Morgunblaðið - 09.09.1978, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 9. SEPTEMBER 1978
27
Minning:
Jóhann Snæbjörn
Snœbjörnsson
Fæddur 2. september 1902.
Dáinn 2. september 1978.
Ljúfasta kIpúí allrar Kloði
or Kleði yfir því. som or alls
okki noitt.
ongu. som manni er á valdi oða í vil,
gloði yfir ongu og Kloði yfir öllu
gloðin að vora til.
(Axol Juol.)
Á stóra heimilinu „suðurfrá" í
Borgarnesi, heima hjá afa og
ömmu, fæddumst við og tókum
okkar fyrstu spor, örugglega studd
af afa Jóa bæði til orðs og æðis,
og fyrsta ábyrgðarstarf okkar í
lífinu var að banka á dósina hans
afa „akkúrat þrjú högg“, því afi
tók í vörina, eins og allir góðir afar
eiga að gera.
Þarna mótuðumst við fyrstu
árin undir handleiðslu afa og
ömmu. Afi hafði alltaf tíma fyrir
okkur börnin, þegar hann var
heima við, kénndi okkur vísur og
sagði okkur frá einu og öðru
skemmtilegu, sem hann upplifði á
ferðum sínum um landið. Hann
var fróður um menn og málefni og
enginn kunni að segja jafn vel frá
og hann. Hann unni kveðskap og
heil ósköp kunni hann af tækifær-
isvísum. Við minnumst þess að
þegar hann kom heim úr vinnunni,
var hann vanur að leggjast í
„skotið sitt“, lagði kapal og raulaði
vísur, þá höfðum við helst ekki
hátt og kúrðum hjá honum. Það
voru góðar stundir.
Arin liðu, við stækkuðum, en afi
Jói þreyttist og bognaði, þá
skildum við að stundum var erfitt
að vinna fyrir stóra hópnum.
Kannski var það viljinn og ánægj-
an af að geta gefið og hjálpað, sem
knúði hann áfram, þegar sjúkdóm-
ar og elli sóttu á hann eða eins og
hann orðaði það stundum.
Ellin herðir átök sín
enda sérðu litinn
æviíerrtafötin mín
fara að verða slitin.
Hópurinn stóri hans afa Jóa og
ömmu komst allur upp, ellefu börn
og er sifellt að stækka. Með hverju
barni gladdist afi Jói og rétti
kankvís fram tóbaksdósirnar sínar
til að banka á „akkúrat þrjú högg“.
Við völdum erindið um gleðina
honum til heiðurs og í hryggð
okkar í dag þökkum við algóðum
Guði fyrir hann og munum í
framtíðinni minnast hans með
gleði.
Ileiðrún og Jóhann.
Minning:
Guðmundur Olafsson
bóndi Ytra-Felli
Miðvikudaginn 30. ágúst s.l. var
útför Guðmundar Olafssonar,
bónda á Ytra-Felli, gerð frá
Staðarfellskirkju í Dölum. Hann
andaðist á sjúkrahúsi í Reykjavík
21. f.m.
Guðmundur var fæddur á
Stakkabergi í Klofningshreppi 14.
nóvember 1896, sonur hjónanna
Ólafs Péturssonar og Guðbjargar
Jóhannesdóttur, sem þar bjuggu.
Ársgamall fluttist hann með
foreldrum sínum að Stóru-Tungu á
Fellsströnd. Þar ólst hann upp og
átti heima í tæpa fjóra áratugi.
Hann byrjaði búskap í Stóru-
Tungu 1923, en 1936 fluttist hann
að Ytra-Felli og bjó þar til
æviloka. Þegar Guðmundur flutt-
ist að Ytra-Felli var sú jörð í eigu
Þorsteins sýslumanns Þorsteins-
sonar. Var hann mörg ár leiguliði
Þorsteins, en síðar keypti hann
jörðina. Að búskapnum gekk
Guðmundur með sömu atorku og
hverju öðru. Hann byggði öll
jarðarhús upp á nýjum stað í landi
jarðarinnar, þar sem aðstaða var
öll betri til ræktunar og búskapar.
Kom þar vel í ljós bjartsýni hans,
framtak og fyrirhyggja. Guð-
mundur kvæntis ekki, en systur
hans, Halldóra Ingiríður, stóð alla
tíð fyrir búi með honum. Fóstur-
sonur þeirra (og bróðursonur) er
Þorsteinn Brynjólfur Pétursson,
bóndi og oddviti á Ytra-Felli. Auk
þess dvöldust iðulega ungmenni á
heimili þeirra sumar eftir sumar
og jafnvel árum saman. Hef ég
heyrt, að samanlagður fjöldi
þeirra muni vera um 30. Mörg
þeirra bundu ævitryggð við heim-
ilið.
