Morgunblaðið - 22.07.1969, Blaðsíða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 22. JÚLÍ 196®
Gunnar Sigurður
Hallsson - Áttræður
í dag er áttræður góðkunningi
minn og skólabróðir Gunnar Sig-
urður Hallsson, búfræðikandidat
og fv. stórkaupmaður, Kaup-
mannahöfn. Hann er fæddur 22
júlí 1889 á Ásgeirsstöðum í Eiða-
þinghá þar sem foreldrar hans
Hallur Oddsson og Kristín Jóns-
dóttir bjuggu þá. Afi Gunnars
Oddur Hildibrandsson, átti marg
ar jarðir og úthlutaði þeim til
erfingja sinna og fékk faðir
Gunnars Ásgeirsstaði í sinn hlut
Kristín móðir Gunnars var fædd
í Feilnahreppi. Kona sem ungl-
ingur var kunnug Kristínu sagði
mér, að hún hafi verið gáfuð og
þótt engrar menntunar hafi not-
ið hafði hún áhuga á fornum fræð
um og virtist kunna íslendinga-
sögurnar utanbókar.
Fjórtán ára gamall fór Gunnar
að vinna fyrir sér hjá öðrum
bændum, og árið 1909 fór hann
til Hákonar Finns'sonar á Breiða
vaði, sem hafði stofnað þar al-
þýðuskóla, tók Gumnar yngri
bróður sinn Odd Hallsson með
isér. Hákon Finrnsso-n var eigandi
skólans og skólastjóri og voru
hann og kona hans einu kennar-
ar skólans. Sagði Gunnar að á
þeim 6 mánuðum er þeir dvöldu
þar hefðu þeir lært mikið dönsku
ensku, skrift, reikning, landa-
fræði o.fl. tóku þar síðan próf
með hárri einkunn. Vorið 1910
fóru þeir bræður til Hvanneyrar
og innrituðust í skólann um haust
ið og útskrifuðust þaðan eftir
tveggja ára verklegt og bóklegt
nám. Að loknu námi var Gunnar
fóðurmeistari hjá Halldóri Vil-
hjálmssyni skólastjóra, hirti 50
nautgripi og mjólkaði sjálfur
með. Af meðmælum sem Halldór
igaf Gunnari þegar hann fór til
Damnerkur vorið 1913 sést, að
Halldór var mjög ánægður með
(hvemig Guiroar leysti þetta starf
af hendi og einnig hvernig hanin
hafi stundað námið, enda sé hann
góðum gáfum gæddur, og ef Bún
aðarfélagið sjái sér fært að
styrkja Gun,nar til áframhald-
andi búnaðarnáms í Danmörku sé
Ihann til þess betur fallinn en
margir aðrir. Kominn til Dan-
merkur fór Gunnar til Tune bún
aðarskóla, stundaði' þar fyrst
verklegt nám í nokkra mánuði
hjá ráðunaut N.C. Löje og hóf
síðan 9 mánaða bóklegt nám í
skólanum. Að loknu námi og
dvöl sinni þar fékk Gunnar hinn
bezta vitnisburð frá skólastjóran
um L Brink Lassen og ráðunaut
Löje.
Frá Tune fór Gunnar til Kaup
mannahafnar og innskrifaðist á
Búnaðarháskólann og lauk það-
an prófi. Að loknu prófi starfaði
Gunnar um tíma hjá danska
Heiðafélaginu, var kennari einn
vetur í Mjólkur- og búnaðarskól
aniuim i Ribe. Þá réðst hainn sem
aðstoðarmaður við Bregentved
Kontrol- og tilraunastöð fyrir
svín og starfaði þar á árunum
1917—19. Frá öllum þessum stöð
um fékk Gunnar lofsamleg með-
mæli fyrir vel unnin störf. Á
þessum árum fékk Gunnar áskor
un frá ritnefnd „Den danske
Landmandsbog" um að skrifa rit
gerð um sauðfjárrækt sem hann
og gerði, og kom bókin út 1919.
Guninar var ráðunautur hjá
Mandrup maskinfabrik og a s
Landbrugskompaniet 1920—22.
