Morgunblaðið - 16.12.1976, Blaðsíða 39

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 16. DESEMBER 1976
39
Er draumurinn um ylrækt-
arver orðinn raunhæfur?
— Athugasemd frá starfshóp um auðhringa
Þann 12 nóv. s.l. birtist I Mbl.
ítarleg greinargerð, samin á veg-
um starfshópsins, um áætlanir
varðandi byggingu og rekstur yl-
ræktarvers í samvinnu við
hollensk fyrirtæki.
I greinargerðinni var sýnt fram
á, að þessar áætlanir væru óraun-
hæfar og auk þess bent á, að fram-
tíðarhorfur umrædds ylræktar-
vers væru hæpnar. Vinnubrögð
þeirra, sem að þessum málum
unnu, voru lítillega gagnrýnd og
Islenzk
iðnkynning
þess getið að ylræktarverið myndi
ekki hafa nein teljandi áhrif á
atvinnuuppbyggingu í landinu,
þar sem það hefði aðeins í för með
sér takmörkuð margföldunar-
áhrif i efnahagslifi landsmanna.
Loks var bent á, að rekstraraf-
koma versins yrði alltaf undir ytri
aðstæðum komin, sem islendingar
réðu ekki yfir.
Það vakti athygli okkar, að for-
ráðamenn þessara áætlana töldu
óþarft að svara rökstuddum
stjónarmiðum hópsins en
skruppu þess í stað til Hollands I
leit að betri röksemdafærslu fyrir
málstaðinn.
Þann 9. des. s.l. birtist i Mbl.
stutt viðtal við Þórð Þorbjarnar-
son, borgarverkfræðing, nýkom-
inn úr fyrrnefndri ferð til Hol-
lands. 1 þessu blaðaviðtali er að
finna nokkra fróðleiksmola, sem
skýra nokkuð afstöðu þeirra, sem
að þessum málum hafa staðið hér
á landi:
1. I viðtalinu er sagt frá samskipt-
um íslensku nefndarinnar við
söluaðila í Hollandi. Þar kemur
ekkert fram um að hinir hol-
lensku söluaðilar muni tryggja
sölu á öllum afurðum ylræktar-
versins á umsömdu verði. Eins og
starfshópurinn hefur þegar bent
á, verður afkoma fyrirhugaðs yl-
ræktarvers háð ytri markaðsað-
stæðum og einnig samningsað-
stöðu hinna erlendu samstarfsað-
ila gagnvart eigendum versins
hér á landi.
2. I viðtaiinu kemur einnig fram
sú uppgötvun, að ylræktarverið
muni aðeins sjá um hluta af fram-
leiðsluferlinum. Haft er eftir
borgarverkfræðingi að „komið
hefði fram, sem athyglisvert
mætti teljast, að meirihlutinn af
græðlingunum yrði sendur héðan
til Hollands órættur en þeir færu
síðan í rætingu hjá sölufyrirtæk-
inu, sem síðan seldi þá rætta,
þannig að ylræktarverið hér yrði
þannig hlekkur í þvf að skila full-
unninni vöru á markað. Yrði þessi
hlið að teljast jákvæð.“
3. I lok viðtalsins kemur fram sú
ályktun, að „Holiandsförin hefði
þannig orðið til að styrkja fremur
hinn fjárhagslega grundvöll
fyrirtækisinsf...)“. Ur þeim upp-
lýsingum, sem borgarverkfræð-
ingur lét í té við blaðamenn Mbl.,
verður ekki séð annað, en að að-
staða fyrirhugaðs ylræktarvers sé
hin sama og fyrr, a.m.k. hvað
varðar tekjuöflun fyrirtækisins.
