Morgunblaðið - 08.04.1978, Blaðsíða 46

46
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 8. APRÍL 1978
Fátt viröist geta komiö í veg fyrir stórsigur Nottingham Forest
NOTTINGHAM FOREST er tvímælalaust lið ársins á Bretlandseyjum og fá knattspyrnulið
í Evrópu hafa vakið eins gífurlega athygli í vetur með frammistöðu sinni. Búist hafði verið
við því að Forest yrði í óaeðri enda fyrstu deildarinnar í vetur þar sem liðið komst við illan
leik upp í 1. deild með því að vera númer 3 í 2. deild í fyrravor. Leikmenn Forest og þó aðallega
hinn einstaki framkvæmdastjóri Forest, Brian Clough, hafa þó snarlega hrakið allar
kenningar um að liðið væri ekki nógu sterkt til að leika í 1. deildinni. Reyndar voru þessi
orð höfð eftir Clough í fyrrahaust, en hann hefur verið maðurinn, sem gerði þau orð sín að
engu.
Forest á sér merka sögu að baki og liðið hefur á löngum ferli átt þátt í mótun
knattspyrnunnar eins og hún er leikin í dag. í verðlaunasafni félagsins eru þó fá af
eftirsóttustu verölaununum í brezku knattspyrnunni, en Brian Clough hefur gert mikið til
að bæta úr þeirri fátækt í vetur. Sigur hefur unnizt í deildabikarkeppninni og
Englandsmeistaratitill blasir við. Liðið hefur nú hlotið 54 stig, en Everton, sem er í öðru sæti,
er með fjórum stigum minna — eða 50 stig. Arsenal er sfðan í þriðja sæti með 46 stig. Ekki
nóg með það. Forest hefur leikið þremur leikjum minna en Everton og náist 50% árangur
í þeim leikjum ætti Forest að vinna 1. deildina í Englandi með 5—10 stiga mun. Yfirburðir
liðsins hafa í vetur verið miklir, það hefur haft allt sem til þarf til að vera topplið og
meistaraheppnina hefur ekki skort. Við skulum líta á sögu meistaraliðsins tilvonandi og
manninn að baki félaginu, manninn sem komið hefur með nýtt lið og frískleikablæ inn í ensku
knattspyrnuna, Nottingham Forest og Brian Clough.
— Þar sem Nottingham Forest
kemur nærri er gleði og skemmt-
un, þar sem liðið er á erð kallar
á stórfyrirsagnir í blöðum, segir í
grein í nýjasta hefti af enska
knattspyrnublaðinu Shoot. Það
eru þó fáir sem vita ýkja mikið um
liðið. Jú, það er frá Nottingham og
Hrói höttur og félagar hans í
Skírisskógi koma ósjálfrátt upp í
hugann þegar minnst er á hina
nýju skógarmenn.
Félagið er stofnað árið 1865 af
hópi manna, sem hafi iðkað íþrótt,
sem svipar til hokký og sinn fyrsta
knattspyrnuleik léku þeir á skeið-
velli 12 mánuðum eftir stofnunina.
Árið 1874 fyrirskipaði félagið að
leikmenn lékju með legghlífar og
Forest hafði stigið fyrsta skrefið,
en ekki það síðasta í þróun
knattspyrnunnar. Árið 1878 var
flauta notuð í fyrsta skipti til að
dæma knattspyrnuleik, það var í
leik Nottingham Forest á móti
Sheffield Norfolk. Knattspyrnan
tók smátt og smátt á sig þann blæ,
sem við þekkjum í íþróttinni í dag
og Forest gekk vel í mótum á
Bretlandseyjum. Leikkerfin tóku á
sig mynd og leikmenn Forest
vöktu athygli er þeir byrjuðu
fyrstir að leika 2—3—5 leikaðferð-
ina með góðum árangri.
Forest gerði þó meira en að
leggja sitt af mörkum til að þróa
íþróttina, önnur félög urðu einnig
til fyrir tilstuðlan leikmanna frá
félaginu. Þannig fluttu tveir af
leikmönnum liðsins til Lundúna
árið 1886 og stofnuðu félag í
stórborginni. Það var lítið til að
byrja með, en hver þekkir ekki
stórliðið Arsenal í dag. Það er
stofnað af leikmönnum Forest og
nýja félagið fékk skyrtur á alla
leikmenn sína í vöggugjöf frá
stóra bróður í Skírisskógi.
