Morgunblaðið - 22.07.1969, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 22. JÚLl 1069
Neil Armstrong meðan hann gekk fyrstu skrefin á tunglinu:
ÞAKEÐ
ÞAÐ LODIR VID SKÓSÓLANA,
Samtal Armstrongs og Aldrins á tunglinu,
fjarskipti þeirra við Houston, og símtal
við Nixon Bandaríkjaforseta.
FYRSTU samtöl frá jörðinni við menn á öðrum hnetti
fóru fram, eftir lendingu tunglferju Apollos 11, „Arnar-
ins“ á Hafi kyrrðarinnar sl. sunnudagskvöld. Fjörug
fjarskipti bárust milli stjórnstöðvarinnar í Houston í
Texas og tunglfaranna tveggja, Neils A. Armstrongs og
Edwins „Buzz“ Aldrins, og stöku sinnum heyrðist til
Michaels Collins í stjómfarinu „Columbia“. Armstrong
og Aldrin voru í fjarskipta sambandi hvor við annan
meðan á tungldvölinni stóð og bárust samtöl þeirra á
öldum ljósvakans til jarðar.
Þegar tunglfararnir höfðu reist bandaríska fánann á
tunglinu, var þeim tilkynnt, að Richard Nixon, Banda-
ríkjaforseti, vildi tala við þá frá Hvíta húsinu, og er
það í fyrsta sinn, sem símtal hefur farið fram milli
hnatta.
Hér á eftir birtast orðin, sem fóru milli jarðar og
tungls, hinar sögulegu klukkustundir, s^m menn dvöld-
ust á yfirborði þess:
Armetrong: — Þetta er á
Hafi kyrrðarinjmar. Ominin er
lentur.
Á þennan hátt hóf Neil
Armstromig fyrsta samtalið
milli tunglsinjs og jarðarimn-
ar.
Stjómstöðin í Houston: —
Við heyruim til ykkar. Við
voruim famdr að blána í fram
an, stóðum á öndimini af eft-
irvæntinigu. Nú öndum við
aftur. Þ'akka ykkur fyrir.
aftur. Þakka ykkur fyrir.
Armstrong: — Þakka ykkur
sjálfum. Ykkur hefur fund-
izt þessar síðustu sekúndur
lengi að líða. Tölvan ætlaði
að láta ökkur lenda í gíg á
stærð við fótboltavöll, en um-
hverfis hann er stórt svæði
þakið hnullungum og klett-
um. Við urðum að takia við
stjórninni sjálfir og beina ferj
uinni út fyrir gíginn, þar til
við fundum nærri láréttan
blett. Við lýsum nánar því,
sem við sjáum út um glugg-
ana. Hér em steinar og klett-
ar miöe mismunandi að lög-
un, sumir oddhvassir aðrir
smákornóttir. Litimir virðast
breytast eftir því hvernig lit-
ið er út. Það er eims og hér
sé eigimlega enginn ákveðinin
litur.
Aldrin: — Grátt er yfir-
gnæfaindi, öskugrátt. Nokkrir
steinar hafa orðið fyrir áhrif-
um frá útblæstri hreyfilsins.
Það er eins þetta öskugráa,
sá einlhvers konar duft. sem
liggur yfir þeim, en að inman
séu þeir mjög dökikgráir.
Michael Coilins í stjómfar-
inu Columbia: — Þetta lítur
mikið betur út en í gær, þá
virtist þesei staður ein grjót-
urð.
Örninn: — Það var mjög ó
slétt, þar sem áætiað var, að
við lemtum Mike. Gígurinin
var stór og sumir klettamir
umlhverfis hamn voru senni-
lega hærri en þrír metrar.
Armstrong: — Við lentuim
á fremiur sléttu svæði. Þó er
hér mikið af gígum frá 1,5
upp í 15 metra í þvermál og
hryggir milli 7 og 10 metmar
á hæð að ég held. Umlhverfis
„Ominn“ eru þúsuindir smá-
gíga, um 60 cm. í þvermál.
