Morgunblaðið - 26.10.1968, Side 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 26. OKTOBER 1968
Karl Czemetz, formaður nefndar Evrópuráðsins, sem samband
hefur við þjóðþing aðildarríkjanna og almenning. Bak við
hann er fáni Evrópuráðsins. (Ljósm. Mbl. Ól. K. M.)
Island vann Kúbu Vá — 'A
— og lenti í þriðja
'ÍSLENZKA skáksveitin á Ol-
’ympíu-mótinu lenti í þriðja sæti
í sínum riðli undankeppninnar
■fheð því að vinna kúbönsku
sveitina í síðustu umferð með
•3J vinningi gegn 4. Samkvæmt
reglum mótsins gilda þessi úr-
slit einnig í L umferð í B-riðli
lokakeppninnar. Búlgaría varð
■efst í riðlinum með 2l2i vinning
og Tékkóslóvakía hlaut 22 vinn-
inga. Þessi tvö lönd fara því í
A-riðil íokakeppninnar.
Úrslitin í síðustu umferð und-
anlkeppninnar urðu þessi: ísland
vann Kúbu 3£:i; Inigi vann Jim-
enez, Guðmundur vann Garcia,
•Bjöm og Cobo gerðu jafntefli og
Ingvar vann Ortega. Tyrkland
vann Singapore 24:1 i og BúLgar-
ía vann Túnis með sama vinn-
ingshlutfalli. Tékkóslóvakía vann
Andorra á öllum borðum.
Fyrir siðustu umferð undan-
sœti
Ingi R. Jóhannsson er fyrsta
borðs maður íslenzku sveitarinn-
ar, sem nú keppir í B-riðli Ioka-
'keppninnar.
5cei>pninnar var staðan í öðrum
riðlum þessi:
í A-riðli voru Sovétríkin efst
með 23 vinninga, England í öðru
sæti með 17| og Filipseyjar
þriðju með 16J. í B-riðli var
Danmörk efst með 164-, Banda-
ríkin voru með 14 en Mongólía
tneð llj. í C-riðli voru Spánn og
Júgóslavía efst með 17 vinninga,
en Pólland í þriðja sæti með 14J.
í D-riðli voru Ungverjar efstir
með 19 vinn., Kanada með 164
og Hollendingar þriðju með 15J.
í E-riðli voru V-Þjóðverjar efstir
með 18, Rúmenar höfðu 174-
•í F-riðli höfðu Argentínumenn
forustu með 17 vinninga, A-
’Þjóðverjar voru með 154 en
T'innar höfðu 12 vinninga.
■ Útlit er fyrir að Danir
verði eina Narðurlandaþjóðin, er
kemst í A-riðil í úrslitunum. ís-
lendingar eru öruggir í B-riðli
bg Finnar mega heita það líka,
en Norðmenn og Svíar hafa á
því litla möguleika.
- EVRÓPURÁÐIÐ
Framhald af bls. 28
# til lands, sem ætti elzta þing ver
aldar og kynnast störfum þess.
Hann kvað fundina í Reykjavík
hafa verið árangursríka og yar
ánægður með dvölina.
Þá var rætt um væntanlegt
afmæli Evrópuráðsins, en það
verður 20 ára hinn 5. maí næst-
komandi. Ákvörðunin um stofn-
un þess var tekin á fundi í Haag
og eftir nokkrar vikur eru 20
ár frá þeim fundi. Hann kvað
takmarki Evrópuráðsins um sam
einingu Evrópu ekki náð, og lét
í veðri vaka, að starf ráðsins
væri algjörlega undir aðildar-
ríkjunum komið og hverja
áherzlu þau legðu á starfsemi
þess.
f Evrópuráðinu hefur að und-
anförnu mikið verið rætt um
Grikklandsvandamálið og vanda
mál í sambandi við Austur-
Evrópu og hina nýju stefnu, sem
Sovétríkin hefðu nú tekið upp.
Aðspurður um það, hvort Grikk
landi yrði vísað úr ráðinu, sagði
♦ hann, að ákvörðun um það yrði
að öllum líkindum tekin á fundi
ráðsins í janúar nk. Taldi hann
líklegt, að Grikklandi yrði vís-
að úr ráðinu ,tæki það ekki upp
lýðræðislega stjórnarháttu.