Forest gekk allt í haginn, liðið
vann sinn stærsta sigur í knatt-
spyrnunni árið 1891, 14:0 á móti
Claptown, og ári síðar komst liðið
í deildakeppnina. 1898 vann liðið
Derby 3:1 í úrslitum bikarkeppn-
innar. Áfram var haldið að þróa
knattspyrnuna í herbúðum Forest,
en það var ekki nóg, liðið lofaði
ævinlega góðu en eftirtekjan var
rýr næstu 50 árin.
Liðið skrölti á milli deilda og á
stundum virtist uppgjöf vera í
nánd hjá félaginu. Svo varð þó
ekki og 1959 vann liðið bikar-
keppnina í annað sinn og hingað
til síðasta skiptið. Forest gekk vel
fram eftir sjöunda áratugnum.
Árið 1965 varð liðið í 5. sæti í 1.
deildinni, allt var í blóma og það
ár var lokið við að endurbyggja
leikvang félagsins. Tveimur árum
síðar tapaði Forest í úrslitum
bikarsins og varð í 2. sæti í 1.
deildinni — á eftir Manchester
United.
Á einum degi árið 1969 hrundi
veldi Forest er aðalbyggingin með
stærstu áhorfendapöllunum við
leikvanginn eyðilagðist í miklum
eldsvoða. Oheppni og meiðsli
leikmanna fylgdu í kjölfarið og
haustið 1972 var ekki lengur leikin
knattspyrna liða í 1. deild á City
Ground, Forest var komið í 2.
deild, þar sem það hafi svo oft
leikið frá stofnun félagsins.
Uppbygging félagsins hófst á ný
og undir stjórn Brian Cloughs og
Frank Taylors náði liðið sessi
sínum í 1. deildinni að nýju í
fyrravor. Þá var ekkert sem benti
til að stórlið hefði verið skapað.
Þrátt fyrir að félagið hefði komið
með svo margar nýjungar inn i
knattspyrnuna var það ekki frægt
og vinsældir þess takmarkaðar
fyrir utan heimaborgina. Hver
mundi eftir því að hjá Forest
höfðu þverslár fyrst verið notaðar
skrifstofuvinnu. Þá allt í einu kom
tækifærið. Clough var valinn til að
leika með aðalliðinu og þar með
hófst einstæður ferill í ensku
knattspyrnunni. Clough skoraði í
leik eftir leik og alls urðu mörkin
hans með liðum í 1. deild 251 í 271
leik. Upphafið var hjá Middles-
brough, síðan lá leiðin til Sunder-
land og þegar hann hætti árið 1962
var hann orðinn enskur landsliðs-
maður.
9
George Woods var sá leikmaður Forest, sem öðrum fremur færði liðinu
sigur gegn Liverpool í úrslitum deildarbikarkeppninnar. Stórkostleg
markvarzla þessa unga leikmanns skyggði á aðalmarkvörðinn,
Shilton, og kom í veg fyrir að leikmenn Liverpool skoruðu hvað eftir
annað úr dauðafærum.
NOTUÐU FYRSTIR FLAUTU
OG ÞVERSLÁR í MÖRKIN
í mörkum árið 1891, hvaða máli
skipti það að markstangirnar
höfðu verið gerðar ávalar hjá
félaginu áður en það tíðkaðist
annars staðar. Enginn átti von á
því að skógarmennirnir hans
Cloughs skytu stórliðum Liver-
pool, Arsenal, Manchester City og
United, Leeds og Everton aftur
fyrir sig þegar á fyrsta ári þeirra
í 1. deildinni. Forest hefur alltaf
farið sínar eigin leiðir og er eina
knattspyrnufélagið í ensku deild-
unum, sem ekki er rekið eins og
hlutafélag. Nottingham Forest er
í eigu 200 valinkunnra herra-
manna og það er ekki hlaupið að
því að komast í þann eðla hóp.
