Morgunblaðið - 05.06.1968, Blaðsíða 10

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 5. JÚNÍ 1968
10
Fagna því að heyra heima í stofu
lesið upp með rómi skáldanna
Tómas og Cunnar lesa inn á hljómplötu
Hljómplötuílokiki Pálkans,
þar sem íslenzki'r höfiuodar
I)esa úr verkum siruuim, hefuir
bætzt nú plata. Þar lesa Gunn
ar Gunnanssion rithöfundur
og Tómas Guðrrmmdsson,
skáld úr verkum sínum. Gunn
ar lies þrjá kafla úr FjalII-
kirkjunni, en Tómas eftirtal-
in ljóð: f Vesturbænum, Nú
er veður til að skaipa, Jap-
anslkt Ijóð, Þjóðvísu, Kvöld-
Ijóð um draum, Morgunljóð
úr brefcku, Heimlsókn, Fljúg-
andi blóm, Fljótið helga.
Útgefandi pliötunnar, Har-
aldur Ólafsson í Fálkanum,
tjáði Mbl. að Tómas hefði
einnig Ilesið l'jóðið Auistur-
stræti, sem hann æftti á bandi
inni í skáp hjá sér. Hiefði
skáldið lofað að bæta við frum
ortu, glettnu ljóði, og kæmi
bráðiega út lítil plata mieð
báðuim þessum ljóðum.
Haraidiur sagði, að á kópu
þessarar plötu væri nýtt
merki, sem ætlunta væri að
nota á uipplestrarplötu og Iieik
nit, sem hefðu menningargiOldi.
Hafsteinn forstjóri í Hóium
hefutr teiknað það, en hann
hlefuir séð um umslögin um
upplestrarpiötuimar. Á mierk-
inu stendur „Þjóðleg menning
er gulli betri“ sfcráð á hljóm-
plötu og himum megin er H i
bókarformi.
Haraldur saig-ði að fólk tæki
mjög vel uppfllestrairpilötum.
Að vísu hefðu hingað til að-
eins verið valin okkar fremetu
skáld, rithöfundarnir Halldór
Laxness, Sigurður Nordai og
Gunnar Gunnarsson og skáld-
in Davíð Stefánsson, Jón
Helgason og Tómas Guðmunds
son. Eldra fólk og menntafólk
hefði mikla ánægju af þessum
plötum og þær væru imilkið
notaðar til gjafa. Sal'a gengiur
að vísu hægt, en er stöðug,
alllt annars eðlis en útgéfa
tízkulaga á hljómplötum.
Mbl. átti stultt simtal við
Gumnar Gunnarsson riltlhöf-
und, í tillefni af útJkomu plöt-
unnar. Hann kvað sánn hluft
í útgáf.urmi þann einan að lesa
upp. Aðrir hefðu haft upp á
efinu, val'ið það og (kiomiið því
á plötuna. — Anmars er þetta
hálfgerður draugagangur. Ég
á við þegar dánir menn eru
kannski að lesa upp, sagði
hann,
Aðspurður hvort persónurn
ar sem fram koma í lestri
hans á plötunni séu sögulegar,
sagði Gunnar að hann imymdi
nú ekki nákvæmilega hverjar
þeirra kæmu þarna fram.
Þarna komi fyrir persónur,
sem ekki eiga sér fyriirmynd
og frjálsliega er faxið með
aðrar. Þegar farið sé með
efni á þennan hátt, þá séu
mörkin ekki svo gfllögg. — Ég
tel að þó þetta sé ekki saga,
sem byggja má á um ýmis
atriði, þá sé hún sannsöguleg,
að því leyti, að hún gefuir ekki
r.anga hugmynd um huigarfar
og aldaranda sem var þarna
fyrir austan. Tifl að ná sönn-
um áhrifum verður stumdum
að auka við og felfl-a náður, en
ég hygg að heiflidarmyndin
verði efcki rengd, sagði Gunn-
ar Gunnarsson.
