Morgunblaðið - 25.08.1968, Síða 31

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 25. ÁGÚST 19G8
31
— Norræna húsið
Framhald af bls. 32
tekin var á'kvörðun um slíka nor-
ræna stofnun sem þetta hús. For
seti íslands hafði þá tekið sér-
staklega vel í það og sagt að
það gæfi von um hagnýtt og
heillaríkt samistarf. Eriksen
þakkaði Norðunlandaráði, stjórn
um Norðurlanda og fleiri aðil-
um fyrir að hafa bomið þessu
húsi upp. Hann endaði ræðu
síma með því að vonir stæðu til
þess að þetta fallega hús yrði
ekki aðeins miðstöð fyrri mennta
tfólk, heldiuir rammi um auðugt
þjóðlíf. Ef almenningur stæði að
baki, þá mundi Norræna húsið
koma að gagni og færa hamingju.
Þá talaði Sigurður Bjarnason,
alþingismaður, formaður Nor-
ræna félagsins á íslamdi og er
ræða hans birt í hieild í blað-
inu. Per Borten, forsætis-
ráðherra Noregs, sem hafði ætl-
að að komia forfallaðist og talaði
Kjell Bondevik, kirkju- og
mienntamálaráðherTa Noregs, í
han® stað fyrir hönd rí'kisstjóma
hinna Norðurlandanna. Hann lét
í upphafi ræðu sinnar í ljós ósk
um að Norðurlöndin mættu knýt
ast sem föstustum böndum, rifj-
aði upp hinar hræðilegu and-
Kjeld Bondevik, kirkju- og
menntamálaráðherra fulltrúi
ríkisstjórna Norðurlanda.
stæður sem nú rikja í heiminum
og það sem nú er leinmitt að ger-
ast úti í heimi. Norðurlandaþjóð
irnar skyldu gera þau orð að
sínum, að andinn mundi sigra öll
tröll að lokum. Hann sagði, að
íslendingar hefðu fremur öllum
öðrum verndað norrænt mál og
norræna mienningu og Norræna
Erili Eriksen, fyrrv. forsætis-
ráðherra fulltrúi Norrænu
félaganna.
húsið væri því vel staðsett. Og í
•lok ræðu sinnar lét hann í ljós
þá skoðun að samvinna milli
stórra þjóða og smárra væri eina
leiðin til að byggja brú til
heilladrjúgrar framtíðar.
Lokaræðuna flutti Bjarni
Benedi'ktsson, forsætisráðherra
ag er hún birt í heild annars
staðar í blaðinu.
Eftir opnunanhátíðina fóru
gsstir yfir á Hótel Sögu, þar
sem snæddur var hádegisverður í
boði stjómar Norræna hússins.
Undir borðum fluttu ræður Grels
Teir, iðnaðar og viðskiptamála-
ráðherra Finna og Ragnar Ede-
man, landshöfðingi í Svíþjóð.
Eftir hádegi átti að skoða hús-
ið, afhenda gjafir til þess og
opna norræna listiðnaðarsýningu.
Og bl. 4 v ar hátíðarsýning í
Þjóðleikhúsinu, en vegna þess
hve blöð fara snemma í prentun
á laugardögun, verða frásagnir
af því að bíða næsta blaðs.
- AÐALFUNDUR
Framhald af bls. 32
ar aðrar, mikið ræddar, en að
loknum fundi fóru fundarmenn í
langa skógargöngu og skoðuðu
nýgræðing og ungskóg.
Fundur er nú rétt að hefjast
aftur, kl. 10 á laugaradgsmorg
un og í kvöld lýkur honum með
stjórnarkosningu. Á sunnudag-
inn verður svo haldinn fundur
með helztu framámönnum á Aust
urlandi um Fljótsdalsáætlunina.
Mjög góður andi ríkir á aðal-
fundinum, og fólk er fullt áhuga
og bjartsýni á málefnum skóg-
ræktarinnar", sagði Hákon skóg-
ræktarstjóri að lokum.
Fyrslo orlofsheimilí húsmæðro
tekið til storfo í Gufudol
ORLOFSNEFND Gullbringu- og
Kjósansýslu, orlofsnefnd Kefla-
víkur ag Kvenfélagissamib. Gull-
bringu- og Kjósarsýslu, hafa
keypt Gufudal í Ölfusi »g sett
þar upp orlofSheimiH. Frá því
að lögin um orlof húsmæðra
voru samþykkt á Alþingi 1961,
hafa orlofskoniur lagt mikið starf
af mörkum. 1981 leigðu þær skól
ann að Reykholti í Barðastrandar
sýslu, en þá strax fyrsta árið
var aðsókn svo mikil að leigja
varð Bjarkarlund í nokkra daga
til þess að anna eftirepurn.
