Morgunblaðið - 28.05.1968, Qupperneq 21

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 28. MAÍ 1968.
21
— Thalidomide
Framhald af bls. 15
fylgdu lyfinu notkunarreglur
fyrirtækisins þar sem sagt var:
„Ef um svefnleysi er að ræða
má taka Contergan í stærri
skömmtum án nokkurrar hættu“.
Horfur á góðri sölu thalidom-
ides voru ekki miklar á þessu
stigi. Þrjú ár voru liðin síðan
lyfið var uppgötvað. Tilraunirn-
ar höfðu verið handhófskenndar,
tilraunir á dýrum og mönnum
höfðu ekki svrað öllum spurn-
ingum varðandi lyfið og vakið
grundsemdir um h'liðarverkanir
þess. Samt sem áður ákvað
Miickter á fundi með Winandi
og Chauvinstré 2. sept. 1957, að
setja thalidomide á markaðinn.
Auglýsingaherferðin mikla
Sala var hafin á thalidomide
fimmtudaginn 1. okt. 1957. Eftir
nokkurt hik ákvað Griinenthal að
nefna lyfið tegundarheitinu
Contengan. Thalidomide var
flutt til 11 Evrópulanda, 7 Af-
ríkuríkja, 17 Asíulanda og 11
Ameríkuríkja. Til viðbótar var
það framleitt af ýmsum firmum
með leyfi undir 51 nafni, svo
sem Softenon, Softenil, Distaval,
Babysitter og NeuToedyn. Fá-
einar eftirlíkingar voru gei'ðar
af lyfinu í ítalíu og Japan, en
Grunenthal bar enga ábyrgð á
þeim.
Þegar þeir loks höfðu ákveð-
ið að setja lyfið á markað töldu
þeir jafngott að gera það ræki-
lega. Þeir keyptu 50 auglýsing-
ar í öllum meiriháttar læknis-
fræðitímaritum og sendu um
200.000 bréf til lækna. Þá gáfu
Mukter og samherjar hans út
dreifibréf þar sem áherzla var
lögð á hversu skaðlaust K17
væri Þeir sögðu, að tilraimir á
dýrum hefiðu sýnt að Contergan
væri algjörlega öruggt.
Þetta voru engar venjulegar
fullyrðingar. Ekkert áður þekkt
róandi lyf hafði þessa eiginleika
til að bera. Samt átti þessi stað-
hæfing eftir að birtast æ ofan í
æ — í notkunarreglum fyrir al-
menning, í bréfum til lækna og
efnafræðinga og á lyfjaumbúð-
imum, sem seldar voru almenn-
ingi. Og það hafði tilætluð áhrif.
Mælt með K17 fyrir
þungaðar konur
Næsta stig í söluherferð Grún-
enthal var upphafi hins mikla
harmleiks. Hafið var að auglýsa
lyffð fyrir þungaðar konur og
konur með böm á brjósti.
2. maí 1958 birti Augustin
Peter Blasiu, sem ráðinn var hjá
fyrirtækinu, grein í tímaritinu
„Medizinische Klinik“: „Tilraun
ir með Contargan í kvensjúk-
dómafræði," byggða á tilraun-
um á lækningahæli hans 1
Múnchen.
I greininni sagði læknirinn, að
hann hefði notað Contergan við
meðferð 370 sjúklinga sinna, þar
af 160 mæður með böm á
brjósti. „Ég varð engra hliðar-
verkana var hvorki hjá maéðr-
um né börnum,“ sagði læknir-
inn. I heild var grein hans mjög
hliðholl Contergan — nema
hvað þar láðist að geta þung-
aðra kvenna. Síðar sagði Blasiu:
„Þetta lyf var aldrei ætlað þung
uðum konum. Það er ein af
grundvallarreglum mínum, að
gefa aldrei konum sem vænta
sín svefntöflur né róandi lyf. I
grein minni sagði ég, að ég hefði
gefið Contergan einungis mæ’ðr-
um með brjóstmylkinga og við
uppskurði.“
Með hliðsjón af þessu er næsta
skref Grúnenthal óútskýranlegt.
Þeir sendu bækling til 40.245
lækna með útdrætti úr grein
Blasius og vandlega orðað bréf
þar sem gefið var í skyn, að
óhætt væri að taka thalidomide
á meðgöngutímanum. Bréfið
hljóðar svo:
„Kæru læknar.
Á meðgöngutímanum og
meðan á fæðingu stendur eru
kvenlíffærm undi miklu álagi.
