Morgunblaðið - 09.09.1978, Blaðsíða 22
22
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 9. SEPTEMBER 1978
VIÐSKIPTI - EFNAHAGSMÁL - ATIIAFNALÍF
Svínarækt:
Nauðsynlegur
hlekkur
EIN AF þeim atvinnu-
greinum sem lítt hafa verið
í fréttum er svínarækt. Til
að afla nánari frétta af
þessari grein landbúnaðar-
ins ræddi Viðskiptasfðan
yið Þorvald Guðmundsson
en hann hefur fengist við
svínarækt síðan 1954 og
rekur nú stærsta svínabú
landsins að Minni Vatns-
leysu með um 250 gyltum
en alls munu vera um 1100
gyltur í landinu í dag.
Hann sagði að öfugt við
flestar aðrar greinar land-
búnaðarins væri ekki um
offramleiðslu að ræða í
þessari grein. Þessi rekst-
ur krefst mikillar vélvæð-
ingar t.d. við fóðurgjöf,
brynningu o.fl. og itiá
nefna sem dæmi að aðeins
um 5 manns starfa við búið
að Minni Vatnsleysu.
Rekstrarskilyrði þessarar
greinar þurfa að batna og má
nefna sem dæmi að okkur er gert
að greiða í sjóði landbúnaðarins en
þeir sem hafa 30 gyltur eða fleiri
eru síðan ekki lánshæfir hjá
þessum sömu sjóðum.
Fullvinnsla afurða er mikilvæg-
ur þáttur í allri starfseminni hjá
Þorvaldi og hefur verið allt frá
fyrstu tíð enda þekkja nær allir
landsmenn orðið vörur hans undir
vörumerkinu „Ali“. Eftirspurnin
eftjr svínakjöti er nokkuð bundin
við stórhátíðar en aftur á móti er
hún 'jafnari eftir bacon og skinku
sagði Þorvaldur.
Verzlanirn-
ar minnka
ÝMSAR hreytingar virða.st
vera í vændum í rekstri
smásöiuverzlana ef marka má
síðustu upplýsingar frá Sví-
þjóð.
Um það bil 190 dagvöru-
verzlanir voru stofnsettar á
árinu 1977 í Svíþjóð.
70% þessara verzlana höfðu
minria sölurými en 400 fm. Arið
1974 var samsvarandi tala47%.
Það var einnig þriðja hver ný
verzlun með meira en 600 fm
sölurými, en í dag er það
fimmta hver. Það eru ICA
verzlanirnar sem eru leiðandi í
þessu tilliti. 70 af 86 nýjum
verzlunum þeirra eru minni en
400 fm og þar af eru 42 minni
en 200 fm.
Skýringin á meiri fjölgun
smáverzlana en stórra er marg-
þætt.
Sem dæmi má nefna
breytta stefnu í skipulagsmál-
um bæja og borga, en síðast en
ekki síst er þessi þróun rakin til
stóraukins tilkostnaðar við
áhöld og innréttingar fyrir
dagvöruverzlanir. Á tveimur
árum hefur sá kostnaður fjór-
faldast.
Meðfylgjandi myndir sýna fimm (allar) netahnýtingarvélar
llampiðjunnar. en þetta eru tvímælalaust fullkomnustu vélar sinnar
tegundar í heimi.
Þorvaldur Guðmundsson. Hampiðjan:
Svínakjöt er mjög mikilvægur
liður í allri framleiðslu kjötvara.
Svínafita og svínakjöt eru t.d.
forsenda þess að hægt er að nota
ærkjöt og kýrkjöt til matvæla-
framleiðslu. Auk þess hefur svína-
búskapurinn þann kost að stór
hluti hráefnisins nýtist eins og t.d.
í lifrakæfu, svínasultu og pylsu-
gerð. Ekkert hefur verið flutt inn
til endurnýjunar stofnsins síðan
1930 og því hefðu svínabúin verið
blessunarlega laus við alla kvilla
þegar á heildina værr litið. Til að
ná upp sem beztum stofni hefur
verið lögð áherzla að velja þau dýr
úr sem hefðu minnsta fitu og mest
kjöt til kynbóta og hefur það
tekist. Hér þarf þó sjálfsagt
sérfræðimenntun að koma til eins
og t.d. fyrir búfræðinga og dýra-
lækna og þarf að vinna að því máli
í samráði við viðkomandi aðila
sagði Þorvaldur að lokum.
Leiðandi fyrirtæki
í veiðarfæragerð
MAGNÚS Gústafsson for-
stjóri Hampiðjunnar h.f.
tjáði Viðskiptasíðunni að-
spurður að um 25% af
heildarsölu fyrirtækisins á
þessu ári væru í formi
gjaldeyristekna. Heildarút-
flutningur fyrirtækisins er
áætlaður í ár um 320 millj.
kr. og skiptist þannigi
Færeyjar
Danmörk
Kanada
90 millj. kr.
80 millj. kr.
150 millj. kr.
VERÐTRYGGO SPARISKÍRTEINI RÍKISSJÓÐS
Upplýsingatafla (nr. 8).
