Morgunblaðið - 24.04.1977, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 24 APRlL 1977
51
ein nýstárlegasta og merkileg-
asta deildin í safninu.
Freistuðu
Boulez með
nútíma-
tónlistar-
miðstöð
í þessari miðstöð nútímatón-
listar eiga að fara fram tón-
listarrannsóknir í einhverri bezt
útbúnu rannsóknastofu af því
tagi, sem gerð hefur verið til
þessa. Þar verður stunduð
hljóðfræði, sálræn hljóðfræði,
elektróník, tölvun, málfræði
þjóðfélagsfræði o.fl. Pierre
Boulez hefur haft forustu um
tilhögun og mun verða yfir-
maður þessarar miðstöðvar,
sem er til húsa á fjórum
hæðum neðanjarðar, við hlið-
ina á aðalbyggingunni. Tón-
listarmiðstöðin nefnist ..Institut
de Recherche et de
Coodrination Aoustique/-
Musique (IRCAM) og þarna
mun raunar loks viðtekin og
staðfest sú byltmg í tónlist,
sem hófst í byrjun aldarinnar.
Þarna undir torginu hefur
franska stjórnin tekið nútíma-
tónlistina undir sinn verndar-1
væng og gefið henni tækifæri
til að losna úr viðjum fortíðar-
innar. Sagt er að miðstöðvar
elektrónísku tónlistarinnar i
Köln og í háskólunum í
Princeton og Columbía séu
frumstæðir útkjálkastaðir
samanburði við þessa tónlistar-
miðstöð.
— Ekkert tónskáld getur
horft fram hjá nýju elektróník-
inni og tækninni í nútimatón-
list, segir Boulez. Og enginn
einstaklingur getur einn ráðið
við slikt viðfangsefm. Til þess
eru tækin alltof flókin. Við
stöndum á þröskuldi stórkost-
legrar þróunará hljóðinu
í nýju tónlistarmiðstöðinm
munu starfa 50 manns undir
stjórn 1 5 alþjóðlegra tónlistar-
manna og vísindamanna, og
reiknað er með straumi tón-
listarmanna og nema til að
starfa þar. Útbúnaðurinn býður
upp á margvíslegar nýjungar
og rannsóknaaðstöðu. Þar er
salur með hreyfanlegu lofti,
veggjum og gólfi, svo hægt sé
að gera tilraunir og rannsóknir
á hljóðinu og elektró- hljóð-
fræðideild með rannsókna-
deild. Raunar er útbúnaðurinn
svo flókinn að hann fer fyrir
ofan garð og neðan hjá venju-
legu nútímafólki En kannski
verður hann jafn handgenginn
fólki framtíðarinnar og fiðla eða
píanó eru okkur.
Nútímasafnið
flutti
Myndlistasafmð er aftur á
móti nokkuð hefðbundið í stil,
sem kom nokkuð á óvart, þar
sem Pontus Hulten ræður þar
rikjum. Hefur nútimasafnið i
París, Musee de Art Moderne,
verið flutt i heilu lagi úr bygg-
ingunni við Avenue Wilson og
fær yfir 1 7 þúsund ferm rými,
auk þess sem sérsýningar
verða á 3500 ferm. svæði.
Hulten forstjóri nútímalista-
safnsins flytur sig með þvi.
Hefur hann og menn hans
skapað í þessu mikla opna rými
heilt völundarhús af litlum sýn-
mgarsölum. Um tilhögun mun
að hluta til komið til móts við
gefendur listaverka, einkum
Þessi teikning gefur hugmynd um þessa risamenningarmiðstöð/ sem Frakkar hafa reist sér. Sjá má hvernig gestir koma að og fara
upp rennistiga í sívalningunum utan á húsinu og stíga af þeim í listasafninu á efstu hæðunum, upplýsingabókasafninu á miðhæð-
unum eða iðnaðarsafninu og barnavinnustofunni neðst. Þeir geta líka lagt leið sína i tónlistarmiðstöðina á nokkrum hæðum
neðanjarðar til hægri á myndinni.
Nútímalistasafnið er í nokkuð
hefðbundnum stíl, enda flutti
Moderne-safnið i Paris í heilu lagi í þessa nýju menningarmiöstöð
og forstjori þess, Pontus Hulten, kom með því og skipulagði það.
erfingja að myndum Rosaults,
Braques og Laurens, 'enda á
einn þeirra að hafa sagt: Maður
hlustar ekki á Palestrina í
diskóteki! En í fasta safninu eru
vart annað en meistaraverk.
Höfuðmarkmiðið virðist hafa
verið að koma vel fyrir og sýna
almenningi alþjóðasafn með
verkum, sem næðu yfir tíma-
bilið frá 1 905 og fram á okkar
daga. Það er gert með 1200
völdum myndum, sem hanga á
veggjum. En með því að fletta
upp og styðja á hnapp á
gesturinn að geta fengið fram
nokkur hundruð verka til við-
bótar, ef hann óskar þess.
