Morgunblaðið - 06.10.1978, Page 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 6. OKTÓBER 1978
Vilja ekki verksmidju-
skip á íslandsmiðum
FÉLAG íslenzkra fisk-
mjölsframleiðenda hefur
sent sjávarútvegsráðuneyt-
inu samþykkt aðalfundar
félagsins þar sem því er
beint til stjórnvalda að
ekki verði leyfður rekstur
á verksmiðjuskipum í ís-
lenskri landhelgi.
í samtali í ;;ærkvöldi við Jón
Reyni Mannússon formann stjórn-
ar Félags íslenzkra fiskmjölsfram-
leiðenda sasði hann að efni
bréfsins væri á þá leið að þar sem
íslenzkar fiskmjölsvarksmiðjur
hefðu að undanförnu lagt út í mjöj;
mikla fjárfestinKU til þess að geta
bætt móttöku á afla og aukið
afköst í vinnslu, þá væri ástæðu-
laust að feyfa rekstur verksmiðju-
skipa við ísland. Kvað hann það til
dæmis hafa sýnt sig s.l. vetur að
verksmiðjuskipið sem þá var við
landið hafi í raun verið alj;erlef;a
óþarft og tekið hráefni frá ís-
lenzku verksmiðjunum. Kvað Jón
Reynir það heldur báj;a þróun að
fiskmjölsverksmiðjurnar fjárfestu
mikið til þess að j;eta sinnt
aflanum af miðum landsins, en svo
lentu menn í þeirri aðstöðu að geta
ekki einu sinni notað tækin.
Um 45% útflutningsins
til EBE og EFTA-landa
NÆRRI lætur að um 45%
alls útflutnings íslendinga
fari til tveggja markaðs-
svæða í Evrópu — landa
innan Efnahagsbandalags
Evrópu og innan Fríverzl-
unarbandalagsins sam-
kvæmt upplýsingum sem
Mbl. hefur aflað sér.
Hugmyndir eru innan
BÚR kannar kaup
á Portúgalstogara
og smíði í Stálvík
A borsarstjórnarfundi í ga'r-
kviildi kom fram í máli Bjbríjvins
Guðmundssonar að á útKerðar-
ráðsfundi á miðvikudag hefði
hann flutt tillöjíu um að Ba'jarút-
Kerð Reykjavíkur keypti skut-
toKara af minni gorðinni. Kagnar
Júlíusson flutti þá viðbótartil-
liitfu í útKerðarráði um að bæjar-
útgerðin notaði heimild frá
borgarráði til viðra'ðna við Stál-
vík um smíði á skuttoKara.
ÚtKerðarráð felldi tilliijíurnar
saman og samþykkti að kanna
báða miÍKuleikana.
BjörKvin Guðmundsson for-
maður útf;erðarráðs, sagði í sam-
tali við Mbl. að eftir að slitnað
hafðí upp úr samninKaviðræðum
einkaaðila ok PortÚKala hefði ríkis
stjórnin ákvéðið að taka sjálf yfir
Steypa
hækkar
VERÐI.AGSYFIRVÖLI) hafa
heimilað steypustiiðvunum að
hækka steypu um 3.9—1.9%.
Ilækkunin Kildir frá og með
deKÍnum í daK. ok orsakast af
hækkun byKgingaefnis.
annars en sements.
samnint;a um smíðina og nú hefði
útgerðarráð BÚR ákveöið að hefja
samnint;aviðræður við ríkisstjórn-
ina um að kaupa annan tot;arann
ef fjármaftn fenjíist. SaKði Björt;-
vin að hér væri um að ræða um 500
tonna skuttogara af minni
Kerðinni er kosta ætti 1580
milljónir króna og væri það e.t.v,
nokkuð dýrt, en greiðsluskilmálar
væru hagkvæmir. Skrokkur skips-
ins er gerður í Portúgal en vélar og
tæki norsk og sett niður í Portúgal
undir eftirliti Norðmanna. „Þetta
er skipastærð sem okkur hentar
vel“, sagði Björgvin, „en ákveðið
hefur verið að selja einn stóra
togarann, Bjarna Benediktsson,
sem er elztur."
