Morgunblaðið - 02.12.1975, Blaðsíða 18

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 2. DESEMBER 1975
18
Er stiórn HSÍ hafin yfir gagnrýni?
S.L. föstudag birtist í einu dag-
blaðanna viðtal við formann
Handknattleikssambands íslands,
Sigurð Jónsson, sem vakið hefur
furðu og umtal þeirra er lesið
hafa. Fyrirsögn greinarkorns
þessa er: „Tætt niður — en ekki
bent á neinar úrbætur," og beinir
formaðurinn þar spjótum sínum
fyrst og fremst að þeim íþrótta-
fréttamönnum sem náðarsamleg-
ast hafa ekki verið samniála
honum og stjórn HSI að undan-
förnu hvað varðar þjálfun og
skipulag landsliðsmála í hand-
knattleik hérlendis. Eru íþrótta-
fréttamenn bornir mjög þungum
sökum í grein þessari, m.a. þeim
að persónulegar ástæður ráði því
að mál þessi hafa verið gagnrýnd,
svo og að þannig hafi verið ráðist
að landsliðsþjálfara og landsliðs-
nefndarmanni að þeir hafi haft
mannskemmdir fyrir. Ekki rök-
styður þó formaðurinn þessa
alvarlegu sleggjudóma sína. Sig-
urður Jónsson, sem formaður eins
stærsta sérsambands Islands, get-
ur ekki látið hafa eftir sér annað
eins og þetta, án þess að þurfa að
standa fyrir máli sínu.
Rauða þráðnum í orðum for-
mannsins í viðtali því er hér um
ræðir, má annars bezt lýsa með
orðum sem finna má í hinni helgu
bók, Biblíunni: „Ilrósi ég mér
ekki sjálfur, mun min dýrð
engin.“ Allt frá upphafi viðtalsins
til enda er formaðurinn að reyna
að rökstyðja hversu vel hafi verið
að málum staðið hjá HSl og
hversu undirbúningur landsliðs-
ins sé nú góður — „Ég man ekki
eftir öðrum eins undirbúningi í
sambandi við einn leik ólympíu-
leikinn við Júgóslava, sem verður
18. desember — og hefur verið nú
fram að leiknum. Þó hef ég verið í
þessum málum og fylgzt með
þeim um langt árabil," er haft
eftir formanninum í viðtalinu, og
þegar lengra er lesið verður ekki
annað séð en að hann meini það
sem hann segir þarna í fullri
alvöru, en ekki sé um grín að
ræða, eins og virðist við fyrstu
sýn.
Það má vel vera rétt hjá for-
manninum, sem segir í fyrirsögn
að viðtalinu, að ekki hafi frá
hendi þeirra sem gagnrýnt hafa
skipan landsliðsmála verið bent á
ákveðnar leiðir til úrbóta í þessu
efni, og skal undirritaður gera
það fyrir sitt leyti hér á eftir,
jafnframt því sem viðtalið og um-
mæli formannsins í þvi< gefa til-
efni til þess að rifja upp ýmislegt
sem fram hefur farið i málefnum
landsliðsins frá því að hann tók
við formennsku í HSl.
Sigurður segir, að Islendingar
geti ekki hagað undirbúningi sín-
um fyrir ólympíukeppnina á sama
hátt og Júgóslavarnir, mótherjar
okkar gera, og vissulega er það
rétt. I Júgóslavíu var ólympíu-
liðið valið fyrir alllöngu síðan og
það hefur síðan forgang bæði við
æfingar og leiki á meðan á undir-
búningi þess stendur, en
Júgóslavarnir miða hann allan við
að þeir komist í lokakeppnina í
Montreal og að verja þar titil
sinn. En þeir eru alls ekki einir
um að hafa hafið undirbúninginn
fyrir löngu. Flestar þær þjóðir
sem á annað borð taka keppni
þessa alvarlega og telja sig eiga
möguleika á að komast í loka-
keppnina, hófu skipulegan undir-
búning þegar fyrir ári, án þess að
raska mikið mótakerfi sínu eða
öðru því er að félögum lýtur. Og
sennilega veit Sigurður Jónsson,
sem „fylgzt hefur með þessum
málum um langt árabil", að þjóðir
þessar álíta það grundvallaratriði
að hefja skipulagðar æfingar
landsliðskjarna eða hóps snemma
og halda honum siðan vel saman
til undirbúnings verkefnisins. Af
þessu hafa Islendingar einnig
nokkra reynslu, er íslenzka liðið
var undirbúið undir síðustu
Olympíuleika, í Miinchen 1972, og
undankeppnina þá. Ef litið er á
niðurstöðuna úr því dæmi verður
ekki annað sagt en að íslenzka
liðið hafi náð góðum árangri. Það
tapaði ekki leik í undankeppn-
inni, og mætti þó m.a. Norðmönn-
um og Pólverjum, og í sjálfri úr-
slitakeppni leikanna var íslenzka
liðið aðeins hársbreidd frá því að
komast í hóp átta beztu. Við næsta
stórverkefni sem var heims-
meistarakeppnin var svo undir-
búningi landsliðsins hagað á svip-
aðan hátt og nú er gert; íslenzka
liðið fékk þá léttari andstæðinga í
undankeppninni en svo fór að það
slapp naumlega með skrekkinn og
í sjálfri úrslitakeppninni varð
árangurinn ekkert til að hrópa
húrra fyrir. Spiluðu þar einnig
aðrar ástæður inn í.