Við sjáum nokkra oddhvassa
steina fyrir framam okkur, og
að baki þeirra er hæð, sem
gæti verið frá 800 upp í 1400
metrar.
Armstrong heldur áfram: —
Það kemur í ljós, að náunig-
arnir, sem sögðu, að við mynd
um ekki vita hvar við lentuim,
höfðu rétt fyrir sér. Við vor-
um uppteknir við mælaafleist-
ur, á þeim áfanga lendingar-
innar, sern við hefðum annars
gert staðarákvörðun.
Neil A. Armstrong undirbýr sig undir að stíga á tunglið.
Mynd þessi var tekin í Houston fyrir skömmu. Annar fót-
ur Armstrongs hvílir á eftirlíkingu af einum pallanna und-
ir lendingar-fótum tunglferjunnar, en hinn á eftirlíkingu af
yfirborðsefnum tunglsins.
Edwin „Buzz“ Aldrin (nálægt tunglferjunni) setur upp álþynnu, til að fanga smáar efn-
isagnir frá sólinni. Armstrong er fremst til hægri á myndinni. Tunglfararnir tóku álþynn-
una með sér aftur í tunglferjuna.
Stjórnstöðin: — Þetta er
allt í lagi. Hafið engar álhyggj
uir. Við reiknum út staðinin.
Sfcömmu eftir að Önninin
lenti, sendi stjórnstöðin í
Houston eftirflaramdi: — Þið
verðið að vita, að bæði hér
og alls staðar anrnars staðar
í heiimimuim er fjöldi brosiaindi
andlita.
Armistrong: — Það eni tvö
hérnia uppi líka.
Collins í Col'umbíu: —
Gleymáð efclki því þriðja.
Þetta var stórfcostlegt hjá
ykkur piltar.
Armstrong: — Þú verður að
bíða eftir okkuir á tuiinglbraut-
inind.
Þeir lemtu Skammt fyrir
norðan miðbaug tuiniglsins.
Um 6,4 km. frá ákveðnium
lienidiinigarstað. Anmstromig hélt
áfram að tala við Houston:
— Við sjáum emigair stjömur
en í gegnium glugganm fyrir
ofan okkur sjáum við jörð-
ina, stóra hriniglaga, dás.am-
lega. Sjóndeildahhriinguriinm
er um 3,2 km. frá okkur. Um
kl. 11 að ísl. tíma, lagði Arm-
strong til, að þeir félagar
fengj-u að fara út úr tumgl-
ferjunini kl. rúmlega 1, í stað
þess að bíða til 6.19 einis og
fyrirfram var ákveðið.
Houston: — Við aðstoðum
ýkkur hvenær, sem þið vilj-
ið. Leyfið var fenigið. Hins
vegar tafði undirbúninigurinin
urud'ir itunglgönigiinja Ajrm-
strong og Aldrin svo mfflc-
ið að Armistrong lagði ekfki
af stað út úr ferjumni fyrr en
kl. 2.56.
Þegar ákveðið hafði verið
að flýta tuinglgönigunni sagði
Houston: — Þið veljið hent-
ugan tíma fyrir sjónvarps-
áhorfendur.
Armstrong: — Ég vona, að
sú litla standi sig. (Hér á
Armstrong við litlu sjónvarps
tökuvélina, sem þeir hafa
meðfehðis).
Áður en hlerimn var opn-
aður sagði Aldrin, stjómandi
tunglferjuinnar: Þetta er Aldr
in. Ég vil nota tæfcifærið og
biðja alla, sem hluista, hvar
sem þeir kurnna að vera stadd
ir, að doka við andartak, í-
huga atburði síðuistu klukku
stunda, og bera fram þakfcir.
Hver á þann hátt sem haimn
kýs.
Armstrong: — Heyrið þið
til okkar?
Houston: — Já, ágætlega.
Houston: — Neil, Neil, við
heyrum ekki merki núna.
Aldrin: — Neil er búinn að
draiga upp lofltnieítið.
Heyrið þið betur.