Morgunblaðið - 04.06.1978, Blaðsíða 4
36
Rætt við Guðmund Ha/ivarðsson
form. Sjómannafélags Reykjavíkur
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 4. JUNI 1978
Ucssar tvær myndir voru teknar fyrir skömmu í hófi sem Sjómannasamband íslands hélt til heiðurs
Jóni Sigurðssyni fyrrverandi forseta Sjómannasambandsins.
Á cfri myndinni eru þeir með Jóni, Óskar Vigfússon formaður Sjómannasambands íslands og
Guðmundur Hallvarðsson.
Á neðri myndinni eru nokkrir stjórnarmenn úr Sjómannafélagi Reykjavíkur ásamt Jóni, talið f.v.i
Pétur Sigurðsson, Jón Sigurðsson, Ililmar Jónsson, Guðmundur Hallvarðsson og Sigfús Bjarnason.
„Okkar málstaður má
ekkifallaígleymsku"
,.Á þessum hátíðisdegi sjó-
manna er eðlilegt að sjómenn
staldri við og líti yfir farinn
veg og gleðjist um leið yfir
þeim áföngum, sem náðst hafa
á liðnum árum,“ sagði Guð-
mundur Hallvarðsson formað-
ur Sjómannafélags Rcykjavík-
ur þegar Morgunblaðið ræddi
við hann.
„Við höfum náð tveimur
stórum áföngum á stuttum
tima. þ.e. í kaup- og kjaramál-
um og sameiginlegt átak sjó-
manna í Reykjavík og Hafnar-
firði í byggingu dvalarheimilis
fyrir aldraða. Ennfremur má
minnast á rekstur barnaheimil-
isins og orlofshúsa sem sjó-
mannasamtökin eiga og reka
að Hrauni í Grímsnesi."
Lagfæra Þarf
kjör manna
á stóru
skuttogurunum
— Hvernig standa kjaramál
sjómanna um þessar mundir?
„Sá samningur, sem við gerð-
um síðast við Landssamband
íslenzkra útvegsmanna um kaup
og kjör fiskimanna á hátum og
minni skuttogurum var merkur
áfangi, sem verður í minnum
hafður um ókomna framtíð, en
þá náðum við því fram að gert
sé upp á bátaflotanum
mánaðarlega.
llm kjör manna á stóru
skuttogurunum er það að segja,
að það hefur lítið verið hróflað
við þeim samningum síðan þeir
voru gerðir á árinu 1974, einu
breytingarnar sem gerðar hafa
verið eru hinar sömu og orðið
hafa á heildarkjarasamningum
landsmanna. Er nú svo komið,
að verulegar breytingar þarf að
gera á þessum samningum til
samræmis við aðra samninga
fólks sem á jafn lángan vinnu-
dag og togarasjómenn.
Um kaupskipin er það að
segja, að í síðustu samningum
náðu farmenn allverulegri
kjarabót en það var á s.l. ári, og
nú áður en hvalvertíð hófst,
náðust nokkuð hagstæðir samn-
ingar fvrir þá sem eru á
hvalbátunum. Þannig tel ég
okkar samningamál standa
nokkuð vel um þessar mundir að
frátöldum samningum sjó-
manna á stærri skuttogurum,
eins og áður greinir."
Sjaldan munað
eftir sjómönnum
„Hins vegar er það svo, að við
þurfum sífellt að vera vakandi
yfir launamálum sjómanna-
stéttarinnar og því miður er það
ekki nema stöku sinnum, að
munað er eftir sjómönnunum og
þá helzt þegar vel gengur, því þá
talar fólk í landi um laun þeirraj
sem mest bera úr býtum. Þegar
illa árar, eru þeir fáir se hugsa
um kaup sjómanna og kjör.
Það má bæta því hér við, að
fiskverðsákvörðun hvers tíma er
'stór liður í kaupi sjómanna á
fiskiskpum og nú þessa dagana
er verið að ræða um nýtt
fiskverð, en það gengur illa að
ná samkomulagi."
