Morgunblaðið - 05.06.1968, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 5. JÚNÍ 1968
23
Þytur fyrstur á
800 m. spretti
Hrollur á skeiðsprettinum
350 m sprettur. Fremst er Kolbrún á Faxa, þá Neisti og þriðja er Gula Gletta. Hana situr
yngsti knapinn, Guðný dóttir Þorgeirs í Gufunesi og hefur sandpoka til að ná tilskilinni
þyngd.
HINAR árlegu kappreiðar Fáks
voru á annan hvításunnudag á
skeiðvellinum við Elliðaámar og
tókust vel.
Á 25 m skeiðspretti varð fyrst
ur Hrollur Sigurðar Ólafssonar
og hljóp á 24,7 sek., annar var
Móri Ingólfs Guðmundssonar á
24.7 og nr. 3 var Vordís Sig-
urjóns Gestssonar á 25,1 sek.
í 800 m stökki var fynstur
Þytur Sveins K. Sveinssonar á
68.8 sek, annar var Reykur Jó-
hönnu Kristjánsdóttur á 70 sek,
nr. 3 Hrappur Ólafs Þórarins-
sonar á 71,6 sek. Þytur vann
bikar Björns Gunnlaugssonar
fyrrv. formanns Fáks í þriðja
einn nú.
í 350 m stö'kki var Faxi Magn
úsar Magnússonar fyrstur á 28
sek, nr. 2 Neisti Matthíasar Gunn
laugssonar á 28,2 og þriðji var
Gula Gletta Erlings Sigurðssoar-
- SÝNINGIN
Framhald af bis. 5.
Árið 1905 hófst húsgagna-
gerð á Akureyri í stórum stíl.
Hefur sá iðnaður ætíð dafn-
að vel í bænum og má benda
á húsgagnaverksmiðjuna Val-
björk í þessu sambandi.
Smjörlíkisgerð Akureyrar
tók til starfa 1922, og sama
ár hófst framleiðsla á niður-
soðnum síldarafurðum. í dag
framleiðir niðursuðuverk-
smiðja K. Jónssonar og Co.
niðursuðuvörur til útflutn-
ings í stórum stíl.
Áður er getið Kaupfélags
Eyfirðinga, en félagið rekur
nú margþætta starfsemi í
bænum, svo sem efnaverk-
smiðjuna Sjöfn, efnagerðina
Flóru, frystihús, kjötiðnaðar-
stöð, mjólkursamlag, smjörlík
isgerð ,apótek, útgerðarfélag,
sláturhús, hótel og skipa-
smíðastöð.
Það var í skipasmíðastöð
K.E.A. sem hið farsæla skip
Snæfell var byggt árið 1943
og var þá stærsta skip er
smíðað hafði verið hérlendis,
165 rúmlestir.
Nær aldarfjórðungi síðar
hefst svo stálskipasmíði á Ak
ureyri í skipasmíðastöð Slipp
stöðvarinnar h.f. og voru
fyrstu skipin Sigurbjörg Ó.F.
1 og Eldborg G.K. 13 og er
hið síðarnefnda 415 rúmlest-
ir og langstærsta skip er smíð
að hefur verið á íslandi til
þessa. Nýlega hefur Skipaút-
gerð ríkisins samið við Slipp-
stöðina h.f. um smíði tveggja
strandferðaskipa, og verður
hvort um sig 1000 smálestir.
Húsakostur skipasmíðastöðv-
arinnar leyfir hins vegar bygg
ingu 2500 smálesta skips inn-
anhúas.
Akureyrarbær er nú að
reisa nýja dráttarbraut sunn-
an skipasmíðastöðvarinnar.
Áætlað er, að dráttarbraut
þessi geti á miðju sumri 1968
tekið upp skip að eigin þunga
1000 tonn, og í hliðarfærslu
skip allt að 800 tonn. Fullgerð
getur brautin tekið upp skip
að eigin þunga 2000 tonn.
Einnig er á sama stað minni
dráttarbraut fyrir allt að 150
tonna skip og eru við hana
mörg hliðarfærslustæði.
Hinn 17. maí 1947 lagði
fyrsti togari Útgerðarféiags
Akureyringa h.f. að bryggju
á Akureyri, en félagið gerir
nú út fjóra togara, einnig rek
ur það frystihús og fiskverk-
unarstöð á Oddeyri. Togara-
útgerð hófst hins vegar á Ak-
ureyri 1913, en þá var keypt-
ur botnvörpungur í Hamborg
136 lestir brúttó.