Þá starfaði hann um árabil sem
umboðsmaður fyrir Lslenzk út-
flutndnigsfirmu, m.a. Jón Loftssom.
Stofnaði síðan Guinnar verzlunar
og framleiðslufyrirtæki og hóf
sölu á íslenzkri síld og síldaraf-
urðum, þar á meðal íslenzkri
matjessíld, sem ég var farinn að
verka hér heima á sumrin þótt ég
væri búsettur í Kaupmannahöfn.
Var Gunnar með þeim fyrstu
sem kom þessari síld á markað
GRASFRÆ
Gróðrarstöðin v/Miklatorg. sími 22822.
Gróðurhúsið við Sigtún, simi 3677C
Gróðrarskálinn v/Hafnarfjarðarveg, sími 42260.
til smásöluverzlana í Danmörku
og líkaði hún vel. Hafði ég tæki-
færi til að fylgjast með þessu
íyrirtæki Gunnars sem gekk vel
og jókst salan ört, enda starfaði
hann að því með frábærum dugn
aði og árvekni. Var hann að jafn
aði mættur á fabrikunni klukk-
að 5 að morgni og starfsfólkið
um 6 leytið.
Það þurfti að taka daginn
snemma því margir kaupmenn
komu til Gunnars og hliðstæðra
fyrirtækja til innkaupa um þetta
leyti dags, þó mest af framleiðsl-
unni væri keyrt í bílum til smá-
söluverzlana. í fabrikunni fór
fram pökkun á síld í minni pakn-
ingar, flökun, framleiðsla á sal-
ötum o. fl. Gunnar annaðist víst
bókhaldið að öllu eða mestu leyti
sjálfur, sem þó hlaut að vera mik
ið starf fyrir utan uimsjá með
framleiðslunni og starfsfólkinu.
Kom það sér vel fyrir hann að
hann hafði lært tvöfalt bókhald.
Þegar hann var á Bregentved
1918 tók hann þátt í framhalds-
námskeiði í tvöföldu búreikninga
bókhaldi í einn mánuð hjá Land
ökonomisk Regnskabsbureau
,Vallö, fékk hann skriflegt vott-
orð frá forstjóranum, ráðunaut
Bömum, að Gunnar hefði fram-
úrslkiarandi gáfur, dugnað og
skilning til að færa búreikninga
sem hann hefði öllum skilað lauk
réttum. Vildi Börnum mæla með
Gunnari sem ráðunaut í því
sitarfi, þess utan væri hann vel
séður gestur, skemmtilegur og við
inótsþýður í allri umgengni. Gunn
ar varð brátt vinsæll í verzlun
sinni meðal viðskiptavina fyrir
vöruvöndun, snyrtimennsku,
þrifnað og aðra reglusemi, og ein
hverjir þeirra, eða félagar í hans
eigin stétt, skrifuðu eitt sinn
langa lofgrein um Gurunar og
starfsemi hans i dagblaðið „Bör-
sen“, blað danskra stórkaup-
manina sem gefið er út af „gross-
erer soicietetet". Gunnar er tví-
giftur, með fyrri konu sinni,
Marie Finderup frá Viborg, eign
aðist hann tvær dætur. Marie og
hann slitu samvistum eftir
þriggja ára sambúð. Eftir að þau
skildu keypti Gunnar viliu í Val
by til þess að Marie og dæturn-
ar gætu dvalið í góðu húsnæði
og umhverfi eins lengi og þær
óskuðu. Með seinni konu sinni,
Olivia Shristenisen, kölluð Olla,
dóttir bakarameistara I.C. Christ
ensen, Brönshöj, eignaðist Gunn
ar fjóra drengi og eina dóttur.
Tveir drengjanna eru látnir, —
hinn fyrri dó er hann var, að
mig minnir 4—5 ára, og seinna
urðu þau hjón einnig fyrir þeirri
sorg að missa annan son sinn,
bráðgáfaðan og efnilegan dreng
sem var að því kominn að taka
stúdentspnóf. Var hann saklaus
skotinn til bana í þvi umróti sem
mátti sér stað í Danmörku í lok
stríðsins. Börn Gunnars sem eftir
lifa eru hin mannvænlegustu,
hefur þeim öllum farrnazt vel.