Ef undirritaður man rétt þá var
af hálfu HSI skipuð nefnd til þess
að gera úttekt á landsliðsmálun-
um og tillögur til úrbóta eftir
þessa keppni, má þó vera að það
hafi verið fyrr, en eitt er víst að í
þeirri nefnd átti Sigurður Jóns-
son sæti. Nefnd þessi gerði það að
tillögu sinni m.a. að framvegis
yrði lögð á það áherzla að halda
landsliðinu saman og veita því
sem mesta samæfingu árið um
kring, auk þess sem gengið var
svo langt að peningagreiðslur til
leikmanna var talin forsenda
verulega góðs árangurs. Nú hefur
Sigurður Jónsson greinilega tekið
sinnaskiptum, en það er skoðun
undirritaðs og ábending hans til
úrbóta, að þessari stefnu verði
fylgt. Þrátt fyrir Islandsmót og
annir handknattleiksmanna yrði
þess freistað að kalla landsliðið
saman til æfinga með ákveðnu
millibili og þess freistað að
mynda liðskjarna vel samæfðra
manna.
Þegar Sigurður Jónsson tók við
formennsku í HSl lýsti hann yfir
því að hann hefði tvö meginmál á
stefnuskrá sinni: Að rétta við
fjárhag HSI og ráða hingað er-
lendan landsliðsþjálfara. Hefur
Sigurði og mönnum hans tekizt
mjög myndarlega að leysa úr hinu
fyrrnefnda, svo myndarlega að
mér er til efs að annað eins átak
hafi verið gert í fjármálum innan
íþróttahreyfingarinnar hér fyrr
og síðar. En hið siðarnefnda? I
fyrrahaust fengu íþróttafrétta-
menn að vita að því miður gæti
ekki orðið af ráðningu landsliðs-
þjálfarans fyrr en um áramót, en
þá kæmi hann líka örugglega.
Birgir Björnsson • var ráðinn
landsliðsþjálfari til bráðabirgða
og sú stefna rikti einnig til bráða-
birgða, að æfingar landsliðsins
fyrir leiki voru mjög tak-
markaðar. Var þvi árangur is-
lenzka landsliðsins ekki eins
góður í Norðurlandamótinu og
vonir stóðu til, en menn sættu sig
við það. Hinn erlendi þjálfari sem
von var á eftir áramótin myndi
færa þessi mál til betri vegar.
En tíminn leið og aldrei bólaði á
hinum erlenda þjálfara. Birgir
Björnsson var með landsliðið
áfram, án þess að hafa raunveru-
legan starfsgrundvöll. Hans hlut-
verk var aðeins að stýra Iiðinu i
þeim leikjum sem búið var að
ákveða. Loks s.I. vor var blaða-
mönnum hóað saman á fund hjá
HSI og þeim tilkynnt stefnubreyt-
ing sambandsins. — Erlendur
þjálfari var ekki lengur lausnar-
orðið, heldur fremur það að lang
hyggilegast væri að ráða innlend-
an þjálfara, og búið að gera slíkt.
Reyndar sat Sigurður Jónsson
ekki þennan fund, en þar tók
hann sinnaskiptum öðru sinni.
Það er skoðun undirritaðs að með
þessu háttalagi hafi tapast heill
vetur við undirbúning landsliðs-
ins, þar sem hreinlega var látið
reka á reiðanum, frá leik til leiks.
Það var tvímælalaust rétt hjá for-
manni HSl, það sem hann í upp-
hafi greindi frá, að erlendur
þjálfari hefði getað hleypt nýju
blóði í íslenzkan handknattleik,
jafnvel þótt ekki hefði verið um
toppþjálfara að ræða. Við höfum
dæmi um þetta úr knattspyrn-
unni. Þar hafa erlendu
þjálfararnir gert stórvirki, jafn-
vel fyrir það eitt að þeir eru út-
lendingar.
Áður en Viðar Simonarson var
ráðinn landsliðsþjálfari höfðu
mál þessi verið mikið til umræðu
hjá stjórn HSl. Henni stóð til
þoða sá þjálfari er áður
hafði verið með landsliðið og
síðan farið í erlendan
skóla og m.a. aflað sér þar
menntunar á þessu sviði. Er
hér átt við Hilmar Björnsson. En
Hilmar setti skilyrði fyrir því að
taka að sér þjálfunina og þau mun
Sigurður Jónsson ekki hafa getað
fellt sig við. Skömmu síðar var þó
gengið að sömu skilmálum hjá
Viðari Símonarsyni. Ekki dettur
mér í hug að halda að nokkuð
persónulegt hafi verið þarna um
að ræða hjá formanninum. Hann
hefur vafalaust talið Viðar betri
þjálfara, en það er skoðun undir-
ritaðs að þarna hafi stjórn HSl
misst af þeim þjálfara sem alla
vega hafði bezta menntun á þessu
sviði hérlendis, auk þess sem
hann hafði svo fengið dýrmæta
reynslu sem landsliðsþjálfari.
