Morgunblaðið - 21.06.1974, Page 4

4
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 21. JUNÍ 1974
22-0*22*
RAUDARÁRSTÍG 31
LOFTLEIÐIR
BILALEIGA
CAR RENTAL
n 21190 21188
LOFTLEIÐIR
BILALEIGA CAR RENTALI
Hverfisgötu 18
27060
<g
BÍLALEIGAN
5IEYSIR
CAR RENTAL
24460
í HVERJUM BÍL
PIONŒŒJR
ÚTVARP OG STEREO
KASSETTUTÆKI
Bílaleiga
GAB RENTAL
Sendum
ÍJ* 41660 -42902
SKODA EYÐIR MINNA.
Shodh
LCIOM
AUÐBREKKU 44-46.
SlMI 42600.
FERDABILAR HF.
Bílaleiga — Sími 81 260
Fímm manna Citroen G.S
station. Fimm manna Cítroen
G.S. 8 — 22 manna Mercedes
Benz hópferðabllar (m. bílstjór-
um).
KWÆ.
\v / ^
Framsókn stefnir
að brottför
varnarliðsins
Talsmenn Framsóknar-
flokksins í sjónvarpsumræðun-
um sl. miðvikudag lýstu þvf af-
dráttarlaust yfir, að þeir kysu
að halda núverandi stjðrnar-
samstarfi áfram, ef stjðrnar-
flokkarnir fengju til þess
meirihiuta. Ritari Framsðknar-
flokksins lét jafnvel að þvf
liggja, að hugsanlegt væri
stjðrnarsamstarf Framsðknar
og kommúnista án þátttöku
Samtaka frjálsiyndra og vinstri
manna. Ritarinn, Steingrfmur
Hermannsson, taldi ekki úti-
lokað, að þessir tveir flokkar
fengju nægjanlegan þingstyrk
til þess að mynda þessháttar
rfkisstjórn. Magnús Kjartans-
son tók f sama streng f um-
ræddum sjðnvarpsþætti.
Yfirlýsingar af þessu tagi
sýna, svo að ekki verður um
villzt, að Framsðknarflokkur-
inn er reiðubúinn til þess að
ganga að kröfum kommúnista í
varnarmálum að kosningum
loknum. Ljðst er, að Alþýðu-
bandalagið endurnýjar ekki
vinstri stjórnina, nema fyrir-
fram verði tryggt, að staðið
verði við yfirlýsingar um brott-
för varnarliðsins. Framsðknar-
flokknum er þetta mæta vel
ljóst.
Þó að forysta Framsóknar-
flokksins dragi þannig enga
dul á, að hún stefni að áfram-
haldandi samstarfi við Alþýðu-
bandalagið, hrðpar hún nú
jafnframt rétt fyrir kosningar,
að kommúnistum sé ekki
treystandi f varnar- og utan-
rfkismálum; f þeim efnum hafi
þeir alltaf verið undirlægjur og
handbcndi sovéskra valdhafa.
Tíminn gengur meira að segja
svo langt, að halda þvf fram, að
Framsðknarflokkurinn hafi
staðið að undirskriftasöfnun
varins lands. Öllum er þð enn f
fersku minni, að stjórn Fram-
sóknarflokksins gaf út sérstaka
yfiriýsingu f tilefni þeirrar
undirskriftasöfnunar og fyrir-
skipaði þar flokksmönnum sfn-
um að skrifa ekki undir.
Þessi kosningaskrif Fram-
sóknarflokksins varpa einkar
skýru Ijðsi á stjðrnmálasiðgæði
forystumanna Framsðknar-
flokksins. í herbúðum Fram-
sðknarflokksins er það talið til
stjórnvizku, að hafa ekki skoð-
un á mikilvægustu úrlausnar-
efnum þjððfélagsins. Þar er
það ennfremur talið til göfugr-
ar millistefnu að lýsa f einu
orðinu samstarfsmönnum sfn-
um í rfkisstjórn sem undirlægj-
um erlends valds, er stofni
öryggismálum þjððarinnar f
hættu, en ðska f hinu eftir
áframhaldandi samstarfi við
sömu aðila, sem vitað er að
aðeins getur leitt til þess að
varnarsamningnum verði sagt
upp.
