Morgunblaðið - 23.05.1973, Page 22

22
MÖRGUNBLAÐIÐ, MiÐVIKUDAGUR 23. MAl 1973
Árni Guðnason
magister — Minning
ÁRNI Guðnason andað'st í Borig-
arspítalanum 15. þ.m., eftir all-
langa vamheilso, 77 ára. Með hon-
um er faliinn frá mi'kilsvirtur
máður í leermarastétt og afkasta-
m:kill ag áigætur þýðandi leik-
rita, sam fjöidi manna þekkir,
einkium úr útvarpinoi.
Áml Guðmason var fæddur 31.
janúar 1896 á Ljótarstöðnm i
Austur-Landeyjum, sonur Guðna
Þórðarsonar bónda 1 Stóru-Hild-
ósey Guðnasonar ag konu hans
Guörúnar Magmúsdóttur hrepp-
stjora á Ljótarstöðu.m Björnsson-
ar. Systkini Áma voru fjöigur,
Þórður kennarl og Marta, kona
Jóns Bergsteinssonar bygginga-
me’.stara, og eru þau bæði dáin,
en á lifi eru tvær siystur hams,
Guiffeiý og Liija.
Ární gekk inn I Mermtaisikól-
aim í Reykj avik vorið 1911, einn
í hópi 29 nemenda, en nýr hópur
bættist við í fjórða bekk, sivo að
féiaigarnir sem luku stúdents-
prófí 1917, voru 40, og eru nú tíu
þeirra ofan moldar. Af þessum
10 eru þrír úr upphaflega hópn-
um frá 1911, Kristján Albertsson,
Óskar Borg og sá, sem þessar Mn
ur skrifar.
Ámi Guðnason fór til ensku-
náms í Ha fnarháskóLa. Hann var
fjölhæfur og mjöig skarpur og
skementilega gefinn námsmaður.
Það mun hafa ráðið nokkru um
háskólanám hans í en&ku að við
höfðiim afbragðs enskukennara
i Menn taskólanu m, Böðvar Krist-
jánsson, áhugasaman og skemmti
iegan. 1 háskóilanium varð Otto
Jespersen einn af aðalkennurum
Áma og har haon ávallt mikla
virðingu fyrir homum.
Árni 'lauk caind. mag. prófi í
emskiu 1925, en auikagreinar hans
voru þýzka og latína og siðan
var hann við fraimhaldsnám i
Englandi. Þeigar hann koim heim
varð hanin fastur enskukennari
við Gagnfræðaskóla Austurbæj-
ar (1928) oig um skeið einnig
stundakennari, ýmist við Veirzl-
unarskólann, Menntaskólamn eða
Keriinaraskólann. Hann gaf út
kennslubæfcur í samvinwu við
Boga Ólafsson.. Hann var ágætiur
kennari, vandvirkux og lét sér
annt mm námið og áranigur þess,
og var hollur skóla sóimim. Hann
fyiigdist vel irueð nýjunigum, eink-
um i enskri hljóðfræði og nokk-
uð í stilfræði, en þegar á leið
hneigðist hann meira að bók-
menntum en málfræði. Hófst þá
langt og merkilegt starf hams að
þj-ðingium leikrita. Það var ekki
auðsótt í upphafi að fá hamn tfl
þeirra verka, svo var hamn hlé-
drægur.
Fyrsta þýðinig hams var Heilöig
Jóhanna eftir Bemard Shaw,
flutt í útvairpinu 1947, seinna
flutt í Þjóðlekhúsinu ag fór
Anma Bong þar með hlutverk Jó-
hönnu með ágætum. 1954 flutti
útvarpið þáttimn Don Juan í hel-
viti eftir Shaw. Eftir það varð
straumiur leikritaþýðiniga nær
óslitiim, seinasta Shaw þýðin-g
hans var flutt 1971, en hamn var
reyndar fyrir nokkru haettur að
baeíta við nýjum verkum. Alls
ílutti Rikisútvarpið 29 leikrita-
þvðingar frá hans hendi, og
tvær þýddar smásöguir og nokkr-
ar þýðlmgar hans voru fluttar í
Þjóðleikhúsinu og Iðnó. Ámi
haíði sérstakar mætur á Shaw
og þýddi eftir hamm 10 leikrit,
scm flött voru. Hann þýddi 4
leifcrit eftir Ibsen og ýmis verk
eftir ONeiíl, Oscar Wilde, Gals
worthy og Somerset Maugiham
o.fl Þessar þýðingar eru ná-
kvaemar, ein haglega igerðar á
vönduðu og lipru máli, sem læt-
ur vel í eyrumi á sviði.
