Morgunblaðið - 08.04.1971, Blaðsíða 11

MÖRGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 8. APRÍL 1971
11
ræðum, t.d. í skýrslu OECD um
verðbólgumál, athyglisvert lyrir
Islendinga, enda virðast vanda-
mál annarra þjóða í öllum meg-
inatriðum vera hin sömu, ef frá
eru talin hin sérstæðu vandamál
sem hér stafa af óstöðugleika
sjávarútvegsins. Ég tel því ekki
úr vegi að nefna hér nokkur
atriði, sem fram komu í skýrslu
OECD.
1 fyrsta lagi er þar bent á, að
verðbólguþróunin að irndan-
fömu sé að verulegu leyti af-
leiðing af því, hve mikil áherzla
hefur verið lögð á fulla at-
vinnu sem efnahagslegt mark-
mið síðustu tvo áratugi og
hversu vei hefur tekizt að ná
þvi markmiði. Þegar allir eru
orðnir sannfærðir um það, að
kreppa og atvinnuleysi séu
sjálfskaparviti, sem stjórnvöld
hvers lands hljóta að forðast í
lengstu lög, hverfur um leið úr
sögunni ótti manna við það, að
óhóflegar hækkanir launa og
framleiðslukostnaðar komi nið-
ur á þeim sjálfum í formi efna-
hagslegs samdráttar. Ekki er
vafi á þvi, að þetta á við um
Islendinga öðrum þjóðum frem-
ur. Engin þjóð 1 Vestur-Evrópu
hefur átt við jafn hagstæð at-
vinnuskilyrði að búa um jafn
langan tóma, og hvergi hefur
sýnt sig jafnt oft, að stjómvöld
geta eltki sætt sig við það, að
kostnaðarhækkanir leiði til
stöðvunar atvinnurekstrar og
minnkandi atvinnu.
1 öðru lagi hefur reynsla ann-
arra þjóða að undanförnu bent
til þess, að ekki sé á það að
treysta, að unnt sé við þessar
aðstæður að draga verulega úr
launa- og verðhækkunum með
fjármálalegum og peningalegum
aðgerðum einum saman, þar sem
líklegt sé, að þær leiði til meiri
samdráttar í eftirspum og at-
vinnu en menn geti sætt sig við,
löngu áður en tilætluðum verð-
hjöðnunaráhrifum væri náð. Til
viðbótar eðlilegu aðhaldi 1 fjár
málum og peningamálum þurfi
því að koma almennt viður-
kennd stefna í launa- og verð-
lagsmálum, er miði að þvi að
launahækkanir séu ættð í sam-
ræmi við framleiðsluaukningu
þjóðfélagsins, þar sem hækkan-
ir umfram þau mörk hljóta ein-
göngu að leiða til verðbólgu.
Þótt menn greini mjög á um það,
hversu beina aðild ríkisvaldið
eigi að hafa að mörkun stefnun-
ar í launamálum, vex þeirri skoð
un fylgi, að ákvarðanir í launa-
málum séu afdrifarikari en svo,
að eðlilegt sé að ráða þeim til
lykta eingöngu milli aðila
vinnumarkaðarins, án nokkurr-
ar tryggingar fyrir þvi, að til-
lit sé tekið til hagsmuna þjóð-
arbúsins i heild.
Enginn vafi virðist leika
á því, að viðhorf manna til verð
bólguþróunar hafa breytzt hvar
vetna í heiminum á undanförn-
um árum. Önnur markmið, eink
um ör hagvöxtur og næg at-
vinna, hafa í svo til öllum lýð-
ræðisríkjum verið tekin fram yf
ir stöðugt verðlag, hvenær sem
á hefur reynt. Enginn ágreining
ur ætti að þurfa að vera um
mikilvægi þessara markmiða, en
í OECD skýrslunni er lögð
áherzla á það, að menn missi
ekki sjónir á skaðsemi verð-
bólgu, sem hljóti að leiða til
efnahagslegs tjóns og félagslegs
óréttis, ef henni er ekki haidið
innan hóflegra marka. Á þessi
aðvörun vissuiega erindi til
okkar Islendinga. Þótt við hðf-
um átt við sérstðk og oft erfið
efnahagsvandamál að etja,
stafa hinar miklu verðhækkan-
ir hér á landi tvimælalaust einn
ig af því, að skort hefur sterk-
an og aimennan vilja til þess að
gefa aðgerðum gegn verðbólgu
nægilegan forgang.