Ragnar Júlíusson sagði í samtali
við Mbl. að borgarráð hefði 22.
apríl 1977 heimilað útgerðarráði
BÚR að taka upp samninga-
viðræður um nýsmíði í Stálvík á
500 tonna skuttogara. Stálvík
hafði þá smíðað tvo skuttogara
eftir sömu teikningu: Elínu Þor-
bjarnardóttur ÍS og Arinbjörn RE,
en að sögn Ragnars töldu menn
skipin fullmjó og fékk Stálvík þá
aðstoð erlendis við nýja hönnun á
skrokknum.
Ragnar sagði að hann teldi
sjálfsagt að BÚR kannaði báða
möguleikana.
núverandi ríkisstjórnar
um að fresta umsömdum
tollalækkunum á inn-
fluttum vörum frá löndum
á þessum markaðssvæðum
en það er talið geta haft
þær afleiðingar að íslenzk-
ar útflutningsvörur missi
gagnkvæmar tollaívilnanir
í löndum innan EFTA og
EBE og yrðu þær þar með
síður samkeppnishæfar.
Samkvæmt þeim tölum sem
Mbl. hefur aflað sér nam útflutn-
ingur íslands til EBE á síðasta ári
alls 30.6 milljörðum króna eða um
30% alls útflutnings landsmanna
á því ári, og útflutningurinn til
EFTA-landanna á sama tíma nam
14,9 milljörðum króna eða 14,6%,
þannig að heildarútflutningurinn
til þessara tveggja markaðssvæða
er rétt um 45% . .
F.vrri hluta þessa árs hefur
hlutfall þetta lítið breytzt og hafa
um 32% alls útflutningsins farið
til EBE-landanna en um 13.2% til
EFTA-landanna.

hhrrhrrbhbhhhii
74 ökumenn teknir
á yfir 70 km hraða
Einn ók á 103 km hraða
LÖGREGLAN í Reykjavík var með 3 radartæki við hraðamæling-
ar á ýmsum stöðum í borginni í gær og var samtals 91 ökumaður
kærður fyrir of hraðan akstur. Einn iikumaður var tekinn á 103
km hraða. á Ilringhraut móts við Bjarkargötu. og var lagt hald á
ökuskírteini hans.
Af hinum 90 ökumiinnum. sem kærðir voru fyrir of hraðan
akstur í gær. óku lfi milli fiO og 70 km hraða, 55 á milli 70 og 80
og 19 ökumenn voru milli 80 og 90 km hraða. Langflestir óku því
yfir 70 km hraða á klst. en allir þessir iikumenn voru stöðvaðir á
giitum þar sem hámarkshraði er 50 km/klst.
Frystihúsi Rafns hf.
Sandgerði lokað
í
„IIÚSIÐ er orðið gamalt og
reyndar ónýtt. en aðalástæðan
fyrir því að við lokuðum frysti-
húsinu í gær er sú að við fáum
engan veginn nóg hráefni eins og
stendur“. sagði Gunnar
Guðmundsson. framkvæmda-
stjóri Rafns hf. í Sandgerði. í
samtali við Mbl. í gær. Gunnar
sagði að fyrirtækið myndi reka
áíram söltunarstöð sína og í
athugun væri að kaupa hrað-
frystihúsið Kothús í Garðinum.
Hjá hraðfrystihúsi Rafns hf.
unmi í sumar 35—40 manns. „Við
vorum mikið í humrinum og þetta
var mikið skólafólk," sagði Gunn-
ar. „Sumt af okkar fóiki er farið til
annarra frystihúsa og annað
flytjum við í störf í söltunarstöð-
inni þannig að það verður ekkert
atvinnuleysi þó frystihúsið leggist
nú niður.
Eftir að þeir tóku af okkur
togarann í fyrra höfum við engan
veginn haft nægan fisk til vinnslu.
Við érum nú með 6 báta í gangi
þeir koma engan veginn með nóg
magn að landi, þannig að það er
ljóst að ef við förum í það að kaupa
Kothús þá þurfum við að tryggja
okkur meira hráefni.“
Togari Rafns hf. var Guðmund-
ur Jónsson, nú Breki VE.