Um innrásina í Tékkóslóvakíu
sagði Czernetz, að Evrópuráðið
liti á hana sem algjört brot á
öllum alþjóðareglum og stofn-
skrá Sameinuðu þjóðanna. At-
hæfi Sovétríkjanna og annarra
Varsjárbandalagsríkja væri bein
línis hættulegt og bæri vitni um,
að stefna Stalins hefði náð fót-
festu á ný.
Fulltrúarnir fóru til Þing-
valla síðdegis í gær, en í gær-
kvöldi sátu þeir boð utanríkis-
ráðherra í Ráðherrabústaðnum.
■ Fulltrúi íslands í nefndinni er
Þorvaldur Garðar Kristjánsson,
en hann er formaður íslenzku
fulltrúanefndarinnar á ráðgjafa-
þingi Evrópuráðsins. Ritari ís-
lenzku fulltrúanefndarinnar er
Ólafur Egilsson, fulltrúi.
- HVERFISFUNDUR
Framhald af bls. 28
Hallgrímsson flytja ræðu á
fundinum um borgarmál al-
mennt og málefni hverfanna
og svara munnlegum og
skriflegum fyrirspurnum
fundargesta. Fundarstjóri á
fundinum í dag verður Þor-
r steinn Gíslason, skipstjóri en
fundarritari Sigríður Guð-
mundsdóttir, húsmóðir.
íbúar í Laugarnes-, Sunda-,
Heima- og Vogahverfi eru ein
dregið hvattir til að fjöl-
menna á fundinn og beina
fyrirspurnum til borgar-
stjóra um þau málefni, sem
þeir hafa áhuga á að fá nán-
ari vitneskju um.
Minningar um séra
Jónmund

- ritaðar at Guðrúnu
Jónmundsdóttur
NÝLEGA er komin á markaðinn
bókin Minningar um séra Jón-
mund, sem ritaðar eru af dótt-
ur hans, Guðrúnu Jónmunds-
dóttur. Er það prentsmiðjan
Leiftur h.f., sem gefur bókina
út. Segir höfundur í formála að
ýmsir vinir séra Jónmundar hafi
komið að máli við sig og spurt,
„hvernig standi á því að við
böm hans látum ekki prenta
eitthvað af þeim fallegu ljóöum
og lausavísum, sem séra Jón-
mundur orti svo mikið af, því að
prestur var vel gefinn, skemmti-
legur í samræðum, átti kímni-
gáfu og var prýðilega hagmælt-
ur.“ Varð síðan niðurstaðan, að
frú Guðrún réðist í það að rita
stutta æviminningu föður síns.
Er þar rakin ævi hans og konu
hans, frú Guðrúnar Jónsdóttur
frá Eyrarkoti í Kjós. Segir fyrst
frá uppvexti hans, en hann
fæddist á Akranesi 4. júlí áríð
1874. Síðan er greint frá skóla-
göngu hans og prestskap í
Ólafsvík, Barði í Fljótum, Mjóa-
firði eystra og Stað í Grunna-
vík.
Inn í frásögnina eru fléttaðar
fjöldi lausavísna eftir séra Jón-
mund, en hann var eins og
kunnugt er ágætur hagyrðing-
Séra Jónmundur
í síðari hluta bókarinnar eru
kaflar úr ýmsu, sem séra Jón-
mundur hefur skrifað, m.a.
ferðasaga hans úr Lundúnaferð.
Þá eru þar birt allmörg ljóð eft-
ir prest og að lokum ættartala
hans. Allmargar myndir eru í
bókinni, sem eru 231 blaðsíða að
stærð.
Séra Jónmundur Halldórsson
var um margt hinn merkasti
ma'ður, stórbrotinn og sérkenni-
iegur persónuleiki. Mun mörgum
þykja fengur að því að kynnast
þessum minningum dóttur hans
um föður hennar. Hann lézt ár-
ið 1954 rúmlega áttræður að
aldri.