— Það er oft rætt um félags-
mál sjómanna og yfirleitt verka-
lýðsstéttanna í landinu. Kvartað
er undan lélegri fundarsókn og
félagsdeyfð. Er þetta mál ekki
enn erfiðara hjá sjómannafélög-
unum, þar sem stór hluti
stéttarinnar er fjarverandi mik-
inn hluta ársins?
Erfitt að halda
námskeið
fyrir sjómenn
„Hvað félagsmálin snertir þá
er því ekki að neita að við
glímum við sama vandamál og
önnur verkalýðsfélög á landinu,
það er hve fáir koma á fundi. Eg
vil ekki kenna um félagsdeyfð
sjómanna, heldur hve fast er nú
sótt á togurunum, engin hrein
vertíðarskil þekkjast lengur á
bátaflotanum og viðdvöl kaup-
skipanna í heimahöfn styttist
sífellt með fullkomnari lestun-
ar- og losunartækni.
Við höfum lengi átt við eitt
félagslegt vandamál að glíma,
sem greinir okkur nokkuð frá
öðrum verkalýðsfélögum og
stéttasamtökum. Um alit land
eru nú haldin alls konar nám-
skeið og fræðslufundir fyrir
vinnandi fólk, en það getum við
ekki gert fyrir okkar félags-
menn. Ef við færum út í
eitthvert námskeiðahald, þýddi
það einfaldlega að þeir sem hafa
sjómennsku að ævistarfi þyrftu
að taka sér frí, sem einfaldlega
hefði í för með sér mikla
tekjurýrnun hjá viðkomandi.
Viö höfum engu að síður rætt
um að koma á laggirnar ein-
hvers konar námskeiðum og
fræðslufundum þegar sjómenn
eru helzt í fríi. Ég hef einnig
heyrt marga ræða um fullorð-
insfræðslu, en ég hef engan
heyrt tala um að sjómenn þyrftu
á þessari fræðslu að halda. Þeir
gleymast þarna eins og oft áður.
Aðrir geta sótt svona fræðslu í
vinnutíma eða eftir að vinnu-
tíma lýkur.
Þá vil ég benda á, að hin ýmsu
fyrirtæki hafa viðurkennt nauð-
syn námskeiða fyrir trúnaöar-
menn o.fl. og þar sem svona
námskeið hafa verið samþykkt
af VSI teljum við að fulltrúar
útgerðarmanna í Vinnuveit-
endasambandinu hafi einnig
samþykkt þetta mikilsverða
mál.
Við þurfum að kanna það
ásamt VSÍ hvernig bezt er að
koma á slíku námskeiðahaldi
fyrir sjómenn og í komandi
kjarasamningum sjómanna
hlýtur að verð rætt um þetta
mál, og lausnin verður að
finnast."
— Nú ert þú fyrir Sjómanna-
samband íslands í sérstakri
nefnd sem fjallar um aðbúnað
manna um borð í fiski- og
kaupskipum. Hvernig miðar
starfi nefndarinnar?
Ný reglugerö um
um aðbúnað um
borð í skipum
„Við síðustu heildarkjara-
samninga landverkafólks var
ákveðið að vinna að betri
aðbúnaði og meiri hollustuhátt-
um á vinnustöðum. Á svipuðum
tíma var stofnuð nefnd út-
gerðarmanna og sjómanna, sem
fjallar um aðbúnað um borð í
skipum og er formaður nefndar-
innar Hjálmar R. Bárðarson
siglingamálastjóri. Sú reglugerð
sem í gildi er um aðbúnað um
borð í skipum er frá árinu 1953
og er því löngu úrelt og reyndar
er það svo, að enginn maður
hefur látiö smíða skip nú í mörg
ár, sem miðast við þessa reglu-
gerð. T.d. má benda á, að í
gömlu reglugerðinni segir í