Morgunblaðið - 01.02.1973, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 1. FEBRÚAR 1973
Erlend aðstoð er nemur
hundruðum millióna kr.
AUGLJÓST er, að margar
hendur eru nú réttar Is-
lendingum, reiðubúnar að
létta þær byrðar, sem nátt-
úruhamfarirnar í Vest-
mannaeyjum hafa í för
með sér. Sérstaklega hafa
frændur vorir á Norður-
löndum brugðið við skjótt
og af miklum stórhug.
Morgunblaðinu hafa borizt
margvíslegar fréttir um
aðgerðir í þessum efnum
og verður Þeirra helztu
getið hér á eftir. Jafnframt
hafði blaðið samband við
sendiráð hinna ýmsu ríkja
í Reykjavík og spurðist
fyrir um tilboð, er borizt
hefðu frá löndum þeirra.
f einkaskeyti til Morgun-
blaðsins frá AP í Kaupmanna
höfn segir, að tvær skipa-
smíðastöðvar, Elsinore og
Lindoe, hafi boðið fram störf
og húsnæði fyrir 200 Vest-
mannaeyinga. Segir í skeytinu
að tekið hafi verið fram, að
vissulega væri betra, að þjáíf
aðir málm- og skipasmiðir
gengju fyrir en slík þjálfun
væri þó ekkert skiiyrði, þvi
að skipasmíðastöðvarnar
væru reiðubúnar að annast
þjálfun íslienzkra starfsmanna
ef samningar tækjust þar um.
Skipasmíðar þessar hafa
næg verkefni næstu þrjú árin
a.m.k., segir í skeytinu og
haft er eftir talsmönnum
þeirra, að hægt verði að sjá
starf smön nunum fyrir hús-
næði og jafnvel einnig fjöl-
skyldum þeixra.
Þá segir AP eftir áreiðanleg
um heimildum, að danska rík
isstjómin sé reiðubúin að
leggja fram fimm milljónir
danskra króna — sem nemur
rúmiega 70 milljónum isl. kr.
— til samnorrænnar aðstoðar
við ísland og ráðstafanir hafi
verið gerðar til þess að fá öll
dönsk bæjarfélög til að leggja
eitthvað af mörkum. Segir
AP, að lauslega áætlað geti
framlög þeirra orðið allt að tiu
milljónir danskra króna eða
sem nemur 140—150 milljón-
um íslenzkra króna.
Hjálparstofnun dönsku
kirkjunnar hefur þegar lagt
fram 50 þús. danskar kr. til
skynd hjálpar við flóttafóikið
frá Heimaey, segir i AP-skeyt
inu og eigendur danskra gisti-
og veítingahúsa hafa ákveðið
að veita aðstoð sem nemur 20
þús. dönskum krónum. Loks
eru norrænu féiögin í Dan-
mörku að skipuleggja lands-
söfnun fyrir Vestmannaey-
inga.
Sendinefndir frá
Noregi og Sví-
þjóð væntan-
legar í dag
Morgunblaðið hefur fengið
þær upplýs'ngar, að í dag
muni væntaniegar til landsins
sendinefndir frá ríkisstjórn-
um Noregs og Sviþjóðar til
viðræðna við íslenzku ríkis-
stjómina um aðstoð vegna á-
standsins í Vestmannaeyjum.
Frá Svíþjóð kemur þriggja
manna nefnd, skipuð einum
fulltrúa ríkisstjómarinnar og
tve'mur fulltrúum frá sænsk
um byggingafyrirtækjum, að
því er sænska sendiráðið upp
lýsti í gær. Frá Noregi kemur
að sögn norska sendiráðsins,
fjögurra manna nefnd undir
forsæti Eriks Dons, sendi-
herra, sem er sérlegur ráðu-
nautur norska utanríkisráðu
neytisins. Mun hún ræða,
hvemig Norðmenn geti bezt
hjálpað í samræmi við skeyti
það sem Lars Korvald, forsæt
isráðherra Noregs, sendi Ól-
afi Jóhannessyni, forsætisráð-
herra íslands á þriðjudag. —
Samkvæmt fréttaskeytum frá
NTB heíur norska utanríkis-
ráðuneytið upplýst, að Norð-
menn muni væntanlega hjálpa
bezt með því að senda til fs-
lands tilbúin ibúðarhús. Einn
af þingmönnum í norska Stór-
þinginu spurðist fyr r um það
í dag, hvað stjórnin hygðdst
gera og upplýsti Hallvard
Eika, er nú gegnir embætti ut
anríkisráðherra, það sem að
ofan gre'nir. Hann sagði, að
stjórnin hefði sett sig i sam-
band við norska framle ðend-
ur slikra húsa en stjórnin
þyrfti að fá frekari upplýsing
ar um það frá íslandi, hvers
konar húsa væri mest þörf.
