Morgunblaðið - 16.07.1969, Síða 31

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 1(6. JÚLÍ 1969
31
Hondúras og El Salvador
FYRIR noltkru var skýrt frá
því í blöðum, að nágranna-
ríkin Hondúras og E1 Salva-
dor í Mið-Ameríku hefðu slit
ið stjórnmálasambandi vegna
deilna er upp komu í sam-
bandi við knattspymuleiki í
útsláttarkeppninni fyrir heims
meistaramótið í Mexíkó, sem
haldið verður næsta ár. Munu
flestir hafa brosað að frétt-
um þessum og talað um heita
blóðið í mönnum það syðra.
Fréttist síðan ekki meira af
máli þessu þar til nú, að
fregnir herma að óyfirlýst
styrjöld milli landanna sé haf
in.
E1 Salvador er aðeina rúm-
ir 20 þúsund ferltílómetrar að
staerð og íbúar um 3 milljón-
ir. Aftur á móti er Hondúr-
as um 62 þúsund ferkílómetr-
ar að stærð með 2.5 milljóndr
íbúa. E1 Salvador er eitt þétt-
býlasta landið í Mið-Ameríku
og á sl. áratug hafa um 15 þús
und E1 Salvadorbúar flufzt
yfir landamærin og tekið sér
bólfestu á áður óbyggðum
svæðum í Hondúras. Þessir
flutnángar hafa frá upphafi
verið orsök lamdamæradeiina
milli landanna tveggja, sem
farið hafa vaxandi með ári
hverju og sauð upp úr, þá er
löndin háðu áðumefnda knatt
spyrnuleiki. Það var stjóm
E1 Salvador sem þá sakaði
Hondúras um að hafa stofn-
að til deilnanma í þeim til-
gangi að breiða yfir þarm á-
setning sinn að fremja þjóð-
armorð á þeim E1 Salvador-
búum er til Hondúras hafa
flutzt. .í kjölfar óeirðanma nú
um daginn urðu þúsumdir E1
Salvadorbúa að flýja Hondúr
as og skilja eftir sig allar sín-
ar eignir og sa/gði Rauði kross
inn í E1 Salvador að margir
flóttamannanna hefðu verið
illa haldnir og sumir naum-
lega komizt undam á nærklæð
um einum.
Herskylda er í báðum
löndumum, en herir beggja
eru fámennir. Her Hondúras
telur um 2500 manms og mun
ráða yfir 50 gömlum fluigvél-
um og þremur varðbátum.
f her E1 Salvador eru 6600
mansras og ræður hann yfir 5
litlum fallbyssubátum, au!k
nokkurra sprengjuflugvéla og
orrustuflugvéla síðan úr heims
styrjöldinmá síðari.
Efnahagslíf beggja laindanna
er að mestu byggt á lamdbún
aði og er Hondúras m.a. eitt
af þremur stærstu banana-
framleiðendum heims. Einnig
er flutt út kaffi, timbur og
silfur. Vegir í Hondúras eru
um 3000 km, en aðeins um
300 km. eru steyptir. E1 Salva
dor er eitt iðnvæddasta land
Mið-Ameríku, en aðalútflutn-
ingur þess er bómull. Vega-
kerfi landsins er talið það
bezta í Mið-Ameríku. Mun
og láta raærrf að allt ræktan-
legt land í E1 Salvador sé
fullriýtt.
E1 Salvador er staðsett á
Kyrrahafsströndirani í Mið-
Amerfku og liggur að Guata-
mala að vestri en Hondúras
að austri og norðri. íbúarnir
tala spönsku og eru rómversk
kaþólskir í miklum meirihluta.
Höfuðborgin er San Salvador
með um Vi milljón íbúa. Með
völd í landirau fer forsetinn
Sanchez Hemandez, sem kjör
inn var til 5 ára 1967 en 52
fulltrúar eiga sæti í þjóðþing
irau og eru þeir kjömir hlut-
fallskosningu, en landirau er
skipt í 14 héruð.
Hondúras er á miðjum háls
inum sem tengir saman N- og
S-Ameríku. Nágrannalönd
þess eru, auk E1 Salvador, Gu
atamala og Nicaragua. Land-
ið liggur að sjó bæði að Kara
bíska hafinu og Kyrrahafirau.
Höfuðbargin heitir Teguci-
galpa og þar búa um 200 þús-
und manns. Forseti landsins
er heráhöfðingimn Lopez Ar-
Hondúras og EI Salvador
ellarao, sem skv. nýrri stjóm-
arskrá 1965 var kjöriran for-
seti til næstu 6 ára. Með hon-
Uim stjómar þjóðþingið sem
telur 64 þingmenm sem kjöm
ir eru hlutfallskosningu.