Síðan hafa þær verið í nokkr-
um stöðum, þar á meðal Laugar-
vatns og Hlíðardalsskóla, en und-
anfairin sex eða sjö ár hafa þær
unnið að því að eignast eigið
heimili, en sá draumur er nú orð-
in-n að veruleika með kaupunum
á Gufudal.
Ákjósanlegri staður hefði ver-
ið vandfundinn, enda höfðu kon-
■úrnar orð á því þegar þær sáu
Gufudal, að staðurinn væri sem
skapaður fyrir þær.
Þar er fyrir hhús, byggt af
Guðjóni bónda Sigurðssyni, sem
þar bjó með myndarbrag í
mörg ár. í því eru 22 rúmstæði,
setu- og borðstofa, en húsið er
160 fermetrar að stærð, á einni
hæð og mjög hentugt til þes-sarar
starfsemi.
Nú um helgina var mjög gest-
kvæmt hjá frúnum og létt yfir
þeini. Höfðinglegar veitngar voru
fram bornar og dalurinn skartaði
sínu fegursta fyrir blessaðar hús
mæðurnair sem eiga vonandi eft-
ir að lifa þar margar ánægju-
stundir Hvergerðingar bjóða
þær velkomnar og vona að þeim
líði ávallt sem bezt í nábýli við
þá.
— Georg.
18.40ekki 18.80
VILLUR utrðu í gmeim hér á
Íþr.óttasíðuiimi í gær uim afre-k
Ógbairs S iigtuir páilssonair lyftinga-
mianinis. Var sagt að lágimark
annairs keppenda þjóðar í kúlu-
varpi væri 18.80 em átti að vera
18.40. Þá var ramgf með það fairið
að Óskar væri í létitiþumgavigit.
Hainn er í milliþuingavigt og
hefði árang'ur h.ams iniú nægt tiíl
10. sætis á OL 1964.
Rithöfundasambandið ræðir
Tékkóslóvakíu-mólið
RITHÖFUNDASAMBAND ís-|
lands beldur almienman félags-
fund um Tékkáslóvakí'U þriðj'u-1
daginn 26. ágúst kl. 8.30 í Tjarn-
arbúð, uppi
Kirkju, sjúkrohúsi og bornaskóla
ú Patreksfirði berast gjafir
Patrefcsfiirði, 22. ágúsit 1968.
S.L. vetiuir barst Paitreks-fj arðar-
kinkjiu 50 þúsund toróna gjöf frá
Kvenfélaigimu Sif, tifl. kaiupa á
sætum í fcirkjiuna. Stóirfeild við-
gerð feir nú fraim á henmi.
Sömiuleiðiis gaf Sif kr. 20 þús-
und tiil kaupa á sjúfcnabifreið, og
emnfremiuir fcr. 5 þúsumd til suim-
arbúðamima í Holti, Ómiumdarffiirði.
Silytsavairmiade'ildim Unmiuir, Pat-
re&sfirði, heffir aifhenit stjórnair-
rnefnjd sjúikrahússims hér kr. 35
þúsumd til kaiupa á sjútorabifreið,
aiufc þess sem fconiur söfniuiðu á
aðalfumdi síniuim fcir. 5 þúsiumd að
viðbættium kr. 5 þúsund frá firú
Ernelíu Lárusdóttur, eða saimtails
br. 45 þúsutnd. Eiinmig gaf slysa-
varnadeildin Ummur sj úkirahúsitniu
ferða-súirefniistæk'i, mjög hemtiuigt
Og fyrirfenðalítið. Veirðmiætá þess
er ca. 10 þús. Áðuir höfðu sömiu
Notkun lyfja getur verið hættuleg
Eftir Andrew Wilsom.
Observer.
HVERSU oft er farþegum
flugvéla stefnt í voða með
örvunarlyf janotkun flug-
manna og flugumferðar-
stjóra? Það gerist oftar en
flestum dettur í hug, samkv.
fræðslubæklingi sem nýlega
var gefinn út á vegum brezku
flugmálastjórnarinnar.
í bæklimgnium segir, að
mörg fliugslys og óhöpp hafi
orðið vegma lyfjaneyzlu fl'Ug-
manina og hið sama geti gerzt
í fliugumfeirðarts'tjóirn. Síðan
eru taldar upp ýmsair tegund-
ir lyfj a, er geta haft alvaxleg-
ar afleiðingair fyrir starf þeirra
manina, sem bera ábyrgð á
því að sívaxamdi flugvélamm-
ferð gangi gniuirð'ula'ust.