EINN AF ÁTTA
BÖRNUM STARFS-
MANNS í SÆL-
GÆTISVERKSMIÐJU
Þegar leikmenn Nottingham
Forest hlaupa inn á völlinn til
leiks á sínum heimavelli er þeim
ákaft fagnað. Þau fagnaðarlæti
jafnast þó ekkert á við hávaðann,
sem verður meðal áhorfenda er
stjóri liðs þeirra, Brian Clough,
gengur að búri sínu fyrir framan
aðaláhorfendastúkuna. Clough er
hetja fólksins.
Clough er rétt rúmlega fertugur,
en metnaður hans og dugnaður
hafa fleytt honum á toppinn meðal
stóru liðanna í ensku knattspyrn-
unni fyrir nokkrum árum. Hann ól
með sér þá von að verða eftirmað-
ur Revies sem einvaldur enská
landsliðsins, en var ekki valinn.
Hann hefur sýnt áhuga á að beita
sér í stjórnmálum í framtíðinni og
víst er að saga þessa manns hefur
enn ekki verið skrifuð nema til
hálfs.
Clough fæddist í Middlesbrough,
þeirri þunglamalegu borg í Norð-
ur-Englandi. Hann er einn af átta
systkinum, en faðirinn sá fyrir
hópnum sem starfsmaður í sæl-
gætisverksmiðju. Clough byrjaði
ungur að leika sér með boltann, en
það leið þó og beið áður en hann
fór á samning hjá félagi. Það var
ekki fyrr en hann var orðinn 21 árs
að hann gerðist atvinnumaður hjá
Middlesbrough.
Ekki virtist mikið ætla að verða
úr þessum grannvaxna pilti hjá
félaginu. Hann lék með varaliðinu
í tvö ár og var helzt á því að hætta
afskiptum af knattspyrnu og fá sér
Tony Woodcock er markahæstur
leikmanna Forest og hefur svo
sannarlega blómstrað undir
stjórn Brian Cloughs í vetur.
Fótunum var kippt undan
Clough í þess orðs fyllstu merk-
ingu í leik það ár. Hnéð gaf sig
eftir sakleysislegan árekstur og
þar með var ferill hins 26 ára
gamla Cloughs sem atvinnuknatt-
spyrnumanns á enda runninn.
Hann reyndi að byrja aftur en án
árangurs og Clough varð þung-
lyndur. Hann gat ekki unnið og
framtíðin var dökk. Þá fékk hann
tilboð frá Harlepool um að taka
við liðinu og Clough sló til.
Ástandið var ekki bjartara hjá
Hartlepool en í huga Cloughs
sjálfs.
Helzta frægð Hartlepool á þess-
um árum var í sambandi við það
að félagið hafði átta sinnum orðið
í neðstu sætum’ 4. deildar og því
þurft að sækja formlega um að
mega áfram að leika í deildinni.
Clough breytti hugsunarhættinum
hjá Hartlepool. Hann fékk til liðs
við sig gamlan vin frá Middles-
brough, Peter Taylor markvörð,
sem hafði einnig lagt skóna á
hilluna. Þeir byggðu upp ágætt lið
í sameiningu og á þessum árum
lögðu þeir grunninn að framtíðar-
starfi sínu, sem aldrei hefur borið
eins ríkulegan ávöxt og í vetur.
Taylor sá um að njósna og þeir
voru ófáir ungu knattspyrnumenn-
irnir, sem voru teknir til reynslu
hjá félaginu. Clough sá hins vegar
um að glæða áhuga leikmanna og
auka sjálfstraust þeirra og bæjar-
búa. Hann notaði hvert tækifæri
sem baust til að láta ljós sitt skína
í fjölmiðlum og vegur liðsins fór
vaxandi. Clough gerði þó meira og
lagði sig greinilega allan fram.
Þegar fjárhagur félagsins var sem
aumastur gaf Clough mánaðar-
laun sín ef það mætti verða til að
létta byrðar félagsins.
Þá kom tilboð frá Derby County,
sem þá lék í 2. deild, og því varð
ekki hafnað. Er Clough og Taylor
höfðu stjórnað Derby í tvö ár kom
að því að liðið fluttist upp í 1. deild
árið 1967. Þremur árum síðar urðu
þeir Englandsmeistarar. Liðið lék
skemmtilega sóknarknattspyrnu
og á því hafði orðið stökkbreyting
frá því að Clough tök við stjórn-
inni. En árangur leikmanna Derby
inni á vellinum féll í skuggann
fyrir þeim frægðarljóma, sem
Clough hafði sveipað um sig.