Auk fasta safnsins eru salar-
kynni fyrir skammtímasýning-
ar. Helzta sýningin af því tagi
við opnunina bauð upp á 200
verk eftir Marcel Duchamps. í
annarri sýningu, sem kennd
var við svonefnda „conceptual-
list", sýndu m.a. fjórir íslend-
ingar, sem starfa í Hollandi,
þeir Sigurður Guðmundsson,
Kristján Guðmundsson, Hreinn
Friðfinnsson og Þórður Ben
Sveinsson.
Sjálfsaf grei ð sla
í bókasafninu
Þriðji stóri þátturinn í lista-
miðstöðinni nýju og ekki sá
veigaminnsti er bókasafnið,
sem er til húsa á 1 500 fer-
metrum á þremur hæðum I
norðurenda byggingarinnar.
Það hefur opnað með 300 þús.
bindum, en mun brátt stækka í
millj. bindi. Þvi er þannig fyrir
komið, að gesturmn á að geta
gengið inn, fundið sér bók með
hjálp tölvu, flett henni að vild,
án þess að þurfa að gera grein
fyrir sér og afgreitt sig sjálfur.
Þarna verður alltaf opið sex
daga vikunnar frá kl. 10 að
morgni til kl. 1 0 að kvöldi. En í
húsinu er þannig aðvörunar-
kerfi og það gerir strax viðvart,
ef gesturinn ætlar út með bók
eða annað
Fyrir utan bækurnar eru
þarna ýmiskonar nýsigögn
svo sem hljómplötur, Ijós-
myndir, litskuggamyndir og
upplýsingakvikmyndir. Binda
menn miklar vonir við þetta
upplýsingasafn Kvikmynda-
salur fyrir 1 50 manns tilheyrir
safninu og þar er lika sérstakt
bókasafn fyrir börn. En hug-
myndir er að fólk geti komið
þarna og leitað án aðstoðar
heimilda og upplýsinga um
hvað ema.
Kvikmyndasafn
með gamlar
myndir
Á efstu hæðinm er aftur á
móti mikið kvikmyndasafn, þar
sem stöðugt verða sýndar
gamlar, sigildar kvikmyndir.
Hinn kunni nýlátni kvikmynda-
sérfræðingur Henri Langois,
sem allir kvikmyndaáhuga-
menn kannast við, hafði safnað
þessum myndum á langri ævi
og bjargað mörgum dýrgripn-
um. Hefur kvikmyndasafnið
fram að þessu verið til húsa í
Chaillothöll við Trocadero í
ónóguhúsnæði. En Langois
hafði skipulagt nýja safnið áður
en hann dó.
Börnin læra
að finna
fyrir listinni.
Eitt af þvi sem gerir þessa
menningarmiðstöð sérstæða
er „Atelier fyrir börn” á þús-
und fermetra svæði á götu-
hæðinni. Þar er ætlast til að
4—12 ára börn komi og
kynnist listum og bókmennt-
um í leik. Er þeim leiðbeint
við að teikna og lita, kynn-
ast músík, tjá sig með mynd-
segulböndum og á blaði,
og læra að umgangast söfn.
Vísir að slíkri vinnustofu hefur
verið til í tvö ár í París og hefur
stjórnandinn þar, Daniele
Giraudy, mótað starfsemina á
nýja staðnum. Munu börnin úr
nágrenninu og skólabörn úr
öðrum hverfum velkomin á
þennan stað, stundum í hópum
frá skólanum sínum Er þetta
nokkurs konar antí-skóli, sem á
að taka sér fyrir hendur að fylla
upp í það, sem gleymist að
kenna i skólanum, ems og sagt
var emhvers staðar. Þarna á að
kenna börnum að sjá, snerta,
smakka og finna og fá tilfinn-
ingu fyrir listaformum
@ nú er eftir að vita hvort
báknið mikla við Beaubourg á
eftir að verða sú lifandi menn-
mgarmiðstöð, sem vonir
standa til Allt hefur verið gert
til að gera aðkomuna sem. auð-
veldasta og það er i gömlu
hverfi með hefðbundnum svip.
Sagt er að nú þegar séu lista-
menn farnir að setjast að í
gömlu húsunum i kring. Og
aðsókn virðist ekki ætla að
skorta, þvi straumur gesta hef-
ur verið alla daga síðan opnað
var. Parísarbúar koma þar og
listaáhugafólk streymir til
Parisar úr öllum áttum
(E. Pá. tók saman.)
í upplýsingabókasafninu á gesturinn að geta fundið bækur og
efni um hvað eina með hjálp tölvu og afgreitt sig sjálfur. Hér er
framkvæmdastjóri þess, Jean Pierre Seguin, i safninu.
111 n n i i'M'i'ii
l’l 1111 l'l'l1 WWWWIfWTTWW H II 1111II111III11