Ámi hafði áhuga á flieiri bók-
menntum en þessum leikritum.
Hartn var mikiH Shakespeare og
Dickenslesari og kumni utanbók-
ar ýmsa kafla úr verkum þeinra.
Latínum,einmt sinni héit hanm
lengi við, ég man eftir einu sum-
arfríi, þegar haam gekk með Hór-
as í vasanum og las hanin á viða-
vanigi eða á bekk í skemmtiigarði.
Hanm hafði áhutga á nýjum is-
lenzkum kvæðum og sögum og
gerði oft skemmti'iéigar athiuigam-
ir um mál og stíl. Ég kcxm snöiggv-
ast til hans tveim dögum áður
en hann dó og var þá mjög ai
honium dregið þrek og likams-
kraftar, en huigiurinn var sá sami
og fyrr. Hami hafði femigið sér
nýtt bindi af bréfúim Bemard
Shaw, það var honumn til huigar-
hægðar að hafa svona bók á
borðinu sán-u! Hamn hafði einniig
úr æsku áhuga á tónlist, stumd-
aði hana nokkuC og bar gott
skyn á þau efni.
Einu sinni var uon það rætt i
Menmtamálaráði að veita Árna
Guðmasyni heiOurslaum úr
Menn'mgarsjóði fyrir þýðingar
sír.ar, en hann mæltist umdan því
og var það þá því miður látið
niður falla, en hann var slíkra
iauma mjöig maklegur. Það væri
vel til faliið að gefa út eitthvað
úr þýðimgum hans.
Ámi Guiðmasom var áhugasam-
ur um mörg mál. Hann gat verið
t
Inmiaegar þakkir fyrir auð-
isýnda- samúð við amdlát og
.jarðBirför ejgmmanns mins,
Magnúsar G. Ólafssonar
frá Hagavík.
Margrét IðmdáUif.
allra manna glaðastur, em oftast
var hanm fáskiptmm og íáföruiU.
Jarðarför Áma Guðnasonar er
gerð frá Fpssvogi i dag. Lokið er
vináttu og félagsskap sextiu og
tveggja-þrigigja ára, stundum
lágiu leiðimar lítið samain, stund-
'Um allmikið og náið. 1 leíðarlok
er minnzt góðra starfa hans, en
mesit saknað mannsims sjálfs og
þéss, hversu gott var við fianm
að ræða um marga hluti í
skemmtilleigiU'm fræðum eða um
smárrauni og gleði hversdagsins,
minnzt tryigigðar hams og dréng-
skapar og hlýjunnar í fari hariiS.
Vilhjálmur Þ. Gíslason.
Á grænni sléttu Austur-Lamd
eyja lágu fyrstu sporim. Þar var
Ámi Guðnasom fæddur að Ljót
arstöðum himm 31. jan. 1896.
Hamm óist upp í foreldnaihúsum
í hópi eldri og ymgri systkina.
Frá sjómarhóli umhverfisims
mumdá ekkert hafa þótt sjálf-
siagðiara en þar fæiri efcii í mýj-
am búþegm. Brátt kom þó i
ljös, að hugur hins unga, gáf-
aða sveins var víðs fjarri við-
famigsefnum, er að þvi lutu, em
stefndi eindregið til bóklegrar
sýslu og náms. Því var lagt á
memntabraut, þótt fararefni
væiru rýr, erida hafði foreldra
heimilið skömmu áður stutt
eltdra bróður tiil kenmanamáms.
Ármi varð stúdent frá Mennta
skölanum í Reykjavík 1917, en
þar hafði hann reymzt afbragðs-
nemandi, jafnvígur á tungumál
og stærðfræðL
Og enn var lagt upp í nýjan
mámsáfangia. Nú lá leiðin til
Kaupmammahafnarháskóla. Þar
nárii Ámi emsku sernn aðalgrein,
en þýzku og latinu sem auka-
greiinar, og lauk cand. mag.
prófi 1925. Eftir nokkra náms-
dvöl í London sneri Ármi heim,
glæsiilegur ungur maður með
fyllstu kemmaramemmtun sims
tíma, en þungar Myfjar náms-
skuLda á baki.
