Morgunblaðið - 30.03.1978, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 30. MARZ 1978
Launakjör og fríðindi embættismanna:
—sagði Jón Skaftason á Alþingi í gær
Alþingi kom saman til fundar á ný í gær, eftir stutt
páskahlé. Eitt mál var fyrir tekiði tillaga til þingsályktunar
um launakjör og fríðindi, embættismanna, flutt af Stefáni
Jónssyni (Abl) og Jónasi Árnasyni (Abl). Tillagan gerir ráð
fyrir því að ríkisstjórn beiti sér fyrir setningu almennra
reglna (reglugerðar) varðandi kjör hinna hæst launuðu
embættismanna ríkisins og ríkisstofnana. Þar verði svo
kveðið á, að allar greiðslur til embættismanna fyrir störf
í þágu ríkis og ríkisfyrirtækja komi fram í launum þeirra,
en afnumin verði öll fríðindi, þ.á.m. fríðindi varðandi
innflutning og rekstur bifreiða. Kostnaður embættismanna
vegna starfs verði ætíð greiddur skv. reikningi. Skipan
þessi nái einnig til ráðherra.
Sönnun fyrir dauða
manna, sem ætla má
að f arizt haf i af slysum
Svipmynd frá Alþingi — Matthías Á. Mathiesen, fjármálaráð-
herra. og Steinþór Gestsson, formaður fjárveitinganefndar
Alþingis.
Bankastjórar og komissarar
Stefán Jónsson (Abl) mælti
fyrir tillögunni. Ræddi hann m.a.
um skattfrjáls bifreiðafríöindi
ráðherra, skv. lögum, og sams
konar fríðindi bankastjóra og
kommissara, sem ekki væri að
lögum. Ennfremur að ýmsir em-
bættismenn og einnig þingmenn
tækju laun fyrir auka- eða önnur
störf, sem unnin væru í þeim
dagvinnutíma, er eitt dágott fasta-
kaup ætti að nægja fyrir. Þessi
fríðindi ætti að afnema og setja
reglugerð um nýja skipan mála. Þá
ræddi hann einnig um kjör for-
stjóra ríkisstofnana, m.a. um-
samdar aukagreiðslur, sem gætu
numið allt að helmingi beinna
launa. Þessi mál tengdust öll
umræðu um launakjör hinna
almennu borgara í þjóðfélaginu,
sem raunar væru vinnuveitendur
embættismannanna, en yrðu að
sæta öðrum og margfalt lakari
launakjörum.
Górða gjalda verð
Sigurlaug Bjarnadóttir (S)
sagði tillöguna góðra gjalda verða
þó að hún spannaöi aðeins
nokkurn hluta vandans. Ekki væri
eðlilegt að embættismenn — eða
þingmenn — tækju laun fyrir
aukastörf, er unnin væru í venju-
legum dagvinnutíma þingmanna.
Hins vegar hefði það mátt koma
fram í framsögu fyrir þál., við
hvaða mörk „hæstu laun“ væru
miðuð sem og, hvern veg ætti að
framkvæma efnisatriði tillögunnar.
Launamál í þjóðfélaginu væru
komin í ógöngur. Hyggilegt væri að
hefja gönguna út úr þeim ofan frá,
enda þá auðveldara að fylgja
bættri skipan eftir annars staðar í
þjóðfélaginu.
Einkabílstjórar ættu ekki að
vera til hérlendis.
Jónas Arnason (Abl) sagði laun
þingmanna hófleg, ef þingstörf
væru unnin samvizkusamlega.
Hins vegar væri óhæfa að stöku
þingmenn tækju 60% af háum
launum annars staðar í ríkiskerf-
inu ofan á góð þingmannslaun,
eins og ófá dæmi væru um. Sama
máli gegndi um fjölmörg auka-
störf háttlaunaðra embættis-
manna, unnin í þegar greiddum
vinnutíma. Dæmi væri um að
bankastjóri hefði milljónir í þókn-
un fyrir aukastörf.
Bílafríðindi bankastjóra,
komissara og ráðherra á og að
fliÞÍnGi
afnema sagði JÁ. Þessir áðilar
hafa það há laun að þeir eiga að
geta rekið bifreiðir sínar sjálfir.
Þessi fríðindi hafa verið og eru til
skammar fyrir alla stjórnmála-
flokkana. Einkabílstjórar, sem
hafa þann starfa einan að aka
ráðherrum milli húsa, ættu ekki
að þekkjast í landi sem okkar, þó
þeir séu að vísu til prýði hér í
þinghúsinu.