SAMRÆMD STEFNA
NAUÐSYNLEG
En hvað þá um stjóm pen-
irigamála og aðgerðir Seðlabank
aris? Hefur hann ekki sérstöku
hlutverki að gegna í baráttunni
gegn verðbólgu? Vissulega er
það svo, enda hafa verðhækkan
ir á undanfömu ári verið stjóm
bankans verulegt áhyggjuefni.
Því miður tókst ekki að ná sam-
stöðu um aðgerðir í gengis- og
launamálum, sem forðað hefðu
getað þeirri verðhækkunar-
skriðu, sem yfir félL
Sannleikurinn er sá, að áhrif-
um peningalegra aðgerða gegn
verðbólgu eru þröng takmörk
sett, ef önnur öfl, er áhrif hafa
á gang efnahagsmála, leggjast
ekki á sömu sveif. Sé litið yfir
þróun siðustu tíu ára, fer það
vart milli mála, að lengst af hef
ur verið rekin aðhalds-
söm stefna í peningamálum, ef
frá eru talin erfiðleikaárin 1967
til 1969, þegar Seðlabankinn
jók mjög útlán sín til þess að
hamla gegn samdrætti og at-
vinnuleysi. Það hefur verið mat
bankastjómar Seðlabankans, að
frekari beiting peningalegra að
gerða á uppgangsárunum hefði
ekki náð tilgangi sínum, nema
einnig hefðu komið til sam-
ræmdar aðgerðir í opinberum
f jármálum og launamálum.
Það er einmitt samræmd
stefna af þessu tagi, sem að dómi
Seðlabankans hlýtur að vera
forsenda þess, að unnt verði að
leysa þau vandamál, sem við
blasa á siðari hluta þessa árs,
þannig að bæði verði komið í
veg fyrir teljandi verðhækkan
ir og versnandi greiðslustöðu út
á við. Bankastjóm Seðlabank-
ans mun leggja það af mörkum,
sem hún má, við að undirbúa
mótun slikrar stefnu og
vinna að framgangi hennar.
Nú eru aðeins tvö ár liðin,
síðan þjóðarbúskapurinn var í
öldudal óvenjulegra efnahags-
örðugleika. Ég veit, að það hef-
ur víða vakið athygli, hvemig
íslendingair brugðust við þeim
vandamáilum og hve þeir skjótt
hafa rétt hag sinn við að nýju.
Vonandi bera þeir gæfu til þess
að eyðileggja ekki þann árang-
ur nú með þvi að krefjast meira
úr þjóðarbúinu en þar er til
skipta.
Matreiðslumenn
Viljum ráða matreiðslumann strax
eða 1. maí.
Upplýsingar hjá yfirmatreiðslumanni
milli kl. 2—4, ekki í síma.
BBH
Kjörskrárstofn
Kjörskrárstofn tii Alþingiskosninga 13. júní 1971 liggur
frammi almenningi til sýnis á Bæjarskrifstofunum Strand-
götu 6 alla virka daga frá 13. apríl — 10. maí n.k. kl. 10—12
og 13—16 og laugardaga kl. 10—12.
Kærur yfir kjörskránni skulu hafa borizt skrifstofu bæjar-
stjóra eigi síðar en 22. maí n.k.
Hafnarfirði, 6. apríl 1971.
Kristinn Ó. Guðmundsson, bæjarstjóri.