Á þeim árum biðu ekki hér-
liendis vel lounuð embætti
sMkra monmfamarnia. Hlutskipt-
ið viarð þvi í fyrstu eiinka-
kemmsla og mokkur stumda-
kenmsla við Menntaiskðlainm. En
1928 var með lögum stofnaður
mýr skóli, er brátt hlaut nafmið
Gagnfræðaskólimm 5 Reykjavik
(síðar Gagnfræðaskóli Austur-
bæjar). Ármi varð flastur kenn-
ari þeirrar stoflnumar frá byrj-
um, og henni vainn hann óslitið,
unz hann hætti kennslustörfum
1961. KeminsJiugreám hams var
nœr eingömgu emska.
1 þessum skóla lágu lieiðir
okJfjar Áj-nja fymst samam haust-
iö 1930. Engum duitíisrt, hvert
happ það var liinni ungu stnfn-
un að eiga á að skipa svo gagn-
irœnntuOum ag dugmiktum lœzm
ara sem Árni var — ag pensómu
lega tel ég mér miidnc ávimning
að hafa um langam altíur átt
jafn hugþekkan samstarfsmann
og eimiægan vin.
águ-j var einkar vel gerður
maður, fláður sýnum, hár og
spemgiiegur. Framkoman háttvis
list og tómmenmt. Hamm var einm
ig gæddur eimkar viðfeMimmi
kimnigáfu. i.
AHira þessana éigwrieiksa gætti
beirnt eða óbeimt í kehmslu hams.
Hiamm gat, þegar svö bar umdir,
lártið ailiam bekkinn hlæja og
sjjálfur hlegið inmilega með ám
þess að sleppt vaari láprum
stjórntaumum. Hamm untíi sér
yfirleitt vel i skáiastofu, íull-
skijKiðii imglingum — þessu
kvika aldursskeiði, . sem nú er
einatt kvartað umdam. Hann
skildi heil'briigða glaðværð ag
ma-t mikils áhuga og snerpu
unglimganna til námsátaka, sem
hamn var kemmara tegmastur að
laða fram. Ánangur jcenmsliu
hans varð svo góður sem aldur
og þroski nemenda frekast
leyfði, Margur nempmdimm famn
síðar, hve traust sú umdirstaða
var, sem Ármi haflði Jagt. Það
orð lagðist á I skólum, sem
síðar tóku við nememdum Árma,
að eimkuminum frá hans hemdi
mætti tneysta, þar væri kunm-
áttei á bak við.
Árna var ekkert fjpar skapi
em sýndarmemmska. Qíl störf
sin vamm hamm af srtakri ná-
kvæmmí og samvi 7,k u s e mt Viiku-
lega leiðrétti harnm urmul
skyldustila, em taldi þó aldrei
eftir sér að leiðrétta til viðbót-
ar marga aukastíla fyrir áhuga
saiwa nememdur, sem kepptu að
eimhverju sérstöku settu martó.
Þá vam.n Ámi talsvert að gerð
kennsini’bóka í simmí greim. Marg
ir nememdur fynri ára að
minnsta kosti kamnasrt við stíla-
verkefni hams, orðasöfn og
vim.nu við Boga Ólafssom memmta
Enska lestrarbók, gerða I sam-
Skólakenmara.
Ámi átti gott safn bóka.
Hamm las mikið í tómstundum
sírnum, einkum fagurbókmieminit-
iir, enskar og íslen/.kar. Hamm
var miikiilll ummandi sigildrar tón
listar og lék sjálfur vel á píanó.
Stumdum hvildi hanm sig frá
stálastiriti á því að glíma við verk
efni hærri stærðfræði, rétt eims
og aðrir leika sér að krossgát-
um.
