki hægt að flytja annað
grænmeti inn á vetrum en hvít
kál, rauðkál og trénaðar trölla
gulrætur?
★ „Haförninn“ verði
styrktur til siglinga
i is
Steingrímur Kristinsson
á Siglutfirði skrifar þetta bréf
um borð í „Haferninum":
„Velvakandi góður, eftir að
hafa lesið til grunna nokkur
gömul Morgunblöð, rakst ég á
frétt, þar sem sagt var frá
fimm manna nefnd, er kjörin
hefði verið á Alþingi, til að
athuga hverjar ráðstafanir
væru nauðsynlegar til að koma
í veg fyrir olíuskort og skort
á fleiri nauðsynjum af vöidum
hafíss fyrir vestan, norðan og
austan land.
Mér datt í hug, að það mundi
ekki skaða ef Veivakandi vildi
vera svo góður að koma á
framtfæri hugmyndum, sem
komið hatfa fram hér um borð
á „Haferninum“, en sem kunn-
ugt er, vorum við „tfastir" í
hafís fyrir norðan í fimm sól-
arhringa.
Hér um borð eru menn, sem
álíta, að sé vilji og fjármagn
fyrir hendi, mundi ekki vera
mikil fyrirhöfn að styrkja m/s
Haförninn til siglinga í ís, og
teljum við, að ekkert íslenzkt
skip sé eins vel failið tii slíkra
breytinga, bæði vegna sérstaks
byggingarlags, út.vortis og inn-
vortis, svo og vegna þess að
sk'pið er tankskip með atfl-
mikla véfl. Hefði skipið í upp-
hafi verið styrkt þykfcum stál-
plötum að framan, hefði það
aldrei stöðvazt í hatfísnum um
BLAÐBURÐARFOLK
ÓSKAST
í eftirtalin hverfi:
daginn. Það var aðeinis vegna
sjálfsagðrar varfærni skip-
stjórans, Sigurðar Þorsteins-
sonar, að ekki var haMið áfram
í einni lotu. En þrá’tt fyrir alla
varfærni, varð ekki komizt hjá
því, að nokkrar plötur beygl-
uðust á stafni skipsins, sem
óhjákvæmilega verður gert við
á þassu ári, og geri ég ráð fyrir.
þann kostnað, en gæti ekki
að trygging skipsins greiði
áður um töluð nefnd komið því
til leiðar að fá viðkomandi
aðilja til að láta útbúa „Haf-
örninn" jtil siglinga í is? Um
leið fengju íslendingar fyrsta
„ísbrjót" sinn, og mikiU hluti
íslendinga þyrfti ekki að óttast
hafísinn, eins og áðu*r.
Það er trú mín og fleiri hér
um borð, að fenginni reynsliu,
að hefði stefni og kinnungur
skipsins verið sterkari, hefði
hafísinn, eins og hann var fyrir
norðan og austan land, ekki
stöðvað okkur.
Þökk fyrir birtinguna
Steingrímur Kristinsson".
tJt og vestur
Sigurður Sigurmundsson
í Hvítánholti í Hrunamanna-
hseppi, skrifar:
„Jón HnefiU Aðalsteinsson
ræðir í tveimur rabbgreinum
„Lesbókar" um málvenjuna
„út til íslands" og ,/Utan atf ís-
íandi“ og telur hana ranga. Á
það skal ekki lagður dómur
hér, en haepið er, að hann verði
í greinum sínum þess umkom-
inn að breyta eða leggja niður
málvenju, sem gilt hefur allt
frá landnámstíð. En hitt er vel
til fundið að hefja um'ræður
um miálið, og sá er eflaust eini
tilgangur hötfundar. Á einum
stað í síðari grein hans stendur:
„Ef við 'hyggjum að merkingu
orðs'ns út í nútímamáli, kemur
í Ijós, að í öllum landshlutum
er taiað um að fara út til hafs-
ins“. Og síðar segir í greininni:
„Það er þvi tómt mál að taila
um það á ísiandi í dag, að út
merki vestur".
