Morgunblaðið - 17.10.1973, Page 23

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 17. OKTÓBER 1973
23
Olafur H. Jónsson
framkvæmdasljóri
F.25.1.1905.
D. 8.10.1973.
Ólafur í Alliance var hann
oftast kallaður, kenndur við það
-gagnmerka fyrirtæki, sem hann
starfaði fyrir lengstan hluta ævi
sinn-ar. Ólafur og Alliance voru
nær jafnaldra. Félagið gerði út
fyrsta botnvörpuskipið, sem
smíðað var fyrir íslendinga, og
hlaut það hið virðulega nafn: Jón
forseti. Síðan eignaðist það
togarann Skúla fógeta og fleiri
fiskiskip. Faðir Ólafs, þjóð-
kunnur athafnamaður og al-
þingismaður, var lengi forstjóri
Alliance, og tók Ólafur við af
honum árið 1930, þá aðeins 25 ára
gamall, nýbakaður lögfræðingur.
En þótt forstaða Alliance væri
aðalævistarf Ólafs, kom hann víða
við sögu í atvinnulífi þjóðarinnar,
og eru þau mál rakin af öðrum.
Sjálfstæðinmaður var hann ein-
dreginn og vann flokknum af
miklum áhuga og ósérplægni, átti
m.a. lengi sæti i fjármálaráði
flokksins. Fyrir öll þau störf á
hann miklar þakkir skildar.
Ólafur var slíkur gerðarmaður,
að allsstaðar vakti hann traust og
tiltrú. Hver maður fann, sem
komst í kynni við hann, að þar fór
maður fastur fyrir í orði og at-
höfn. En samfara festu og alvöru
var sérstök hlýja, glettni og góð-
látleg stríðni, sem hann hafði
gaman af eins og faðir hans og
sem fór honum svo vel. Höfð-
ingi var hann heim að sækja og
tryggur vinur vina sinna.
Mesta lán Ólafs í lífinu var
kona hans, Sigþrúður Guðjóns-
dóttir, einstök kona að allri mann-
gerð og kvenna vinsælust.
Innilegar samúðarkveðjur til
Sigþrúðar, sonanna fjögurra og
annarra ástvina.
Gunnar Thoroddsen
Mágur minn og góður vinur,
Ólafur H. Jónsson, framkvæmda-
stjóri, andaðist á sjúkrahúsi í
Reykjavík aðfararnótt 8. þ.m.,
eftir löng og erfið veikindi. Hann
var fæddur í Reykjavík 25. janúar
1905. Foreldrar hans voru Þóra
Halldórsdóttir, bónda að Mið-
hrauni í Miklaholtshreppi, Guð-
að hún kom til Reykjavíkur, bæði
i matreiðslu og fatasaum, sem
kom henni að góðum notum síðar
á ævinni. Strax eftir komu sina til
Reykjavíkur gerðist hún félagi í
K.F.U.K. og sótti mikið samkomur
félagsins. Kristín var trygglynd
kona og afar barngóð, og vegna
tryggðar hennar og vináttu hafði
hún alla ævina samband við niðja
fyrstu húsbænda sinna.
Að lokum vil ég sérstaklega
þakka þeim læknum og
hjúkrunarliði Borgarspítalans,
sem önnuðust hana I veikindum
hennar. Systkinum hennarog öðr-
um ættingjum sendi ég og fjöl-
skylda mín- samúðarkveðjur.
Kveðjuathöfnin fer fram frá
Fossvogskapellu i dag, miðviku-
daginn 17. október kl. 10.30 f.h.
Blessuð sé minning hennar.
Valgerður Björnsdóttir.
mundssonar og Jón, alþingis-
maður og síðar bankastjóri, Ólafs-
sonar bónda i Sumarliðabæ í
Holtum Þórðarsonar (Víkings-
lækjarætt). Að honum stóðu því
traustir stofnar Islenzks kjarna-
fólks, og verður það ekki frekar
rakið hér.
Ölafur ólst upp í foreldrahúsum
á rausnarheimili, enda húsbónd-
inn einn af frumherjum íslenzks
athafnaiífs i byrjun þessarar
aldar og húsmóðirin þekkt að
rausn og myndarskap. Heimilis-
bragur var þar jafnan með glæsi-
brag. Nutu þess ekki einungis
fyrirfólk þess tíma, heldur einnig
sveitungar þeirra hjóna, svo og
skólapiltarog vinir barna þeirra.
Ólafur var settur til mennta
eins og þá var kallað. Hann fór í
Menntaskólann í Reykjavík og
lauk stúdentsprófi 1924 og síðar
lögfræðiprófi frá Háskóla Islands
1930. Hann var farsæll og traust-
ur námsmaður, og reyndist skóla-
lærdómur hans honum happa-
drjúgt veganesti síðar á lífsleið-
inni.