Guðmundur var óskólagenginn á
nútímavísu, en vel lærður og
hertur í fjölbrautaskóla lífsins.
Hann byrjaði ungur að vinna
hörðum höndum til sjós og lands
og dró hvergi af sér. Hann var
skapheitur, greindur vel og stál-
minnugur. Honum var því ekki
skotaskuld úr því að nýta sér vel
það, sem hann las, sá og heyrði.
Hann hreifst af hugsjón og starfi
ungmennafélaganna á morgni
aldarinnar. Á þeim vettvangi
kvaðst hann hafa lært að koma
fyrir sig orði í ræðuformi, enda
var hann jafnan ódeigur við að
taka til máls, hvar og hvenær sem
var og segja skoðanir sínar af
fullri hreinskilni og hispursleysi
með kjarnmiklu tungutaki.
Það hlaut svo að fara um jafn
vel gerðan mann, félagslyndan og
ósérhlífinn, að á hann hlæðust
ýmis aukastörf. Hann sat í hrepps-
nefnd Fellsstrandarhrepps 35 ár
samfleytt og var lengi oddviti og
í skattanefnd. Þá vann hann að
málefnum Staðarfellskirkju. Hann
tók mikinn þátt í störfum búnað-
arfélags sveitarinnar og ræktun-
arsambands sýslunnar. Hann var
kjörínn í sýslunefnd 1951 og átti
þar jafnan sæti síðan. Einnig var
hann tilnefndur í fulltrúaráð
Brunabótafélags íslands af sýslu-
nefnd. Hanr var einn af ábyrgðar-
mönnum Sparisjóðs Dalasýslu og
sat alla aðalfundi sjóðsins, a.m.k.
frá 1955.
Þá ber þess sérstaklega að geta,
að Guðmundur var alla tíð áhuga-
samur og eindreginn félagi í
röðum Sjálfstæðisflokksins. Hann
var Sjálfstæðismaður af lífi og sál.
Að leggja hart að sér' fyrir góðan
málstað var honum ljúft og
sjálfsagt mál. Hann taldi ekki
eftir sér að sækja fundi og
samkomur á vegum flokksins. Þar
gegndi hann mörgum og margvís-
legum trúnaðarstörfum. Hann átti
sæti í fulltrúaráði og kjördæmis-
ráði, svo og flokksráði og sótti nær
alla landsfundi, sem haldnir hafa
verið á vegum Sjálfstæðisflokks-
ins. Tvívegis tók hann sæti á lista
flokksins við alþingiskosningar í
Vesturlandskjördæmi; árið 1967 og
í siðustu kosningum á liðnu vori,
er hann skipaði heiðurssætið á
framboðslistanum. Ævinlega lagði
hann gott til mála, bar klæði á
vopnin og sáttarorð milli manna.
Hugsaði jafnan um það, hvað
flokknum sem heild og sjálfstæðis-
stefnunni væri fyrir bestu og þar
með landi og þjóð að hans dómi.
Að leiðarlokum er margs að
minnast. Gamall sveitungi, síung-
ur samherji og mætur maður er
genginn. „Láti Guð honum nú raun
lofi betri“. Við, sem lengi nutum
samfylgdar hans og vináttu þökk-
um honum fyrir eitt og allt frá
liðnum árum og sendum frændliði
hans og vinafjöld innilegar samúð-
arkveðjur.
Friðjón bórðarson.
Eggert Sigurlás-
son — Minning
Óneitanlega setti mig hljóðan, oft í hlaupum af millivegalengd,
er ég heyrði lát míns góða vinar bæði hérlendis og erlendis og hélt
og gamla granna, Eggerts Sigur-
lássonar. Þó að ég vissi að hann
hefði átt við vanheilsu að stríða
um skeið, þá gat ég tæpast trúað
því, að þessi glaðværi og að því er
virtist hrausti drengur væri nú
allur, langt fyrir aldur fram.
Eggert fæddist í Vestmannaeyj-
um 20. febrúar 1929. Foreldrar
hans voru hjónin Þuríður Sigurð-
ardóttir og Sigurlás Þorleifsson.