Árið 1910 voru 18 skip gerð
út til þorskveiða frá Akureyri
og 7 til hákarlaveiða, en árið
1853 voru bátarnir 32, flestir
ar á 28,5. Gulagletta er dóttir
hinnar frægu Glettu Sigurðar
Ólafssonar en sonur hennar
Hrollur vann Skeiðið.
Á 250 m folahlaupi var fyrst
ur Kommi Sæmundar Ólafsson-
ar á 20,5 sek, annar var Lýsing-
ur Ólafs Markússonar á 20.5, nr.
3 Gustur Guðveigar Þorláksson
á 20,7.
í happdrættinu var dregið nr.
1, sem var gæðingur, kom upp á
412, skipsferð til Evrópu á 1842
og flugferð til Egilsstaða fyrir
tvo fram og til baka kom á
2263. Ekki hafa vinningarnir ver
ið sóttir.
Þá var keppt um það hve
væri hezti gæðingurinn. Var það
Grani Leifs Jóhannessonar bezti
gæðingurinn 1968 og hlaut
Viceroy-bikarinn. Nr. 2 var Óð-
in/n Gunnars Tryggvasonar. Nr.
3 Rauður Báru Björnsdóttur.
tveggja manna för en fáein-
ir stærri.
Höfnin er góð á Akureyri
frá náttúrunnar hendi, en
bryggjugerð var lengi einka-
fyrirtæki verzlananna. Á ár-
unum 1888 til 1890 voru gerð-
ar tvær bryggjur, önnur á
Oddeyri úr tré, en hin á Akur
eyri úr steini og bundin stein-
lími. Síðar var gerð hafskipa-
bryggja á Torfunefi og tog-
arabryggja á Oddeyri
Á sl. sumri var byggður 130
m langur viðlegukantur við
nýju dráttarbrautina, og enn
stendur mikið fyrir dyrum í
gerð hafnarmannvirkja á Ak-
ureyri.
★
í kvöld mun Akureyri sjá
um kvöldskemmtun í Laugar-
dalshöllinni og er mjög til
hennar vandað.
Hljómsveit Ingimars Eydals
ásamt söngvurunum Helenu
Eyjólfsdóttur og Þorvaldi
Halldórssyni.
Eiríkur Stefánsson syngur
einsöng og dóttir hans, Þor-
gerður, sem er 14 ára, leikur
á píanó. Sigrún Harðardóttir
mun syngja nokkur lög. M.a.
mun Sigrún syngja sitjandi í
skíðalyftustól sem verður
komið fyrir á rennibraut.
Má búast við mikilli að-
sókn að sýningunni til
þess að sjá þessa stórfróð-
legu sýningu og ugglaust fýs-
ir marga að sjá og heyra glæsi
lega skemmtidagskrá Akur-
eyrar.
- HELEN KELLER
Framhald af bls. 11.
henni. Yngstu nemendurnir
tóku á móti henni við hliðið,
en lítil mállaus stúlka færði
henni blómvönd. Helen Kell-
er þakkaði stúlkunni gjöfina,
faðmaði hana að sér og heils-
aði síðan hverju barni fyrir
sig. Þegar inn var komið bauð
Brandur Jónsson, skólastjóri,
hana velkomna, en hún tók
síðan til máls. Hún ávarpaði
fyrst börnin og sagði við þau:
„Ég skil, hve ykkur er erfitt
að hafa ekki heyrnina. En ég
er líka heyrnarlaus og hefi
þurft að berjast við þessa
sörrju erfiðleika og þið eigið
nú við að etja. En mér þykir
vænt um, að þið getið séð sól-
ina og blómin, fuglana og gróð
urinn í kringum ykkur og
elskað náttúruna í öllum sín-
um blóma. Og það get ég bezt
sagt ykkur, að með ástundun
og dugnaði er unnt að yfir-
vinna erfiðleikana og læra að
tala“.
Við þá eldri sagði Helen
Keller: „Það er ekki verst að
heyra ekki; það versta er að
heyra ekki ákall sálar í neyð,
taka ekki þátt í sorgum ann-
arra og reyna að hjálpa og
liðsinna þeim, sem bágt eiga
í kringum okkur. Það mikil-
vægasta í lífinu er að_ hjálpa
öðrum og likna þeim. Ég veit.
hve barátta ykkar hér er
ströng og erfið, en ég er
hreykin af trú ykkar á guð
og ykkur sjálf“.
