Morgunblaðið - 30.04.1977, Qupperneq 16
16
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 30. APRÍL 1977
Guðmundur H. Garðarsson, alþingismaður:
Atlantshafsbandalagið
skjaldborg um lýðræði
og þingræði í heiminum
Guðmundur H.
Garðarsson, alþingis-
maður, flutti ítarlega
og athyglisverða ræðu
á Alþingi nýverið, í
umræðu um tillögu Al-
þýðubandalagsins um
úrsögn úr NATO og
uppsögn varnarsamn-
ingsins, en frá þeirri
tillögu og umræðu hef-
ur verið greint á þing-
síðu og í almennum
fréttum Morgunblaðs-
ins. Blaðið hefur feng-
ið leyfi þingmannsins
til að birta meginkafla
ræðunnar, sem munu
birtast í tvennu lagi.
Fyrri hluti þeirra fer
hér á eftir.
Ég er f mörgum atriðum ósam-
máia þvf, sem kemur fram f þess-
ari greinargerð og tel, að helztu
rök hv. flm. fyrir úrsögn lslands
úr NATO fái ekki staðizt. Sjálf-
stæðisflokkurinn er þvf andvfgur
tillögunni og væntir þess, að hún
verði felld af hv. Alþingi.
En sjálfsagt er æskilegt, að á
hv. Alþingi fari jafnan fram um-
ræða um varnar- og öryggismál
þjóðarinnar f ljósi þeirra að-
stæðna, sem eru f heimsmálunum
á hverjum tfma með sérstöku til-
liti til þess meginmarkmiðs allra
fslendinga, að geta lifað einir og
öruggir f landi sfnu, óháðir öllum
varnar- og hernaðarbandalögum.
— Þess vegna þurfa þessi mál að
vera f stöðugri umræðu til þess að
þjóðin fái rétta og sanna mynd af
stöðu sinni, möguleikum og tak-
mörkunum f þessu mikilsverða
máli, sem getur ráðið úrslitum
um frelsi og fullveldi fslendinga.
0 Stórstígar
framfarir í
vestrænum
rfkjum
Andinn i greinargerð með fram-
lagðri þingsályktunartillögu er í
samræmi við viðhorf harðlínu
kommúnista á köldu-
stríðsárunum og sjónarmið
menntaðra öfgamanna, sem hafa
verið að hazla sér völl innan Al-
þýðubandalagsins á síðustu árum.
Vonbrigðin út af velgengni
vestrænna lýðveldisþjóða á síð-
ustu þrem áratugum leynir sér
ekki.
Jákvæð uppbyggingarstarfsemi
vestrænna þjóða, sem miðaði að
því að bjarga tugum milljóna
manna víðs vegar um heim frá
hungursneyð og volæði, flokkast
undir heimsvaldastefnu til þess
að efla „vígstöðu styrkleikans",
eins og það er orðað i greinargerð-
inni. — Ekki er minnzt á það,
hvert var upphaf síðustu heims-
styrjaldar, né hvernig Banda-
rikjamenn voru dregnir inn í
hildarleikinn, þegar Japanir réð-
ust að þeim óvörum i Pearl
Harbour 7. des. 1941. — Fyrir
þann tima lágu þeir undir ámæl-
um Breta, Frakka og annarra
Evrópuþjóða, sem fóru halloka
fyrir möndulveldunum — þ.e.
þýzku nasistunum og itölsku fas-
istunum — fyrir einangrunar-
stefnu sina og afskiptaleysi i
utanríkis- og hermálum.
Ekki minnast hv. flm. á það,
hvernig Marshallaðstoðin, Efna-
hags- og framfarastofnun Evrópu,
víðtæk tækni- og efnahagsaðstoð
um allan heim o.fl. renndi styrk-
um stoðum undir efnahags- og
atvinnulíf hins frjálsa heims að
styrjöldinni lokinni.
Ekki er minnzt á það, hvernig
riki V.-Evrópu komu á nánu sam-
starfi í atvinnumálum, sem gjör-
breytti allri framvindu mála til
hins betra. Nefni ég í því sam-
bandi Kol- og stáliðnaðarsamband
Evrópu, Efnahagsbandalag
Evrópu, Friverzlunarsvæði
Evrópu, auk náins samstarfs
Vestur-Evrópuþjóða á sviði
félags-, stjórnar- og menningar-
mála.