„Líklegra að böm nái í heimatil-
búið öl og vin en annað áfengi”
Rætt við Ólaf Hauk Ámason áfengisvamarráðunaut
„FRÁ ÞVÍ salan hófst fyrst á efni
til framleiðslu víns og öls hér á
landi höfum við hjá Áfengisvarn-
arráði gert okkur grein fyrir því
að erlendir framleiðendur bjórs
hafa verið að reyna að koma vöru
sinni inn í landið með þvi að hafa
þann rökstuðning að hér sé hvort
sem er bruggað sterkt öl.“ sagði
Ólafur Haukur Árnason áfengis-
varnaráðunautur hjá áfengis-
varnaráði er Mbl. leitaði álits
hans á heimabruggi og fyrirhug-
uðu banni á innflutningi
gersveppa.
„Það liggur ljóst fyrir að fólk
það sem bruggar brýtur yfirleitt
landslög eins og komið hefur m.a.
fram í viðtölum í fjölmiðlum
undanfarna daga. Drykkirnir sem
fólk framleiðir eru í mörgum
tilfellum sterkari en lög leyfa. Ef
við höfum þetta fyrir satt er þarna
augljóslega um lögbrot að ræða.
I upplýsingum sem fylgja
þessum efnum er notuð eru til öl-
og víngerðar segir að ef að
sykurmagnið sem í drykkinn er
sett fari yfir visst hámark verði
drykkurinn áfengur. Þarna er
jafnt verið að vara fólk við og
kenna því að hafa drykkinn
áfengan.
Út um alit land eru starfandi
nefndir á vegum áfengisvarnaráðs
og er þeim trúað til þess að hafa
auga með þessum málum. Við
höfum fengið miklar kvartanir frá
þeim þess efnis að börn og
unglingar hafi brugg undir hönd-
um. Samkvæmt lögumm er bannað
að selja áfengi til fólks sem er
undir vissum aldri en efni ti!
ölgerðar geta börn hæglega keypt
og bruggað sér sjálf áfenga drykki.
Nú á dögum þegar unglingar eru
teknir undir áhrifum áfengis gefa
þeir ekki upp nafn á einhverjum
sem hefur keypt fyrir þá áfengi
eins og áður tíðkaðist en segja
núna að þeir hafi bruggað eða
fengið brugg með öðrum hætti.
Þessi hlið málsins er sú alvarleg-
asta og það er rétt að taka það
fram að afstaða okkar til þessa
máls í áfengisvarnaráði byggist á
því að það er líklegra að heimatil-
búið vín og öl liggi á glámbekk
fyrir börnum en annað áfengi.
Tvejr bandarískir prófessorar,
John Wilson og William Alter-
mayer, hafa rannsakað áhrif
alkóhóls á börn undir tíu ára og
hafa komist að því að drekki barn
eina flösku af öli sem er sterkara
en 4,5% kunni það hugsanlega að
valda varanlegum heilaskemmd-
um.
I sambandi við þessi mál tökum
við líka mið af útlöndum. Fólk
heldur því fram að við séum
reglulega frumstæður þjóðflokkur
að berjast gegn heimabruggi. Ég
held.að í nær öllum menningar-
löndum heims sé unnið gegn
heimabruggi. Meira að segja hafa
sum nágrannalönd okkar bannað
sölu á tækjum til slíks. í tölum
sem birtar voru nýlega kom fram
að s.vkurinn væri 3—4 sinnum
dýrari í Danmörku en hér og er
það liður í baráttunni gegn
heimabruggi. Menn álíta það
óæskílegt að brugga.
Víða á Norðurlöndunum hafa
verið uppi hugmyndir og sums
staðar hafa verið sett lög þess
efnis að banna litarefni í matvæl-
um. Þau litarefni sem eru í bjór,
kóki og fleiri drykkjum eru
gerviefni. Þegar umræður um
þetta mál hófust í Danmörku risu
bruggarar Calsberg- og Tuborg-
Ólafur Haukur Árnason
áfengisvarnaráðunautur
verksmiðjanna upp og mótmæltu
með þeim rökum að fólk yrði hvort
eð er löngu dautt úr alkóhólisma
og fylgifiskum hans áður en
litarefnin færu að vinna þeim tjón.
Þetta hefur hvergi komið fram í