Þá flutti Helen Keller fyr-
irlestur í Hátíðasal Háskóla
fslands og var salurinn þétt-
skipaður og heyrðu færri en
vildu. Var sá háttur hafður á,
að leiðsögukona Helen Kell-
er, ungfrú Polly Thompson,
hafði yfir orð hennar á ensku
en Helgi Tryggvason túlkaði
á íslenzku. Þar sagði hún m.a.:
„Hinir 'heyrnarlausu lifa í ei-
lífri þögn, sem ekkert kær-
leiksorð fær rofið og hinir
blindu í auðn, sem einangrar
þá frá umhverfinu. Þeir leita
margir hverjir árangurslaust
eftir starfi við sitt hæfi, því
að þeir hafa margir hverjir
gáfurnar og hæfileikana. Því
geta þeir aðlagað sig umhverf
inu og skipað virðulegar stöð-
ur í þjóðfélaginu, ef þeim er
rétt hjálparhönd til þess“.
- SUNDLAUGIN
Framhald af bls. 12.
upprisu hennar og endurreisn
hér handan við vdginn. Þetta er
sama laugin endurborin, Laugin
í Laugardalnum, og þarf ekki
annað nafn, þriðja kynslóðin, ef
ég má svo segja, í mínu minni.
Það eru tvennir tímar síðan
Páll gaf mér dagkaupið sitt við
moldveggjalaugina forðum
daga, þar til nú er opnuð þessi
glæsilega sundlaug, þar sem
ekkert virðist hafa verið til spar
að að búa ungum og gömlum
hin beztu sund- og baðskill-
yrði. Laugar og heitir hverir
hafa gert Islendinga að hinni
mestu sundþjóð, þó skilyrði til
metkeppni séu hér máske minni
en víða annars staðar. Það sem
mest er um vert er almenn sund
iðkun og baðsiður. Laugar eru
snn hinn bezti leikvöllur fyrir
unga og gamla, ekki sízt í landi,
sem er sundurskorið af stríðum
straumvötnum, umlukt af úthafi
og hinum beztu fiskislóðum.
Reykjavík býr í þsssu efni bet-
ur í haginn fyrir sína þegna og
gesti en allar borgir, sem ég
þekki til, hér við norðanvert
Atlantshaf.
Mér er það óblandin ánægja
að lýsa yfir því, að þessi sund-
laug „Laugin“, er nú opnuð til
almenningsafnota!
Langþráð takmaPk.
Síðastur talaði Gísli Halldórs-
son forseti ÍSÍ og sagði m.a.
Sérstök ástæða er fyrir alla
íþróttamenn að fagna þessum á-
fanga sem náðst hefur með
byggingu þessanar sundlaugar.
Nú gata sundmenn okkar keppt
hér við hinar beztu aðstæður,
sem völ er á. En talið er að
það hafi staðið sundíþróttinni,
sem keppnisgrein, nokkuð fyrir
þrifum að við höfum ekki átt
50 m laug í höfuðstaðnum fyrr.
Sundmenn okkar, sem nú eru í
ágætri þjálfun munu meta hina
glæsilegu aðstöðu, sem þeir fá
nú, með enn meiri sókn.
En sjálf keppnin er ekki að-
alatriðið, heldur hitt, að nú geta
allir bæjarbúar átt þess kost að
njóta hér heillnæmna baða og
útiveru við hin beztu skilyrði.
Síðan rakti Gísli þátt Fjölnis-
manna í endurvakningu sundí-
þróttarinnar, útgáfu þeirra á
sundreglium 1836 og þeirra sem
fyrstir hófu sundkennslu upp úr
því og hófu sundíþróttina aftur
til vegs.
Hann drap á þátt gömlu laug-
anna í sundmennt hér á landi,
skyldunám sunds í skólum, ágæt
an þátt margra kennara sem með
árunum hefði fyrir upphaflega
forystu Fjölnismanna orðið til
að skipa Islandi í fremstu röð
sundþjóða heims.
Að lokum sagði forseti ÍSÍ:
Það er von mín og trú að
laug þessi verði til þess að enn
fleiri en hingað til sæki sund-
staði borgarinnar sér til ánægju
og heilsubótar.
Nú þegar lokið er við þessa
byggingu er Laugardalurinn
vissulega orðin sú háborg í-
þróttalífsins í landi, sem til var
stofnað í upphafi.