% Bandaríkin og
óvild kommúnista
Að áliti Alþýðubandalags-
manna er allt, sem áunnizt hefur
hjá þjóðum Vestur-Evrópu í sam-
starfi við Bandarikin og Kanada á
liðnum áratugum, stórstigar
framfarir og mikil almenn vel-
megun, allt er þetta runnið frá
hinu illa og höfuðóvinurinn er að
sjálfsögðu Bandariki Norður-
Ameríku:
Þjóð, þar sem fólk býr við hvað
mest freisi í heiminum.
Þjóð, sem mynduð er úr tugum
þjóðabrota.
Þjóð, sem á sögulegan uppruna
sinn í fólki ólíkra kynstofna, fjöl-
breyttra trúarbragða og skoðana.
Þjóð, sem að meginstofni er
mynduð af fólki, sem flýði ein-
ræði, pólitískar ofsóknir og kúg-
un, fátækt og vesöld og myndaði
sitt eigin frjálsa þjóðfélag —
þjóðríki — í lítt byggðri álfu.
En óvild kommúnista í garð
Bandaríkja Norður-Ameríku og
vestrænna bandamanna, þarf
ekki að koma neinum á óvart.
Hins vegar getur söguleg fölsun
staðreynda verið hættuleg gagn-
vart ungu fólki, sem þekkir ekki
sannleikann um upphafið og
aðdragandann að stofnun Atlants-
hafsbandalagsins.
tJlfur br'eytir
hárum, en
ei háttum
Ofbeldishneigð og útþenslu-
stefna sovézku kommúnistanna
hófst undir forustu Stalins með
árásinni á Finna árið 1938.
Næsta stig þessarar stefnu var
fólgin í árás Rússa á Pólverja árið
1939, er þeir í fóstbræðralagi við
Hitler og þýzku nazistana skiptu
þessu smáríki bróðurlega á milli
sín.
Og enn héldu Rússar þessari
iðju áfram að heimsstyrjöldinni
lokinni árið 1945, eða þar til vest-
rænar þjóðir stofnuðu Atlants-
hafsbandalagið árið 1949 og stöðv-
uðu þessa þróun.
Er styrjöldinni I Evrópu lauk
vorið 1945, voru viðbrögð banda-
manna gjörólík. Bandarfkjamenn
hófu þegar mikla liðsflutninga til
Bandaríkjanna og Asíu. Hluti
heraflans var afskráður, en
nokkrar hersveitir, herskipa- og
flugfloti, var sendur til Asíu, þar
sem hernaðarátök áttu sér enn
stað milli Japana og bandamanna,
annarra en Rússa. Það var kapps-
Guðmundur H. Garðarsson, al-
þingismaður.
mál allra bandamanna, að endir
væri bundinn á heimsstyrjöldina
sem skjótast. Heimurinn þráði
frið og þá ekki sizt við þær þjóðir,
sem höfðu orðið hvað harðast úti
af villimennsku styrjaldarinnar.
Atti það ekki hvað sízt við um það
fólk, sem byggði Evrópuhluta
Sovétríkjanna, en talið er að um
20 milljónir sovét-borgarar hafi
látið lífið af völdum styrjaldar-
átakanna við Þjóðverja og banda-
menn þeirra. — Sigur banda-
manna — friður i heiminum —
var forsenda þess, að unnt væri að
græða á ný hina sviðnu jörð og
hefja uppbyggingarstarf.
0 Sögufölsun
kommúnista
Það er þvf alvarleg sögufölsun,
að kommúnistiskum sið, að halda
þvf fram, eins og gert er í greinar-
gerð með þeirri þingsályktunar-
tillögu, sem hér er til umræðu, að
kjarnorkusprengjurnar, sem
sprengdar voru i Japan sumarið
1945 hafi verið sprengdar í þeim
tilgangi að reyna þær — ég endur-
tek orðalag þingsályktunartillög-
unnar „að reyna þær á óbreyttum
borgurum í Hírosima og Nagasaki
og að það hafi ekki sizt verið gert
til að sýna Rússum í tvo heimana
og ógna þeim til að hafa sig
hæga“.
