Morgunblaðið - 19.02.1976, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 19. FEBRUAR 1976
3
Magnús L. Sveinsson
Guðmundur J. Guðtnundsson
Mikilvægur áfangi í samningsgerðinni:
Ölafur Jðnsson
Lífeyrir hækkar í hlut-
falli við kaupgjaldið
Magnús Geirsson
FORUSTUMENN verkalýðshreyfingarinnar, sem blaðamaður
Morgunblaðsins hitti að máli á samningafundi á Hótel Loftleiðum f
gær, voru á einu máli um að samkomulagið sem náðist um lffeyris-
sjóðamálið f fyrrinótt væri mikill árangur f baráttu verkalýðshreyf-
ingarinnar fyrir auknu launajafnrétti og stór áfangi f yfirstandandi
samningsgerð. Samkomulagið felur f sér að gert er bráðabirgðasam-
komulag um auknar greiðslur til ellilffeyrisþega, sem Iffeyrissjóð-
irnir fjármagna sameiginlega ásamt fjárveitingu frá rfkinu og eru
það samtals milli 400—500 milljónir króna. Með þvf móti verður
kleift að hækka Iffeyri einstaklinga úr tæpum 44 þúsund krónum f
um 70 þúsund krónur f ákveðnum tilfellum.
Þýðingarmikið að
leysa lffeyrissjóðamálið
Morgunblaðið náði tali af
Magnúsi L. Sveinssyni, fram-
kvæmdastjóra Verzlunar-
mannafélags Reykjavíkur og
fulltrúa verzlunarmanna í
samninganefnd ASI. „Það var
mjög þýðingarmikið að það
skyldi nást samkomulag um lif-
eyrissjóðamálið," sagði hann.
„Hitt er annað mál að það er
alveg eftir að ræða aðalmál
þessara samninga — launa-
málin. Það hefur nokkur tfmi
farið í sérkröfur félaganna en
raunverulegar launahækkanir
til þeirra sem verst eru settir
hafa nánast ekki verið ræddar
ennþá. Ég verð fyrir miklum
vonbrigðum, ef menn verða nú
ekki reiðubúnir að fara að tala
sáman um þetta aðalmál, enda
þótt samkomulagið um lífeyris-
sjóðamálið hafi verið mikil-
vægur liður í lausn þessarar
vinnudeilu," sagði Magnús.
Hann kvað því ekki að leyna
að yfirstandandi sjómanna-
verkfall setti nokkuð mark sitt
á samningaumleitanirnar í alls-
herjarsamningunum, og væri
það að mörgu leyti eðlilegt.
Vinnuveitendur teldu sér
skiljanlega ekki mikinn akk i
því að gera samkomulag við
landverkafólk, ef sjómanna-
verkfallið væri enn óleyst. 1
þessum tveimur samningum
væru lika nokkur atriði, sem
segja mætti að héngju á sömu
spýtunni, og þess vegna yrði á
ýmsan hátt að líta á þessar tvær
vinnudeilur sem eina heild.
Nú fylgir
Iffeyririnn kaupgjaldinu
Hjá Magnúsi Geirssyni, for-
manni Rafiðnaðarsambandsins,
sem sæti átti i lifeyrissjóðs-
nefndinni af hálfu Alþýðusam-
bandsins, fékk Morgunblaðið
upplýsingar um efni samkomu-
lagsins í stærstu dráttum.
Magnús sagði, að í fyrrinótt
hefði í fyrsta lagi verið gert
samkomulag um endurskipu-
lagningu lifeyrissjóðakerfisins,
sem unnið yrði að á næstu
tveimur árum. „Hinn 1. septem-
ber nk. eiga að verða komnar
fram tillögur frá sérstakri
nefnd, og þær siðan kynntar i
haust en eftir það á sfðan að
vinna áfram að málinu, þannig
að nauðsynlegar lagabreytingar
nái fram að ganga vorið 1977,
en nýskipan lifeyrissjóðakerfis-
ins skal taka gildi 1. janúar
1978,“ sagði Magnús. „Hins
vegar er gert ráð fyrir i sam-
komulaginu ákvæðum um úr-
lausn til bráðabtrgða meðan
endurskoðunin á öllu kerfinu
fer fram. í fyrsta lagi munu
lífeyrissjóðirnir taka á sig að
bæta lífeyri aldraða fólksins og
er ætlunin að gera það á þann
hátt að 4/7 hlutar verði bornir
uppi af jafnaðargjaldi úr a.m.k.