Svefntöfiur geta haft óeðli-
lega lanigvinm áhrif og slævt
skilmimgarvitim gert manminm
ringlaðan og dregið úr við-
bragðsflýti. Áður en þær emu
notaðar, ætti að leita álits
læknis.
Róandi lyf deyfa athyglis-
gáfuraa og „hafa átt þátt í
dauðaslysium". Lyf eims og
penicillim og alls komar
sveppa- og súlfalyf geta einn-
ig dregið úr afköstum. Sama
er að segja um ýmiskomar
nefdropa sem notaðir eru við
kvefi.
Ýmsar örvandi töflur, sem
innihalda dexedrine, benze-
drme og fleiri efni, hafa áhrif
sem eru mjög mismunandi eft
ir eimstaklingum, „en allar
geta valdið óeðlilegu og
hættulegu sjálfstrausti" segir
í bæklingnum. „Ofnotbun get-
ur valdið svima og amdlegum
truflunum".
Lyf sem notuð eru við of
háum blóðþrýstingi geta verið
hættuleg. „Ef blóðþrýstingur
fiugumferðarstjóra er svo hár,
að hann verður að nota lyf,
er 'hainn sennilega ekki fær
um að gegna starfi sínu; þó
fer það eftir tegund þeirra
lyfja, sem hann notar“.
Að lokum er í bæklimgraum
aðvörun til flugmanma og ann
arra sem starfa við fliug, um
hversu áhrif alikóhóls eru
langvinn. Einnig er minmt á,
að áfengisdrykkja ásamt notk
un svefnlyfja eða annarra
lyfja getur verið mjög hættu-
leg og jafnvel valdið dauða.
Þessar hættur eru flestar
bunnar þeim sem hafa at-
vinmu af flugstjórn í lofti eða
niðri á jörðu. En þær kunna
að vera miður þekktar — eða
síður hirt um þær — meðal
einkaflugmanna, sem verða
stöðugt fleÍTi og fleiri. Og
þegar þörf er á að minna flug
menm á þessar hættur, hvað
þá um bílstjóra, sem geta
verið fullt eins hættulegir á
jörðu niðri og flugmennirnir í
loftinu?
konur igefiið bam'askólainiuim
kemmsiu-uimferðaTtæki að verð-
miæti tor. 3.700.—
Þá barst sjúkTahúsiiniu bóka-
gjöf frá öldiruðum hjóniuim, þeiim
Krijstjönu Einarsdóttur og Sig-
hvati Árraaisymi. Alls eiru þetta 86
bækuir og su'mit heil söfm. Bæfc-
■Uffinar eru í ágæt'iis ástamidi, nám-
ast sagt sem nýjar. Hjómiin eru
að flytja tii soraar sínis á ísafirði,
Björgvins Sighvatssonar, sbóla-
stjóra, Sem stendiuir dvelur Sig-
hvatur nú á Sjúkrahúsi Paitreks-
fjiarðar. — Trausti.
♦ » ♦ •
Staðnir að verki
LÖGREGLAN handtó'k í fyrri-
nótt þrjá þjófa á innbrotsstað.
Hafði kona 'hrimgt til lögregluran
ar og gert viðvart um að þrír
menn væru að brjótast inm í
veitingastað í Aus’turbænium. —
Lögreglam fór þegar á staðimn og
umfcringdi hann meðam beðið var
eftir að eiganda staðariras til að
opna hanm. Hamn kom brátt og
opnaði fyrir lögreglumönmunum.
Fundu þeir mennima þrjá, þar
sem þeir höfðu reynt að fela sig
í stiga bakdyraimegin.
Molar
Hópur V-Þjóðverja á OL. í
Mexico mun telja að minnsta
kosti 266 keppendur. Þegar
hafa verið 250 valdir og 16
sætin sem eftir eru verða skip
uð eftir frekari úrtökumót.
Með þessum hópi fara 78 far-
arstjórar, þjálfarar, læknar
og aðstoðarfólk. Ætlunin var
ekki að senda svo marga en
góður árangur íþróttafólksins
að undanförnu hefur breytt
fyrri ákvörðun.
Karl Mildenberger, V-
Þjóðverjinn, sem er Evrópu-
meistari í þungavigt hnefa-
leika hefur undirritað samn-
ing um keppni um Evróputit-
ilinn við Henry Cooper, Eng-
landi. Leikurinn fer fram í
Wembley höllinni 18. sept.
