Morgunblaðið - 21.11.1975, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 21. NOVEMBER 1975
Fyrningarákvæði skattalaga:
„Treystir stjóminni betur en sjálfum
sér til réttlátra skattalagabreytinga
— „og um það er ég flutningsmanni hjartanlega sammála,,,
sagði Eyjólfur Konráð Jónsson um þingsályktun Ragnars Arnalds
FRAMHALDSUMRÆÐUR um
endurskoðun fyrningarákvæða
(þingsályktunartillögu Ragnars
Arnalds) voru f sameinuðu þingi
f gær. Umræðu lauk og var tillög-
unni visað til allsherjarnefndar.
Halldór Asgrfmsson (F) sagði
þessa tillögu svipaða fyrri tillögu
þingmannsins (R.A.) þó hún væri
að nokkru endurbætt og úr henni
fellt fyrra ákvæði um skatt-
lagningu verðbólgugróða.
Fyrningarákvæði gildandi laga
þurfa endurskoðunar við, sagði
þingmaðurinn en þó væri ýmis-
legt athugavert við framkomna
tillögu og rökstuðning með henni.
í upptalningu fyrirtækja, sem
væru tekjuskattslaus og tillög-
unni fylgdi, væru mörg fyrirtæki,
Alþingi í gær
FUNDUR var í sameinuðu
þingi í gær. Á dagskrá voru
m.a. eftirtalin mál:
0 Fjáraukalög fyrir árið 1973.
Fyrstu umræðu lauk. Málinu
vísað til nefndar.
• Akveðin var ein umræða
um eftirtaldar tillögur til
þingsályktunar: Tekjustofna
sveitarfélaga, jafnrétti kynj-
anna, umferðarmál, aðgerðir
til að draga úr tóbaksreyking-
# Umræður urðu einkum um
tvö dagskrármál: aðstöðu til
viðhalds flugvéla á Keflavíkur-
flugveili og fyrningarákvæði
skattalaga. Eru þær raktar
lausiega (efnislega) á öðrum
stað á þingsíðu.
0 Bragi Sigurjónsson (A)
mælti fyrir þingsályktun nokk-
urra Alþýðuflokksmanna um
„eignarráð á iandinu, gögn-
urr þess oggæðum“, sem nú er
flutt f 5 skipti. Nokkrar um-
ræður urðu um málið, sem vik-
ið verður að síðar.
er skattlaus væru af öðrum
ástæðum en fyrningarfrádrætti.
Þingmaðurinn rakti breytingar
fyrningarákvæða f íslenzkri
skattalöggjöf um nokkurt árabil,
allt til núgildandi laga, sem sett
voru á árinu 1972. Þó að gildandi
fyrningarákvæði þyrftu endur-
skoðunar við, í ljósi fyrirliggjandi
reynslu, skipti meira máli, að sínu
mati, að endurskoða ákvæði laga
um skattlagningu söluhagnaðar,
sem athuga þyrfti gaumgæfilega
við yfirstandandi endurskoðun
skattalaga. Þar væri um veiga-
meiri hlut að ræða.
Halldór sagði að fyrningar-
reglur sköpuðu aidrei fjármagn.
Það væri grundvallarmis-
skilningur. Þær væru bókhalds-
atriði, sem að vísu væru fyrir-
tækjum skattaskjöldur, en væru
hins vegar aldrei fjármagns-
skapandi.
Ákvæði B-Iiðar tillögunnar, um
vaxtafrádrátt, hefðu að vísu þann
kost, að fækka frádráttarreglum,
en myndu sennilega í fram-
kvæmd leiða til þess, að skuldir
og vaxtafrádráttur yrði færður
frá fyrirtækjum til eigenda
þeirra.
Ákvæði C-liðar um áætlun
skatttekna á einstaklinga, sem
væru með rekstur, stóran eða
smáan, enda þótt um sannanlegt
tap væri að ræða, væri sennilega
óframkvæmanlegt og gæti ekki
endað nema með ósköpum.
Hyggilegra væri e.t.v. að huga
að þvi ef einkaúttekt í slíkum
fyrirtækjum væri meiri en bók-
haldslegur hagnaður, að miða þá
tekjuskattsálagningu við hann, en
setja yrði þá hliðarreglur, sem
kæmu í veg fyrir tvísköttun.
Þingmaðurinn sagði að skatta-
málin í heild væru nú í sérstakri
endurskoðun, sem væri nokkuð á
veg komin.
Ragnar Arnalds (K) sagði af-
stöðu Halldórs Asgrímssonar og
Framsóknarflokksins ekki nægi-
lega skýra í þessu máli. Fjármála-
ráðherra hefði lýst því yfir, að
yfirstandandi endurskoðun
myndi leiða til lagfæringa, sem
koma myndu til framkvæmda við
skattálagningu 1967. Spurningin
væri hvort Halldór vildi þá
óbreytt ástand á árinu 1966.
