Morgunblaðið - 04.01.1978, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 4. JANUAR 1978
Útgafandi
Framkvœmdastjóri
Ritstjórar
Ritstjórnarfulltrúi
Fróttastjóri
Auglýsingastjóri
Ritstjóm og afgreiðsla
Auglýsingar
hf. Árvakur, Reykjavik.
Haraldur Sveinsson.
M atthias J ohannessen.
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn GuBmundsson.
Björn Jóhannsson.
Ámi GarSar Kristinsson
Aðalstræti 6. simi 10100.
ASalstræti 6, simi 22480.
Áskriftargjald 1500.00 kr. á mónuði innanlands
f lausasölu 80.00 kr. eintakiS.
V andinn
blasir vid
r
Atólf mánuðum, frá 1
des. 1976 til 1. des.
1977, hækkuðu laun í landinu
um 60—80%. Á sama tima
hafa viðskiptakjör batnað um
9—10% og gengi íslenzku
krónunnar lækkaði um
12—15% þannig að útflutn-
ingsatvinnuvegirnir hafa fengið
20—25% meiri tekjur í sinn
hlut til þess að standa undir
60% launahækkun. Að undan-
förnu hefur verið fjallað um
væntanlega hækkun fiskverðs
til þess að sjómenn haldi sinum
hlut gagnvart landverkafólki.
Bændur telja, að þeir nái ekki
launum lægstlaunuðu síma-
stúlku hjá hinu opinbera.
Undirstöðuatvinnuvegir þjóðar-
innar eru reknir með milljarða
halla og hinn ungi en vaxandi
útflutningsiðnaður er bersýni-
lega í stórhættu vegna þess að
verðlag á erlendum mörkuðum
hefur ekki hækkað i samræmi
við hækkun kaupgjalds hér inn-
anlands.
Með þetta i huga ber að
ihuga aðvörunarorð Geirs Hall-
grímssonar, forsætisráðherra,
og Ólafs Jóhannessonar, við-
skiptaráðherra, um áramót um
viðhorfin í efnahagsmálum.
Geír Hallgrímsson sagði m.a. í
áramótagrein sinni hér i
Morgunblaðinu. ..Viðfangsefn-
ið hlýtur að vera, hvernig unnt
er að tryggja kaupmáttinn, án
þess að kauptaxtar og launa-
kostnaður hækki svo mjög, að
samkeppnisstöðu atvinnu-
veganna sé stefnt i hættu.
Vandi atvinnuveganna felst í
verðbólguvextinum og auknum
tilkostnaði, sem afurðaverð er-
lendis stendur ekki undir. Fyrst
og fremst ber að leggja áherzlu
á að auka framleiðslu, fjöl-
breytni og framleiðni og draga
úr kostnaði, hvar sem því verð-
ur við komið. Stefna verður að
meiri vörugæðum og markaðs-
öflun, er leiði til hærra sölu-
verðs framleiðslunnar. Nýta
verður auðlindir til lands og
sjávar á sem hagkvæmastan
hátt með tilliti til afraksturs og
verndunar í bráð og lengd
Dugi þessi ráð ekki eru auðvit-
að hin hefðbundnu úrræði,
sem öll hafa verið reynd: að
hækka krónutölu i íslenzkri
mynt, sem fæst fyrir útflutn-
ingsvörur með gengislækkun
eða gengissigi; að draga úr eða
fresta kauphækkunum innan-
lands og vöruverðshækkunum
með samkomulagi — eða lög-
bindingu; að styrkja útflutn-
ingsatvinnuvegina með fjár-
framlögum af almannafé, sem
fengið er með skattlagningu á
alla landsmenn."
Ólafur Jóhannesson, við-
skiptaráðherra, sagði í ára-
mótagrein sinni i Timanum:
,,Ég tel rétt, að ríkisstjórnin
beiti sér fyrir viðeigandi við-
námsaðgerðum fyrir kosningar,
enda verður þeim ekki með
góðu móti skotið á frest. Þá
geta kjósendur kosið um þær,
fellt sinn dóm um þær, það er
miklu eðliiegra, að slíkar ráð-
stafanir liggi á borðinu fyrir
kosningar. Kjósendur vita þá
að hverju þeir ganga og geta
vottað mönnum traust sitt eða
vantraust miðað við verkin.
Það má segja, að nú þegar hafi
nokkrar ákvarðanir verið tekn-
ar, sem miða að þvi að koma
málum í lag. Má þar til nefna,
að ákveðið hefur verið að
stöðva frekari skuldasöfnun er-
lendis. Ennfremur má nefna
skyldusparnað og ákvörðun um
að lausafjármagni lífeyrissjóða
skuli veitt í ákveðna farvegí.
