Morgunblaðið - 30.03.1978, Blaðsíða 31
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 30. MARZ 1978
31
Karl 0. F. Einars-
son — Minning
Kveðja:
Ingimar Guðjónson
Fæddur 23. desombor 1935.
Fæddur 14. desember 1904
Dáinn 17. mars 1978
Karl 0. Fr. Einarsson var
fæddur í Reykjavík og voru
foreldrar hans hjónin Sigríður
Ólafsdóttir og Einar Eýjólfsson.
Faðir Karls dó áður en hann
fæddist. Sökum veikinda móður
hans var honum tveggja ára að
aldri komið í fóstur til Ingveldar
Jónsdóttur og Guðmundar
Hannessonar. Karl átti fimm
alsystkini og einn hálfbróður og er
aðeins eitt systkina hans á lífi.
Karl kvongaðist eftirlifandi
konu sinni, Hansínu Jónsdóttur úr
Vestmannaeyjum, 8. október 1926
og eignuðust þau tvö börn,
Guðmund og Ingu Dóru.
Guðmundur er nú verkstjóri í
Kaliforníu, kvæntur Huldu
Agústsdóttur og eiga þau tvo syni.
Dóttirin Inga Dóra býr í foreldra-
húsum í Reykjavík. Barnabarna-
börn Karls og Hansínu eru þrjú.
Tveimur árum eftir að Sápu-
verksmiðjan Hreinn hf. var stofn-
uð, eða árið 1922, hóf Karl
Einarsson störf hjá verksmiðj-
unni, þá 18 ára að aldri. Þremur
árum síðar var hann sendur til
Fredriksstad í Noregi til að læra
sápugerð. Arið 1929 fór hann til
Berlínar til að fullnema sig í
þessari iðngrein og er hann fyrsti
Islendingur sem það hefur gert.
I Noregi og Þýskalandi eignaðist
Karl marga góða vini og hélst sú
vinátta til æviloka. Hann fór oft
til Þýskalands til að fylgjast með
nýjungum í framleiðslugrein sinni
og naut hann þar fyrirgreiðslu
sinna fornu samstarfsmanna og
vina. Þaðan kom hann oft heim
með góðan feng fyrir verksmiðj-
una því hann hafði næmt auga
fyrir því markverðasta í þróun
hreinlætisiðnaðarins.
I framhaldi af hans góðu vináttu
og tengslum við námsbræður sína
kynntist hann þýskum starfs-
mönnum á rannsóknaskipum sem
hingað leituðu og veitti þeim
fyrirgreiðslu, sem leiddi til þess að
hinn 3. júní 1977 var hann sæmdur
þýsku orðunni Das Bundes-
verdienstkreuz am Bande. Karl
var félagi í Germaníu frá því fyrir
stríð.
Þegar Karl kom heim frá námi
gerðist hann verkstjóri og fram-
leiðslustjóri í fyrirtækinu og vann
hjá Hreini í 51 ár. Þá lét hann af
störfum vegna heilsuleysis. Hann
var þó til æviloka ráðgefandi fyrir
fyrirtækið.
Karl var margslunginn persónu-
leiki og að mörgu leyti sérstæður
maður. Hann var í sumu á undan
sinni samtíð en í öðru var hann
fastheldinn á gömul verðmæti sem
felast m.a. í heiðarleika í starfi,
stundvísi og tryggð við fyrirtækið,
og það var ekki alltaf létt fyrir
unga menn sem brugðust vonum
hans, að vinna undir hans stjórn,
því að hann ætlaðist til hins sama
af þeim og sjálfum sér.
Sem dæmi um framsýni hans er
lítil saga af framleiðslu á þvotta-
duftinu Merpo, sem Karl kom með
uppskrift af frá vinum sínum í
Þýskalandi. Merpo hafði góða
þvottaeiginleika en á þeim tíma
voru þvottavélar ekki orðnar
algengar og húsmæður töldu
ekkert þvottaduft vera að gagni
nema það freyddi það vel að þær
stæðu upp í læri í froðunni. En
Marpo var lágfreyðandi, freyddi
lítið, og seldist ekki. Síðan hafa
gömlu þvottabrettin vikið fyrir
nýtísku þvottavélum og nú er það
höfuðkostur þvottadufts að vera
lágfreyðandi.