Sparnaður ofan frá
Karvel Pálmason (SFV) tók i
sama strent06JÁ og StJ. Margföld
laun embættismanna eða þing-
manna ættu engan rétt á sér né
ýmiss konar fríðindi, s.s. varðandi
bifréiðar. Laun toppanna í em-
bættiskerfinu væru með ólíkindum
há. Naumast væri hægt að rétt-
læta laun sem væru um 1 m.kr. á
mánuði meðan verkamannslaun
losuðu rétt 100 þúsund. Rétt væri
að byrja sparnað ofan frá. Rétt
væri að setja í reglugerð ákvæði
um þessi efni. Benti KP einnig á
þá staðreynd, að nokkrir kennarar,
sem kjörnir hefðu verið á þing,
þ.á.m. Sigurlaug Bjarnadóttir og
Jónas Árnason, hefðu komið mál-
um þann veg fyrir, að þeir þægju
ekki hluta kennaralauna ofan á
þingsmannlaun. Slík fordæmi vís-
uðu veginn.
Ríkisstjórnin hafi forgöngu
Jón Skaftason (F) sagði hér
hreyft knýjandi en viðkvæmu
máli. Því væri hins vegar hreyft að
það áliðnu þingi að naumast væru
líkur á því að svo vandmeðfarið
mál yrði full greitt nú. Það væri
hins vegar sín skoðun að ríkis-
stjórnin ætti að hafa forgöngu um
þetta mál, þó að tillagan yrði e.t.v.
ekki fullafgreidd, og setja strax
hæfa menn í að brjóta málið til
mergjar fyrir næsta þing. Oraun-
hæft væri að einstakir þingmenn
gætu skapað nýja hefð í þessum
efnum. Ríkisstjórn og Alþingi
yrðu að hafa forgöngu og koma á
almennum reglum, sem væru
viðunandi. Sagðist JSK vænta þess
sem stjórnarþingmaður að ríkis-
stjórnin tæki þetta mál upp að
eigin frumkvæði, hvað sem liði
afgreiðslu framkominnar þings-
ályktunartillögu.
Frumvarp til laga:
Pétur Sigurðsson (S) hef-
ur lagt fram á Alþingi frv. um
br. á lögum um sönnun fyrir
dauða manna, sem ætla má
að farizt hafi af slysum. Gerir
frv. ráð fyrir verulegri stytt-
ingu tímafyrirvara í gildandi
lögum. Einnig eru í frv.
nýmæli varðandi flugför,
ferðalög erlendis o.fl., sem
skýrast í meðfylgjandi
greinargerð:
„Á þeim fimmtíu og sex árum, sem
liðin eru síðan lög þessi voru
samþykkt á Alþingi, hafa tæknifram-
farir verið slíkar að ævintýri er líkast.
Á því sviði hefur þróun vél- og
öryggisbúnaðar skipa í engu verið
eftirbátur annarrar þróunar. Á sviði
fjarskipta hefur hver tæknibyltingin
rekið aðra og framfarir á fáum
sviðum orðið jafnörar og í fjarskipta-
búnaði.
Þegar lög þessi voru samþykkt
voru hin smærri vélbúnu fiskiskip
með litlar vélar og treystu menn enn
á og nýttu seglbúnað þeirra.
Fjarskiptabúnaður var aðeins til í
fáum hinna stærri skipa, hann var
ófullkominn, stuttdrægur og bilaöi
oft. Sú var einnig raunin um búnað
þennan á landi, sem notaður var í
viðskiptum milli héraða og landa.
Ekki var óalgengt að vélbilanir
yrðu í hafi nær og fjær, skip festust
í ís dögum og jafnvel vikum saman,
strönduðu og fórust, og útilokað var
að koma frá sér upplýsingum um
dvalarstað, um aðstæður eða afdrif
áhafnar, nema seint og um síðir.
Hið sama gilti um feröalög á landi.
Menn lögðu upp ríðandi eða gang-
andi, í hópum eða einir sér. Þótt
skýrt væri frá áætlunarstað gátu
vikur eða mánuðir liðið þar til fréttir
bárust af því, hvort viðkomandi aðilar
hefðu náö áfangastað. Átti þetta
sérstaklega við, ef um langa vegu var
farið, um fjallvegi, í önnur og fjarlæg
héruð, þegar vetur fór í hönd og
veður gerðust válynd.