Dr. Steingrímur J. Þorsiteins
son prófessor skrifar um bóða
höfundana og verkin á kápu
hljómplötunnia'r. Um verk
Gunnars segiir hann m.a.:
„Yfir einna auðugustum skóid
skap og litríkustum lífsmynd-
um býr Fj allkirkjan, endux-
minmngar Ugga Greipssonar
alllt frá fr.umlbernisku til full-
orðinsára rithöfiundar og fjöl-
skyMumanns í Kaupmanna-
höfn. Þessi sagnabállkuT kom
fyrst út á dönsku í fiimm hliuit-
um (1923—28). Þætltimdr þrír
á þessari taflplötu eru vaildir
frarmarlega og nálægt miðlbáki.
f þeim kioma við sögu Uggi,
móðir hans o@ Begga gamla,
elzta hjúíð á bæ foireldra
Ugga. Þættina þrjá las höfiund
ur upphaflega fyrir Ríkisút-
vaapið, miöjþáttinn í des. 1960
og notar hann þýðingu Lax-
Kápumynd af hinni nýju hljómplötu með upplestri Gunnars
Gunnarssonar, rithöfundar og Tómasar Guðmundss. skálds.
ness, en fyrsta og síðasta þótt-
inn í okt. 1963. Hefuir hann þar
dregið saman og vikið ýirusu
við frá prentaðri gerð og gætt
þá báða sínum eigin stíl.“
Um Tómas Guðmundsson
og fljóðlestur hans á þessari
pöötu segir dr. Sted’ngirímur
m.a.: „Fjögur fyrstu fcvæðin
á þessari tal'plötu em úr bók-
unum veröld og Stjörnur vors
ins, en hin fimm úr FljÓtinu
heflga. VitasfcuM verður ekki
fyllilega af þeim ráðin fjöl-
breytnin í kveðskap Tómasar,
enda voru þau ekkd valin með
það í huga. Til diæmis er þátt-
ur 'kímmi og kátínu varla eiins
miikill og miáflt hefði ætflia, en
væntanlega er fró skáfldirui
önnur plata minni með iléttari
brag. En miiikflia auðlegð er
hér að finna, frá tæmsfiu ljóð
perM, Þjóðvísu, til átaka-
mifcilla reikninglsskila skóld-
skapar og veruleifca í Heiim-
sókn og unaðsdjúprar sættar-
gerðar við iífið í Fijótimi
helga, svo að nefnd séu ein-
hvier þessara ógætiskvæða. En
skiáMskapaTumnendiur fagna
því að geta nú heyrt þau í
stofunni heiima hjá sér með
rómi skáMsins sjál)fis.“
Islendingar sigursælir
á sjóstangamótinu
EVRÓPUMEISTARAMÓT í sjó-
stangaveiði var háð hér við land
nm hvítasunnuna. Var veður
fremur óhagstætt nema í fyrra-
dag, og veiði fremur treg. Þátt-
takendur voru um 140 taisins og
var róið frá Keflavík á 22 bátum.
Erlendir keppendur voru um 70
talsins.
Úrslit í mótinu urðu sem hér
segir: f karlaflokki sigraði Matt-
hías Einarsson frá Akureyri,
fékk 197.1 kg. Annar varð John
Short frá Englandi með 175 kg.
í kvennaflokki varð Erla Eiríks
dóttir frá Keflavík Evrópumeist
ari, fékk 44.9 kg., en önnur varð
Jómnn Þórðardóttir, Keflavík,
fékk 38.1 kg. í unglingaflokki
sigraði Einar K. Einarsson,
Reykjavík, fékk 38.7 kg.
Evrópumeistaratitillinn fer
eftir þeim afla, sem fékkst á
hvítasunnudag eingöngu. Þann
dag var einnig háð sveitakeppni
og sigraði B-sveit fslands, fékk
376 kg. í henni voru: Halldór
Snorrason, Jóhann Gunnlaugs-
son, Sigurður Herbertsson og
Matthías Einarsson.
Jón Þórarinsson:
Lokaorð um
„Brosandi land##
UMiSÖGN mín í Mbl. 15. maí um
sýningu Þjóðleikhússins á óprett-
unni „Brosandi land“ virðist hafa
farið fyrir brjóstið á ýmsum, og
hafa sumir haft stór orð um. En
helzta tilraunin til að rökstyðja
gagnstæða skoðun við þá, sem ég
hélt fram, er gerð í grein, sem
hr. Ingólfur Þorsteinsson skrifar
1 Mbl. 31. maí. Með því að þar á
mætur maður hlut að máli, tel ég
rétt að láta honum ekki með öllu
ósvarað.
Sagt hefur verið, að um smekk
inn skuli ekki deila, og átöiu-
laust er það af minni hálfu, ef
einhverjum þykir ástæða til að
taka það fram á prenti, að hann
leggi að líku óprettuhöfundinn
Franz Lehár og óperuskáldið
Richard Wagner. Það er aðeins
hörmulegt dæmi um það, að
stundum gera beztu menn ekki
greinarmun á sannri list og
sniðuglegri eftirlíkingu listar.