- NJOSNIR
Framhald af bls. 1
fram, að svo virtist sem þessi
flóttatilfelli væru að kenna van-
rækslu hjá öryggisþjónustunni
og að fylgzt hefði verið me'ð þess
um njósnurum í margar vikur.
Þá sagði blaðið, að í hópi
njósnaranna, sem hefðu verið
«kipulagður sem hringur, hefðu
verið vísindamenn og hefði
njósnahringurinn einbeitt sér að
því að safni upplýsingum um
tilbúning og framleiðslu á vopn-
um í Frankfurt, Köln og Karls-
ruhe — en þar væri einnig fyr-
ir rannsóknarstofnun í kjarne’ðl-
isfræði.
Áður en vesturþýzku öryggis-
þjónustumennimir hefðu náð að
safna saman ægilegum sönnun-
argögnum, hefðu njósnararnir,
sem blaðið segir, að hafi verið
mjög þýðingarmiklar, fengið að-
vörun um, að fylgzt væri með
þeim og hefðu þeir þá flúfð til
Austur-Berlínar.
Áfengi stolið
úr Klúbbnum
BROTIZT var inn í veitingahús
ið Klúbbinn að Lækjarteigi 2 í
fyrrinótt. Þar munu þyrstir ná-
ungar hafa verið á ferð, þvi að
stolið var 30 flöskum af áfengi
— aðallega sterkum vínum —
15 tegundum.
Innbrotsþjófarnir brutust inn
um glugga og náðu sér í hamar
meitil og skrúfjárn, sem þeir síð
an notuðu til þess að brjóta upp
hirzlur veitingahússins. Brutu
þeir nokkrar hurðxr og unnu önn
ur spjöll.
Lögreglan biður bifreiðastjóra,
sem kynnu að hafa orðið varir
við menn á þessum slóðum um-
rædda nótt, að hafa þegar sam-
band við sig. Menn þessir kynnu
að hafa verið með þýfið með-
ferðis og ætti það að vera nokk
uð áberandi.
- VARNARLIÐIÐ
Framhald af bls. 28
þúsund manna liði varnarliðsins
væri þrautþjálfaður og kostaði
þjálfuniin stórfé.
Til viðbótar upplýsingunum
hér að framan um kostnað af
relkstri varnarliðsins kom fram
hjá Stone aðmírál, að varnarliðið
leggur fram 57 milljónir kr. á
ári (1 millj. dala) til rekstrar
sjálfs flugvallarins í Keflavík.
Árið 1967 runnu 907 miljónix kr.
(16 milljónir dala) frá varnarlið-
inu inn í íslenzkt efnahagslíf.
Þá sagði aðmírállinn, að
arinnar myndi lækka eitthvað,
ef starfsemi hennar væri í lág-
marki og einungis hugsað um að
halda henni við, ef kalla þyrfti
varnarliðið til baka. Hins vegar
væri hættulegt, að láta nýtízku
varnarstöð vera ómannaða í
langan tím.a, því þá yrði hún
gagmslaus á þeirri stundu, sem
IsLand þyrfti á henni að halda
í upphafi styrjaldar. Hætta væri
á, að ísland væri óvarið í slíku
tilfelli og freistandi árásarmark.
Þá ræddi aðmírállinn hug-
myndir sínar um, hvað íslend-
ingar gætu gert til að taka þátt
í vörnum landsins, auk þess sem
þeir gera nú þagar með fram-
kvæmdum á vegum varnarliðs-
ins og sameiginlegum rekstri
veðurstofu.
Stone aðmíráll kvaðst þeirrar
skoðunar, að aulka ætti sameig-
inlegt samstarf fslands og Banda-
ríkjanna að vörnum sínum og
hins frjálsa heims. Benti hann á,
að unnt væri að auka almanna-
varnir til að gera þeim kleift að
fást jafnt við hamfarir náttúr-
unnar og af mannavöldum.
Starfsmenn almannavarna mætti
þjálfa í meðferð skotvopna jafnt
sem sjúkrahjálp og hafa stjórn
á óeirðum. Einnig í aðstoð við
flóttamenn og skipulagningu
fjarskipita.