Dóttir hans af fyrra hjónabandi
er gift ríkum iðjuhöld í Svíþjóð,
hin dóttirin gift embættismanni í
her Dana. Dóttirin Móna af síð-
ara hjónabandi er gift verzlunar
manni sem á þrjú verzlunarfyrir
tæki og er sonur Gunnars, Bjöm
forstjóri fyrir einu þeirra. Tage
sonur þeirra hjóna er deildar-
st.ióri í stóru iðnaðarfjrrirtæki i
Calgary, Canada.
Gunnar hefur lifað í hamingju
sömu hjónabandi, hefur kona
hans, Olla, verið honum trúfast-
ur lífsförunautur í blíðu og stríðu
enda metur hann hana mikils.
Þau búa í sjálfseignarvillu á
Kirkevej 15. Charlottenlund. Vill
an er umlukt stórum garði þar
em epla- og önnur ávaxtatré,
rósir og annar skrautlegur gróð-
ur. Gunnar sér um viðhald vill-
unnar og ræktun garðsins að
mestu einn sins liðs. Á þessum
merku tímamótum á ævi Gunnars
óska ég honum, hans ágætu konu
börnium, bamabörnum og öðru
fjölskylduliði allra heilla.
Magnús Andrjesson.
EINN af víkingum aildamótanna
verður áttræður í dag. Mikili á
velli og rómster’kuir situir hainn
suður við Eyransunid, en þar liagð
iisrt h.aran við feslar fyriir rúmJiega
hátóri öld. Gunniar ólsf upp, þeg-
ar ísiliendingar áttu til miiiki'ls að
vimna em minnu aið tapa. Sumir
héldu þá í vesiturveg, en aðrir
aiustur, kornu heiim eða ilenitust
eiftir því sem byr blés oig kaup
gierðust. Þá var sóknatnhuigur í
liandanium, og hamm brauzt áfiram,
en lét elbki troðaist undir á nedn-
um srvi’ðum.
Guininar S. Halilisison er Auisf-
firðinigur eins og nafmd hanis og
j afnaldri Gunmiarssiom, Hann er
fæddur að Asgeirasitöðum í Eiða-
þinghá, varð búfræðinigur frá
Hvaminieyri og kamdidat frá Land-
búniaðarháskóianium í Kaup-
memmahöÆn árið 1916. Hann vann
síðam mangvísleg störf sem kenn-
axi og búniaðarráðuniauítur í Dan-
mörtku, um.boðsmaður íslenzkra
úrttflutninigsfyrirtækja 1922—1929
og sjátóstæður stórikaupmiaður fró
1929 og verzlaði aöall'ega með
mieð íslenzka síld, miaibreiddi
hania og dreifði í búðir í Kaup-
miamnahöfn og víðar. Þegar
þrenigdist um samiskipt'in við ís-
lamd, hóf hann útgerð frá
Esbjerg og Skagen.
Gummiar er stórhöfðiniglegur í
sjón og reynd og heifir verið
mörgum íslemdimigmum hjálpar-
helia á liðnium ánaitugum. Hamn
er skákunmiandii ,og haifa skák-
mienn oktoar of t notið þess. Vin-
ir hanis á Fróni semdia honium og
Olaiviu konu hanis og börnum
kaerair kveðjur og ármialðarÓGikir á
þessuim timamiótum. Heimili
þeirra er að Kir'kevej 15 í Char-
lötitenlund.
Vilhjálmur Guðmundsson.
Hildur Hjaltadóttir
- Sextug
HILDUR Hjaltadóttir fyrruim
húsfreyja að Hratfniabjörigum í
ÖgUTsveit er sextuig í dag.
Mig l'am'gar til þeiss að biðja
Margunblaðið að fæma frænku
mdnmd ármiaðaróskir minar og
fjölskyldu minmBr á þessum
tímamótum, en nota um lleið tæki
■ ■
færið til þess að þatoka henni
fyrir gömiufl og gróin kynind frá
Djúpi.
