Morgunblaðið - 30.10.1971, Blaðsíða 11

MORftUNBLAÐHE), LAUGARÐAOUR 30. OKTÖBER Tffn
11

„Með tilliti til þess, u) tðnlist
artiómar i Stokkhólmsblöðnniim
#arn yfirleitt mjög óvægnir, er
óhætt að segja, að kórinn hafi
hlotið afbragðsgóða dóma fyrir
söng sinn og þannig verið ís-
lenzku hljómlistarlifi til mikiis
nónia." Þannig fórust Kristni
Hallssyni orð á blaðamanna-
fnndi í gær, þar sem hann og
félagar hans i einsöngvarakór
sögðu frá hljómleikaferð kórs-
íns i Sviþjóð og timsögntim
sænskra dagblaða um söng kórs
íns.
Kórinn er skipaður níu ein-
söngvurum, fimm konum og .fjór
uom körium, og kom hann fyrst
íram á Listahátíðinni 1970 og
fJutti þjóðlög á skemmtun með
Þjóðdansafélagi Reykjavíkur.
Siðan hefur kórinn tekið að sér
ýmis verkefni, enda þótt hann
hafi aldrei verið formlega stofn-
aður og sé því mikilu frekar
hyggður á samvinnu söngv-
aranna að ákveðnum verkefn-
u*n.
Á síðastliðnu vori var leirað
til Áma Kristjánssonar, tónlist-
anstjóra, um að hann benti á lit-
Kinsöngvararnir niu, sem kórinn skipuðu, ásamt undirleikaranum.
Kórinn stór auðlind
— fyrir íslenzkt hljómlistarlíf
— umsagnir sænskra blaða um
íslenzkan einsöngvarakór
mjög lofsamlegar
inn, íslenzkan kór, sem sung'ð
gæti islenzk þjóðlög á norræn-
um kammermúsíkdögum í Hass-
elby-höll i Svíþjóð í september.
Leitaði Árni til Ruthar L. Magn-
ússon um þetta mál og ben-ti hún
á hópinn, sem komið hafðd fram
á Listahátíðinni. Nokkur manna
skipti hafa orðið í kórnum frá
Listahátiðinni, en kórinn tók
þetta verkefni að sér og þá einn
ig fleiri boð um söng i þessari
férð, m.a. í Gautaborg. Æfing-
ar kórsins voru i júlí og ágúst
og naut kórinn góðrar aðstoðar
Jóns Þórarinssonar og Róberts
A. Ottóssonar, setn gáfu góð ráð
og leiðbeiningar í sambandi við
samhljóm o.fl.
Kórinn fór utan til S^>kk-
hólms 22. september sl. og söng
á fyrstu hljómleikunum daginn
eftir I Hásseltoy-höil, sem er
sameign höfuðtoorga Norður-
landa. Aðsókn að hljómleikun-
um var góð og kórnum mjög vel
tekið. 1 uimsögn í Svenska Dag
bladet daginn eftir, segir Ulla-
Britt Edberg m.a.:
„Kórinn söng íslenzka kór-
hljómlist, fyrst og fremst radd
sett islenzk þjóðiög.
Það var gaman að kynnast
visunum þótt þær séu nokkuð
einhiiða sökum hefðbundinnar
gerðar. Þær voru raddsettar af
ýmsum Islendingum.
Söngvararnir höfðu hver um
sig mjög fallegar einsöngvara-
raddir. Saman sungu þeir ferskt
og faUega. Glæsileg byrjun á
nokkurra daga norrænum
hljómldstarflutningi.
í»á sagði Claes M. Cnattingius
m.a. í dómi sinum í Dagens Ny-
heter:
„Það má iita á íslenzku
fimmtudagshljómleikana sem
hluta þess „Islandsárs“, sem hér
gengur yfir með forsetaheim-
sókn, sýningaferðum og sýning-
um (m.a. einmltt á Hásselby með
grafik, málverkum og vefnaði).
Dagskráin var nær eingöngu
útsett þjóWög, aðeins 4 verk
voru frumsamin og ekkert
þeirra sérlega nútímalegt.
Skortur á nýrri hljómldst fyr-
ir kóra á sér eðlidega skýringu
eftir því sem Ruth L. Magnús-
son skýrði okkur frá. Ung is-
lenzk tónskáld hafa ekki veru*
legan áhuga á því að semja
hljómlist fyrir kóra. Einfalt re-
quiem Jóns Leifs til minningar
um dóttur hans er andaðist 17
ára gömul hrifur e.t.v. meira
vegna raunveruleikans, sem
ldggur að baki, en sjálfrar hljóm
listarinnar. Mér sjálfum fannst
mest til um „Islenzk Kyrie“ eft
ir Róbert A. Ottósson.
Mörg þjóðlögin voru þannig
raddsett að þau misstu mikið aí
upprunalegum svip sínum.