Svefnleysi, eirðarleysi og
spenna eu stöðug umkvört-
unarefni kvenna. Þvi er oft
nauðsynlegt að ráðleggja ró-
andl lyf, sem hvorki munu
skaða móður eða barn. Blasiu
hefur gefið mörgum sjúkling-
um á kvensjúkdómadeild
sinni Contergan og Contergan
forte. Dýpt og lengd svefns
var góð og auðveldlega var
hægt að vekja sjúlklingana
upp af djúpum svefni. Cont-
ergan hefði engin áhrif á
brjóstmylkinginn.“
í orðsendingu til þýzkra yfiir-
valda árið 1964 sagði Blasiu, að
hann hefði ekkert vitað um
þetta bréf og hefði homum bor-
izt vitneskja um það hefði hamn
látið sitöðva það. „Ég hefði af
ölilum mætti barizt gegn út-
breiðslu sllíks bréfls, sem notar
nafn mitt ag vitnar til skýrslu
minnar. Ég álít að bréf þetta
frá ströngu læknisfræðiil'egu
sjónaraniði séð sé óheiðarliegt,
villlandi og óábyrgt . . . .“
Það, að thaliidomide væri
öruggt, jafnvel fyrir konur sem
væntu sín og mæður með brjóst-
mylkinga, var nú eitt aðalefmi
auglýsingaherferðar fyrirtækis-
ins oig átti eftir að vera það þar
til lyfið var tekið af markaðin-
um. Og enn hélt Grúnemtihal
áfram að upphefj a notagildi lyfls-
ins, jafnved árið 1961, er bækl-
imgar voru sendir læknum í
Kanada þar sem eftirfar.andi
fraim m.a.:
OB/GYN sjúklingur — engar
hliðarverkanir á meðgönguskeiði
eða með brjóstgjöf. Er 100 mg.
af Kveadon voru gefin bamshaf-
andi konum við svefnleysi (16)
og mæðrum með böm á brjósti
(12) fæddust öll bömin og voru
á brjóstgjöf án nokkurra óeðli-
legra einkenna, eða skaðlegra
áhrifa vegna lyfjagjafar.
Taílan 16 vísar til skýrslu Ray
Nuisen, tekniB, sem mefndist
„Meðferð svefnleysis á þriðja
stigi meðgöngutímans,“ sem birt
var í amerísku tímaxiti „Joum-al
of Obstietrics and Gynaecology."
NuLson, sem er Bandairíkjamað-
ur var yfiríheyrður 14. aprfl, 1966.
(Merrel,, stiór bandarískt lyfja-
fyrirtæki vann að því éisamt
Grúnenthal, að fá bandarísk yfir
vöid tffl að leyfa sölu thailido-
mides þar.). Yfirheyrslurnar
hófust þannig:
Sp. Vissuð þér, að grein var
birt í „Journal of Obstetrics
and Gynaecology“, sem nefnd
ist „Thalidomide notað við
svefnleysi á þriðja stigi með-
göngutímans" ?
Sv. Já.
Sp. Var greinin skrifuð und-
ir yðar nafni?
Sv. Já.
Sp. Skrifuðuð þér þessa
grein sjálfur?
Sv. Nei.
Sp. Hver skrifaði hana?
Sv. — læknir eða einhver
hjá Merell fyrirtækinu.
Sp. Létuð þér greinarhöf-
undi einhverjar upplýsingar í
té, sem varða efnafræðilegar
staðreyndi í greininni.
Sv. Nei.
Sp. Skrifuðuð þér eitthvað
neðanmáls með greininni?
Sv. Nei.
Þanniig vitnaði Grúnentihal, til
stuðnings thalidomides fyrir van
færar konur, fyrst í tefcml, sem
hafði aldrei reynt lyfið á þung-
uðum konum oig síðan í tefcni,
sem ar hafðux að leilkisoppi atf
starfsmanni hjá fyrirtæki, sem
tengt var Grúnenthal nánum
bönidum.
Hvað eigum við að kalla aðai-
bækistöð húsfreyj'unnar þegar
búið er að klæða afflt með
Formica?
Það skilptir ej'áliflsagt ekkí má'li.
En -að hiúsmóðuirin sé ham-
ingjusöm, skiptir máli og það
veit eiginmaðurinn, sem tetiuir sig ekki muna
um að kaupa það bezta — FORMICA. —
C. Þorsteinsson & Johnsson hf.
j Ármúla 1 — Grjótagötu 7 — Símii 2-42-50.
^ -.............- ° .....................
Sjáið fortíð, nútíð og framtíg sjávarútvegsins.
Opið 10—22 um iielgar, 14—22 rúmhelga daga.
Aðgangseyrir aðeins 50 kr. fullorðnir, 25 kr. böm.
80 sýningaraðilar.
Sjáið yfirgripsmestu sýningu sem haldin hefur ver-
ið á íslandi.
Brimrúnar skalt kunna.
íSLENDINGAR OG HAFIÐ.
ÍSLENDINGAR OG HAFIÐ
• • • • hafsjor
af fróðleik