Nýtt gildismat!!
Skortur á pðlitfsku siðgæði í
röðum forystumanna Fram-
sðknarfiokksins kemur ekki
einungis fram f afstöðu þeirra
til varnarmála. Ábyrgðarleysi
þeirra gagnvart þeim mikla
efnahagsvanda, sem þeir hafa
valdið með þriggja ára ringul-
reið, varpar enn skýrara ljðsi á
siðleysið.
Þegar f upphafi sfðasta þings
var rfkisst jórninni ljðst, að hún
hafði ekki þingstyrk til þess að
koma mikilvægum málum f
gegnum þingið. Rfkisstjðrninni
var þá Ijðst, að óhjákvæmilegt
var að gera umfangsmiklar
efnahagsráðstafanir. En til
þess eins að geta hangið f valda-
stðlunum var það dregið alian
sfðastliðinn vetur að grfpa til
raunhæfra aðgerða. Loks þegar
komið er fram á vor er lagt
fram frumvarp um bráða-
birgðaráðstafanir, sem enginn
stjðrnarflokkanna var sam-
mála, og Ijðst var að fengist
ekki samþykkt. Þegar forseti
Alþýðusambandsins segir sig
sfðan úr rfkisstjðrn hinna vinn-
andi stéttar, er þing rofið og
vandanum enn skotið á frest f
tvo mánuði.
Til þess að blekkja kjðsendur
rétt fram yfir kosningar er
gripið til þess ráðs að greiða
niður vísitöluna með inni-
stæðulausum ávfsunum. Fðlki
er svo talið trú um, að hér sé
um ábyrgar aðgerðir að ræða.
Þegar þjððin þarf að spara og
draga saman seglin, er það taiið
til ábyrgra ráðstafana að gera
með innistæðuiausum ávfsun-
um smjörið ðdýrara en smjör-
líkið og kflðið af kartöflum
álfka dýrt og umbúðirnar.
Nema þetta séu efndirnar á þvf
fyrirheiti stjðrnarsáttmálans,
þar sem segir, að rfkisstjðrnin
ætii að stuðla að nýju gildis-
mati!!
Flugfélagið Vængir fær nýja vél
FYRIR helgi kom hingað til
lands ný flugvél, sem flug-
féiagið Vængir hefur eignazt.
Flugvéiin var keypt ný frá
verksmiðjunum f Bretlandi og
er af gerðinni Britten-Norman
Islander.
Vængir eiga aðra Is-
lander vél, sem hefur reynzt
mjög vel.
Nýja flugvélin er vel búin
tækjum m.a. sjáifstýringu og
affsingartækjum og verður hún
með sérstökum búnaði fyrir
sjúkraflug, þannig að hún
getur borið tvennar börur,
hvora yfir annarri, lækni og
hjúkrunarkonu, auk tveggja
farþega og fiugmanna.
í áætlunarflugi ber flugvélin
níu farþega, en hún er tveggja
hreyfla.
Á myndinni eru Hafþðr
Helgason, framkvæmdastjðri
Vængja, og Erling Jðhannes-
son, flugmaður, við nýju flug-
vélina.
Ljósm. Mbl. Sv. Þorm.
Hjalti Sigurbjörnsson:
Hver á landið?
Fyrir nokkrum dögum kom
ég við hjá kunningja mínum á
leiðinni heim og m.a. barst tal
okkar að vegagerð og vega-
lögunum, sem við fórum að líta
í, og við lestur þeirra sáum við,
að við vegalagningu og breytt
vegastæði yrði bóndinn eða
landeigandinn að kaupa sitt
eigið land. Það spyr kannski
einhver, hvernig þaó megi
vera? Eða hvort nokkurt rétt-
læti sé í því. Ég vil því í stuttu
máli gera grein fyrir, hvernig
þetta atvikast.