Nú eru dagar Karls allir. Það er
sjaldgæft að maður vinni hjá einu
og sama fyrirtækinu allt sitt líf og
það meira af hugsjón og starfs-
áhuga en hagnaðarvon. Hann unni
starfi sínu og samviskusemin var
sterkari í fari hans en það að
vinna sér auð og metorð.
Fyrir hönd eigenda og stjórn-
enda Hreins þökkum við Karli gott
og mikið starf í 51 ár. Við
starfsfélagar þökkum honum af
alhug samfylgdina og samstarfið
og sendum elskulegri konu hans,
börnum og barnabörnum innilegar
samúðarkveðjur og þökkum um
leið margar ánægjustundir á
heimili þeirra hjóna á liðnum
árum. Ilallgrímur Björnsson
Örn Ottesen.
stóran völl um ævina, hann vann
af stakri trúmennsku í sápuverk-
smiðjunni Hreini h.f. í 51 ár,
lengst sem verkstjóri. Ungur fór
hann til Þýskalands og dvaldi þar
nokkra hríð til að læra iðn sína.
Hann lærði þar að tala þýsku og
ávaxtaði einnig vel það pundið, því
að heita má að hann hafi um
áratuga skeið verið eins konar
konsúll þýskra sjómanna, einkum
af eftirlitsskipum fiskveiða, sem
komu oft til Reykjavíkur.
Sjómennirnir guldu honum vin-
áttuna með því að bjóða honum
oftar en einu sinni til dvalar á
heimilum sínum í Þýskalandi.
Þýska sambandslýðveldið sæmdi
hann heiðursmerki á árinu sem
leið. Tvívegis brá Karl sér yfir
hafið til Vesturheims og heimsótti
son sinn, Guðmund í Kaliforníu.
Karl var kátur og léttur í lund
að eðlisfari og góður heimilisfaðir.
Hann kvæntist Hansínu Jónsdótt-
ur sem lifir mann sinn. Börn
þeirra eru Guðmundur og Inga
Dóra. Guðmundur er nú kominn
heim frá Kaliforníu til þess að
fylgja föður sínum til grafar.
Margan morgun hefur sá sem
ritar þessar línur, setið með Karli
í heita pottinum í Laugardalnum,
en þar var löngum mætt dag hvern
klukkan sex að morgni. Með léttri
lund Karls var þetta góð byrjun
á amstri dagsins. Karl var jafnan
góður gestur er félagar í
Germaníu mættu til fagnaðar, nú
síðast á miðsvetrarskemmtun á
Hótel Borg í febrúar. Enn var Karl
hinn kátasti, þótt heilsan hafi
verið farin að bila hin síðustu árin.
Karl var góður drengur og munu
margir sakna hans.
Pétur Ólafsson
Dáinn 25. febrúar 1978.
Eg vakna við það aö síminn
hringir á laugardagsmorguninn
25. febrúar. Halldór mágur minn
er í símanum og segir mér að
Ingimar hafi dáið í nótt. Hvílíkt
reiðarslag! Ingimar dáinn, horfinn
yl'ir móðuna miklu. Þrátt fyrir það
að ég vissi að hann var búinn að
vera heisjúkur nokkra undanfarna
daga, þá gat ég ekki fengið tnig til
að trúa því að hann \ieri allur, eða
s;ett tnig við að svona væri kontið.
En raunveruleikinn harður og
kaldur hlífir engutn.
Vcr skiljum okki skaparáð
þau skipta sa'lu ok neyð
þau flétta saman KÍoði ok Krát
þau Kofa on taka um loift.
Sík- Júl. Jóh.