Fram til þessa tíma hafa
bæði löndin verið í herraaðar-
bandalagi ásamt Guatamala
og Nicaragua.
Innsetningarbeiðnin tekin fyrir í fógetarétti. Frá vinstri Böðvar Bragason borgarfógetafulltrúi,
sem stýrði réttinum, næst honum situr réttarskrifari, en lengst til hægri Sveinbjöm Jónsson,
hæstaréttarlögmaður, málflytjandi gerðaþola. (Ljósm. Mbl. Ól. K.M.)
- STYRJÖLD
— Stærri bdtarnir
Framhald af bls. 32
undir ís á Nýfundnalandsmið,
en er nú koomið aftur til Græn
landis.
Togbátar eru nú gerðir út
miklu fleiri en áður, og flest
þau sfcip sem áður stunduðu
síldveiðar eru nú á togveið-
um. Hefur afli þeirra yfirleitt
verið góður, en heldur þó
dregið úr honum fyrir Norð
urlandi nú síðustu dagana.
Bátar þesisir hafa séð frysti-
húsunum fyrir miklu verk-
efni, og hafa nú verið starf-
rækt frystihús sem stóðu auð
og tóm undanfarin ár.
10 bá'tiar stiuinidia grálúðu-
veiðiar, en þæf hafa ekfki ver-
ið stuindaðar 'h'ér við land af
ísleinakiuim skipum í ánaraðir.
Byrjuðu Skipin veiðair þess'ar
fyrir Austurlamidii, en murau
raú aðatUega vera út við Kol-
beinsey. Hafa þeir veitt ágœt-
lega og er afliran ísaöluir um
borð. Br hiuti hairas seldiur
heiJfrystur til EvTiópiulairadia,
en eiranig er hairan uraniran í
blokk fyrÍT Bairadiaríkj amark -
að.
Einm bátiuir Hafkian frá
Vestimiairaraaieyj'uim, stuiradar enm
spærfiragsveiðar í tíllrauina-
slkyrai. Hólf bátuiriran veiðar
þessair í júní, en bezti veiði-
tímriinm á spærliiragi miun vena
í april oig miai þegar fiskur-
iran er að hrygiraa.
Við humiarveiði eru nú
iraarglir bátar og stænri skip
en áður. Sturadia raú aJílt upp í
200 tomiraa skiip huimiairveiðiinia.
Hefur veiðzt ágætlega að
umidiaraförrau, og miun betur en
í fynra. Aðaílveiðisvæðið er
austah Iragólfshöflða og austur
í bulktir. Ágaatur markiaiður er
fyrir humiarimn, en hinis vegair
varð töluverð sveifla niður á
við á rækjuverðirau, en góð
rælkjiuiverrtJÍð var sl. ár hér-
leradis.
Dragraótarveiðar enu raú
miklu miirania sturadaðar en áð-
ur. Hafa bátam'ir snúið sér að
togvedðúim og ræður þair
miestu um þær rýmlkaniir sem
gerðar voru á laradhelgis'lín-
urarai í vor. Afli í dragraót hetf-
ur verið fremur rýr sérstak-
lega í Faxaiflóa, og hið sama
gildiir raumar eiraraig þar uim
botravörpuveiðar.
Um svipað leyti í fyrra vonu
um 50 bátar á gildveiðum við
Svaiibarða og 10 skiip á síld-
veiðuim í Norðiuirsjó.
- NYSTUDENT
Framliald af bls. 32
Var þá samþykkt að leggja til,
að aðgaragur að lækraadeild yrði
takmarkaður þannig, að lágmarks
(einlkuran réði um irantökuskil-
yrði, reglugerðin yrði sett sum-
arið 1968, en tæki ekki gildi fyrr
en háskólaárið 1969—1970. Him
augljósa ástæða þessa atriðis í
ákvörðuninini var sú, að þeir
sem bjuggu sig undir stúdents-
próf 1969 gætu hagað námi sinu
þanmig, að þeir gætu ' vænzt þess
að ná tiltekinni einikuran við stúd
entspróf.
Af þessari fyrirhuguðu reglu-
gerðarbreytingu varð aldrei. Síð
an tók læknadeild málið fyrir
að nýju 31. marz 1967 og fór þess
á leit við háskólarektor, að leit-
að yrði staðfestiragar á þvi, að
lágmarkseinkuran á stúdentsprófi
til inngömgu í læknisfræðinám
yrði fyrst um simn sem hér seg-
ir: Stúdentar úr máladeild 1.
eirakunin 8.00, stúdentar úr stærð
fræðideild 1. einkunm 7.25.