Halldór hefði og fallið í þá
Morgunblaðsgryfju að tina til fyr-
irtæki í skrá sinni, sem skattlaus
væru af öðrum ástæðum en
fyrningarfrádrætti.. Þetta væri
einungis gert til að gera tillögu
sina tortryggilega.
Þá sagðist Ragnar ekki skilja
mál Halldórs um fyrningar-
ákvæði, jafnvel þó hann
(Halldór) væri sérhæfður á
þessu sviði. Fyrningarfrádráttur,
sem leiddi til minni skattgreiðslu,
hlyti að skapa eða skilja eftir fjár-
muni.
Ragnar sagðist að nokkru sam-
mála Halldóri um skattlagningu
söluhagnaðar en þó ekki telja
rétt, „að fara að þessu vandamáli
eftir þessari Ieið.“
Þá vakti Ragnar athygli á því að
— væru tekjuskatts- skattlaus.
Tekjuþörf ríkisins kæmi því í rik-
ara mæli niður á launafólki í
landinu.
Sífellt hefði verið lappað upp á
skattkerfi, sem fæli eftir sem
áður f sér mikið misræmi og mis-
rétti og hefði ekki, eins og til var
ætlast, stuðlað að tekjujöfnuði í
þjóðfélaginu. Spurningin væri
þvf sú, hvort ekki væri kominn
timi til að breyta skattkerfinu i
grúndvallaratriðum eða tekjuöfl-
unarleiðum ríkissjóðs. Minnti
hann á tillögu Alþýðuflokksins
frá fyrra þingi í þvi efni.
Halldór Ásgrfmsson (F)
ítrekaði að gefnu tilefni i ræðu
Ragnars Arnalds, að fyrningar-
reglur væru skattskjöldur en ekki
Ragnar Arnalds,
Sighvatur
Björgvinsson,
Eyjólfur
Konráð Jónsson.
umrædd ákvæði í skattalögum
ættu rætur lengra aftur en til
skattbreytinga 1972, þ.e. til við-
reisnarára. Alþýðubandalagið
hefði viljað breytingu á þessu
1972 en ekki fengiðfram nema að
hluta.
Sighvatur Björgvinsson (A)
sagði rétt, að bókhaldsreglur, s.s.
fyrningarfrádráttur, skapaði ekki
fjármagn. Þær segði hins vegar til
um, hvern veg fjármagni, sem til
væri orðið, skyldi ráðstafað. Rétt
væri og að i upptalningu Ragnars
væru fyrirtæki sem ekki bæru
skatt af öðrum ástæðum en
fyrningarfrádrætti. Hvorugt
skipti þó meginmáli. Aðalatrið-
ið væri að hundruð fyrirtækja
sem veltu tugþúsundum milljóna
fjármagnsskapandi. Eðlilegt væri
að skattreglur eða breytingar
kæmu fram eftir á, því aftur-
virkni laga væri hæpin. Skatt-
tekjur ársins 1976 væru ekki
skattlagðar fyrr en á árinu 1977.
Ragnar þyrfti því ekki að undrast
ummæli fjármálaráðherra að
þessu leyti. Hann sagðist sammála
því að fyrningarákvæði yrðu
endurskoðuð, en meginmáli
skipti, að söluhagnaður yrði skatt-
lagður í meira mæli en nú væri,
vegna ákvæða um skattfrelsi viss
hagnaðar af sölu, sem hann rakti í
ítarlegu máli.
Þá vék ræðumaður nokkuð að
framkvæmd skattalaga, sem hann
sagði ekki þýðingarminni en lög-
gjöfina sjálfa. Framkvæmdin
hefði oröið betri, ef betur væri
búið að þeim aðilum um manna-
hald, sem á þeim vettvangi hefðu
starfað.
Eyjólfur Konráð Jónsson (S)
sagði ótvirætt, að breytingar
vinstri stjórnar á skattalögum
1972, eða sú löggjöf, sem út úr
þeirri endurskoðun og breyting-
um kom, hefði innihaldið þau
ákvæði öll um fyrningu, flýti-
fyrningu og verðhækkunarstuðul,
sem Ragnar Arnalds gagnrýndi
nú, að sumu leyti réttilega en á
margan hátt ranglega. En hann
væri ótvirætt að gagnrýna lög-
gjöf, sem hann hefði staðið að á
tíð vinstri stjórnarinnar.
Núverandi ríkisstjórn hefði ekki
gert annað en að framfylgja lög-
um, eins og þau væru eftir með-
höndlun vinstri stjórnarinnar.
Hins vegar væri nú nefnd starf-
andi að úttekt og endurskoðun
tekjuskattslaga, sem efalitið
myndi leiða til breytinga og leið-
réttinga.