Flokkur Hámarkt- lánstími til * Innlaysan- legí Seólabanka Raun- vextir fyrstu 4—5 árin %** Meóal- raun vextir % Vísitala 01. 07.1978: 217 (4.138) stig Hækkun í % Verö pr. kr. 100 mióaó viö vexti og vísi- tölu 01.07. 1978 *** Meóalvirkir vextir fyrir tekjuskatt frá útgáfu- degi. %****
1966-1 20.09.78 20.09.69 5 6 1436.65 30.30.27 33.6%
1966-2 15.01.79 15.01.70 5 6 1373.72 2846.86 33.9%
1967-1 15.09.79 15.09.70 5 6 1348.99 2677.67 35.6%
1967-2 20.10.79 20.10.70 5 6 1348.99 2660.06 35.9%
1968-1 25.01.81 25.01.72 5 6 1275.16 2316.67 39.5%
1968-2 25.02.81 25.02.72 5 6 1200.60 2178.81 39.1%
1969-1 20.02.82 20.02.73 5 6 933.01 1623.35 39.6%
1970-1 15.09.82 15.09.73 5 6 883.60 1490.97 41.4%
1970-2 05.02.84 05.02.76 3 5 724.05 1086.59 38.0%
1971-1 15.09.85 15.09.76 3 5 707.10 1022.02 40.8%
1972-1 25.01.86 25,01.77 3 5 616.09 891.01 40.5%
1972-2 15.09.86 15.09.77 3 5 532.21 762.39 42.0%
1973-1A 15.09.87 15.09.78 3 5 406.21 503.17 44.5%
1973-2 25.01.88 25.01.79 3 5 372.95 »39-13 46.3%
1974-1 15.09.88 15.09.79 3 5 234.73 374.46 41.6% 38.0%
1975-1 10.01.93 10.01.80 3 4 176.26 306.15
1975-2 25.01.94 25.01.81 3 4 117.42 233.64 41.8%
1976-1 10.03.94 10.03.81 3 4 106.67 221.27 41.1%
1976-2 25.01.97 25.01.82 3 3.5 72.22 179.68 50.6%
1977-1 25.03.97 25.03.82 3 3.5 60.74 166.87 49.9%
1977-2 10.09.97 10.09.82 3 3.5 36.48 139.78 51.5%
1978-1 26.03.98 26.03.83 3 3.5 13.02 113.91 64.7%
Það má geta þess að
útflutningur til Kanada
hófst lítillega í fyrra og er
árangurinn fyrst og fremst
því að þakka að Hampiðjan
hefur lagt þar í skipulega
markaðssókn sem er t.d.
fólgin í þátttöku í vörusýn-
ingu í Halifax. Magnús
sagði að nú væri svo komið
að Hampiðjan væri leiðandi
fyrirtæki í heiminum í gerð
botnvörpuneta úr fléttuðu
polyethylene. Þetta er
plastefni sem keypt er sem
korn, breytt í þræði og
síðan fléttað í garn til
netaframleiðslu. Eins og
mönnum er kunnugt um er
innflutningur á veiðarfær-
um tollfrjáls og því er
samkeppni við innflutt
veiðarfæri mikil. Af þeim
nýjungum sem fitjað hefur
verið uppá í seinni tíð má
nefna að hafin hefur verið
framleiðsla á blýfylltum
þorskanetateinum og virð-
ast slíkir kaðlar ætla að
verða notaðir á hvert ein-
asta net. Önnur nýjung er
framleiðsla skolpleiðslna úr
plasti en hingað til hafa
þær verið fluttar inn eða þá
verið úr steinsteypu. í dag
starfa um 200 manns hjá
Hampiðjunni á tví- og þrí-
skiptum vöktum og dugar
vart til að anna þeirri
eftirspurn sem er eftir
veiðarfærum okkar, sagði
Magnús að lokum.
Nýtt ráðstefnu-
fyrirkomulag
*) Eflir hamarkslánstíma njóta spariskírteinm ekki lengur vaxta né verötryggingar. **) Raunvextir tékna vexti (nettó) umfram verðhœkkanir eins
og Þ»r eru mældar skv. byggingarvísitölunni. ***) Veró spariskírteina miöaö vió vexti og vísitölu 01.07.1978 reiknast pannig: Spariskírteini flokkur
1972-2 aó nafnverói kr. 50.000 hefur veró pr.kr. 100 = kr. 762.39. Heildarverö spariskírteinisins er pví 50.000 v 762.39/100 = kr. 381.195 miöað vió vexti
og vísitölu 01.07.1978. ****) Meöalvirkir vextir fyrir tekjuskatt frá útgáfudegi sýna heildarupphæð peirra vaxta sem ríkissjóóur hefur skuldbundió
sig aó greióa fram aó pessu, Þegar tekió hefur verió tillit til hækkana á byggingarvísitölunni. Meóalvirkir vextir segja hins vegar ekkert um vexti
pá, sem bréfin koma til meó aó bera frá 01.07.1978. Þeir segja heldur ekkert um ágæti einstakra flokka, pannig aö flokkar 1967 eru alls ekki lakari
en t.d. flokkur 1973-2.
FÉLAG Sambandsfiskframleið-
enda hélt nú í vikunni mót á
Húsavík þar sem fjallað var um
hin ýmsu málefni fiskvinnslunn-
ar. Arni Benediktsson formaður
SAFF sagði að meginmarkmiðið
með mótinu hafði verið að gefa
frystihússtjórum og verkstjór-
um í frystihúsunum tækifæri til
að hittast og ræða saman í góðu
tómi án þess að um hefði verið
að ræða nema takmarkaða beina
fundarsetu.
Einnig var mótgestum boðið
að skoða hið nýja sjókælingar-
kerfi Fiskiðjusamlags Húsavík-
ur og farið var til Akureyrar og
viktunarkerfi Útgerðarfélags
Akureyringa kynnt fyrir þátt-
takendum. í framhaldi af þessu
móti var haldinn aukafundur
SAFF og þar voru tekin fyrir
rekstrarmál atvinnugreinarinn-
ar eins og þau líta út í dag og
eins og þau munu væntanlega
líta út í framtíðinni.