Kraftur og ilman af brenni
vini og tóbaki var þó til staðar
í „Vorið langt.“ Einsöngvara-
kór Reykjavíkur er nýstofnað-
ur. Stundum varð vart við nokk
urn sko-rt á nákvæmni í sam-
söngnum, en heildarsvipurinn
var mjög hrifandi, þrátt fyrir
hljómburðinn i „Hásselby“.
Enn sem komið er, er e.t.v.
hlutur hvers eins einstakldngs
(þarna komu fram margir fram-
úrskarandi einsöngvarar) betri
en heildarinnar, en með þeim
efniviði, sem felst i þessum
röddum og þeim ferska skap-
hita, sem fyrir hendi er, á kór-
inn brátt heima í „professional
klassa“.“
24. september var söngur kórs
ins tekinn upp i sænska útvarp
inu, en kórfélögunum er ókunn
ugt um, hvort þeirri dagskrá hef
ur verið útvarpað. Um
kvöldið söng kórinn í sænska
sögusafninu og var aðsókn mjög
góð, enda þótt Mjómledkarnir
hefðu lítt verið auglýstir. Dag-
inn eftir átti kórinn að syngja
á útisviði á Skansinum, en
vegna óveðurs voru þeir hfjóm-
leikar haldnir innan dyra.
Daginn eftir var haldið til
Gautaborgar og þar söng kór-
inn um kvöldið í Stenhammar-
sal á hljómleikum, sem Norr-
æna félagið og Islendingafélagið
í Gautabong stóðu fyrir. Voru
þessir hljómleikar ekkert aug-
lýstir opinberlega, en félags-
mönnum í félögunum voru send
bréfieg boð um hljómleikana.
En daginn eftir birtist langur
dómur um hljómleikana i Göte-
borgs Handels och Sjöfarts-tidn
ing eftir Áke Elmquist. 1 dómn-
um stóð m.a.:
„Norræna félagið stóð fyrir
hljómdeikum Einsöngvarakórs
Reykjavikur, sem er áheyrileg-
ur hópur 5 kvenna og 4 karla
ásamit píanista, og fluttd alhliða
og alíslenzka dagskrá, sem
hæfði vel til að kynna þetta sér
stæða músikland, þar sem hljóm
listarfortíð sem nær aftur að
landnámstíð aldrei hefir
gleymzt ...
Islenzku gestirnir voru veit
endur með hreinleika og varma
er sýndi hve djúpar rætur söng
urinn enn á í lífi og forn.um sið-
um, hve sjálfsagður hduti ein-
veru í náttúrunni hann er og fé-
lagsskapar í gleði eða sorg. . .
Ekki svo að skilja að hinir
fáu áheyrendur kynnu ekki að
meta dagskrána og sýndu það
einnig. Hún var sett saman af
smekkvtei og metnaði. Einnig
var hún mjög vel flutt bæði
tæknilega og frá sjónarmiði
hljómlistarinnar. Áheyrendur
hrdfust með frá byrjun og eftir
22 atriði klöppuðu þeir þar til
sungin voru 2 aukalög.
Æskilegt hefði verið að heyra
eitthvað um þjóðdagatextana,
hinir, hljómlistin og tónskáldin
voru kynnt i fylgiriti og auk
þess af öðrum tenór.
Þetta eru einsöngvararaddir
og í eða milli kórsöngvanna
sungu þær einsöng hver á fæt-
ur annarri með eða án undir-
leiks píanista. Án undirleiks og
hrifandi í hreinum upprunaleik
sínum var sópraninn Guðrún
Tómasdóttir, er söng óþekktan
sálm, Mardubæn með ákafri tóna
innldfun í fáum áhrifaríkum tón
bilum.
Saman vinna raddirnar með
nákvæmni kammerkórs og eru
mjög næmar fyrir kröfum heild
arinnar. Mikil fylldng er í
hljómnum og margfalt meiri en
tala meðlima segir til um og
hann er hlýr á öllum styrkdeika
stigum.
Sópranarnir þrír sýndu
nokkrum sinnum aðeins þreytu-
merki, en einnig minnumst við
hárra tóna, sem bárust með mik
illi mýkt. Milliraddirnar sungu
með hlédrægni og lipurð, bass
arnir með hlýrri fylMngu. Lykil
orðið að þessum miðli íslenzkrar
þjóðarsádar er samvinna, sem
hafin er langt yfir venjulegan
kórsöng. Hver einsöngvari finn-
ur einlægan styrk félaga sinna
að baki sér. Þetta samspil alls
og ailra í heilli dagskrá er í
anda ldstarinnar, hluti hennar.
Hér er ekkert betra né verra,
heldur ein lifandd heild. Byrj-
að var á fjórum þjóðvisum,
raddsettum af aldamóta- eða nú
lifandi tónskáldum (þau eru
mörg á íslandi).
S. Einarsson er maður róman
tisku stefnunnar, G. R. Sveins-
son er fornlegri (einsöngvari
hér var altsöngkonan Ruth L.