- ESKELAND
Framhald af bls. 13
damsfc'ri umferðarsýniinigu eða
korruum á fót „fimniskiri viku“, rétt
eins og íslenzk-miorsku'm umræð-
um um rikveiðar, sænskuim hljóm
leikum eða sammorræraum rit-
höfumd'af'um'di. Ef við verðrnm
nofckru simni -ásökuð um hliuit-
drægmii á eimn eða aninan hátt,
þá miun svarið atltaf veira, að
jaifinvægið verði að korraa jafmt
og þétt.
f fyrsfcu 'lotu iraumuim við hefja
uppbyggiiragu útliáraasafras á 12—
15.000 binduim nonrænmar faigur-
fræði og vísiradabókmennfca tiil
afnota fyrir alla. Þefcta bókasafn
á í ríikum maæli að iiranilhalda
ódýriar bækur, nýúfckoimiin nomæn
dagblöð, fLutt flugleiðis, tímairiit
og plötusafn með norrænmi tóm-
'l'ist og bókrraemmtum til heiim-
láns. Safinið verðíur byggit upp
með hiutdeild aiHira Narðunliand-
arana.
Svo hefi ég þá ánægju að til-
kynmia, að í gær fékfc ég gleðd-
legar fréttir um áform, sem eiga
eftir að ná yfir allit fsLaind og
hel'mirag NorðurLanda, áffoirm um
ísl'enzka hátíðatónLeifca eða
Menninijarv'fcu, í fyrista sinm árið
1969, senm'iLega í júnií, rétt eftiir
háfcíðaitóraleikania í Helsingfors og
Bengen. Hér verðuir að vísiu allt
mimma í sraiðum en í Bengem,
nemta 'hvað sraertir gæðim': Við
fcamum fram við ísLemzka
og norræraa liistamemn, sem
standa fremst í flokfci. Við mun-
um enm sem komið er toaila þetta
íslenzka mem'ra'mgarvifciu, sem er
vi'raniuititill, em imiumim fljóitlega
efraa til samfceppmi um bezta ís-
lenzka ’Listamamirairm. Memmiragar-
vibarn mun ná yfir 5—7 daga og
á m.a, að raá til lelkhúss, kiirkju-
tónlistar, stofu- oig s'imffómíiutóm-
listar, eiiniei'kstóraLeika, bófc-
menratakvöilida iraeð norræniuim
rithöfuradafuiradum, ljóðiistar og
tónliistar, jazz, listsýn'inga o.s.frv.
Við iraunium befja samstauf m.a.
við bonganráð Reykjiavíkur, sem
þegar 'hefir sýnt áhuiga simrn. Þetta
verður hátíð í Reykjavík em verð-
ur fyrir alia iLa'radsmemm. Þessi
stórlhátíð rraun að sjálfsögðu ná
lamgit út yfir Nornæna húsið, að-
eirus hliuti henmiar fer fram hér’;
Af því fáa, sem þegar er sagt
hér, ætti að koma fram, að starf-
semi okkar miun sparana vítt svið.
Þess vegna m,a. en fyrst og
fremst vegna þess, að við álíit-
um að það rrauná vekja áhuga
og igefa hugmyndir, höfium við i
dag sett upp sýnimgu á nomræm-
um haindiðmaði (heirra'flis- og liist-
handiðraaði). Sýraingim er sett upp
af norska teiknaramuim, kemmara
við Lista- og bandiðniaðairsikóla
ríkisiras í Osló, Roar HöyiLand.
Það er von okbar að sýnángim
fairi síðan til amnarra staða á
Norðurilöndum.
Norræraa húsið á að vera fyrir
aLla, viranan hér á síður em svo
að takiiraarfcast við hámenmimigu.
Norræraa húsið er ekki dýr há-
skólastofraun. Það kerraur ekki í
vag fymir að við miuraum og vilj-
uim gj'afrma hafa náraa samvimmu
við raæstu raágranmia okfcar, Há-
sbóla íslamds og skyldar stofn-
arair, eins og þjóðminjasafn fs-
lands og lainidsbókasafnið, og alLa
aðra, sem fúsir eru til sairrastarfs.
Norrænu sendikenmararmiir við
Hósfcóila íslamds eiga við fyrsita
tækifæri að taka við sínium
björtu, sfcemmtilegú vimmuher-
bergjum hér, og vilð voraum að
þeir mieiti og hlakki til iraraiilegs
saimis'tarfs. Þá eru raorrærau fé-
lögim ekki sáður nátemgd Norr-
æraa húsirau, og þá sérstaklega
Norræraa félagið á íslandi, sem
á að búa hér í húsinu.
Ég befi hér rraeð þá ámægju að
fæna formiamni Norræna félagsins,
S'igurði Bjarm'asyni, alþimgis-
mararai, heimsims bezta húsaleigu-
samming.
Við höfum feragið margar
samraanir fyrir því að Norræna
húsið hefir þegar frá byrjurn
verið uuralukið góðvild eimmig af
því tagi, sem hægt er að festa
hönd á.