Morgunblaðið - 23.11.1978, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 23. NÓVEMBER 1978
13
Egils Hvítöl
sem kostar AÐEINS 170 kr. lítrinn og fœst ískalt og
freyðandi í afgreiðslu okkar í Þverholti.
Björnunarsveitarmenn draga gúmbát sinn á land.
verið gert ráð fyrir að myndin
kostaði liðlega 4,8 milljónir
króna, en vegna gengisbreytinga
og hækkana erlendis á fram-
leiðslutímanum hafi endanlegur
kostnaður SVFÍ við myndgerð-
ina verið um 6,2 milljónir króna.
Hins vegar segja þeir tvímenn-
ingarnir að raunverulegur
kostnaður við myndina sé um
11,3 milljónir króna og stafi það
mest af því hversu vinnutíminn
við myndina hafi farið langt
fram úr áætlun, því að upphaf-
lega var gert ráð fyrir að um 800
vinnustundir færu í myndgerð-
ina en þær séu orðnar 2450.
Aðalástæðan fyrir þessu er
baráttan við að halda myndinni
innan hæfilegrar tímalengdar
með tilliti til alls þess efnis sem
reyndist vera úr að moða.
Þeir Erlendur og Sigurður
Sverrir taka fram, að það sé ekki
við SVFÍ að sakast hinn mikla
mismun sem fram kemur á
áætluðum kostnaði og raunveru-
legum, því að félagið hafi
samþykkt áætlun þeirra félaga
þeirri hugsun skýtur upp að
kvikmyndagerðarmennirnir hafi
verið full eftirlátssamir og
komið full langt til móts við
óskir forráðamanna Slysavarna-
félagsins.
Erlendur og Sigurður Sverrir
hafa valið þann kostinn að láta
hátíðarfund SVFÍ vegna 50 ára
afmæíisins mynda eins konar
umgjörð utan um meginefni
myndarinnar og verður að segj-
ast eins og er að heldur þykir
manni upphafið þunglamalegt.
Þótt fátt fólk hér á landi inni af
höndum merkilegra sjálfboða-
starf en einmitt slysavarnafé-
lagsmenn, þá er lítið í það varið
að horfa á þetta sama fólk
drekka kaffi og hlýða á ræður
forsvarsmanna þess. Raunin
vprður líka sú, að þessi umgjörð
og ræðuhöld forseta félagsins
verður helzti veikleiki annars
prýðilega gerðrar heimilda-
myndar.
Einstakir kaflar myndarinnar
eru haganlega gerðir. Að vísu er
ég ekki fyllilega sáttur við
útfærsluna á kaflanum um
tilkynningaskylduna, þó fyrst og
án nokkurra breytinga. Hins
vegar benda þeir félagar á að
röng kostnaðaráætlun á þessu
sviði sé því miður ekkert eins-
dæmi hér á landi, því að í
flestum tilfellum heimilda-
myndagerðar fari vinnutíminn
fram úr áætlun og þar sem
kostnaðaráætlanir séu yfirleitt
bindandi, hafi kvikmyndagerð-
armennirnir sjálfir orðið að bera
skaðann. Þess vegna megi líkja
núverandi ástandi við eins konar
útsölu á íslenzkri kvikmynda-
gerð og þetta ástand hafi haft
sínar afleiðingar. Líta megi á
þetta sem vítahring sem felist í
því, að fjárkosturinn takmarki
gæði myndanna, skorturinn á
gæðum veki síðan vantraust á
íslenzkri kvikmyndagerð og
þetta vantraust endurspeglist
síðan í því sjónarmiði að það
þurfi ekki að kosta svo mikið að
gera svona myndir.
Ekki finnst undirrituðum að
þeir félagarnir Erlendur og
Sigurður S Sverrir geti heim-
fært þennan vítahring upp á
sjálfa sig nema að litlu leyti
þegar litið er á heimildamynd
þeirra um Slysavarnafélagið, því
að hún er gerð af fagmennsku og
smekkvísi, svo sem við er að
búast úr þessari áttinni.
Kannski er það líka þess vegna
að maður tekur meira eftir
lýtum myndarinnar en ella, og
ingaskyldan gegnir verðskuldar
raunsærri meðferð en þarna er
lýst.
Hins vegar er ekki annað unnt
en hrósa þeim félögum fyrir
sögukaflann, en þar er saga
SVFÍ rakin með gömlum ljós-
myndum, kvikmyndum og kort-
um, og öllu þessu er mjög
haganlega fyrir komið, hinn
margvíslegasti samtíningur
klipptur og skeyttur saman með
slíkum ágætum, að ég minnist
vart að hafa séð jafn ásjálegt
atriði afssu tagi.
Kaflarnir um björgunarsveit-
irnar, samæfingar þeirra og
viðbrögð SVFÍ við neyðarútkalli
eru ágætlega gerðir en bezti
kaflinn er þó tvímælalaust sá,
sem greinir frá fjáröflunar-
starfinu, þætti slysavarnakvenn-
anna á því sviði og merkjasöl-
unni á lokadaginn, þar sem
mannleg hlýja og kímni svifu
yfir vötnum. Heildaráhrifin af
þessari heimildamynd Lifandi
mynda umlysavarnafélags Is-
lands 50 ára verða þess vegna að
teljast býsna góð. Myndinni
tekst ágætlega að lýsa hinu
umfangsmikla og márgþætta
starfi sem fram fer innan þessa
merkilega félags en eitt ber þó
hæst — myndin verður aldrei
leiðinleg á að horfa eins og oft
hefur viljað brenna við í heim-
ildamyndum okkar til þessa.
Gunnar Baldursson teiknari. Sigurður Sverrir og Ilannes Ilafstein
framkvæmdastjóri SVFÍ ganga frá kortum til kvikmyndunar.
fremst þyki manni flatneskjan
ráða ríkjum í atriðinu, þar sem
skipstjórinn á sökudólgsbátnum
er ekki látinn heyra kall tilkynn-
ingaskyldunnar vegna þess að
segulbandið með sjómannalög-
unum glymur svo hátt að hann
heyrir ekki til talstöðvarinnar
þar sem hann stendur við færið.
Jafnmerkilegt starf og tilkynn-
Slysavarnafélag íslands hef-
ur reist sér dálítinn minnis-
varða um starfsemi sína á
síðustu 50 árunum en minnis-
varði þessi er að því leyti
óvenjulegur að hann er heim-
ildakvikmynd, sem félagið réð
þá Sigurð Sverri Pálsson og
Erlend Sveinsson hjá Lifandi
myndum h.f. til að gera í tilefni
hálfrar aldar afmælis.
Verkamningur milli SVFÍ og
Lifandi mynda hf. var undirrit-
aður í apríl 1977 en frumhug-
myndir um gerð myndarinnar
höfðu verið lagðar fyrir for-
svarsmenn SVFI liðlega þremur
Kvlkmyndlr
eftir BJÖRN VIGNI
SIGURPÁLSSQN
mánuðum áður. Kvikmyndatak-
an hófst á lokadaginn 11. maí
1977 og stóð með hléum fram til
30. apríl 1978, og var kvikmynd-
að víða um land. Myndin var
síðan frumsýnd í Laugarásbíói
að viðstöddum fjölda gesta sl.
laugardag.
í eins konar greinargerð
þeirra Sigurðar Sveris og Er-
lends Sveinssonar um þessa
heimildamynd kemur fram að
við undirskrift samningsins hafi
Heilsteypt heimildamynd um
Slysavamafélagið 50 ára
(< '
LítiðHI beggja$hliða
HF. OLGERÐIN
EGILL SKALLAGRÍMSSON
Þverholti 22