Þetta mál varð aldrei útrætt í
háskólaráði, en samkvæmt há-
skólagöngu bar ráðherra að
leggja málið fyrir ráðið. Af því
mun aldrei hafa orðið. Að mati
umbjóðanda míns er reglugerð-
in þaranig ógild og honum heim-
il inmgaraga í deildina.
Komi til þess, að haldið verði
uppi vörnum í málinu, áskil ég
mér rétt til að koma að nýjum
gögraum og málsástæðum svo og
að mótmæla staðhæfinigum gagm
aðilans eftir því sem tilefrai geffit
til á síðari stigum málsiras.
Reykjavík, 15. júlí 1969.
Framhald af bls. 1
um 1.000 Horadiuraishermenin hafi
sótt iran í laradið. Fidel Sainchez,
forseti E1 Sailvador, boðaöi stjórn
síraa til SkyradiifundiaT og að fumd-
iraum kxkiraum var þvi lýsit yfir,
að florsetiran hefði skipað henn-
um að hrimdia „stöðugium áirás-
um Honidiuirasheriraainnia yfir
lamidaimæiri B1 Salvador". I til-
kynniimgiu frá stjómrairani sagði, að
gripið hefði venið tii þessara ráíð-
staifaraa vegraa þesis að fullveldi
lamdsiras hefði verflð fótum troð-
ið ag að f jökniaranit herilið og fliug
lið hefðd verið dregið sam'am hjá
laradamærunium til þess að giera
stórfelldia ánás á E1 Saivador.
NÝ „PEARL HARBOUR"
Hondurasmenra segja aiftur á
móti að flugvéliar og 9.000 rraararaa
herli'ð £rá E1 Saivador hafi gert
stórtfelldia árás á laradið og að
loftárásir á bæi hafi valdið
,,mikiiu“ mairanitjórai. Ríkisstjórraiin
í Homiduirias segir, að Salvador-
rraeran hafi ráðizt irm í iaradið við
Amatilllo úr suðri og við Poy úr
vestri. Stjómiiin sagir, að flug-
véiar Salvadormiarania hafi varp-
að spmemgjum á mammviirki larad-
hers og fluiglheris Hondurais
Skaimmit frá hiraum aliþjóðlega
fliuigveiOi í Tegucigalpa, höfuð-
borg Honiduras.
í Washiragton saigði seradiheirra
Horadurais, Midenoe Soto, að
Salvadommeran heflöu ráðizt til at-
iögu í -samia miurad ag Samitök
Ameríkiuirílkja (OAS) korrau sam-
ain tii þesis að fj'aiia um lairada-
mæradieiilu ríkjararaa. Hanra sogði,
a'ð hér væri um að ræða árás í
líkinigu við hina óvæmitu árás
Japamia á Peairtl Harbour í heims-
styrjöMiranL
Fulltrúi Horaduras hjá OAS,
Jorge Fidel Duron, saigði á furadi
saimtátoaminia, að Salvadorher-
mieran hefðu sótt 64 km iiran í lamd
ið. Fulltrúi Saivador, Juiio A.
Rivera, sagði, að fréttir Horadur-
asmarma um irainrás væru aðeinis
„reykiský" sem ætti að leyraa því
að „þjoðarmorð" væri framið á
um 15.000 Salvadormöranium, sem
höfðu flúið til Honduras.
LOFTÁRÁSIR
Barizit var á laradiamiærum
Horadúrais og E1 Saivador í aila
niótt, sums staðar í raávígi.
Snemima í dag léf ffl!uigh«r Horad1-
úras síðan biil skarar skríða. Op-
inlberar hieimil'dir í Horadúras
sagja að aðeins hiaifii verið ráðizit
á herniaðarleg skotmiörk í E1
Sailvaidor. Meðad anraaTis var ráð-
izt á hiran mikilvæga fiugvöli
Ilipairago skanrjmt fiá höfuðbar’g-
iinini, Sara Saivador, eiraa þotu-
flluigvöfll laradsins. Samfcvæmt á-
reiðairalegum heirraildum í Sara
Saivadlar ríkir miikil speraraa í
borgirani. Sfcólum hefur verið
lotoað og þriðjuinig[ verzlaraa og
sferifstoifa.
í Washiragton heifur Nixon flor-
setj harmiað ófriðiran og heitið
OAS stuðniiragi í tflliraumium sam-
talkararaa til að komia á vopniahiéd.
Baradiaríska stjórnin heflur ákveð-
ið að styðj'a hvorugan aiðiiiainra.
Fyrstu friðarful'ltrúar OAS fóru
þegar í dag til E1 Salvador ag
Hondiúras.