Eftir lögfræðipróf 1930 urðu
snögg umskipti í lffi Ólafs. Hann
gerðist starfsmaður hlutafélags-
ins Alliance, sem þá var annað
stærsta útgerðarfélag á Islandi,
og siðar á sama ári forstjóri þessa
fyrirtækis. Auðvitað var þetta
glæsileg aðstaða fyrir jafn ungan
mann. En hér kom fleira til.
Islenzkum útgerðarfyrirtækjum
og raunar flestum öðrum fyrir-
tækjum á tslandi var um þetta
leyti og á árunum þar á eftir
mikill vandi á höndum. Heims-
kreppan mikla reið yfir, íslenzkar
útflutningsafurðjr féllu I verði
meira en þekkst hafði um ára bil.
Við þetta bættist, að aðalút-
flutningsmarkaðir Islands, salt-
fiskmarkaðirnir nálega lokuðust,
vegna haftastefnu, sem tekin var
upp í aðal viðskiptalöndum okkar,
Spáni, Italiu, Portúgal og raunar
víðar. Allt þetta skapaðu ný og
áður óþekkt viðhorf og kallaði á
nýjar ráðstafanir, bæði félags-
legar (samstarf að útflutnings-
málum svo sem stofnun Sam
bands ísl. fiskframleiðenda o.fl.)
og efnahagslegar (aukna fjöl-
breytni í framleiðslu sjávarfurðu,
svo sem síldarverksmiðjur o.fl.).
Ekki verður með sanngirni annað
sagt en að Ólafur hafi hlýtt kalli
timans I þessu efni. Má í því sam-
bandi minna á þátt hans í að koma
á fót Síldarverksmiðjunni á
Djúpuvík á árunum 1934—35. Það
er á flestra vitorði, sem þá þekktu
til, að það var ekkert meðal-
F. 26. nóvember 1902
D. 9. október 1973
I dag verður jarðsunginn frá
Frikirkjunni í Reykjavík okkar
ástkæri frændi Magnús Bl.
Jóhannesson er lést á Landakots-
spítala þann 9. október eftir
skamma legu. Magnús var sonur
hjónanna Arndísar Bl. Magn-
úsdóttur og Jóhannesar
Guðmundssonar skipstjóra til
heimilis að Nýlendugötu 24, en
þar bjó hann lengst af ævinnar og
því sannur Vesturbæingur.
Magnús stundaði fjölbreytt störf
um ævina og var samviskusamur
og röggsamur til vinnu. Á unga
aldri vann hann hjá Verslun L. H.
Miiller, en þar sem endranær
ávann hann sér traust og virðingu
húsbænda sinna. En sjómanns-
blóðið í æðum hans réð því, að
hann hvarf frá verslunarstörfum
mannsverk að hrinda þvi máli í
framkvæmd, eins og aðstæður
voru þá á Islandi. Ólafur tók
jafnan mikinn þátt í félagssam-
tökum útgerðarmanna, átti þátt í
stjórnum samtaka þeirra, svo sem
Félagi ísl. botnvörpuskipaeig-
enda, Lýsissamlagi ísl. botnvörpu-
skipaeigenda, Landssambandi ísl.
útvegsmanna, Samlagi ísl. skreið-
arframleiðenda o.s.frv. Af hálfu
þess opinbera voru honum einnig
falin trúnaðarstörf sem fulltrúa
útvegsmanna og hlaut fyrir það
verðskuldaða viðurkenningu.
Enda þótt starf Ólafs væri
lengst af tengt útgerðarmálum,
átti hann einnig þátt í rekstri og
stjórn ýmissa iðnaðar- og
verzlunarfyrirtækja, þó sá þáttur
f starfsferli hans verði ekki rak-
inn hér.
I sögu íslenzkra útgerðarfyrir-
tækja undanfama áratugi hafa
skipzt á skin og skúrir. Ef nahags-
sveiflur hafa verið tíðari í
atvinnulífi okkar en víða annars
staðar. Ekki fór Ólafur eða fyrir-
tæki hans varhluta af þeim ham-
förum frekar en margir aðrir.
Hins vegar ber þess að geta, að
Ólafur hélt alltaf vöku sinni og
var til hins síðasta jafn sann-
færður og frá upphafi, að Islenzk-
ur sjávarútvegur og framleiðsla í
sambandi við hann, hlyti um
fyrirsjáanlega framtíð að vera
hornsteinn íslenzks atvinnulífs.
Þetta var honum í blóð borið og
bjargföst sannfæring.