Skoðanir hans, oft óvinsælar, áttu
alls staðar greiðan aðgang. Hann
hreinlega átti fjölmiðlana. Stjórn
félagsins líkaði ekki framkoma
Cloughs og að því kom að leiðir
skildu, en þó er það ekki enn
fullkomlega á hreinu hvers vegna
svo varð.
Taylor fylgcíi Clough af trúfesti
og þeir héldu til Brighton í þriðju
deildinni. Ekki gerði Clough nein-
ar rósir á þeim stað, honum var
tekið með varúð, og eftir nokkra
árangurslausa mánuði fór Clough
til Leeds. Þar tók hann við starfi
Don Revies, sem orðinn var
landsliðseinvaldur, en Clough
hafði á sínum tíma vonað að það
starf yrði hans. Svo varð ekki og
hjá Leeds var Clough ekki nema 44
daga, en hélt þaðan með ótrúlegar
peningaupphæðir og næstu mán-
uðina var Clough tíður gestur hjá
ýmsum sjónvarpsstöðvum.
Clough hafði alltaf sagt að Revie
væri slæmur fyrir knattspyrnuna
og leikmenn hans væru ekki annað
en jaxlar. Það var því ekki við því
að búast að Clough næði sambandi
við sína nýju leikmenn og þeir
höfðu heldur engan áhuga á
þessum nýja stjóra sínum svo
gjörólíkur sem hann var forveran-
um Revie í starfi, en Revie hafði
gert Leeds að stórveldi.
í sex mánuði var Clough utan-
gátta í knattspyrnunni, ríkur en
einhvern veginn týndur. Hann var
þó ekki tröllum gefinn og tilboð
kom frá Nottingham Forest. Liðið
barðist í bökkum í 2. deildinni, en
Clough sló til. Hann gerði þó ekki
stóra hluti með liðið fyrr en
sumarið 1976 þegar Clough fékk
Taylor til að yfirgefa Brighton og
koma til liðs við sig með skógar-
mennina. Síðan hefur liðið hækkað
flugið með hverri vikunni.
Leikmenn liðsins leika oft bráð-
skemmtilega knattspyrnu og eng-
inn þeirra segir orð á móti honum.
Reyndar hefur einn leikmanna
liðsins, John McGovern, verið með
Clough alls staðar nema í
Brighton. Ástæðan fyrir þessu er
e.t.v. sú að Clough sektar leikmenn
sína óspart ef þeir brjóta á móti
agareglum hans. Leikmaður, sem
mótmælir dómum veit að veski
hans léttist við hvert orð og þeir
vita algjörlega hvar þeir hafa
stjóra sinn. Hann treystir þeim að
sama skapi fullkomlega og stendur
með þeim. Þrátt fyrir þetta er vert
að geta þess að leikmenn Forest
eru rétt í meðallagi hvað prúð-
mennsku á leikvelli snertir.
Árangur Forest má tvímæla-
laust rekja til þess að Clough og
Taylor hafa eytt miklu fjármagni
í kaup á nýjum leikmönnum, en
fjármagninu hefur verið eytt á
skynsamlegan hátt. Leikmenn eins
og Burns, Gemmill, Shilton, og
Needham hafa óumdeilanlega
sannað að þeir voru virði hverrar
krónu, sem Forest greiddi fyrir þá.
Clough kann á sína menn, hver
hefði t.d. trúað því að Kenny
Burns yrði slíkt lamb, sem hann
hefur verið í vetur. Maður, sem
enginn gat tjónkað við vegna
skapofsa.
I „gamla daga“ þoldu sumir illa
hversu stórorður Clough var. Á
þessu hefur orðið breyting og
maðurinn er orðinn mun hógvær-
ari. Hann býr enn í Derby með
konu sinni og ungum börnum, en
sagt er að. eiginkonan viti álíka
lítið um knattspyrnu og hún veit
mikið um ballett. í vetur hefur
Clough dansað sóló í ensku knatt-
spyrnunni, en spurningin er hvað
framtíðin ber í skauti sér.
- áij