Magnússon). Þarna voru dans
vísur með hressilegum hrynj-
anda, sem R. A. Otíósson og E.
Thoroddsen höfðu fært í bún
ing. Píanistinn Ólafur Vignir A1
bertsson, góður undirleikari,
var með frá nr. 3.
Fyrsta þekkta nafnið, sem hér
kom fram, var Jón Leifs með
vögguvisu — Requiem helgað
17 ára dóttur er drukknaðd, og
náðd sópraneinsöngvarinn
(Svala Nielsen) og kórinn ljúfri
fíngerðri tjáningu. Bassinn,
Kristinn Hallsson söng visu úr
Gullna hliðinu eftir Pál lsólfs-
son og dró visan nokkurn dám
af Carl Nielsen.
Þuriður Pálsdóttir söng aðra
visu og seinasí fagurt Máríu-
vers fyrir kvennakór og minnti
það dálitið á Brahms.
Sólarkvæðd J. Þórarinssonar
og Land míns föður eftir T.
Guðmundsson (samið i tilefni
lýðveldisstofnunarinnar 1944)
báru merki þeirrar mætu al
þýðulistar, sem lifir um aldur.
Það fyrrnefnda var sérstakiega
vel sungið.
Sigilda Mariubænin var fyrsta
verkið í seinni hluta. Kyrie
(1967) A. Ottóssonar sameinaði
talið, sem er innskot nútímans,
islenzkum tónum, sem ekki virt
ust forneskjulegir.
Þrjú lög F. Stefánssonar úr
„Grallaranum", Sádmalagasafn-
inu Hólabók fná 1589, leiddi hug
ann að Psalmus hungaricus.
Skýringin er sennilega að Stef-
ánsson og Kodaly hafa verið
nemendur Matyas Seiber og
þess vegna unnið verk sín út
frá sömu forsendum. Eldri gerð
islenzkrar tónlistar skaut upp
kollinum í íslenzkum þjóðlögum
frá Listahátíðinni í Reykjavík
eftir Jón Ásgeirsson, hér kom
raunverulega fram fimmundar-
teekni tvísöngs og brá fyrir svip
móti Orffs með ungverskum biæ
en skýrdngin er sennilega fimm
undarfrumuppruninn, sem er
sameiginlegur lslandi, Ungverja-
landi og Orff.
Einsöngur altsöngkonunnar
Ruth Magnússon yljaði mönn-
um um hjartarætur.
Eins og þung, samfelld, grá
feikn hljómaði lokasöngurinn Is
land. Eftir að dagskránni lauk
var flutt litið, fallegt verk i síð-
rómantískum anda með þeirri
hlýju, sem kórinn hafði miðlað
af svo mikilli rausn.
Islenzkt hdjómlistarlíf getur
lifið á kórinn sem stóra auð-
lind."
Að morgni þess dags söng
kórinn fyrir troðfullum sal
kennara af Norðurlöndum,- sem
sóttu þarna samnorrænt
kennaranámskeið, og var það
eiginlega hápunkfur ferðarinn-
ar, að sögn kórfélaganna.
1 heild heppnaðist þessi söng-
för kórsins mjög vel og rómuðu
kórfélagar mjög allar móttökur
í Svdþjóð, sérstaklega lögðu ís-
lendingar i Svdþjóð sig fram um
að gera alla dvölina sem
ánægjulegasta fyrir kórinn.
Um framtið kórsins er alit
óákveðið, ekki sízt vegna þess,
að kórinn hefur aldrei verið
formlega stofnaður. En þó er
nú stefnf að þvi að halda híjóm-
leika einhvern tímann á næst-
unni. Þá má geta þess, að söng
ur kórsins átti að vera á dag-
skrá sjónvarpsins í gærkvöldi,
en féll niður ásamt allri ann-
arri kvölddagskrá sjónvarpsins,
eins og mönnum er eflaust kunn
ugt.
Einsöngvararnir niu, sem
skipuðu kórinn i Sviþjóðarför-
inni voru: Svala Nielsen, Guð-
rún Tómasdóttir og Þuríður
Pálsdóttir (sópran); Margrét
Eggerfsdóttir og Ruth L.
Magnússon (alt); Hákon Odd-
geirsson og Garðar Cortes (ten-
ór); og Halldór Vilhelmsson og
Kristinn Haldsson (bassi). Und-
irléikari i ferðinni var Ólafur
Vignir Albertsson.
Hofnarfjörður og ndgrenni
Nýjar sendingar af veggfóðri nýkomnar.
Verzlunin MÁLMUR,
Strandgötu 11 — Sími 50230.
Skrifstofur okkar eru fluttar að
HJÖRTUR PJETURSSON,
CAND. OECON.
löggittur endurskoðandi.
TT .t. ,r"'-v~r “T1
'ilraraML r
Viðskiptaleg ráðgjafa- og
þjénustustarfsemi.