Morgunblaðið - 17.06.1976, Blaðsíða 1

129. tbl. 63. árg.
FIMMTUDAGUR 17. JUNI 1976
Prentsmiöja Morgunblaðsins.
Crosland um Rhódesíu:
Horfur á blóðbaði hljóti
meirihluti þeldökkra
ekki viðurkenningu
Lundúnum 16. júní — Reuter
ANTHONY Crosland, utanrfkis-
ráðherra Breta, sagði á þingi f
dag, að hætta væri á því að blóðug
átök yrðu f Rhódesíu þar sem
Sovétríkin og Kúbumenn styddu
Síðasta aðvörun til
samsærismanna í Úganda:
Herinn
kennir
íbúum
ógleyman-
lega lexíu
Nairobi 16. júnf AP
IBRAHIM Mustafa, hers-
höfðingi og ráðherra f stjórn
Idi Amins, sagði f dag, að her
landsins muni „kenna fbúum
landsins ógleymanlega lexfu“
ef frekari tifraunir verði
gerðar til að ráða Idi Amin
forseta af dögum. Hers-
höfðinginn sagði, að sýnt yrði
„hvað rfkisstjórn hersins gæti
gert“, ef fbúarnir létu ekki af
samsærum gegn henni.
Yfirlýsingar þessar voru
lesnar upp f hinu opinbera út-
varp Uganda, og fylgdi sú
orðsending, að hér væri um að
ræða síðustu aðvörun til sam-
særismanna. Ennfremur, að
menn ættu að vera þakklátir
Idi Amin, því að fyrir hans orð
hefði herinn haldið að sér
höndum eftir tilræðið við for-
setann á dögunum. Hefði Idi
Amin ekki skipað hernum að
hafast ekki að, væru viðhorfin
nú önnur en raun bæri vitni.
tJtvarpið í Úganda hefur vís-
að á bug fregnum um að
herinn hafi drepið eða tekið
höndum allt að tvö þúsund
manns síðan handsprengjutil-
ræðið við Amin átti sér stað.
Forsetanum hefur nokkrum
sinnum verið sýnt banatilræði
áður á ffmm ára stjórnarferli
hans í Uganda.
annan aðilann og Bandarfkin
hinn, hlyti meirihluti þeldökkra
f landinu ekki viðurkenningu.
Taldi ráðherrann, að skæru-
hernaður þeldökkra mundi
stigmagnast ef rfkisstjórn hvfta
minnihlutans undir stjórn Ians
Smith viðurkenndi ekki megin-
regluna um meirihlutastjórn.
„Þjóðernissinnaðir skæruliðar
munu leita stuðnings utan Afríku
og þeir munu fyrst leita þess
stuðnings á Kúbu og i Sovét-
ríkjunum. Yrði þróun mála með
þessum hætti kæmi til íhlutunar
Bandarikjanna til stuðnings hin-
um aðilanum og afleiðingarnar
yrðu óhuganlegar horfur á blóð-
baði i suðurhluta Afríku," sagði
utanríkisráðherrann.
I næstu viku hefjast i V-
Þýzkalandi viðræður Henry
Kissingers, utanríkisráðherra
Bandarikjanna og John Vorsters,
forsætisráðherra S-Afriku, um
deiluna vegna sjálfstæðis
Rhódesiu og önnur misklíðarefni
í suðurhluta Afríku.
I umræðunum í brezka þinginu
sagði Anthony Crosland m.a., að
heldur þokaðist í átt til samkomu-
iags án frekari blóðsúthellinga í
Rhódesíu, en stjórnin þar lýsti
einhliða yfir sjálfstæði sínu árið
1965.
ÞJÖÐHÁTtÐARDAGUR — Is-
lendingar halda f dag hátfðleg-
an þjóðhátíðardag sinn. Að
gömlum og góðum sið leitast
menn við að prýða umhverfi
sitt og margvfsleg hátfðahöld
setja svip á daginn. Myndirnar
hér að ofan voru teknar f gær af
undirbúningi hátíðarhaldanna,
sú efsta er af „vfkingaskipi“,
sem verður farkostur lúðra-
sveitar f Reykjavfk og á neðri
myndinni eru ungar stúlkur
við störf á Rútstúni í Kópavogi,
en myndin til hliðar er einnig
frá Rútstúni. Á bls. 2 er að
finna frásögn af hátfðarhöldum
dagsins. Ljósm. Mbl. Friðþjóf-
Frakkar hyggja á
útfærslu í 200 mílur
París — 16. júní Reuter
FRANSKA ríkisstjórnin
lýsti því yfir í dag, að hún
væri reiðubúin til að helga
sér 200 mílna efnahagslög-
sögu við Frakklandsstrend-
ur, ef aðrar þjóðir hygðu á
svipaðar aðgerðir. Stjórnin
mælti á fundi sínum með
frumvarpi, sem veitir
henui umboð til að lýsa yfir
200 mílna efnahagslögsögu
þegar og ef hún ákveður að
gera það, verði frumvarpið
samþykkt af franska þing-
inu.