Ragnar Arnalds flytti ekki
frumvarp til laga um ákveðnar
skattalagabreytingar, eins og eðli-
legt hefði verið í framhaldi af
málflutningi hans. Hann flytti
einungis þingsályktunartillögu,
sem i raun innihéldi ekki annað
en að fela núverandi ríkisstjórn
að gjöra það sem nefnd á hennar
vegum væri raunar þegar að
vinna að, þ.e. að endurskoða fyrri
lagasetningu í þessum efnum. Til-
lagan væri því nánast óþörf. Hún
sýndi þó hins vegar að Ragnar
treysti núverandi rfkisstjórn
betur í þessu efni en sér og sinum
mönnum. 1 þvf efni væri hann
honum hjartanlega sammála.
Keflavíkurflugvöllur:
Þingsályktun:
Brey ting á búvöru-
niðurgreiðslum
Aðstaða til viðhalds
og viðgerða flugvéla
Jón Skaftason (F) mælti f sam-
einuðu þingi í gær fyrir tillögu til
þingsályktunar um aðstöðu til við-
gerða og viðhalds flugvéla á
Keflavíkurflugvelli.
Þingmaðurinn taldi mikilvægt
að stórbæta þessa aðstöðu vegna
mikillar umferðar á þessum eina
viðurkennda flugvelli millilanda-
flugsins. Allt frá árinu 1970 hefðu
árlegar lendingar á vellinum ver-
ið milli þrjú og fjögur þúsund
(aðeins ríflega 4000 árið 1972) —
og væru þó ekki meðtaldar lend-
ingar varnarliðsvéla. Lendingar-
gjöld hefði á þessum árum verið
frá 65—121 milljón króna á ári.
Flugfélag Islands og Loftleiðir
greiddu árlega sex til átta hundr-
uð milljónir króna í viðhalds- og
viðgerðarþjónustu. Mestur hluti
þessa fjár væri greiddur erlend-
um þjónustuaðilum. Þetta fjár-
Jón Skaftason
Uuómundur G.
Þórarinsson
magn mætti flytja í ríkum mæli
inn f landið.
Við ættum vel mennta flug-
virkjastétt. Hér væru starfandi
um 145 ísl. flugvirkjar (innan-
lands) en 45 erlendis, að auki
væru 10 i öðrum starfsgreinum.
Mikilvægt væri að efla þessa
þjónustu í landinu, sem færa
myndu tekjur inn f landið, skapa
flugvirkjum starfsaðstöðu í
heimalandi, auka á gildi og þýð-
ingu vallarins og gera okkur óháð-
ari öðrum í mikilvægustu sam-
gönguleið milli landa.
Guðmundur Þórarinsson (F)
tók undir þessi orð Jóns. Hann
sagði starfsaðstöðu á þessum vett-
vangi hina verstu — og væri hún
ekki sæmandi, allra sfzt eftir
brunann á Reykjavíkurflugvelli.
Endurbót þar hefði seinkað af
ýmsum ástæðum, m.a. skipulags-
ástæðum, en nú væri að rofa til i
því máli. Varðandi Keflavíkur-
flugvöll væri margs að gæta varð-
andi þetta þarfa mál. Ætti slík
þjónusta þar að ná eingöngu til
flugflota Flugleiða, eða jafnframt
til annarra íslenzkra flugvéla, og
e.t.v. varnarliðsvéla að auki?
Hver á að standa fyrir þessari
þjónustu? En úrbóta væri þörf og
það hið fyrsta.
Gylfi Þ. Gíslason (A) o.fl. flytja
þingsályktun um að fela ríkis-
stjórninni könnun á nýju fyrir-
komulagi niðurgreiðslna á búvör-
um. Tillagan er svohljóðandi:
„Alþingi ályktar að fela rikis-
stjórninni að láta kanna, hvort
ekki sé hægt að verja því fé, sem
nú er greitt úr ríkissjóði til þess
að lækka söluverð innlendra land-
búnaðarafurða á innlendum
markaði, þannig, að það annars
vegar komi neytendum að betri
notum og þá sérstaklega að það
verði til þess að stuðla að aukinni
kjarajöfnun. og hins vegar, að það
komi í veg fyrir þá mismunun,
sem núgildandi niðurgreiðslu-
kerfi veldur milli einstakra
greina I landbúnaói, og eins,
hvort ekki megi beita þessu al-
mannafé betur til þess að styðja
við þá bændur sem við erfið kjör
búa.
Könnun þessa skal rikisstjórnin
fela fulltrúum, kjörnum af eftir-
greindum samtökum: Alþýðusam-
bandi íslands, Bandalagi starfs-
manna ríkis og bæja, Bandalagi
háskólamanna, Stéttarsambandi
bænda, Framleiðsluráði land-
búnaðarins og Búnaðarfélagi Is-
lands, einum frá hverju þessara
samtaka. Ríkisstjórnin skipar for-
mann nefndarinnar."