Þvílíkar ákvarðanir eru stund-
um óvinsælar a.m.k fyrst i
stað og sæta andmælum úr
þessari eða hinni áttinni. Það
þýðir ekki að kippa sér upp við
það, það verður að gera þær
ráðstafanir, sem þjóðarhagur
krefst að mati þeirra, sem
ábyrgð bera og án þess að
menn séu sifellt með augun á
óábyggilegri kosningaloftvog
eða með einlægar bollalegg-
ingar um það, að þessi eða hin
ráðstöfunin hafi í för með sér,
að einhver atkvæði tapist "
Af þessum tilvitnunum er
Ijóst að staða atvinnuveganna
veldur þessum tveimur forystu-
mönnum ríkisstjórnarinnar
þungum áhyggjum og ummæli
þeirra sýna einnig, að ríkis-
stjórnin hyggst marka afstöðu
sína ?il þessara vandamála nú á
fyrstu vikum og mánuðum hins
nýbyrjaða árs. Strax hinn 1 .
marz n.k heldur kaupgjalds-
skrúfan áfram, þegar til útborg-
unar koma launahækkanir og
vísitöluhækkanir. Undir þess-
um gífurlegu hækkunum geta
atvinnuvegirnir ekki staðið og
að því hlýtur að koma, verði
ekkert að gert, að þeir stöðvist
og atvinnuleysi skapist og er-
um við þá komin á þann enda-
punkt verðbólguvítahringsins,
sem alla tíð hefur blasað við en
við höfum komizt hjá fram til
þessa með ýmiss konar aðgerð-
um, bæði þeim sem hafa verið
á okkar valdi og annarra Ekki
verður undan þvi komizt að
taka svo á þessum málum að
dugi.
— Skák — Skák — Skák — Skák — Skák —
Ánægjuleg stund þegar
keppendur tókust í hendur
segir Bozidar Kasic, aðaldómari einvígisins í Belgrad
„KORTSNOJ sagði mér í dag,
að hann hefði nú ákveðið að
taka sig á gagnvart umhverfinu
og einbeita sér að skákinni.
Hann sýndi það í dag með því
að vera mjög rólegur, þrátt fyr-
ir tapaða stöðu á skákborðinu
og hann óskaði Spassky til ham-
ingju með sigurinn. Það var
ánægjuleg stund, þegar Korts-
noj rétti fram höndina og
Spassky var fljótur að taka á
móti,“ sagði Bozidar Kasic,
aðaldómari einvígisins í Bel-
grad, f samtali við Mbl. í gær.
Biðskákin var tefld í hlið-
arsalnum, eins og fyrri biðskák-
ir og fengu aðeins fréttamenn,
starfsmenn og þeir sem hafa
aðgöngumiða að öllu einvíginu
aó vera viðstaddir. Sagði Kasic
að svona hefði þetta verið nokk-
uð lengi, en það hefði verið
Spassky, sem upphaflega bar
fram ósk um að fjöldi áhorf-
enda að biðskákunum yrði tak-
markaður, þar sem salurinn er
lítill, og hefði Kortsnoj strax
fallizt á að aðeins yrðu átta
sætaraðir í salnum fyrir áhorf-
endur.
Fimmtánda skák einvígisins
verður tefld í stóra salnum í
dag að óbreyttum aðstæðum
þar. Þegar fjórtánda skákin var
tefld þar á mánudag, gerðist
það, að Spssky kom skyndilega
út úr hvíldarstúku sinni með
sólhlíf á höfðinu. Ahorfendur
ráku upp skellihlátur og krafð-
ist Kortsnoj þá þess, að tjaldið
yrði dregið fyrir sviðið. Aðal-
dómarinn varð tafarlaust við
þeirri ósk og tefldu keppendur
á luktu sviðinu frá 33ja leik,
þar til skákin fór í bið. „Þetta
var mjög óvænt“, sagði Kasic.
„En svo virðist sem Spassky,
sem notar alltaf þessa sólhlíf,
þegar hann hugsar sig um í
hvíldarstúkunni, hafi að þessu
sinni gleymt að taka hana af sér
áður en hann kom fram á svið-
ið.
Ég skrifaði bréf tíl hans
vegna þessa atburðar, sem mér
fannst mjög óviðeigandi, en
hann gerði þetta ekki aftur í
dag, þannig að ég hugsa að um
hreina yfirsjón hafi verið að
ræða, en ekki ásetning og mér
virtist Kortsnoj taka það þann-
ig líka. Ég hef því ekki sent
þetta bréf og mun ekki gera, ef
svo fer sem horfir nú, að skák-
mennirnir hyggist einbeita sér
að skákinni og láta af tauga-
stríðinu utan þess.“
Spassky minnk
adi muninn
Svo fór sem flestir höfðu spáð
að Spassky vann biðskákina
sem hann og Kortsnoj luku
ekki við í fyrradag. Framhald
14. einvígisskákarinnar var
tefld í gær og lauk henni með
sigri Spassky eftir 2 tíma setu
og 19 leiki. Eftir fréttum að
dæma frá viðureign þeirra í
dag virðist andrúmsloftið vera
að batna því nú tókust þeir
félagar í hendur að skákinni
lokinni eins og góðra íþrótta-
manna er siður.