Eitt hugþekkasta viöfamgsefni
Árma var þó að þýða á íslemzku
úrvalsleikrit eriemdra stór-
skálda. Til þess gafst homum
nokkurt tóm, eftir að hanm
hætti kemnslu. Hafa smm þeirra
verka birzt á sviði i lefkhúsum
borgariinnar og 1 sjómvarpi, en
flest veirið flutt i útvarpi. Hér
skulu aðeims nokkur mefmd:
Heilög Jóbamma, Cesar og Kleó-
patra og Lækmir i vamda eftiir
Bemhard Shaw, Hve gott og
fagurt eftir Somerset Maug-
ham, Mennimir míinir þrír eftir
O'Neill, Máttarstólpiar þjóðfé-
lagsáns <*g- Hatída Gabler eftdr
Jbnten.
Þýðimgar Ánmt, mákvæmaæ og
frigaðar að onBfiæri, hafa notið
verðskuidaðzHir viðurkemmimgar.
Það væri listunniindanum Áma
Guðnasyni vemðugt mimnismerki
og íalemzkum ttótanenmtum femg
ur, að einhvKBr útgefandi, t.d.
fffiBimingarsjófair, gæfi þýðimgar
hans stm fyrat út.
Sveinhj. SMgurjónsson.
KVKflJA
Lífáð býðnr upp á skim og
skúri. Það verður hver og eimm
að sætta sig við. Híitt er, að
situndum ar skammt stórra
högga á milli og er hætt við, að
þá fímmist mammi nóg komdð.
Það eru ekkd margar vikur
síðan, að ewikavinur minm hvarí
af sjónarsviðíhu, himm mæti,
hlesœaði maður Björm Pálssom,
t
Ástkær eiginmaður minn,
ÓLAFUR INGIMUNOARSON,
fyrrv. innheimtumaður, Skipholti 34,
lézt mánudaginn 21. mat Jarðarförin tilkynnt síöar.
Fyrir hönd vandamanna
Guðrún Ingimundarson.
t
Eiginkona mín,
KRISTJANA ÓLAFSDÓTTIR,
Asgarði 16,
andaðist aðfararnótt 22. mai í Borgarspítalanum.
Fyrir hönd ættingja
Víkingur Guðmundsson.
t
Eiginkona mín og móðir mfn,
ELiSABET TErrSOÓTTIR,
Framnasvegi 58 B,
andaðist í Landspítalanum aff kvókii dags 2T. mai.
Ólafur Guðmundsson,
aoweig ivarsauttir.
t
Eiginmaður minn, faðir, tengdafaðrr, afí og iangafi,
SJGFÚS MAGNÚSSON,
HHðardal, Skiphotti 66,
verður jarðsunginn frá Fossvogskirkju, föstudaginn 28. maí
klukkan 3 eftir hádegi.
Guðrún Halldórsdóttir,
börn, tengdaböm, bamsböm
og bamabarnaböm.
ag prúðtoannleg. Honn haíöi
þroskaðan og nsman lisrta-
smekk jafnt á skáldsknp, Leik-
Hjartanlegar þakkir fyrir auðsýnda vinóttu og samúð við
andiát og jarðarför eiginmanns míns og föður okkar,
HALLDÓRS ÞÓRARINSSONAR
Helga Alfonsdóttir.
Bryndís Halldórsdóttir, Grétar Halldórsson,
Þorgerður Halldórsdóttir.
9- flmgmaðair. Nú er horfinin ainnar á-stvinur, Áinn'i Guðmaíson, magisrt
T T er. Lífið er mér fátækara, og i
1 1 bili ei-fítt að leita jafnvægis með
Gtför bróður míns. Þökkum hjartanlega öllum þeim, sem sýndu okkur samúð því að þakka forsjóninni þá
ARNA GUÐNASONAR, og vináttu við ancHát og jarðarför konu minnar, móður. haminigju, að hún skyldi veita
margister, Hávaliagötu 18, tengdamóður og ömmu.
fer fram frá Fossvogskirkju miðvikudaginn 23, maí ki. 13.30. jónJnu margrétar JÓNSDÓTTUR,
Bióm eru afþökkuð, en þeim sem vilja mkmast hins tátna Bergstaðastræti 55. SKILTI A GRAFREITI
er bent á líknarstofnanir. Sérstakar þakkir færum við læknum og hjúkrunarfiði Land- OG KROSSA.
Fyrir hönd aðstandenda spítalans, derid 4 A, fyrir góða umönnun. Flosprent s.f. NýJendugötu 14
Guðný Guðnadóttir. Fyrir hönd aðstandenda sími 16480.
Sigurður Jónseon.