Það var ekki ætlunin, með þess-
um fátæklegu kveðjuorðum að
bera á torg minningar um
persónuleg kynni. Er það þó
sagna sannast, að margs er að
minnast. Hitt má þó gjarnan
koma fram hér, að Ólafur var
fágætur persónuleiki. Stundum
hrjúfur á yfirborðinu, en til-
finninganæmur, hjálpsamur
þeim, sem til hans leituðu eða
hann sá að aðstoðar þurftu og
mikill vinur vina sinna.
og var á togurum og varðskipum í
nokkur ár.
Arið 1925 lauk hann prófi frá
Stýrimannaskólanum og eftirþað
sigldi hann lengst af á skipum
Eimskipafélags Islands. Heims-
styrjöldin síðari batt óvæntan
endi á sjómannsferil Magnúsar.
Hann var skipverji á gamla Gull
fossi, þegar skipið var kyrrsett í
Danmörku við hernámið. Eftir
heimkomuna með M/S Esju frá
Petsmo starfaði hann lengst af
sem yfirverkstjóri hjá Skipaút-
gerð ríkisins, eða um 20 ára skeið.
Ákveðni og ráðsnilld Magnúsar
komu að góðu haldi í því starfi, og
féll honum þungt, þegar hann af
heilsufarsástæðum varð að hætta
vinnu árið 1970.
Arið 1929 kvæntist hann hinni
ágætustu konu, Hólmfriði
Jónsdóttur, en þau slitu siðar
samvistum. Þau eignuðust eina
Héðan úr fjarlægu landi minn-
umst við hjónin góðs drengs og
vinar með þakklæti fyrir órofa
vináttu og ógleymanleg kynni.
Oddur Guðjónsson.
Þegar ég undirritaður stuttlega
vil minnast Ölafs H. Jónssonar
hvarflar fyrst að mér vinurinn
Ólafur. Vinurinn segi ég vegna
þess, að frá fyrstu tíð, er ég var
heimagangur á heimili þeirra Sig-
þrúðar vegna vinskapar míns við
elzta son þeirra hjóna, bekkjar-
bróður minn úr M.R. Jón núver-
andu lögmann, þá var maður
alltaf tekinn, ekki aðeins vel-
kominn, heldur lfka félagi og
jafnvel jafningi.
Þetta, að vera tekinn sem jafn-
ingi, kollega, var kannski miklu
meir virði fyrir menntaskólaungl-
ing á þroskaskeiði, heldur en
maður gerði sér grein fyrir þá.
Stórveizla, er þau hjón héldu
okkur nústúdentunum 1953 var
eins konar innsigling á afstöðu
þeirra til okkar.
Maður finnur og skilur það
betur núna, hversu mikils virði
þessi einlægi vinskapur var, sem
síðar meir, er ég útskrifaður
háskölaborgari átti oft erindi
niður í Tryggvagötu, einkum
vegna samstarfs okkar Jóns, elzta
sonarins, þá var það alltaf „oplev-
else“ að hitta Ólaf heitinn og
spjalla við hann um landsins gagn
og nauðsynjar, ef tækifæri gafst
til, enda var hugur hans mjög
bundinn almennri velferð hins
fslenzka þjóðfélags, þótt hann
væri oft önnum kafinn i sam-
bandi við sín margþættustörf.
Ef til vil var mesta ánægja að
hitta hann og reyndar þau hjón á
þeirra fallega og myndarlega
heimili að Flókagötu 33. Þar var
kannski meiri tími að spjalla um
hin almennu áhugamál, og fyrir
mér persónulega varð það mikils
virði að geta setið við borð með
reynsluríkum athafnamanni, sem
talaði við mann eins og jafningja.
Ég held, að það hafi ekki aðeins
verið ég, sem frískaðist og göfgað-
ist að eiga samskipti við Ólaf
heitinn. Ymsir, sem áttu undir
hann að sækja sem forstjóra elzta
útgerðarfyrirtækis landsins, eða
hans trúverðuga starfslið, hafa
tjáð mér, ekki aðeins nú, er
Ólafur er allur, heldur áður, að
þangað hafi alltaf eitthvað verið
að sækja. Oft held ég, að fólk hafi
farið fengsælast frá borði, ef það
hitti Ólaf sjálfan, þrátt fyrir hans
ágæta starfsfólk. Þetta sel ég ekki
dýrara en ég keypti.
Ólafur var fyrst og fremst
maður — maður, sem lifði f hring-
iðu hins daglega lífs og hafði
skilning á þvi, jafnframt þvi, sem
hann gegndi stóru hlutverki í
hinu frjálsa athafnalífi Islands á
erfiðum tímum.