Þá mætti þjálfa hóp strand-
gæzlumanna, sem hefðu reynzt
svo mikils virði á Kyrrahafi á
dögum heimsstyrjaldarinnar sáð-
ari. Slíkir strandgæzlumenn
myndu vinna þýðingarmilkið
verk með því að fylgjast með
grunsamlegum athöfnum í hin-
um mörgu fjörðum og eyjum
fslands.
Aðmírállinn benti einnig á, að
unnt væri að útbúa skip Land-
helgisgæzlunnar tækjum til að
aðstoða í baráttu NATO gegn
kafbátum. Sá möguleiki væri
einnig fyrir hendi, að íslenzkir
lögreglumenn væru í sambandi
við varnarliðið til að hjálpa því
sem leiðsögumenn og túlkar, ef
til átaka kæmi.
Frank B. Stone sagði, að í sam-
bandi við fyrrgreinda möguleilka
kæmi til álita, að einn eða tveir
fslendingar fengju formlega
kennslu í einhverjum hinna
mörgu herskóla NATO. fslenzka
ríkisstjórnin gæti þá treyst á
sérmenntaða menn sér til ráðu-
neytis í sambandi við þróun her-
mála.
Aðmírállinn lagði ríka áherzlu
með því að fyrrgreind atriði
á, að hann væri ekki að mæla
yrðu framkvæmd. Þetta væru
aðeins hugmyndir. Allt frum-
kvæði í þessum efnum yrði að
sjálfsögðu að koma frá íslenzik-
um yfirvöldum. Hins vegar sagð-
ist hann eindregið vera þeirrar
skoðunar, að mikilvægt væri, að
íslendingar tækju meiri þátt í
vörnum landsins en nu er.
í lok erindis síns sagði Frank
B. Stone, aðmíráll, að NATO og
hinn frjálsi heimur þarfnaðist
íslands. En hann væri jafn sann-
færður um, að ísland þarfnaðist
NATO og varnarliðsins.
- DE GAULLE
Framhald af bls. 1
tengsl þjóðanna. Sagði de Gaulle
að þótt einstaka sinnum hefði
hlaupfð snurða á þráðinn, hafi
þjóðirnar aldrei hætt að virða
hvor aðra og laðast hvor að anp-
ari. Lauk de Gaulle ávarpi sínu
með því að maéla á tyrknesku
og hrópaði síðan í hljóðnemann:
„Yasasin Turkiye", eða lengi lifi
Tyrkland.
Gripið var til víðtækra varúð-
arráðstafana í Ankara vegna
komu frönsku forsetahjónanna,
og hefur lögreglan þar handtek-
fð alla þá, sem líkur voru taldar
fyrir að gætu efnt til óeirða
vegna heimsóknarinnar. Þá voru
um fimm þúsund lögreglumenn
á verði í borginni, og viða voru
leyniskyttur staðsettar á húsþök
um tii að fylgjast með ferðum
grunsamlegra manna.
Leiðin frá flugvellinum til
borgarinnar er um 18 km„ og
höfðu þúsundir borgarbúa tekið
sér stöðu á gangstéttum til að
fagna gestunum.
Michel Debré utanríkisráð-
herra er í fylgd með de Gaulle,
og munu gestirnir ræða vfö tyrk-
neska leiðtoga um ýms sameig-
inleg hagsmunamál landanna.
Einkum er talið að viðræðurnar
muni snúast um aukningu sov-
ézka flotans á Miðjarðarhafi, at-
burðina í Tékkóslóvakíu, deilur
Araba og Gyðinga, markaðsmál
og afstöðu Frakka til Kýpur.
STOLIÐ
BROTIZT var inn í verzlun að
Freyjugötu 15 í fyrrinótt. Það-
an var stolið 1200 krónum í pen-
ingum og einhverju magni af
vindlingum. Ekki hefur tekizt að
hafa upp á þjófunum.
LEIÐRÉTTING
SÚ villa slæddist inn i grein
Matthíasar Jóhannessen, að
átjórnlagadómstóli Vestur-Þýzka
lands var sagður vera í Nurn-
berg. Átti að sjálfsögðu að
standa í Karlsruhe.