Hann ólst upp á heimili foreldra
sinna í stórum systkinahópi, en
strax og aldur og þrek leyfðu var
farið.að starfa. Hann hóf ungur
nám í húsgagnabólstrun og hlaut
þar sveins- og meistararéttindi og
starfaði lengst af ævinnar að
þessari iðn, fyrst hér í Vestmanna-
eyjum en síðustu fimm árin í
Reykjavík. „Eggó“ starfaði mikið í
íþróttahreyfingunni hér i Eyjum.
Á sínum yngri árum keppti hann
uppi heiðri félags síns og Eyjanna
með ágætis árangri. Þá tók hann
einnig mikinn þátt í félagsstarf-
inu, var lengi í stjórn Iþrótta-
bandalags Vestmannaeyja og for-
maður Týs um árabil. Fleiri
félagsmál lét hann og til sín taka,
var meðal annars í Rotary og lengi
í stjórn Alþýðuflokksfélagsins hér
og um tíma formaður þess.
Hinn 5. ágúst 1954 steig „Eggó“
sín mestu gæfuspor þessa lifs, því
þann dag gekk hann að eiga
eftirlifandi eiginkonu sína Svan-
hvíti Kjartansdóttur héðan úr
Vestmannaeyjum. Þau hjón hófu
búskap að Faxastíg 8, en það hús
áttu foreldrar Svönu. Fljótlega
reistu þau sér einbýlishús að
Brimhólabraut 34 og bjuggu þar
alla tíð þar til þau urðu eins og
aðrir Vestmannaeyingar að yfir-
gefa Heimaey í ársbyrjun 1973. Á
Siglufjörður:
Unnið að uppsetn-
ingu sjóminjasafns
SIÐASTLIÐIÐ sumar og nú í hákarla- og árabátaútgerð, síldar-
sumar hefur, á vegum Siglufjarð-
arbæjar, verið unnið að því að
koma upp byggðasafni sem fyrst
og fremst verður sjóminjasafn.
Þungamiðja þess eru síldarminj-
arnar.
Þrjú hús í bænum hafa verið
friðlýst. Það er svo kallaður
Isfirðingabrakki sem talinn er
gott dæmi um aðbúnað síldarsölt-
unarfólks á síldartímanum.
Brakkinn er byggður árið 1906 og
því með fyrstu húsum sinnar
tegundar í bænum.
Á fyrstu hæð ísfirðingabrakk-
ans er salur og er fyrirhugað að
koma stærri síldarmunum þar
fyrir. Önnur og þriðja hæð brakk-
ans eru vistarverur og eru uppi
raddir um að nýta það sem
nokkurs konar farfuglaheimili og
þá undir eftirliti.
Norska sjómannaheimilið hefur
og verið friðlýst. Það var byggt
árið 1915 af Den indre Sjömands-
misjon í Noregi. Það var um árabil
aðal samkomustaður síldveiðisjó-
manna og í raun fyrsta sjúkrahús
Siglufjarðar.
I Norska sjómannaheimilið er
fyrirhugað að vandaðri safnmunir
komi og þar hefur verið komið upp
vinnuaðstöðu fyrir safnvörð. í
salarkynnum sjómannaheimilisins
verða munir settir inn í sögulegt
samhengi og saga staðarins út-
skýrð, ásamt með mununum, með
Ijósmyndum, teikningum og text-
um o.s.frv.
Þriðja húsið sem hefur verið
friðlýst er svokallað Sæby-hús,
sem er 92 ára gamalt íbúðarhús.
Ekki hefur enn verið tekin ákvörð-
un um hvernig það hús verður
nýtt. Það er í einkaeign en hin tvö
húsin eru í eigu bæjarins.
Vegna ofangreindrar starfsemi
réði Siglufjarðarbær síðastliðið
sumar sérhæfðan starfsmann,
Frosta F. Jóhannsson þjóðháttar-
fræðing. Hann starfaði það sumar
þrjá mánuði að þessum málum en
fjóra nú í sumar og hefur verið
endurráðinn að sumri. Frosti er
við doktorsnám í þjóðháttarfræð-
um við Stockhólmsháskóia í Sví-
þjóð.