Fyrir hönd íþróttahreyfingar-
innar í landinu vil ég færa öll-
um þeim, sem stutt hafa fram-
gang þessa máls, beztu þakkir
og árnaðaróskir og sérstaklega
borgarstj órnum og borgarstjór-
um Reykjavíkur sem um málið
hafa fjallað frá upphafi-
Mikil aðsókn
Þá fór fram stutt sundsýning
og sýndu börn svipmynd af
sundkennslu í Reykjavík undir
ágætri stjórn Jóns Pálssonar yf
irkennara. Þá fór fram sund-
keppni, sem getið er um á í-
þróttasíðu og síðan var sund-
laugin opnuð almenningi oghafa
hundruð manna sótt hana yfir
helgidagana.
í ------» ♦ -------
- UTAN ÚR HEIMI
Framhald af bls. 16.
er að berjast á móti, en óljós
löngun til að mótmæla ligg-
ur í loftinu. Þegar götuvíg-
in á Boulevard St. Michel í
París voru sýnd í sænska
sjónvarpinu er eins og vakn-
að hafi með stúdentum ómót-
stæðileg löngun til þess að
berjast til þess eins að berj-
ast.
En stúdentaóeirðirnar hafa
komið róti á hugi sænskra
sósíaldemókrata og gert þá
taugaóstyrka. Andúðin, sem ó
eirðirnar hafa sætt, hefur orð
ið þess valdandi, að sósíal-
demókratar eru ekki eins á-
kafir og áður að biðla til
öfgasinna til vinstri, og þeir
fara nú að öllu með gát í
þessum tilraunum sínum.
Kosningar fara fram í Sví-
þjóð í september og sósíal-
demókratar, sem óttast að
þeir bíði ósigur í fyrsta
skipti í 35 ár, hafa reynt að
vinna hylli ungra róttækra
kjósenda, sem hallast nú að
kommúnistum. Kunnir sósíal-
demókratar hafa hálft i
hvoru afsakað mótmælafundi,
hópgöngur og „beinar aðgerð
ir“ til þess að reyna að sýna
fram á, að þeir séu róttækir
þegar á allt sé litið.
Nú hefur ríkisstjórnin sætt
töluverðri gagnrýni fyrir að
hafa óbeint hvatt til óeirða,
og þess vegna fara ráðherr-
ar nú hörðum orðum um götu
ofbeldi, þótt þeir hafi mán-
uðum saman látið sem þeir
tækju ekki eftir þeim.
En þeir, sem allt þetta kem-
ur harðast niður á, eru
kannski kommúnistar. Þeir
hafa lengi reynt að geta sér
orð sem stuðningsmenn þing
ræðis, en nú er nafn flokks
þeirra sett í samband við of-
beildi þrátt fyrir allar tilraun
ir til að sýna að þeir séu á
móti ofbeldi. Flokkurinn hef-
ur opinberlega lýst yfir því,
að hann beri enga ábyrgð á
aðgerðum stúdenta, en einn af
leiðtogum uppreisnarmanna,
Anders Carlberg, er í fnam-
boði í þingkosningunum.
Þetta gæti bent til þess, að
maoistum hafi tekizt að
lauma sínum mönnum til á-
hrifa í sænska kommúnista-
flokknum. Ályktunin, sem
draga má af atburðunum 1
Svíþjóð, hlýtur að vera sú,
að þar að minnsta kosti munu
afleíðingar ókyrrðar meðal
stúdenta einskorðast við
vinistri flokkana.
(Roland Huntford: Observer
Foreign News Service. Einka
réttur: Mbl.)
Fró Vestmanna-
eyjum tíl Færeyja
Vestmannaeyjum, 31. maí.
EI;NS og kunnugt er flýgur Flug-
félag íslands 2 til 3 ferðir dag-
lega til og frá Vestmannaeyjum
til Reykjavíkur. í gær var flogið
fyrsta millilandaflugið frá Vest-
mannaeyjum og var flogið til
Voga í Færeyjum. Farþegar í
þessari ferð voru gagnfræða-
skólanemar í skólaferðalagi, 48
alls, og var flogið með Blikfaxa
flugfélagsins.
Skólafólkið mun dveljast hjá
frændum okkar, Færeyingum, í
3-4 daga og fljúga þá til baka
heim. — S.J.
TIL SÖLU
inn og útflutningsfyrirtæki
með góðum samböndum,
sem býður upp á mikla
framtíðarmöguleika. Þeir
sem óska nánari upplýs-
inga sendi nafn og heimilis
fang til afgr. Mbl., merkt:
Framtíð 2000 8716 fyrir 10.
júní.