Ég hefi mikla óbeit á gjör-
eyðingarvopnum og vopnaburði
yfirleitt. Ég get því ekki sett mig i
spor manna, sem gefa dauðanum
ákveðið magngildi, eitthvað á
þessa leið: það að drepa fáa getur
verið I lagi, en það að drepa
marga ekki. Ég skil ekki slíkan
hugsunarhátt. 1 mínum huga er
það að drepa einn mann of mikið,
svo ekki sé talað um fleiri því
sérhvert mannslíf hefur 100%
gildi.
Ég skil þess vegna ekki þann
hugsunarhátt, sem birtist i
greinargerð þingsályktunartillög-
unnar, þar sem forráðamönnum
Bandarikjanna er lýst sem morð-
óðum mönnum, sem hafi gefið
istum, fangelsaðir og sumir teknir I
af lífi. — Frægt er, hvernig böðl-.l
arnir myrtu Masaryk, þjóðhetju
Tékka. — Masaryk, sem vildi náin
tengsl við Vestur-Evrópu og
borgaralegt lýðveldi í Tékkó-
slóvakíu, var hent út um glugga
og beið bana. Tímabilið 1948 —
1953 voru yfir 100.000 manns
fangelsaðir og teknir til yfir-
heyrslu i Tékkóslóvakíu fyrir
pólitiskar skoðanir. Álitið er, að á
þessu tímabili hafi um 20.000
| manns verið hnepptir í varðhald f
eitt ár eða lengur i þessu landi af
stjórnmálalegum ástæðum. Þann-
ig var sósíalistiskt frelsi i fram-
kvæmd á upphafsárum tékkneska
alþýðulýðveldisins.
fyrirskipanir um að drepa tugi
þúsunda borgara í tilraunaskyni.
Þvi er ekki hægt að mæla bót,
nema síður sé, að gripið skyldi til
þess ráðs að varpa kjarnorku-
sprengjum á Nagasaki og
Hirosima 1945, né get ég sett mig
inn í kringumstæður stríðs-
hrjáðra þjóða, þar sem gripið er
til óyndisúrræða. En ég geri þær
kröfur til samþingmanna minna,
að þeir gæti sæmdar sinnar og séu
ekki með dylgjur í garð vinveittra
þjóða, sem ekki er fótur fyrir. —
Það var á vitorði allra, sem eitt-
hvað fylgdust með heimsmálum á
þessum tíma, að hinar illræmdu
kjarnorkusprengjur voru
sprengdar að höfðu samráði og að
viíja allra helztu leiðtoga banda-
manna. — Það þýðir þess vegna
ekki að sakfella einn en sýkna
annan.
Hins vegar er þvi ekki að neita,
að maður kannast við þennan
anda úr annarri átt. I tímaritinu
Réttur, öðru hefti, 1976, standa
þessi fleygu orð:
„Höfuðatriðið er að halda hugan-
um heiðum og hagnýta hvaða að-
stöðu sem gefst til þess að
hnekkja valdi og itökum voldug-
asta og hættulegasta andstæðings
sósialismans, auðvaldi Bandaríkj-
anna og herveldi þess“.
Hugsjónir sem þessar gera
mönnum óefað létt fyrir að lag-
færa sannleikann og færa hann i
nýjan búning.
0 Innlimun
Austur-Evrópu
En snúum okkur aftur að sögu-
legum staðreyndum um þróun
mála að heimsstyrjöldinni lok-
inni. Hvað var að gerast i Evrópu
siðla árs 1945 og árið 1946, þegar
liðsflutningar Bandarikjanna
þaðan stóðu sem hæst?
Sovétrikin héldu áfram að vera
með óbreyttan herafla i þeim
löndum, sem þeir höfðu frelsað úr
klóm nazista í Austur-Evrópu.
Enn stigmagnaði Stalin útþenslu-
stefnu Sovétrikjanna á vestur-
veg. — Rússar innlimuðu Eystra-
saltsrfkin þegar inn í Sovétrikin
og fluttu hundruðir þúsunda
Eista, Letta og Litháa nauðungar-
flutningi frá heimalöndum þeirra
til Siberiu. 1 staðinn fluttust
Rússar í ríkum mæli til Eistlands,
Lettlands og Litháen og settust
það að.
t Austur-Evrópurikjunum voru
kommúnistaflokkarnir endur-
reistir með stuðningi Rússa. Til
forustu voru settir kommúnista-
foringjar, sem höfðu dvalizt i út-
legð í Moskvu árum saman og
notið handleiðslu Stalins. Fræg-
astur þeirra var Walter Ulbricht,
sem stjórnaði Austur-Þýzkalandi í
áratugi.