Þegar vegaframkvæmdir
hefjast hér á lar.di fyrir alvöru
seint á þriðja áratugnum eru
allir hrifnir af því að komast í
vegasamband, sem er hag-
kvæmt bæði fyrir borg og sveit.
Þá eru vegir lagðir yfir lönd
bænda, sem af þjóðhollustu
mótmæla ekki þessari þörfu
framkvæmd Landið, sem undir
veginn fer, er ekki breiðara en
4—6 metrar. Það tekur ekki
mikið af hverri jörð. Á siðustu
30—40 árum hefur svæðið, sem
vegurinn tekur yfir, breikkað
með ári hverju af sívaxandi um
ferð, svo að meðalbreidd á
malarvegi er nú orðin 8—12
metrar og svæðið, sem vegur-
inn helgar sér, orðið 20—30
metrar. Þegar framkvæmdir
hefjast við hraðbrautir og land,
sem undir þær fer, metið og
greitt fyrir það, þá kemur í Ijós,
samkvæmt vegalögunum, að frá
þeim bótum, sem jarðeigandinn
á að fá eftir mati vegna hrað-
brautarinnar, dregst land það,
sem fór undir eldri veginn,
ekki bara þeir 4—6 metrar, sem
bóndinn í upphafi lagði til,
heldur það, sem hann er orðinn
nú, eða 20—30 metrar.
Þannig að ef bónda eru
reiknaðar bætur fyrir hrað-
braut, sem þekur 40 m breiða
spildu eftir endilangri jörð
hans, segjum þrír km, þá eru
það 12 hektarar. Ef hver ha er
metinn á 50.000 kr. ætti hann
að fá kr. 600.000. — En það er
ekki alveg svo.
Jarðeigandanum er gert að
kaupa landið, sem hinn afiagði
vegur lá um og var í upphafi
4—6 m, en er nú orðið a.m.k.
20 m á breidd, það verða þvi
samtals 6 hektarar, sem dragast
frá, eða 300.000. kr.
Þetta land hefur aldrei verið
tekið eignarnámi og engar bæt-
ur komið fyrir. Þetta fand eign-
ar ríkið sér (Vegagerðin) af því
að sett hafa verið vanhugsuð
lög um þessi efni og nú á að
vera komin hefð á landið. Þetta
hlýtur að brjóta í bága við alla
réttlætisvitund manna og þyrfti
að feiðréttast hið allra fyrsta.
Því má ekki gfeyma, að í flest-
um tilvikum hefur allt efni til
uppbyggingar og viðhalds
veginum verið tekið bótalaust
fram á síðustu ár.
Það er ýmislegt annað, sem í
sambandi við framkvæmdir
hins opinbera við vegalagningu
mætti vera meira réttlæti I. T.d.
segir í lögunum á einum stað,
að jarðeigandi þurfi að gera
kröfu um bætur til þess að þær
séu teknar til greina. í mörgum
tilvikum hafa kröfur verið
gerðar við verkstjóra þá, sem
séö hafa um framkvæmd verks-
ins, og þeir hafa lofað bótum,
en meðan verið er I góðri trú að
biða eftir efndum, þá fyrnist
krafan, en það gerist á einu ári
og auðvitað átti að bera hana
fram skriflega. Ef Vegagerð
ríkisins er bótaskyld ætti hún
sjálf að sjá um, að þær bætur
kæmu án þess að til málaferla
þyrfti að koma.
Möl og sandur eru verðmæt
efni, þar sem lítið er til af því
og verður því verðmætara sem
frá líður. Þá má líkja maiar-
námum við vísitölutryggð spari-
skírteini, sem rikissjóður selur
um þessar mundir til fram-
kvæmda hringvegarins. Þau
hækka ekki svo lítið þessa dag-
ana. Væri ekki athugandi, að
hún (Vegagerðin) greiddi með
slíkum bréfum?
Ég vona, að ég hafi sett þetta
nógu greinilega fram svo að
skiljanlegt sé og læt þá, sem
lesa þetta, um að dæma, hvaða
réttlæti sé I slíkri lagasetningu
og eignaupptöku af hálfu rikis-
valdsins.