Mínar kæru minningar um Ólaf
eru ekki bundnar útgerð, sem ég
hef ekkert vit á, heldur innsýn og
skilningi hans á almennum vel-
ferðarmálum Islands, sem voru
dóttur Ernu Fanneyju, gift Sigur-
birni Kristinssyni verslunar-
manni. A heimili og í félagsskap
þeirra hjóna og dótturbarnanna,
Magnhildur og Magnúsar, sem
voru sérlega hænd að afa, eyddi
hann flestum fristundum sínum,
enda samkomulag eindæma gott
milli dóttur og föður og síðar
tengdasonar. Magnús bar sér-
staka umhyggju fyrir fjölskyldu
sinni og var tíður gestur á heimili
Minning:
Magnús Blöndal
Jóhannesson
honum hugstæð, — auk persónu-
legrar vináttu.
Um leið og ég og fjölskylda min
vottum frú Sigþrúði og öllum
aðstandendum innilega samúð við
fráfall Ölafs, þakka ég honum
persónulega vinskap hans. Hann
var mér mikils virði.
Benedikt Bogason.
Það var glaður hópur stúdenta,
sem útskrifaðist úr Mennta-
skólanum í Reykjavik vorið 1924.
Enginn stúdentaárgangur hygg
ég, að hafi sýnt meiri eindrægni
og samheldni i gegnum árin en
„Viginti quattuor", en svo nefnd-
um við árganginn okkar. Þótt viða
lægju leiðir, þá misstum við
aldrei sjónar hvert af öðru. Skörð
hafa komið i hópinn á liðinni
tæpri hálfri öld, hvað ekki er að
undra á svo langri leið. Við vorum
42 i hópnum, en 16 eru nú horfnir
af heimi. Nú í dag kveðjum við26,
sem eftir erum einn bezta félaga
okkar Ólaf H. Jónsson forstjóra,
sem verður vígður til moldar i
dag. Við skólasystkinin kveðjum
Ólaf með söknuði og finnum, að
við eigum ekki aðeins góðum
dreng og hoilvini á bak að sjá,
heldur og þeim úr hópi okkar,
sem lagði sig hvað mest fram til
að efla samheldni okkar og
tryggðir. Um hið mikla og marg-
þætta ævistarf Ölafs rita nú þeir,
sem þar þekkja betur til. Ég
skrifa aðeins til að þakka horfn-
um vini fyrir samfylgdina og
blessa hans minningu. Hans
ágætu eiginkonu, frú Sigþrúði
Guðjónsdóttur, og börnum þeirra
votta ég mina dýpstu samúð.
Einar Guðnason
Enginn skjöldur
fyrir Strandasýslu
I grein Morgunblaðsins
þar sem sagt er frá framleiðslu
Glits h.f. áþjóðhátíðarveggskjöld-
um, er greint frá því, að fyrir-
tækið hafi hafið framleiðslu á
veggskjöldum fyrir Strandasýslu.
Hér er um missögn að ræða í
blaðinu, og óskast hún leiðrétt.
Þjóðhátíðarnefnd Strandasýslu
hefur hvorki látið teikna vegg-
skjöld né óskað eftir framleiðslu
á honum.
A sameiginlegum fundi þjóð-
hátiðarnefnda á Vestfjörðum, er
haldinn var í Flókalundi í Vatns-
firði í haust, var samþykkt af
öllum fulltrúum að fresta ákvörð-
un um gerð veggskjalda Glits h.f.
og taka síðar sameiginlega
ákvörðun um gerð veggskjalda,
þannig að annaðhvort engin eða
allar þjóðhátíðarnefndir á Vest-
fjörðum létu framleiða veggskildi
í tilefni hátíðarinnar. Ákvörðun
hefur ekki verið tekin í málnu
enn.
P.t. í Reykjavík,
12. október 1973.
Andrés Ólafsson.
formaður þjóðhátíðarnefndar
Strandasýslu.
systur sinnar, sérstaklega var
hann henni styrkur eftir fráfall
föður okkar. Ekki fórum við
bræður og síðar f jölskyldur okkar
varhluta af göfuglyndi hans og
umhyggju.
Þótt hann tæki störf sin alvar-
legum tökum og væri stundum
nokkuð hvass á erilsömum vinnu-
stað, naut hann hvarvetna
virðingar, þvi að sanngirni og
drengskapur réðu ætið gjörðum
hans. Magnús var höfðingi heim
að sækja og alltaf uppörvandi og
glaður i vinahópi og jafnan
ánægjulegt að heimsækja hann i
gamla húsið við Nýlendugötu, þar
sem hann af einstakfi smekkvísi
haf ði búið sér notalegt heimili.
Félagslyndur var hann og tók
virkan þátt I ýmsum félagsmál-
um, en störf hans í þágu kirkju
sinnar voru honum einna kærust
og var hann i safnaðarstjórn í
mörg ár.
Kveðjustundin í þessu lífi er
ætíð erfið, og þá er huggun að
eiga eingöngu góðar minningar
um þig, kæri frændi, og
vitneskjuna um bjargfasta trú
þína á, að ekkert líf er án dauða
og enginn dauði án lífs.
Systursynir.