53 lífeyrissjóðum, sem verka-
fólk innan ASl á aðild að.“
Magnús sagði, að siðan væri
gert ráð fyrir að hver sjóður
greiddi það sem á vantaði þar
fyrir utan, en þær greiðslur
gengju til þess töluverða hóps
fólks, sem ekki næði lífeyris-
rétti í gegnum iðgjöld sin til
sjóðanna, (þ.e. það fólk sem
greiddi iðgjöld f lífeyrissjóði of
skamman tima áður en það fór
á eftirlaun en ákveðinn ára-
fjölda þarf til að öðlast lifeyris-
réttindi.) Samkvæmt lögum um
eftirlaun aldraðra frá 1971
hefur þetta fólk fengið við-
bótarlaun sem lífeyrissjóðirnir
hafa aðeins að litlu leyti lagt fé
til heldur hefur það að mestu
verið greitt af Atvinnuleysis-
tryggingasjóði og rikinu.
„Aðalbreytingin sem verður
með þessu samkomulagi er að i
stað þess að miða við 5 ára
meðaltals grundvallarlaun
verður lifeyrisrétturinn miðað-
ur við kauptaxta, eins og þeir
eru í byrjun og um mitt hvort
ár, “ sagði Magnús ennfremur.
„Forsenda þessa samkomulags
er síðan að ríkisstjórnin beiti
sér fyrir breytingu á lögum nr.
63/1971 til samræmis við þetta
samkomulag og jafnframt fyrir
breytingu á almannatrygginga-
lögunum, þannig að fjárhæð
þeirra eigintekna sem lífeyris-
þegi má hafa án þess að tekju-
trygging skerðist, verði
hækkuð, svo að hækkaður líf-
eyrir samkvæmt framansögðu,
hafi ekki i för með sér lægri
lífeyrisgreiðslu frá almanna-
tryggingum, því að þá væri allt
þetta til lítils. En aðalmunur-
inn á þeirri skipan sem nú rikir
og þessari bráðabirgðaúrlausn
er þó sú, að nú breytist lifeyrir-
inn í hlutfalli við kaupbreyt-
ingar, þannig að lífeyrisþegar
sitja ekki alltaf eftir, eins og
verið hefur.“
Kappsmál beggja
Þá náði Morgunblaðið tali af
Ölafi Jónssyni framkvæmda-
stjóra og spurði hvort hann
væri ánægður með þá niður-
stöðu sem fengizt hefði i líf-
eyrissjóðamálinu: „Eg vil ekki
svara því á annan hátt en þann,
að það varð samkomulag um
þetta atriði,“ svaraði Ölafur.
Hins vegar sagði hann, að með
þessum hætti hefði óneitanlega
fengizt mikil kjarabót fyrir
launþega, og kvað það hafa
verið áhugamál beggja aðila
um langt skeið að finna lausn á
þessu lífeyrisatriði. Hann var
spurður að þvi hvort i sam-
komulaginu fælist að einhverju
leyti aukning á greiðslum
vinnuveitenda til lifeyrissjóða
en hann kvað svo ekki vera —
að sinni að minnsta kosti. Sagði
Ólafur að loknu þessu máli yrði
nú áfram unnið að lausn deil-
unnar á almennum grundvelli.
Stórt skref til
launajöfnunar
Þá ræddi Morgunblaðið við
Guðmund J. Guðmundsson, for-
mann Verkamannasambands-
ins. „Já, lifeyrissjóðamálið er
frá i bili, samkomulag hefur
orðið i höfuðatriðum og ég tel
að með því sé gífurlegum
áfanga náð,“ sagði Guðmundur.
Framhald á bls. 27
Björn Jónsson um lífeyrissjóðsmálið:
Mikill áfangi í láglaunapólitík
verkalýðshrey fingarinn ar
„VIÐ erum mjög ánægðir með
þennan áfanga sem náðst hefur
í lifevrissjóðamálinu, og telj-
um þetta atriði skipta miklu
fyrir þá, sem eru hvað verst
settir f þjóðfélaginu nú,“ sagði
Björn Jónsson, forseti Alþýðu-
sambandsins, þegar blaða-
maður Morgunblaðsins hitti
hann að máli á Hótel Loft-
leiðum f gærdag.