Ingimar Guðjónsson var sér-
staklega hjartahlýr og elskulegur
maður, setn meö hógva'rri gleði og
gra'skulausu gamni kom ölluin í
gott skap. Hann vildi hvers manns
vanda leysa, ineð sinni hjartahlýju
og fórnarlund, sérstaklega þeirra
sein við erfiðleika áttu að slríða í
lífsbaráttunni. Eg tel mig hafa
veriö lánsaina að hafa kynnst
honutn og átt hann að vini tim
inargra ára skeið.
A síðastliðnuin jóluin var ég
rúinliggjandi sjúklingur á Land-
spílalunum í Reykjavík. Mér
fannst aðfangadagurinn lengi að
líða, ég var í leiöu skapi, ég hafði
heiinþrá. Þá koniu þau til inín um
tniðjan daginn í heimsókn, hjónin,
elskuleg frænka tnín Rósa og
Ingiinar. Þau konui til að færa inér
gleði og gjafir. Þau settust við
rúinið mitt og töluðu við mig, af
þeirri hjartahlýju <íg ró og friði
eins og þeim báðum var lagið.
Eftir að þau höfðu kvatt mig leið
niér vel, og var róleg með mitt
hlutskipti. Svona var Ingimar,
liann hafði alltaf lag á að gleðja
og friða.
Hafi Ingimar hjartans þakkir
fyrir allt sem hann hefir gert fyrir
inig, ba'ði sjúka og heilbrigða — af
fórnfýsi og hjartahlýju var það
unnið, allt sjálfsagt og velkomið.
Elskulega frænka inín, Rósa, og
þið öll hin, tengdaforeldrar hans,
foreldrar og systkini, setn oll hafið
inisst inikið við fráfall þessa
elskulega manns, ég votta ykkur
ölluin dýpstu og innilegustu sainúð
frá mér og fjölskyldu minni. Megi
algóður guð styrkja ykkur og
hugga í ykkar þungu sorg.
Við vitum öll með vissu ;ið
látinn lifir, sú er luiggun harmi
gegn. Blessuö sé ininning Ingiinars
Guðjónssonar lífs og liðins.
Pálina.
Okkur langar til að lýsa í
örfáum orðunt hvernig okkur er
innanbrjósts við fráfall vinar og
starfsfélaga, Ingimars Guðjóns-
sonar, er lét aðfaranótt laugar-
dagsins 25. febrúar 1978.
Við minnumst alls, en sér í lagi
hins hlýja viðmóts og gtaðværð-
ar, sem niætti okkur hverju sinni
er hann koni með börnin og sóttu
þau hingað í Kjarvalshús. Okkur
verður einnig hugsað til þess,
hversu fljótt börnin hændust að
Ingimar og þess mikla áhuga og
umhyggju, sem hann sýndi
hverju þeirra. Allar santeiginleg-
ar stundir eru nú í hugum okkar
endurminning um traustan,
skemmtilegan og góðan félaga.
Við vottum eiginkonu hans
innilega samúð á erfiðri stund.
Með þakklæti fyrir allt.
Samstarfsfólkið
í Kjarvalshúsi.
Minning — Gunnar
Jónsson Hafnarfirði
Fæddur 7. júní 1894
Dáinn 8. marz 1978
Hinn 17. marz s.l. var til
moldar borinn frá Hafnarfjarðar-
kirkju einn af eldri borgurum
Hafnarfjarðar Gunnar Jónsson,
áður sjómaður. Hann átti lengst af
heima að Hellisgötu 22, en flutti í
desember s.l. í hið nýja dvalar-
heimili að Hrafnistu í Hafnarfirði,
ásamt konu sinni Guðmundínu
Þorleifsdóttur, þegar heimilið var
tekið í notkun.
Hann andaðist þar að kvöldi
hins 8. marz s.l.
Hann hafði kennt veikinda um
tæpra tveggja mánaða skeið og
dvalið í sjúkrahúsi í þrjár vikur.
Var það hans eina sjúkrahúslega
um dagana. Hann virtist á bata-
vegi og var venju fremur hress
daginn, sem kallið kom.