Sigurður Jónsson hafði einnig
skýrt blaðamönnum frá þeirri
stefnu HSÍ, að landsliðsmenn
fengju greiðslur vegna æfinga
sinna og undirbúnings fyrir
undankeppni Olympíuleikanna
og var þá helzt að skilja að æfa
ætti daglega mikinn hluta
sumarsins. En enn einu sinni tók
formaður sinnaskiptum. Af þessu
varð ekki. Þarna er auðvitað um
mjög veigamikið atriði að ræða,
en ef til vill erfitt í framkvæmd.
Eftir allt þetta var svo ákveðið
að undirbúningurinn vegna
Júgóslavaleiksins skyldi verða
eins og raun ber vitni. Vissulega
hlýtur það að vera mjög mikil-
vægt að fara í umrædda æfinga-
ferð til Danmerkur, þar sem
landsliðsþjálfarinn hefur yfir
mönnum sinum að ráða á „nótt
sem degi“. Þessi æfingaferð
verður líka nánast eini undirbún-
ingur leiksins. Svo hefur verið í
pottinn búið að þær æfingar sem
verið hafa til þessa hafa ekki
nýtzt sem skyldi, bæði vegna þess
að íslenzku leikmennirnir sem
dvelja í Þýzkalandi komu ekki
nægjanlega snemma til þeirra og
eins vegna þess að ekki var
gengið úr skugga um hverjir gátu
farið til Danmerkur og verið með
í undirbúningi fyrir Júgóslava-
leikinn. Varð þannig að gera
breytingar á landsliðinu, eftir að
æfingarnar hófust. Auk alls þessa
spilaði svo húsnæðisleysi inn í
myndina, og virðist hreinlega
ekki hafa verið hugsað fyrir þeim
þætti málanna í tíma.
Með því er hér hefur verið
rakið, telur undirritaður sig hafa
bent á nokkrar leiðir sem hann
telur að hefðu mátt betur fara í
undirbúningi liðsins fyrir hið
erfiða verkefni. Þarna er þó ekki
um neitt nýtt að ræða, það skal
viðurkennt. Sigurður Jónsson
hefur haft þetta flest eða allt á
stefnuskrá sinni og bent á leið-
irnar, en því miður, að mati
undirritaðs, hvikað eins langt frá
þeim og unnt var að komast.
Þá skal vikið að því sem Sig-
urður segir í viðtali sínu, að það
sé út í hött að halda því fram að
HSI geti ráðið þvf hvort íslenzku
leikmennirnir í Þýzkalandi leiki
með félögum sínum eða ekki eða
haft forgöngu i því sambandi. Því
hefur mér vitanlega ekki verið
haldið fram að HSl hefði getað
ráðið neinu í máli þessu, en hins
vegar er það skoðun undirritaðs,
að HSl hefði tvimælalaust átt að
kanna hvort umræddir leikmenn
hefðu vilja til þess að leika með
landsliðinu áður en þeir fóru, og
ef svo hefði verið að fara fram á
það að þeir tilkynntu félögum
sfnum að íslenzka landsliðið hefði
forgang hjá þeim. Ella hefði átt
að gefa þessa ágætu leikmenn
upp á bátinn, þar sem það er
skoðun mín, að sem betur fer hafi
íslenzkur handknattleikur yfir
það góðum leikmönnum að ráða
að þeir gætu fyllt skarð þessara
manna, a.m.k. með bærilegri sam-
æfingu og þjálfun.
Að lokum: Það hefur lengi
verið skoðun min, að íslenzkir
handknattleiksmenn hafi alla
burði til þess að vera í fremstu
röð í heiminum í þessari iþrótta-
grein, en til þess að svo megi
verða þurfum við að miða gerðir
okkar, eins mikið og mögulegt er,
við hina beztu. Það er það sem ég
tel að hafi ekki verið gert af nú-
verandi stjórn HSl og fyrir það
hef ég gagnrýnt hana. Stjórn HSl
hlýtur að hafa veikan málstað ef
hún ætlar að svara slíkri gagnrýni
með dylgjum um að það sé af
persónulegum ástæðum sem
menn séu ekki sammála henni, og
ef hún skoðar umræður og skoð-
anaskipti um mál þessi sem árásir
á landsliðsþjálfarann og lands-
liðsnefndarmanninn.
Steinar J. Lúðvfksson.
(Jr landsleik fslands og Júgóslavfu f fyrravetur. Bjarni Jónsson kominn f skotfæri eftir
hraðaupphlaup.
Tillögur formannsins voru góðar
en þeim var bara ekki framfylgt