Fulltrúi stjórnarinnar sagði í
dag, að i frumvarpinu væri kveðið
á um hagnýtingu auðlinda og vis-
indaiðkana yfir og undir yfirborði
hafsbotnsins allt að 200 mílum frá
hvaða franska yfirráðasvæðl sem
væri, en nú er fiskveiðilögsaga
Frakka 12 mílur. Sögðu franskir
embættismenn að í frumvarpinu
væri gert ráð fyrir þvi að
ákvörðun um útfærslu yrði tekin
síðar.
Þeir Jögðu á það áherzlu, að
ákvörðun ríkisstjórnarinnar bæri
ekki vojtt um einstefnu í haf-
réttarmálum, heldur vildi stjórn-
in verða reiðubúin til aðgerða ef
200 milna reglan yrði viðurkennd
á hafréttarráðstefnu Sameinuðu
þjóðanna, sem fram verður haldið
í ágúst.
Sögðu embættismennirnir að
bandamenn Frakka í Efnahags-
Framhald á bls. 20
Bandaríski sendiherrann 1 Líbanon
myrtur ásamt tveimur starfsmönnum
Morðingjarnir ófundnir
Beirút — 16. júnl — Reuter
SENDIHERRA Bandaríkjanna I
Líbanon, Francis Meloy, var rænt
í Beirút í dag ásamt efnahagsráð-
gjafa sfnum og bifreiðarstjóra.
Þeir fundust allir myrtir i borgar-
hverfi sem er á valdi vinstri sinn-
aðra múhameðstrúarmanna, að
því er bandarfska utanrfkisráðu-
neytið lýsti yfir I kvöld. Þegar
mannránið átti sér stað ók sendi-
herrann um borgarhluta, sem er á
mörkum yfirráðasvæða vinstri
sinna og kristinna manna. Var
hann á leið til fundar við Elias
Sarkis, nýkjörinn forseta Líban-
ons.
Lík mannanna þriggja voru
flutt í sjúkrahús Rauða krossins í
vesturhluta Beirút, og höfðu
mennirnir verið skotnir til bána.
Bandaríska utanrikisráðuneytið
hafði f gær samband við fulltrúa
allra þeirra hreyfingá, sem berast
á banaspjót í Lfbanon, nema PLO,
en ekki tókst að afla upplýsinga
um þá, sem að morðunum stóðu.
Bandaríkjamenn áætla nú brott-
flutning 1400 baridarískra borg-
ara og 53ja sendiráðsstarfsmanna,
sem enn dveljast LBeirút.
Heimildarmenn í Beirút telja,
að hefðu palestínskir skæruliðar
staðið að baki mannráninu, hefðu
þeir haldið fórnarlömbunum í
gislingu og krafizt lausnargjalds f
samræmi við pólitiska hagsmuni
sína, þrátt fyrir þá yfirlýsingu
bandarískra stjörnvalda að þau
semji ekki við mannræningja.
Skömmu eftir að fregnin barst
um morðið á bandaríska sendi-
herranum og starfsmönnum hans
sakaði Raymond Edde, einn af
leiðtogum kristinna manna i
Libanon, Sýrlendinga um að
standa að baki ódæðinu. Hann
sagðist nánast útiloka að
Palestínuarabar eða Líbanir
hefðu. verið að verki, en hins
vegar væru aðrir aðilar, sem vildu
ekki að ró kæmist á í Líbanon
áður en „samsærið væri full-
komnað", eins ög hann orðaði
það. „Það eru þessir aðilar, sem
Framhald á bls. 35
Noregur:
60 milljarðar
krónaíhagnað
af olíu í 5 ár
Ósló — 16. júní — Reuter
TEKJUR norska ríkisins af
olfulindunum við strendur
landsins munu að öllum
líkindum nema um 60
milljörðum norskra króna á
næstu fimm árum, að því er
Bjartmar Gjerde, iðnaðar-
málaráðherra Noregs, sagði I
norska Stórþinginu í dag.
Ráðherrann sagði m.a. að
þrátt fyrir útlitið um þennan
mikla hagnað væri full ástæða
til varkárni. Reynslan undan-
farinna ára sannaði mikilvægi
efnahagslegra áætlana svo
tryggð væri full atvinna,
stöðugleiki i verðlagsmálum,
jafnvægi í efnahagslífinu og
fjárfesting í nýjum atvinnu-
greinum.
Framhald ábls. 20