Gunnar Jónsson fæddist að
Hlíðarkoti í Garðahverfi þann 7.
júní 1894. Foreldrar hans voru
Guðrún Gunnarsdóttir og Jón
Erlendsson. Þau voru dugnaðar-
fólk en bláfátæk, meðan börnin
voru ung, eins og flest daglauna-
fólk og sjómenn á þeim tíma.
Jón og Guðrún fluttu til Hafnar-
fjarðar aldamótaárið með barna-
hópinn sinn. Þau eignuðust alls
sex börn en misstu tvo drengi í
bernsku. Þegar til Hafnarfjarðar
kom fluttu þau fyrst á lítinn og
gamlan bæ, nálægt þar sem
Merkurgata 4 er nú.
Með dugnaði og atorku tókst
þeim að koma sér upp eigin húsi
við Reykjavíkurveg, sem þau
fluttu í 1906.
Jón Erlendsson dó 1929 en
Guðrún náði háum aldri, andaðist
1952. Hún vann erfiðisvinnu allt
til elliára og var við brugðið
dugnaði hennar og ósérhlífni.
Arið 1924, 28. júní, gekk Gunnar
að eiga eftirlifandi eiginkonu sína,
Guðmundínu Þorleifsdóttur frá
Garðbæ í Garði. Þau voru einkar
samhent og mátu hvort annað
mikils. Þegar Gunnar var lang-
dvölum frá heimilinu á sjónum,
annaðist Munda heimilið og
börnin af sinni kunnu rósemi,
umhyggju og þrautseigju. Fyrir
það dáði Gunnar hana og var
ævinlega þakklátur.
Þau áttu barnaláni að fagna og
voru forsjóninni þakklát fyrir.
Þeim varð fimm barna auðið en
urðu fyrir þeim missi, að yngsta
barn þeirra, Baldur, lézt aðeins 6
mánaða, árið 1939. Hin börnin eru
enn á lífi, öll búsett í Hafnarfirði.
þau eru; Þorleifur Hólm, stýri-
maður, starfar í álverinu í
Straumsvík, kvæntur Guðrúnu
Jónsdóttur, Jón Erlendur, list-
málari og prentiðnaðarmaður,
kvæntur Olöfu Oskarsdóttur,
Helgi, tæknifræðingur, deildar-
stjóri í Tækniskóla» íslands,
kvæntur Ingveldi Einarsdóttur, og
Guðrún, gift Gunnar Hólmsteins-
syni, viðskiptafræðingi.
Gunnar og Munda stofnuðu
heimili í sambýli við foreldra
Gunnars að Reykjavíkurvegi 12, en
fluttu í hús sitt, er seinna varð
Hellisgata 22, árið 1927. Það hús
byggði Gunnar að miklu leyti með
aðstoð tengdaföður síns, utan þess,
sem skylt var að lærður trésmiður
annaðist.
Að Hellisgötu 22 var oft gest-
kvæmt og glaðlegu viðmóti að
mæta hjá húsráðendum. Barna-
börnin fundu gjarnan hjá sér hvöt
til að fara og njóta samvista við
afa og ömmu, sem þreyttust seint
á að hafa ofan af fyrir þeim og
miðla af fróðleik langrar ævi.
Gunnar Jónsson var greindur
vel og hafði gott minni allt til
síðasta dags. Hann átti ekki kost
annarrar skólagöngu en alda-
mótaárin buðu börnum alþýðu-
fólks. Hann var næmur á
menningararf og fróðleik þess
alþýðufólks, sem hann var af
kominn og hann ólst upp með.
Honum var fróðleiksfýsn í blóð
borin. Sá bókakostur, sem hann
dró að sér um dagana, sýnir að
hann bar glöggt skyn á hvar
fróðleiks var að leita og valdi sér
bókmenntir af smekkvísi. Honum
þótti vænt um bækurnar sínar, las
mikið og fylgdist opnum huga með
öllum hræringum þjóðlífsins.