Ráðherrann upplýsti einnig,
að stjómin hefði fengið stað
festingu um það frá íslandi,
að mest væri þörfin fyrir hús
og annað, er með þyrfti til
þess, að Vestmannaeyingar
gætu komið sér upp heimilum
á ný. Hann sagði, að íslenzka
rikisstjórnin hefði látið í ljós,
að hún tæki með þakklæti við
þeirrl aðstoð, sem Norðmerm
vildu í té láta.
Svo sem Morgunbiaðið
skýrði frá í gær, upplýsti
sænska sjónvarpið í kvöld-
fréttum á þriðjudagskvölid, að
sænska stjórnin hefði í
hyggju að senda til íslands 200
smáhús.
Landssöfnun
í Noregi
Morgunblaðið hefur og
skýrt frá því að ýmis samtök
í Noregi, með Norsk-íslenzka
félagið, íslendingafélagið og
Norrænu félögin í brodd'. fylk
ingar, hafi skipað nefnd
manna, er skipuleggur nú
landssöfnun í Noregi.
Blaðið hafði samband við
Jón Erlin, formann nefndar-
innar, sem sagði, að þegar, er
ljóst hefði verið, að Rauði
krossinn og ísienzka kirkjan
viidu taka á móti aðstoð er-
lendis frá, hefðu ýmsir aðilar,
er nærri íslandi standa, brugð
ið skjótt við til að sýna hug
sinn og samúð í verki og á-
kveðið að hefja fjársöfnun.
Hefðu ýrnsir aðilar verið kall
aðir saman til fundar á föstu
dag'nn var og u.ndirbúningur
þá hafizt, annar fundur hefði
verið á þriðjudag og væri söfn
unin nú að komast í fullan
gang. Hann sagði, að mörg
fyrirtæki og fjölmargir ein-
staklingar hefðu látið í Ijós
áhuga á að leggja sitt af mörk
um til söfnun.arinnar.
Samkvæmt fréttaskeytum
NTB í gær, iagði Sjómanna-
bank nn í Tromsö þá fram 50
þúsund norskar krónur —
sem nemur um 750 þús. ísJ.
krónum — og jafnframt hafði
bankinn tjáð sig reiðubúinin
að gangast fyrir söfnun i
næsta nágrenni sínu.
NTB upplýsir einnig að söfn
unarnefndin hafi opnað sér-
staka giroreikninga, svo að
menn geta hvarvetna í Noregi
greitt af hendi framlag s.tt
í pósthúsum og bönkum.
Ýmsir aðilar hafa sett sig
í samband við nefmdina til að
kanna hvort hægt sé að veita
aðstoð með öðru móti en bein
um peningagjöfum m.a. hefur
sú hugmynd komið upp að
skipuleggja orlofs- og
skemmtiferð vestmanna-
eyskra barna til Noregs í vet-
ur eða vor.
1 milljón kr.
skyndihjálp
frá Færeyjum
Jogvan Arge, fréttaritari
Morgunblaðsins í Færeyjum
símar þaðan að bæjarstjómin
í Þórshöfn hafi á fundi sin-
um í gær samþykkt að veita
Vestmannaeyj'um skyndihjálp
sem nemur e'nni milljón ísl.
króna. Segir, að féð verði sent
bæjarstjórninni í Vestmanna-
eyjium. Jafniframt er hafin um
fangsmiik'l söfnun í Færeyj-
um, svo sem áður hefur verið
frá skýrt.