I. Þ. telur, að lágt mat mitt á
umræddri óperettu hljóti að
vera ,,einkamat“ mitt. Það er það
að sjálfsögðu, eins fyrir því þótt
margir ágætir menn séu sömu
eða svipaðrar skoðunar. Öll
gagnrýni, sem nokkurs er verð,
byggist að verulegu leyti á per-
sónulegu mati, studdu misjafn-
lega staðgóðri þekkingu á því,
sem um er rætt. Það hlýtur grein
I. Þ. líka að gera.
Ég geri enga kröfu til þess, að
orð mín séu tekin sem hæsta-
réttardómur. En meðan ég held
áfram að rita í blöð um tónlist og
tónlistarflutning, tel ég það
ótvíræða skyldu mína að nefna
hlutina réttum nöfnum, eftir því
sem ég hef vit til: kalla smjörið
smjör og margarínið margarín,
hverjum sem kann að líka það
betur eða verr.
Við I. Þ. erum sammála um,
að Þjóðleikhúsinu beri „skylda
til að flytja okkur önnur veiga-
meiri verk“ en það, sem nú var
fram borið. Þetta var mergurinn
málsins í fyrrnefndri grein
minni. Það er lítið mál eitt fyrir
sig, hvort Þjóðleikhúsinu hefur
mistekizt val á þeim söngleik,
sem nú er fluttur þar. Líka það,
þótt fleiri mistök hafi orðið í
MORGUNBLAÐINU hefur bor-
izt eftirfarandi fréttatilkynningu
frá Stúdentaráði Háskóla ís-
lands:
„Stúdentaráð Háskóla íslands
gagnrýnir harðlega notkun húsa
kynna Háskólans undir hvers
konar ráðstefnur, sumar hverj-
ar á engan hátt tengdar starf-
semi hans. Undanfarin ár hefur
háiskólinn í auknuim mæli verið
Hraðbát hvolflr
í Keflavík
f fyrradag hvolfdi hraðbát á
ví'kinni fyrir utan lögreglusitöð-
ina í Keflavík, á að gizka 500
mietra frá landi. Einn maður var
í bátnum og náði hann fljótlega
taki á bátnunvsem flaut á hvolfi-
Skipsverjar á Stafnsnesi G.K.
274 brugðu skjótt við til hjálp-
ar og náðu manninum, er hann
hafiði verið um 25. mín. í sjón-
um. Hann var nokkuð hrakinn og
kaldur, en að öðru leyti við
beztu heilsu, enda æfður sund-
maður og synt töluvert í sjó.
sambandi við þá sýningu. Þetta
er varla vert þess úlfaþyts, sem
út af því hefur orðið. En hitt er
stórmál, að söngleikjasýningum
Þjóðleikhússins yfirleitt sé hagað
þannig, að menningarauki sé að.
Þetta hefur oft tekizt sem betur
fer. En mistökin eru líka orðin
mörg og dýr, hvort sem reiknað
er í glerhörðum peningum eða
menningarverðmætum, sem ekki
verða tölum talin. Því er sú ósk
fram borin, að þessi mál verði
tekin fastari og öruggari tökum
en verið hefur. Við höfum ekki
efni á öðru, þegar svo mikið er
í húfi.
notaður undir ráðstefnur og nú
í ár mun ráðgert að þær verði
fleiri og umfangsmeiri en
nokkru sinni fyrr. Bendir stúd-
stúdenta stundar nám sitt við
stúdentar stundar nám sitt við
skólann jafnt sumar sem vetur
við lestur eða samningu ritgerða.
Valda ráðstefnur þessar mikilli
og óæskilegri röiskun á námi áð
urnefndra stúdenta.
Stúdentaráð skilur erfiða af-
stöðu háskólaráðs gagnvart
beiðni frá yfirvöldum um afnot
af húsakynnum skólans. Því
beinir stúdentaráð þeim tilmæl
um til yfirvalda, að þau hlutist
til um, að sem fyrst verði Sköp^
uð aðstaða til ráðstefnuhalds,
svo unnt verði að firra hina
virðulegu stofnun, Háskóla ís-
lands, svo óverðugum afnotum.
Stúdentaráð er æðsti aðili
stúd'enta í hagsmuna- og mennta
málum.
Stúdentaráð hefur ekki í
hyggju að beita sér fyrir mót-
mælaaðgerðum í sambandi við
fyrirhuigaðar ráðstefnur, enda
telur stúdentaráð nú sem áður,
að framvindu í mennta- og hags
munamálum stúdenta sé bezt
borgið með málefnalegri bar-
áttu“.
Mlennta- og hagsmuna-
málum stúdenta bezt
borgið með málefna-
legri baráttu —