Björn sagði, að í samkomulag-
inu milli Alþýðusambandsins
og Vinnuveitendasambandsins
um lífeyrissjóðamálið, væri i
fyrsta lagi um að ræða bráða-
birgðalausn, er fæli i sér
auknar greiðslur lífeyris til
gamla fólksins og í öðru lagi
væri með því tryggð endur-
skoðun á öllu lifeyrissjóðakerf-
inu til frambúðar. „Ég lít því
svo á að hér hafi náðst mikill
árangur i þeirri láglaunapóli-
tík, sem verkalýðshreyfingin
hefur rekið," sagði Björn.
Samkomulagið gerir ráð fyrir
framlagi frá rikinu og var,
Björn þvi spurður hvori við-
brögð ríkisstjórnarinnar hefðu
borizt.
„Það er ekki búið að gánga
formlega frá þessu, en ég trúi
því ekki að það komi til með að
stranda á hennk Það er gert ráð
fyrir því að ríkisstjórnin þurfi
að leggja fram 250 milljónir
króna í þessu skyni, en auðsætt
er að auki að ríkisvaldið þarf að
leggja fram tvö lagafrumvörp
til að koma þessu máli í gegn,
en við drögum ekki í efa stuðn-
ing ríkisstjórnar við þá hlið
málsins.
Björn sagði ennfremur, að af
hálfu verkalýðshreyfingar-
innar hefði þvi margsinnis
verið haldið fram, að ekki yrði
unnt að standa upp frá þeim
samningum, er nú stæðu yfir,
án þess að gerðar væru gagn-
gerar breytingar á lífeyris-
atriðunum i þessari dtilu.
Björn var siðan spurður að því
hvað nú tæki við:
„Fyrst og fremst kaupgjalds-
málið og síðan þær sameigin-
legu sérkröfur sem Alþýðusam-
bandið hefur sett fram, ásamt
einstökum atriðum í kröfum
ýmissa hópa sem nauðsynlegt
er að finna varanlega lausn á.
En kaupgjaldsmálið er auðvitað
höfuðatriðið," sagði Björn.
„Sáttasemjari hefur síðan í dag
rætt við fulltrúa frá báðum
aðilum, og lagt áherzlu á að nú
verði fanð að ræða kaupgjaldið
sjálft. En atvinnurekendur
hafa ekki verið tilbúnir að taka
til við þær, svo að nú er beðið
eftir þvi að þeir verði reiðubún-
ir að taka á því máli.“
Björn sagði ennfremur, að
hann hefði ekki haft aðrar-
fréttir af framkvæmd alls-
herjarverkfallsins en þær að
samstaðan væri í bezta lagi.
Auðvitað hefði verið æskilegast
að öll félögin hefðu séð sér fært
að hefja aðgerðir á sama tíma,
en aðstæður væru mismunandi
á hverjum stað og ekkert við
því að segja. Hingað til hefði
aðeins eitt félag frestað verk-
falli sinu, þ.e. Verkalýðsfélagið
í Vestmannaeyjum. Björn var
þá spurður að þvi hvort það
hefði verið gert i andstöðu við
vilja forustu Alþýðusambands-
ins en hann kvaðst ekki vilja
segja það, hins vegar hefði
ekkert samráð verið haft við
forystu ASl um þá ákvörðun.
Þá sagði Björn að margvíslegur
stuðningur væri farin að berast
frá alþýðusamtökum nágranna-
landanna. Hann kvað formann,
varaformann og framkvæmda-
stjóra Norræna alþýðu-
sambandsins hafa verið hér á
ferð nýlega til að kýnna sér
aðstæður vegna fyrirhugaðs
verkfalls og þeir þá heitið ASl
fullum stuðningi. Fyrsti
árangur þessarar heimsóknar
væri þegar kominn fram, þar eð
ASÍ hefði borizt skeyti frá
sænska alþýðusambandinu þar
sem heitið væri fullum stuðn-
ingi, og von væri á slíkum
stuðningsyfirlýsingum frá
hinum Norðurlöndunum.
„Þessi stuðningur verður
fyrst og fremst í formi fjár-
framlaga, sem rennur væntan-
lega til verkfallssjóðanna,"
sagði Björn. Hann var þá
Framhald á bls. 27