Hann þekkti vel til manna og
málefna, hafði ákveðnar skoðanir
en var fordómalaus. Gunnar var
listhneigður maður og fóru flest
verk vel úr hendi. Ahugamaður
var hann um skák og varð fyrsti
skákmeistari Hafnarfjarðar.
Starfsdagur Gunnars var
langur. Hann byrjaði snemma að
létta undir með foreldrum sínum
og sjómannsferil sinn hóf hann
aðeins fjórtán ára gamall á skútu
frá Hafnarfirði. Hann var úrtöku-
lítið á sjónum í 38 ár, fyrst á
skútum en síðan á togurum, bæði
enskum og íslenzkum, gerðum út
frá Hafnarfirði og Reykjavík.
Lengst var hann á bv. Sviða frá
Hafnarfirði. Bv. Sviði fórst með
allri áhöfn árið 1941. Örlögin
ætluðu Gunnar Jónssyni lengri
lífdaga. Hann hafði tekið sér frí
frá sjómennsku til að vera með
fjölskyldu sinni. Vann hann þá við
hafnargerð og oft við afgreiðslu
togara eftir venjulegan vinnudag.
Bv. Sviði var í höfn. Gunnar brást
við til aðstoðar, að ferðbúa skipið.
Stýrimaður lagði að honum að
fara með í þessa ferð. Gunnar
langaði á sjóinn aftur með sínum
gömlu félögum en var á báðum
áttum. Um það leyti, sem vinnu er
að Ijúka, verður Gunnar veikur og
fer heim. Þetta ríður baggamun-
inn, hann fer ekki um borð, er
skipið leggur í sína hinstu för.
Gunnar fór fljótlega á sjóinn að
nýju og starfaði þar allt til ársins
1947 er hann réðst til Rafha. Hjá
Rafha starfaði hann í full 30 ár,
hætti þar störfum er sumarfrí
hófust á s.l. sumri. Hann hugðist
njóta ævikvöldsins ásamt konu
sinni á hinu nýja dvalarheimili
aldraðra sjómanna í Hafnarfirði,
sem var að verða íbúarhæft.
Gunnar Jónsson hreifst ungur
af sjálfstæðisbaráttu þjóðar
sinnar og hinni ungu verkalýðs-
hreyfingu. Hann gerðist liðsmaður
þeirrar hreyfingar, sat í stjórn
Sjómannafélags Hafnarfjarðar
um skeið og var formaður þess
félags í eitt ár, en baðst undan
endurkjöri vegna fjarveru sinnar á
sjónum.
Eftir að Gunnar hóf afskipti af
málum stéttar sinnar fyllti hann
flokk jafnaðarmanna. Hann var
víðsýnn og sá kjarabaráttuna í
víðu samhengi.
Gunnar var heiðraður af stétt
sinni á sjómannadaginn 1971 fyrir
38 ára sjómannsferil og störf að
málefnum sjómanna. Hann hlaut
einnig viðurkenningu frá stjórn
Rafha árið 1972, þá fyrir alda-
fjórðungs trúa þjónustu. Gunnar
var vel liðinn og metinn af
samstarfsmönnum og yfir-
mönnum, léttur og skemmtilegur
viðræðu og átti auðvelt með að
aðlaga sig. Hann þekkti ekkert
kynslóðabil.
Hann hafði gott lag á börnum og
sakna því barnabörnin vinar í
stað, afans milda og glaðværa, sem
hafði lifað ævintýri þjóðar sinnar
frá örbirgð til bjargálna og kunni
að segja þannig frá, að af athygli
var hlustað. Er leiðir skiljast, eru
þakki færðar fróðum samferða-
manni og góðum tengdaföður.
Eiginkonu hans, sem var honum
traustur lífsförunautur, votta ég
dýpstu samúð, svo og börnum og
tengdabörnum, er geyma
minningu góðs föður.
Góður drengur er genginn til
hvílu að löngum starfsdegi
loknum.
Far þú í friði, friður guðs þig
blessi.
Gunnar Ilólmsteinsson.