Hirtshals býður
Eyjabátum
aðstöðu
Þá h-erma fréttir frá Hirts-
hal's í Danmörku, að bæjar-
stjórinn þar, Jacob Olesen
hafi boðið sjómönnum í Vest-
mannaeyjum að nota sér höfn
ina í Hirtshals og þá aðstöðu,
sem þar er fyrir hendi meðan
svo óljóst er, hver verður
framtíð Heimaeyjar. í sím-
skeyti, sem Jacob Olesen hef
ur sent bæjarstjóran-um í
Vestmannaeyj-um segir: —
„Vegna hinna nánu vináttu-
banda, sem bæ'r okkar hafa
bundizt fyrir tilstuðlan ykkar
dugmiklu sjómanma, hafa nátt
úruhamfarirnar, sem gengið
hafa yfir bæ ykkar, snortið
okkur djúpt. Við vitum, að þið
standið andspænis miklum erf
iðleikum. Ef höfn okkar og að
staða þar gæti á ei-nhvern hátt
orðið ykkur að liði, viljum við
veita ykk-ur alla huigsanlega
þjónustu."
— XXX ---
Svo sem fyrr segir hafði
Morguniblaðið samband við
ýmis sendiráð erlendra ríkja
í Reykjavík og spurðist nánar
fyrir um fregnir, er borizt
höfðu af aðstoð frá þeim.
Þegar samband var haft við
þýzka sendiráðið var sagt, að
þangað hefðu enn ekki borizt
frekari tilkynningar um að-
stoð frá Sambandslýðveldinu
en málið væri í athugun. Áð-
ur hafa Vestur-Þjóðverjar af
hent Rauða krossinum 100
þús. DM — eða um 3 milljón
ir ísl. kr. — vegna náttúru-
hamtfaranna í Eyjum.
í tilefni frétta um, að ísrael
hefði heitið aðstoð vegna eld
gossins, sneri blaðið sér til
ræðismanns ísraels hér á
landi, en hann sagði, að séí
hefði ekki borizt orðsending
þar að lútandi.
Haít var samband v'ð
bandariska sendiráðið og
fyrsti sendiráðsritari, Doyle V.
Martim, sem gegnir störfum
sendiherra í fjarveru Frede-
ricks Irvings, spurður, hvort
isl'enzka ríkisstjórnin hefði
haft sambanid við hann vegna
boðs Bandaríkjanna u-m að-
stoð en ha-nn svaraði, að svo
væri ekk'. enn. Hann kvaðst
hins vegar harma þann mis-
skiOning, sem upp hetfði komið
meða! almennings um, að til-
boði Bandaríkjanna hefði
verið hafnað. Hann kvaðst
hafa tjáð íslenzku ríkisstjóm
inni, að hann væri þess fuli
viss, að Bandaríkjastjóm væri
reiðubúin til viðræðna við ís-
lenzku ríkisstjórnina um að-
stoð hvenær sem væri, þegar
metið hefði verið, hversu um-
fangsm-ikið tjónið vegna eld-
gossins væri og séð hvers
væri þörf. Málið væri hins
vegar ennþá i athuigun.
Sovézka sendiráðið upp-
lýsti, er blaðið hafði samband
við það, að hinn 26. janúar
hef-ði sendiherra Sovétríkj-
anna á ÍSlamdi gengið á fund
forsætisráðherra Ólafs Jó-
ha-nnessonar, samkvæmt boði
forsætisráðherra Sovétríkj-
anna, Alexei Kosygins, og lýst
yfir samúð hans og Sovét-
manma vegna náttúruhamfar
anna. Til þessa kvaðst sendi-
ráðið ekki hafa femgið upplýs
ingar u-m að Sovétstjórnin
hefði sent bein tilboð um að-
stoð.
Og í sendiráði Kínverja í
Reykjavik var einnig sagt, að
þangað hefðu en-gar upplýsing
ar borizt u-m aðstoð frá Al-
þýð-ulýðveldinu Kina.