Hollandsför borgarverkfræð-
ings og annarra ótilgreindra
manna og yfirlýsingar hans um
„endurskoðun áætlana um
rekstrarlegan grundvöll" er í
raun viðurkenning á réttmæti
þeirrar gagnrýni, sem starfshóp-
ur okkar hefur sett fram. Við
viljum taka fram, að engar upp-
lýsingar hafi komið í ljós, a.m.k.
ekki opinberlega, sem hrekja þá
gagnrýni er starfshópurinn lét frá
sér fara f greinargerð sinni. Sú
gagnrýni stendur þvf enn óhögg-
uð.
Með þökk fyrir birtinguna.
10.12.76.
v. Braun
veikur
Washington, 14. desember.
Reuter.
DR. Wernher von Braun, „faðir“
geimvfsindaáætlunar Bandarfkja-
manna, er þungt haldinn af
krabbameini að sögn samstarfs-
manna hans. Hann er 64 ára
gamall.
r
Islenzk iðnfyrirtæki
greiða hærra verð
fyrir raforku en erlend
samkeppnisfyrirtæki
1 ÞEIM umræðum sem átt hafa
sér stað að undanförnu um stöðu
fslenzks iðnaðar hefur verið bent
á að fslenzk iðnfyrirtæki greiði
hærra verð fyrir rafmagn en
erlend samkeppnisfyrirtæki.
I frétt frá íslenzkri iðn-
kynningu er gefið upp verð á
raforku til nokkurra iðnfyrir-
tækja, og það borið saman við
raforkuverð sem samsvarandi
fyrirtæki í Noregi, Svfþjóð og
Danmörku greiða. Hér er um að
ræða meðaltölur á allri þeirri
raforku sem viðkomandi fyrir-
tæki nota til reksturs. Listinn
hljóðar svo:
1. Dósagerðin h.f. greiddi á
tímabilinu 27. 11. 74 — 29. 12. 75
meðalverð á kwst. 8.78 krónur.
2. Stálumbúðir greiddu árið
1975 meðalverð á kwst. 12.72
krónur.
3. Sápugerðin Frigg greiddi
árið 1975 meðalverð (marz-nóv.)
12.89 kr. per kwst. og í jan.—marz
1976 14.32 kr. per kwst.
4. Plastprent hf. greiddi fyrir
tfmabilið 24.08. 76 — 19.10 76
meðalverð 6.20 kr. per kwst., en
samkvæmt reikningum frá
sænsku plastfyrirtæki greiðir það
4.62 íslenzkar kr. fyrir kwst.
5. Við könnun rafmagns-
kostnaðar f 8 trésmiðafyrirtækj-
um kom í ljós, að rafmagns-
kostnaður á starfsmann væri um
70 þúsund krónur á ári miðað við
verðið vorið 1976. Það fyrirtækja
var Trésmiðjan Vfðir og greiddi
fyrirtækið kr. 9.70 kr. kwst.
Samkvæmt upplýsingum um
rafmagnsverð sem Islenzk iðn-
kynning hefur fengið frá
Möbelprodusenternes Lands-
forening í Noregi er rafmagns-
verð hjá fyrirtækjum í þessari
grein, er hafa 15—20 starfsmenn
að meðaltali, 4.19 fsl. kr. per kwst.
Samkvæmt upplýsingum frá Dan-
mörku er rafmagnsverð fyrir
smáiðnað 4.48—6.16 fsl. kr. per
kwst., en í Danmörku er rafmagn
einkum framleitt með dieselvél-
um.
I frétt íslenzkrar iðnkynningar
segir að framangreindar tölur um
rafmagnsverð til islenzkra fyrir-
tækja eigi enn eftir að hækka þar
sem boðuð hefur verið talsverð
hækkun á rafmagnsverði, og sé
þvf sýnt að islenzk iðnfyrirtæki
greiði mun hærra verð fyrir
rafmagn en erlend samkeppnis-
fyrirtæki þeirra gera.
heimilistæki sf
Sœtúni 8 -15655 Hafnarstræti 3 - 20455
PHILIPS
PHI Ll PS kann tökin á tækninni