Á síðastliðnu ári var fyrst og
fremst unnið að söfnun muna og
reynt að grundvalla og móta
ýmsar tillögur um hvernig hentug-
ast væri að standa að uppbyggingu
sjóminjasafnsins í bænum. Nú í
sumar hefur munasöfnun verið
haldið áfram. I allt hefur verið
safr.að hátt á sjöunda hundrað
muna. Þeir eru fyrst og fremst
tengdir sjávarútvegi, svo sem
Brimhólabrautinni lágu leiðir okk-
ar Eggós saman, þar sem við
hjónin vorum svo lánsöm að eiga
þau sem næstu nágranna á annan
tug ára. Við kynntumst þeim því
mæta vel og óhætt er að fullyrða
að samhentari og samrýmdari
hjón voru vandfundin, þau voru
sannir vinir, góðir grannar, sem
gott var að sækja heim og gaman
að fá í heimsókn.
Eftir að náttúruhamförum á
Heimaey lauk og fólk fór að
flytjast heim aftur, saknaði marg-
ur vinar í stað. Þau Svana og Eggó
voru í þeim stóra hópi sem ekki
útvegnum og togaraútgerð. Allir
munir hafa verið skráðir til
bráðabirgða.
Nú í sumar hefur, auk söfnunar
muna og ýmislegs annars, verið
unnið að endursmíð ísfirðinga-
brakkans. Það verk er vel á veg
komið og áætlað að halda því
áfram á sumri komanda. Komið
var upp vinnuaðstöðu i Norska
sjómannaheimilinu eins og áður
sagði. Þá var og tveimur nótabát-
um, snurpu- og hringnótabát,
komið fyrir í lagerhúsi sunnan
Isfirðingabrakkans, en þð hús er
fyrirhugað að nýta sérstaklega til
varðveislu báta.
Vonir standa til að hægt verði
að koma upp síldarminjasafninu á
næsta ári. Sjóminjasafnið hefur til
umráða 1600 m2 og vegna hins
mikla rýmis hefur komið tii tals að
safnið útskýri ekki aðeins sögu
Siglufjarðarbæjar, heldur einnig
sögu sjávarútvegsins fyrir öllu
Norðurlandi. Sérstaða Siglufjarð-
ar í sögu sjávarútvegsins í fjórð-
ungnum á og sinn þátt í þessum
hugmyndum. Ekkert hefur enn
verið ákveðið í þessum efnum.
Starfsemi sjóminjasafnsins
hefur fyrst og fremst verið fjár-
mögnuð af bæjarféiaginu. Einnig
hefur síldarútvegsnefnd ríkisins
veitt umtalsverða fjárupphæð til
safnsins.
Kínakon-
ur funda
Tókíó 7. sept. AP.
BANDALAG kínverskra kvenna
mqn hefja fund í Peking á morgun
og verður það fyrsta þing slíkrar
tegundar í tuttugu ár, að því er
fréttastofan Hsinhua sagði í dag.
Verður meginverkefni þingsins að
móta hugmyndir um framtíðar-
verkefni og stöðu konunnar í
nútíma framþróun í hinni sósíal-
isku byltingu og uppbyggingu að
því er sagði í fréttinni.
Hsinhua sagði að þetta væri
fjórða kvennaþingið og hið síðasta
hefði verið í september 1957, en
ekki var getið um af hverju svo
langt væri nú um liðið siðan
kínverskar konur hefðu komið
saman til slíkrar allsherjarráð-
stefnu. Á síðustu ráðstefnunni
sátu um þrettán hundruð fulltrú-
ar. Fyrsta þingið var 1949 og
annað 1953.
sneri til baka. Þau seldu hús sitt
hér, en byggðu í stað þess
einbýlishús í Mosfellssveit og
höfðu komið sér þar mjög vel fyrir,
og undu vel sínum hag. Að vísu dró
svart ský fyrir sólu á síðastliðnu
ári, er þau urðu fyrir þeirri sáru
reynslu að missa éldri son sinn
Kjartan, sem lést af afleiöingum
slyss eftir langa og erfiöa baráttu.
Eftirlifandi börn þeirra hjóna eru
Sigrún, sem gift er Frank Paulin
læknanema, Hildur og Hjalti í
foreldrahúsum.
Margir eiga um sárt að binda
vegna fráfalls Eggerts Sigurlás-
sonar. Við hjónin sendum öldruð-
um foreldrum hans og tengdamóð-
ur, svo og systkinum öllum okkar
dýpstu samúðarkveðjur.
Mestur hlýtur harmur Svönu
minnar og barnanna að vera, er
þau svo skyndilega eru svipt
ástríkum eiginmanni og föður.
Við biðjum góðan Guð að senda
þeim þann styrk, sem þarf til þess
að standast þessar þungu raunir.
Góði vinur! Far þú í friði
Friður Guðs þig
blessi
Hafðu þökk fyrir
allt og allt.
Ililmar Rósmundsson.