Öruggt er, að þessi staðhæf-
ing er ekki rétt. Og hlýtur höf.
að álykta svo vegna þess, að
hann þekkir efcki eða hefur
efcki hirt um að kynna sér mál-
venj’Ur sunnanlands a okkar
dögum, hvað áður nefnt atriði
snertir.
Hvað táknunin út merkir
yfirleitt á Suðurlandi vestur,
t. d. Eystri og Ytri-Hreppur,
Eystri og Ytri-tunga (Biskups-
tungur) Eystri og Ytri-Rangá.
Þegar farið er yfir ár er nær
því undantekningarlaust sagt
út yfir og austur yfir, en ekki
vestur. En atftur á móti um bæi,
þar sem tvíbýli er, er sagt
Austurbær og Vesturbær. Svo
rótgróin hefur þessi málvenja
verið á Suðurlandi allt frá land
námstíð, að sjálfur Njáluhötf-
undur gengur gegn henni og
kemu'r að því leyti upp um sig,
að hann hafi ekki verið Sunn-
lendingur. Þótt sagt sé út í
Vestmannaeyjar, þá er það
ekki áttatáknun heldur er sagt
all's staðar á landinu út fjörð,
út í eyjar, án þess að um átta-
táknun sé að ræða. Hitt er rétt
hjá höf., að á Norðurlandi
merkir út sama og norður, eða
til hafs, en sama gi'Mir ekki um
Suðurland.
Sigurður Sigurmundsson".
■ft Faðirvorið
Steinar Guðmundsson
skrifar:
„Finnirðu laglegan stein á
fjöru, áttu það til að stinga hon-
um í vasann og bera hann
heim. Smám saman fellur þessi
steinn svo inn í hið daglega
umhverfi þitt og verður ómiss-
andi á sínum stað fyrr en varir.
Rispi eimhver steininn þinn eða
meðhöndíli hann hirðuleysis-
lega kennir þig tíl, eða finnst
sem einhver strengur í sálu
þinni sé klipinn.
Eitbhvað á þann veg varð
mér innanbrjósts, þegar ég nú
u-m sumarmálin hlustaði á
Faðirvorið lesið af presti og
sötfnuði í útvarpi. Ég hatfði
ósjálfrátt tekið undir, því að
þau voru að lesa Faðirvorið
mitt. En svo fann ég allt í einu
fyrir þessum selbita á eállina,
og mig kenndi til. Presturinn
og ég vorum ekki að lesa sömu
bænina — eða orðuðum hana
a.m.k. hvor á sinn máta. Mér
fannst 'líka eins og draga niður
í samlestri safnaða'r. Það virt-
ist koma hik á mannskapinn.
Mig sveið, en furðaði þó ekkert
sérlega, því að ég hetfi áður
rekið mig á, að prestar vilja
fara sínar götur efcki síður en
aðrir menn, sem til forystu
hafa valizt, þótt hins vegar séu
þeir titf, sem láta siðvenjur og
höfðatöluregluna ráða þegar
um fleiri en eina leið er að
veilja að sama marki.
Þegar ég var barn, var mér
hjálpað til að læra Faðirvorið,
— og gaman var að lesa það
í ótömdum kór í K.F.U.M. Svo
týndi ég því. En þegar ég fann
það atftur, reyndist það svo
ferskt og fínt, að jafnvel sjálf-
ur biskupinn notaði það
þannig ópuntað.
Öll meinum við það sama
með Faðirvorinu, etf við þá
meinum nokkuð. Við megum
því ekki spilla töfrum þess,
með því að blanda miáltfegrun
inn i gömlu bænina ofcfcar. Það
gæti orðið til þess að skyMu-
rækni við móðurmiállið rændi
okkur þægilegum hversdags-
leika Faðirvorsins. Maður á
nógu ertfitt samf við að halda
huganum kyrrum þessa ör-
stuttu bænastund. Hlifum Faðir
vorinu. Barnsleg bæn verður
hvort eð er að byggja á alls
öðru en raunsærri skynsemi.
Gleðilegt sumar.
Steinar Guðmundsson".
atrix verndar
Skerjafjörð sunnan flugvallar
Talib við afgreiðsluna i sima 10100
fegrar