Nú er þetta gjörbreytt. Undantekn-
ing er, ef farið er í ferð án þess að
vitað sé um ferðaleiðir og greint sé
frá áætluðum komutíma viðkomandi
aðila. Ef ferðamanna eða flugfars er
saknað á landi uppi eru með stuttum
fyrirvara komnar til starfa þraut-
þjálfaðar leitarsveitir á landi og
flugvélar í lofti. Þessar leitarsveitir
eru vel búnar til ferða um fjöll og
Pétur Sigurðsson,
alpingismaöur.
óbyggðir í verstu veðrum og geta
haft samband sín á milli og við
stjórnstöð leitar, meö fullkomnasta
fjarskiptabúnaði sem völ er á.
Sama gildir um skipin. Minnstu
skipin eiga aö tilkynna um brottför og
áætlaðan komutíma. Öðrum skipum,
sem eru utan hafnar, ber að tilkynna
um brottför og áætlaöan komutíma.
Öðrum skipum, sem eru utan hafnar,
ber að tilkynna sig til næstu strand-
stöðvar á ákveðnum tímum sólar-
hringsins. Er þetta lagaskylda nú.
Auk þessa eru mörg þeirra, í
afmörkuðum hóp, með fast fjar-
skiptasamband innþyrðis. Má þar til
nefna þann góða og gamla sið, að
fiskiskip frá sömu verstöð hafa
regluiegt samband sín á milli.
Ef minnsti ótti kemur upp um að
skipi hafi hlekkst á, eru þegar gerðar
ráðstafanir til leitar af sjó, úr lofti og
á landi eru fjörur gengnar.
í Ijósi framansagðs, með slík
viðbrögð í huga og vitneskjuna um
hve lengi menn geta hugsanlega
haldið lífi, þótt í björgunarbát hafi
komist, virðist með öllu óþarft að
halda lengur í úrelt ákvæði laga nr.
23 frá 1922 um allt of langan tíma
sem þarf að líða uns lögformlegur
Framhald á hls. 24.
Þingfréttir í stuttu máli:
Verðgildi krónunn-
ar hundraðfaldað?
Frumvarp að verðlagslöggjöf
sennilega lagt fram í dag
Ný verölags-
Það lá í loftinu í pingsölum í
gær að stjórnarfrumvarp að nýrri
verölagslöggjöf, í samræmi við
sáttmála stjórnarflokkanna, yrði
lagt fram á Alpingi í dag. Hins
vegar lá ekki jafn Ijóst fyrir,
hvenær frumvörp um skattalaga-
breytingar og staðgreiðslu skatta
kæmu fram. Vitað er að mikil
vinna hefur verið lögð í pau
frumvörp.
Hundraðföldun á
verðgildi krónunnar?
Lárus Jónsson (S) lagöi fram í
gær fyrirspurn til viðskiptaráð-
herra um hundraðföldun á verð-
gildi íslenzkrar krónu: „Hefur
ríkisstjórnin til athugunar gjald-
miðilsbreytingu þannig að verð-
gíldi íslenzkrar krónu hundraðfald-
ist í samræmi við þingsályktunar-
tillögu, sem vísað var til ríkis-
stjórnarinnar með jákvæðri um-
sögn á síðasta þingi? Ef svo er,
hversu langan tíma tekur að
undirbúa gjaldmiðilsbreytinguna
og hvernig er fyrirhugað að hún
verði framkvæmd?
Utanferðir á kostnað ríkis-
sjóðs og ríkisstofnana
Geir Gunnarsson (Abl) lagði
fram fsp. til fjármálaráðherra
varðandi kostnað ríkissjóðs og
ríkisstofnana viö utanferðir: „Ósk-
að er eftir upplýsingum um utan-
landsferðir á kostnað ríkissjóðs og
ríkisstofnana (þ.á m. ríkisbanka) á
árinu 1977. í svari komi fram:
1) Nöfn þeirra, sem farið hafa
utan, hvert var farið, hve oft, í
hvaða skyni og hve langan tíma
tók ferðin. 2) Kostnaður vegna
hverrar ferðar, annars vegar ferða-
kostnaður, hins vegar dvalar-
kostnaður. — Óskað er eftir
skriflegu svari.“
Kollsvík
í Rauðasandshreppi
Steingrímur Hermannsson (F)
hefur flutt frv.. til laga um heimild
fyrir ríkisstjórnina til að selja
Össuri Guðbjartssyni eyðijörðina
Kollsvík í Rauðasandshreppi.
Ríkisstjórn hafi
frumkvæði um
almennar reglur