• •
KJORSKRA
til alþingiskosninga í Reykjavík, sem fram eiga að fara
13. júní n.k„ liggur frammi almenningi til sýnis í Manntals-
skrifstofu Reykjavíkur, Hafnarhúsinu við Tryggvagötu, 2. hæð
alla virka daga frá 13. apríl til 10. maí n.k., frá kl. 8,30 til
16.00 (á mánudögum til kl.17.00).
Kærur yfir kjörskránni skulu berast srifstofu borgarstjóra eigi
síðar en 22. maí n.k.
7. apríl 1971
Borgarstjórinn í Reykjavík.
Laus staða
Staða skólastjóra við bændaskólann á Hól-
um í Hjaltadal er laus til umsóknar.
Laun samkvæmt hinu almenna launakerfi
starfsmanna ríkisins.
Umsóknarfrestur er til 5. maí 1971.
Landbúnaðarráðuneytið, 5. apríl 1971.
Geymsluhúsnæði óskust
Óskum að taka á leigu 200 — 250 ferm.
geymsluhúsnæði. Þarf að vera þurrt og með
góðri innkeyrslu.
Tilboð óskast send Morgunblaðinu fyrir
15. apríl, merkt: „7477“.
HÁDEGISVERÐARFUNDUR
verður haldinn 13. apríl kl. 12 í
Þj óðleikhúskj allaranum.
Ræðumaður verður hr. lögfr.
Hjörtur Torfason.
Ræðuefni: Atvinnuréttindi erlendra
fyrirtækja á fslandi.
JUNIOR CHAMBER
I REYKJAVlK
KJÖRSKRÁ
fyrir Keflavíkurkaupstað til alþingiskosninga sem fram eiga að
fara hinn 13. júní 1971 liggur frammi í bæjarskrifstofunni,
Hafnargötu 12, á venjulegum afgreiðslutíma frá og með 13.
apríl til 11. maí næstkomandi.
Kærur út af kjörskrénni ber að skila til skrifstofu bæjarstjóra
eigi síðar en laugardaginn 22. maí 1971.
Bæjarstjóri.
Notið frístundimar
Vélritunar- og
hraSritunarskóK
Vélritun — blindskrift, uppsetning og frá-
gangur verzlunarbréfa, samninga o. fl.
Notkun og meðferð rafmagnsritvéla.
Dag- og kvöldtímar. Upplýsingar og inn-
ritun í síma 21768.
Hildigunnur Eggertsdóttir — Stórholti 27, — sími 21768.
Skiptafundur
Skiptafundur í þrotabúi Guðmundar Þorvars Jónassonar
Asbraut 17, Kópavogi, verður haldinn miðvikudaginn 14.
apríl 1971 kl. 14 í dómssal embættisins að Alfhólsvegi 7.
Tekin verður ákvörðun um ráðstöfun eigna bússins sem
eru í Veitinga- og skemmtistaðnum Las Vegas Grensðs-
vegi 12 Reykjavík.
Bæjarfógetinn í Kópavogi.
Keflavík — Suðurnes
KEFLAVlK: Til sölu grunnur undir raðhús, hagstætt verð.
Eldra einbýiishús, vel með farið, útborgun 3(X) þús.
Höfum kaupanda að einbýlishúsi á einni hæð, skipti á stærra
húsi kemur til greina.
NJARÐVlK: Til sölu mjög gott einbýlishús, ásamt stórri bif-
reiðageymslu og ræktaðri lóð.
SANDGERÐI: Til sölu eldra einbýlishús, skipti á góðri íbúð
kemur til greina.
FASTEIGNASALAN, Hafnargötu 27,
Keflavík, sími 1420 og 1477.
V erkfrœðingar
T œknifrœðingar
Vegagerð ríkisins óskar eftir að ráða verkfræðinga og tækni-
fræðinga ti1 ýmiss konar starfa.
Umsóknum skal skila eigi síðar en 20. apríl næstkomandi.
Vegagerð ríkisins.
Borgartúni 7.