Uniga fólkið nú trúir ekki
þeim sögum, sem við, miðaldra
fólkið, segjum þekn frá erfið-
leitoum breppuáranna svokölluðu,
og það er raunar enigin von til
þess, svo frábruigðimm er heim-
urimn í dag því sem harnm
var fyrir 30—40 árum. En vissu-
lega áttiuim við líka þá oktoar
gleðiistundir þó að lífsbarátitan
væri hörð. Við uniglimgarnir í
Ögursveit vonum þar engir etftir-
HÆTTA A NÆSTA LEITI —eftir John Saunders og Alden McWilliams
— Hvar ertu, Troy?!:
— Vertu kyrr þar sem þú ert, Danny.
£; kem strax aftur — vona ég.
— Snúðu af-ur, Bebe ... ertu að reyna
að drepa þig?
— Hann... hann yfirgaf mig. Troy.
Ernst renndi sér burtu og skildi mig eftir
HÉR !
— Kannski ertu heppin, vinkona!
S.jáðu! — Og þó, láttu vera að líta þang-
að.
bátiar. Á Ögurböllum var oft
danisað í 10—12 tíma í strikkytu
og tókum við þátt í þvi sttnax
og við risum úr grasi og lærð-
um að bjóða upp í damis. Þá tai-
aði heidur enginn um sénstaka
skemimtistaði handa unigu fóltoi,
enda leystust öll oktoar vandaimál
aif sjálfu sér og gætu æskulýðs-
föndrarar nútimans nokkuð af
þessu lænt. Ég er líka þeiirar
skoðunar að skynsamilegT'a væri
aið sameina kynslóðimar í leik
og staa-fii heldur en aðskiilja þær,
eins og nú virðisit góð latína.
En því mdnmást óg á Ögurböll
að þar sá ég íyrsti Hiildi fró
Stoarði, einis og hún var þá kölluð.
Hún var myndarleg ung stúlka,
dálítið feimdn en benandi með
eér sénstaikan gerðarþokka og frá
hennd geislaði sérstök hlýja og
alúð. Það farm maður í handtak-
inu. Þessi hjarta'hlýja, uppruna-
leg og einilæg hefur fylgt Hiddi
aifl/a tíð í gegnuim brkn og boða
á erfiðri og oft miiisrvinida®amri
siglingiu í gegnum lífið. Hildur
befuir vaxið og stælzt við hverja
þraut og getur nú á sextuigs af-
mælinu hrósað frægum sigri á
miairga lund.
Unig giftist hún sveiltunga sín-
um Samúel Guðmundissyni á
Hrafnaibjörgum og þar bjuiggu
þau myndarbúi um lam'ga hrið,
eða þar ti'l Samúel féll frá á
miðjum aldri, og fólfl þar viisisu-
lega góður dremgur um aldur
fram.
Þau hjónin eiignuðust 8 böm,
sem öll eru á lifi og mannvæn-
leg, eins og þau eiga kyn tiQ.
Hildur nam Ijósmóðurfræði og
var nænkomia við Djúp á meðain
hún var þar búsertt.
Mér hafa sagt konur vestra,
er hún srtundaði að Hildur hafi
verið sérstaiklega laigiin og heppim
í starfi, enda vel gerð og farsæl
í alQxi sinmá framgönigu. Gekk
hún þó ekki alltiaíf heil til skóg-
ar á þeim árum.
Móðir Hildar, Sigurborg, féll
frá þegar hún var komung, óflst
hún því upp hjá föðursystkimum
sínum á Skarði, og var Hjalti
faðir henniar eininig þar heimilis-
miaður.
Skar ðöh eimil ið var ammálað
myndarheimil'i á a'Ma lumd og þar
var vissuiega fagurt miammSíf í
há veg'um haft.
Þessa uppeldis hefur Hildur
notið og ber þess ljós mierki.
Nú er Hildur fiutt til Reykja-
víkur og býr með tveimiur dætr-
um síniuim á Aragötu 15 og umáx
vel sínum hag.
Ég emdurtek heiil'laósikir mínar
og óska Hildd ómældrar gleðd og
gæfu í firamtðinini. Til hvoms
tveggja hefur hún unináð.
Friðfinnur Ólafsson.