En ^iðstaðan eftir 40. leik
svarts var þessi:
Hvftt: Spassky
Svart: Kortsnoj
41. f4! (Spassky velur kröftug-
an biðleik að vanda. Hann kem-
ur í veg fyrir hróksskák á g5 og
lokar biskupslinunni til h2.
Hins vegar getur Kortsnoj
drepið þetta peð ef hann kærir
sig um, en ef t.d. 41. .. .Bxf4 42.
He8 og svartur er í erfiðleikum,
því hörfi biskupinn til g5 eða
d6 verða uppskipti á hrókum og
sigurinn blasir við hvítum).
Hh5 (Svartur kærir sig ekki
um peðið) 42. He8 — Db3 43.
He6 — Db2 44. De2 — Db8 45.
De4 — Db2 46. De2 — Db8 47.
He4 — Hb5 48. Hf2 — Db7 49.
Df3 — Dc8 50. h3 — a5
Staðan eftir 50. leik svarts.
H astingsm ótið:
SaxogPetrosjan
með 4 vinninga
UNGVERSKI stórmeistarinn
Sax er enn efstur á Hastings-
mótinu eftir sjöttu umferðina í
gær með 4 vinninga, betri bið-
stöðu gegn Shimon Kagan,
Israel, og óteflda skák úr fyrstu
umferð, þar sem hann komst
ekki til mótsins í tæka tíð. Tigr-
an Petrosjan, Sovétrfkjunum,
sat hjá í gær, en hann ér með 4
vinninga. Dzinzihashvili vann
Botterill og er sá fyrrnefndi
jafn Petrosjan með fjóra vinn-
inga.
Önnur úrslit sjöttu umferð í
gær: Tisdall og Tarjan gerðu
jafntefli, Speelman og Webb
gerðu jafntefli, skák Horts og
Shamkovichs fór í bið og Mestel
vann Nunn ög Federowics og
Sveshnikov gerðu jafntefli.
Næstur þeim Petrosjan og
Dzindzihashvili er Speeiman
með 3'A vinning, Webbs og
Tarjan eru með 3 vinninga,
Fedorowics er með 2 vinninga
og biðskák, Shamkovich er með
tvo vinninga og biðskák,
Mestel, Nunn og Sveshnikov
eru með tvo vinninga, Botterill
er með 1V4 vinning, Hort l'A og
tvær biðskákir, Kagan 1 'A vinn-
ing og biðskák og Tisdall er
með einn vinning.
Skák
eftir GUNNAR
GUNNARSSON
51. He5!! (Hvítur hefur búið
vel í haginn hjá sér og er vel
undirbúinn að hefja lokabarátt-
una. Hvítur fórnar nú aftur
skiptamun í þeim tilgangi að
opna f-línuna. Eflaust hefur
þessi mögúieiki verið ræddur
hjá aðstoðarmönnum Spasskys,
en hann hefur nú sér til aðstoð-
ar sovézka skákþjálfarann
Furman, sem er jafnframt að-
stoðarmaður Karpovs heims-
meistara, en einnig hefur
Spassky sovézka skákmeistar-
ann Bonderevsky sem aðstoðar-
mann; að ekki sé talað um
eiginkonu hans Marínu sem er
honum til traust og halds og
skyldi sizt vanmeta þá aðstoð í
þvíumlíku taugastríði!). Be5
52. fxe5 — Df5 (Svartur er
óhræddur að gefa -eitt peð í
viðbót og treysta á a-peðið til
mótvægis, en aðrir leikir komu
varla til greina). 53. c4 — Hb4
(Eftir 53. . . Dxf3 54. Kxf3 —
Hb4 55. Hc2 — a4 56. Ke4 og
hvitur vinnur) 54. De3 — Dc8
55. e6 — Hc4 56. De5 — Kh6 57.
Df4 — Kg7 58. Df6 — Kh6 59.
Dh4 og svartur gafst upp. Eftir
59. .. .Kg7 60. Hf7 verður svart-
ur mát í næsta leik.
Leikar standa því þannig að
Kortsnoj hefur hlotið 7,5 vinn-
ing en Spassky 6,5 en alls á að
tefla 20 skákir, nema kepp-
endur verði jafnir þá verður
framlengt um 2 skákir líkt og í
einvígi þeirra Spassky — Hort
hér á landi. Næsta skák er
fyrirhuguð í dag, miðvikudag.
SB pH m fHÍ nj Wm
ÆÍk . iM WW/. 1
'W A g§ m
K
•mrn. I gl w } :
IH Hi ■ * & A m
IH ffn -f