£ Örlög
borgaralegra
forustumanna
Á sama tíma sem handbendi
Rússa voru sett til valda i Austur-
Evrópu, timabilið 1945 — 1948, í
skjóli Rauða hersins, voru þús-
undir forustumanna lýðræðis-
flokkanna, stjórnmálamenn,
verkalýðsleiðtogar, menntamenn
o.fl., sem voru andvígir kommún-
0 (Jtþenslustefna
kommúnista
Það var þessi uggvænlega þró-
un, yfirgangur Rússa og svik
þeirra við Jalta-samkomulagið
um, að frelsaðar þjóðir Evrópu
skyldu sjálfar fá að ráða málefn-
um sínum og stjórnarfari, að
styrjöldinni lokinni, sem knúði
vesturveldin til að endurmeta
stöðu sina í Evrópu og annars
staðar í heiminum. — Augljóst
var, að Sovétríkin og kommún-
istaflokkar heims ætluðu sér ann-
an og stærri hlut í heimsyfirráð-
um en fyrir seinni heimsstyrj-
öldina. Greinilegt var, að þessir
aðilar ætluðu ekki að beita lýð-
ræðislegum aðferðum við valda-
töku, þar sem það var fram-
kvæmanlegt. Þessari nýju hættu
urðu lýðræðisríkin að mæta.
Þetta var ávöxtur byltingarinn-
ar frá 1917 og kenningar Lenins
um alheimsyfirráð kommúnista.
Svo notuð séu orð úr greinar-
gerð hv. flm. þingsályktunartil-
lögunnar, þá var það „hið eitraða
andrúmsloft" kommúnismans og
útþenslustefna Sovétríkjanna,
sem knúði Atiantshafsþjóðirnar
til að stofna varnar- og öryggis-
bandalag til verndar friði og
öryggi í heiminum.
Ríkin, sem mynda Atlantshafs-
bandalagið, kæra sig ekki um að
minnihlutahópar, styrktir með
vopnum frá Sovétríkjunum,
brjótist til valda undir gunnfána
sósialistisks þjóðfrelsis.
I augum sumra, sem aðhyllast
þjóðfrelsissósialisma er borgara-
legt frelsi og lýðræði létt á metun-
um og þeim jafnvel þyrnir i aug-
um. Sumt af þessu fólki setur
sjónaukann fyrir blinda augað,
eins og hinn nafntogaði brezki
flotaforingi, Nelson, gerði forð-
um. Það sér ekki hinar miklu
blóðfórnir, sem barátta hinna svo-
nefndu þjóðfrelsisafla krefjast
viða um heim.
0 Sósfalísk
þjóðfrelsisöfl
og frelsið
Reynslan sýnir, að svonefnd
sósialisk þjóðfrelsisöfl, sem i
mörgum tilfellum er raunveru-
lega annað heiti á kommúnisma,
sýna andstæðingum enga misk-
unn. Sem betur fer hafa ís-
lendingar enn sem komið er ekki
kynnzt slikri tegund kommún-
isma. Foringjar gamla islenzka
kommúnistaflokksins, sem stofn-
aður var árið 1930, voru sannar-
lega róttækir og töldu sig vera
byltingarmenn, en þeir virtu allt-
af leikreglur borgaralegs þing-
ræðis og lýðræðis. Hið sama má
segja um flesta núverandi for-
ustumenn Alþýðubandalagsins.
— Þeir vilja koma á kommúnisma
á tslandi, án ofbeldis, eftir lýð-
ræðislegum leiðum.
En þó er nú að finna í röðum
þeirra fólk, sem greinilega gælir
við aðrar hugmyndir. Fólk, sem
dáir hinar grimmdarlegu aðferðir
vinstrisinnaðra þjóðfrelsisafla og
telur þær vænlegastar til árang-
urs. I augum þess er borgaralegt
lýðræði úrkynjað og það telur, að
í vestrænum rlkjum riki frelsi,
sem framkalli óæskilegar hvatir
og þarfir hjá meginþorra
Framhald á bls. 33
FYRRI HLUTI ÞINGRÆÐU